Absenor to preparat oddziałujący na ośrodkowy układ nerwowy o działaniu przeciwpadaczkowym. Leczenie uogólnionych napadów padaczkowych w postaci napadów nieświadomości, napadów ogniskowych i napadów wtórnie uogólnionych oraz leczenie skojarzone innych rodzajów napadów padaczkowych. Leczenie epizodów maniakalnych w chorobie afektywnej dwubiegunowej, w przypadku gdy lit jest przeciwwskazany lub źle tolerowany.
Lek stosowany w leczeniu depresji afektywnej dwubiegunowej, epizodów dużej depresji w zaburzeniu depresyjnym, manii oraz schizofrenii. Lek jest dostępny na receptę.
Convival Chrono to lek przeciwpadaczkowy, który wywiera działanie w ośrodkowym układzie nerwowym. Jest dostępny w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu. Stosuje się go w leczeniu różnych postaci padaczki oraz manii, występującej w chorobie afektywnej dwubiegunowej. Lek jest wydawany na podstawie recepty.
Convulex to lek przeciwdrgawkowy dostępny w postaci syropu oraz kapsułek. Substancją czynną leku jest kwas walproinowy, który wywiera działanie w ośrodkowym układzie nerwowym. Lek jest stosowany głównie w leczeniu różnych postaci padaczki, zarówno napadów uogólnionych, jak i częściowych. Convulex jest wydawany na podstawie recepty.
Depakine Chrono to lek przeciwpadaczkowy dostępny na receptę. Zawiera kombinację dwóch substancji przeciwpadaczkowych: kwasu walproinowego i walproinianu sodu. Stosowany jest w leczeniu różnych postaci padaczki u dorosłych i dzieci, zarówno jako lek pojedynczy, jak i w połączeniu z innymi lekami przeciwpadaczkowymi. Lek ten jest również wskazany do leczenia epizodów maniakalnych w chorobie afektywnej dwubiegunowej.
Depakine Chronosphere to lek przeciwdrgawkowy dostępny na receptę, który zawiera substancje czynne walproinian sodu i kwas walproinowy. Jest stosowany w leczeniu różnych form padaczki, w tym napadów uogólnionych (mioklonicznych, toniczno-klonicznych, atonicznych, mieszanych), częściowych (proste lub złożone, wtórnie uogólnione) oraz zespołów specyficznych (Westa, Lennoxa i Gastauta). Dawkowanie powinno być uzależnione od skuteczności klinicznej.
Depamide to lek przeciwpadaczkowy, który zawiera substancję czynną o nazwie kwas walproinowy. Jest stosowany w leczeniu różnych rodzajów padaczki u dorosłych i dzieci. Lek ten pomaga kontrolować napady, redukując częstotliwość występowania. Depamide jest dostępny na receptę.
Ketrel XR to lek przeciwpsychotyczny, którego substancją czynną jest kwetiapina. Jest stosowany w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych, takich jak schizofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe i depresja. Lek ten jest dostępny na receptę.
Lek Kwetina zawiera substancję czynną nazywaną kwetiapiną. Jest to lek przeciwpsychotyczny, który jest stosowany w leczeniu różnych chorób. Przede wszystkim, Kwetina jest skuteczna w leczeniu epizodów depresyjnych w przebiegu choroby dwubiegunowej, kiedy pacjent odczuwa smutek, duże przygnębienie, brak energii, utratę apetytu, ma poczucie winy lub nie może spać. Kwetina jest również stosowana w leczeniu manii, kiedy pacjent jest bardzo silnie podekscytowany, uradowany, pobudzony, pełen entuzjazmu lub nadmiernie aktywny albo ma zaburzoną zdolność krytycznej oceny, jest agresywny lub uciążliwy. Ponadto, Kwetina jest stosowana w leczeniu schizofrenii. Lekarz może zalecić kontynuowanie stosowania Kwetina nawet wtedy, gdy samopoczucie pacjenta już się poprawi. Kwetina jest dostępna na receptę.
Lamilept to lek przeciwpadaczkowy zawierający substancję czynną lamotryginę. Jest stosowany w leczeniu różnych form padaczki, zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi lekami przeciwpadaczkowymi. Lamilept jest także stosowany w leczeniu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych, zwłaszcza w celu zapobiegania lub łagodzenia epizodów depresji. Lek jest dostępny na receptę.
Olanzapin Actavis to lek przeciwpsychotyczny, przeciwmaniakalny oraz stabilizujący nastrój. Jest skuteczny w długotrwałym leczeniu podtrzymującym pacjentów, u których stwierdzono odpowiedź na leczenie w początkowej fazie terapii. Stosowany jest w leczeniu schizofrenii oraz średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Lek ten jest dostępny na receptę.
Olanzapina Mylan to lek, którego substancją czynną jest olanzapina. Należy do grupy leków przeciwpsychotycznych i jest stosowany w leczeniu niektórych chorób psychicznych. Znalazł zastosowanie w terapii schizofrenii, manii oraz zapobieganiu nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej u dorosłych. Jest dostępny na receptę.
Olanzapina TZF to lek przeciwpsychotyczny, przeciwmaniakalny oraz stabilizujący nastrój. Jest wskazana w leczeniu schizofrenii oraz średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Olanzapina jest skuteczna w długookresowym leczeniu podtrzymującym pacjentów, u których stwierdzono dobrą odpowiedź na leczenie w początkowej fazie terapii. Lek jest dostępny na receptę.
Olanzapine +pharma to lek w postaci tabletek, który zawiera substancję czynną – olanzapinę. Jest to lek przeciwpsychotyczny, przeciwmaniakalny oraz stabilizujący nastrój. Olanzapina jest wskazana w leczeniu schizofrenii oraz średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Lek jest dostępny na receptę.
Olanzapine Apotex to lek przeciwpsychotyczny, który zawiera substancję czynną o działaniu przeciwpsychotycznym – olanzapinę. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii, manii oraz zapobiega nawrotom choroby afektywnej. Olanzapine Apotex jest dostępny w postaci tabletek, które zawierają 2,5, 5, 7,5 lub 10 mg olanzapiny. Lek jest wydawany na receptę.
Olanzapine Bluefish to lek przeciwpsychotyczny dostępny na receptę, który zawiera substancję czynną olanzapinę. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii, choroby przejawiającej się słyszeniem, widzeniem i odczuwaniem rzeczy nieistniejących w rzeczywistości, przekonaniami sprzecznymi ze stanem faktycznym, podejrzliwością i zamknięciem na relacje z innymi. Lek ten jest również stosowany w leczeniu umiarkowanych i ciężkich epizodów manii, a u pacjentów, którzy wykazali dobrą reakcję na leczenie olanzapiną epizodów manii, jest wskazany do zapobiegania nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej.
Olanzapine Glenmark to lek przeciwpsychotyczny, przeciwmaniakalny oraz stabilizujący nastrój. Wykazuje powinowactwo do licznych receptorów: serotoninowych (5HT 2A/2C, 5HT 3, 5HT 6), dopaminowych (D 1, D 2, D 3, D 4, D 5), cholinergicznych receptorów muskarynowych (M 1-M 5), α 1-adrenergicznych i histaminowych. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii oraz umiarkowanych i ciężkich epizodów manii. Lek jest dostępny na receptę.
Olanzapine Lekam to lek w postaci tabletek, które ulegają rozpadowi w jamie ustnej. Zawiera substancję czynną olanzapinę, która należy do grupy leków zwanych lekami przeciwpsychotycznymi. Stosowany jest w leczeniu schizofrenii oraz średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Jest dostępny na receptę.
Olanzapine Passauer to lek przeciwpsychotyczny, przeciwmaniakalny oraz stabilizujący nastrój. Wykazuje powinowactwo do licznych receptorów: serotoninowych, dopaminowych, cholinergicznych receptorów muskarynowych, α1-adrenergicznych i histaminowych receptorów H1. Jest skuteczny w długookresowym leczeniu podtrzymującym pacjentów, u których stwierdzono dobrą odpowiedź na leczenie w początkowej fazie terapii. Wskazany jest w leczeniu schizofrenii oraz średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Lek jest dostępny wyłącznie na receptę.
Olanzapine Renantos to lek przeciwpsychotyczny, przeciwmaniakalny oraz stabilizujący nastrój. Wykazuje powinowactwo do licznych receptorów: serotoninowych, dopaminowych, cholinergicznych receptorów muskarynowych, α1-adrenergicznych i histaminowych. Lek jest wskazany w leczeniu schizofrenii oraz średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Jest dostępny na receptę.
Olanzapine Teva to lek przeciwpsychotyczny, przeciwmaniakalny oraz stabilizujący nastrój. Jest skuteczny w leczeniu schizofrenii, średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Olanzapine Teva jest również stosowany w celu zapobiegania nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej u pacjentów, którzy dobrze zareagowali na leczenie w początkowej fazie terapii. Lek ten jest dostępny na receptę.
Olanzin to lek z grupy neuroleptyków, który zawiera substancję czynną olanzapinę. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii oraz w długoterminowym leczeniu podtrzymującym u osób, które wykazały dobrą odpowiedź na początkową terapię. Olanzin jest również wskazany w leczeniu umiarkowanych i ciężkich epizodów manii oraz w zapobieganiu nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej u osób, które dobrze zareagowały na leczenie olanzapiną podczas epizodu manii. Lek jest dostępny na receptę.
Olazax to lek z grupy neuroleptyków, który zawiera substancję czynną olanzapinę. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii, średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii oraz w zapobieganiu nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej u osób, które dobrze zareagowały na leczenie początkowe. Olazax jest dostępny na receptę.
Olazax Disperzi to lek, który zawiera substancję czynną olanzapinę. Jest to atypowy lek przeciwpsychotyczny, przeciwmaniakalny oraz stabilizujący nastrój, pochodna tienobenzodiazepiny. Stosowany jest w leczeniu schizofrenii, średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii oraz w celu zapobiegania nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej. Lek jest dostępny na receptę.
Olpinat to lek z grupy neuroleptyków stosowany w leczeniu niektórych chorób psychicznych. Zawiera substancję czynną olanzapinę. Lek jest dostępny na receptę. Wskazany jest w leczeniu schizofrenii, długoterminowym leczeniu podtrzymującym u osób, u których stwierdzono dobrą odpowiedź na leczenie początkowe, leczeniu średnionasilonych i ciężkich epizodów manii oraz zapobieganiu nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej u osób, u których w leczeniu manii uzyskano dobrą odpowiedź na olanzapinę.
Orfiril to lek przeciwdrgawkowy, który jest stosowany w leczeniu różnych typów napadów padaczkowych, takich jak napady nieświadomości, napady miokloniczne i toniczno-kloniczne. Lek ten jest również stosowany w leczeniu epizodów maniakalnych w chorobie afektywnej dwubiegunowej. Orfiril jest dostępny na receptę.
Orfiril Long to lek dostępny na receptę, który zawiera substancję czynną walproinian sodu. Jest stosowany w leczeniu napadów padaczkowych oraz epizodów manii w chorobie afektywnej dwubiegunowej. Lek występuje w postaci kapsułek o przedłużonym uwalnianiu, co pozwala na stopniowe uwalnianie substancji czynnej i długotrwałe działanie.
Parnassan to lek przeciwpsychotyczny, którego substancją czynną jest olanzapina. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii, choroby objawiającej się tym, że pacjent słyszy, widzi lub odczuwa rzeczy nieistniejące w rzeczywistości, ma sprzeczne z rzeczywistością przekonania, jest nadmiernie podejrzliwy i wycofuje się z kontaktów z innymi ludźmi. Parnassan jest również stosowany w leczeniu od średnio nasilonych do ciężkich epizodów manii. Jest dostępny na receptę.
Pinexet to lek przeciwpsychotyczny, który zawiera substancję czynną o nazwie kwetiapina. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii oraz choroby afektywnej dwubiegunowej, w tym w leczeniu epizodów maniakalnych o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu. Dodatkowo, Pinexet jest stosowany do zapobiegania nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej (epizodom mieszanym, manii lub depresji) u pacjentów, którzy reagowali na wcześniejsze leczenie kwetiapiną. Lek jest dostępny na receptę.
Quetiapine Actavis to lek przeciwpsychotyczny, którego substancją czynną jest kwetiapina. Lek ten jest stosowany w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych, takich jak schizofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe i depresja. Działanie przeciwpsychotyczne wynika głównie z blokady receptorów dopaminergicznych i serotoninergicznych 5-HT2 w mózgu. Lek jest dostępny na receptę.
Quetiapine Lambda to lek przeciwpsychotyczny, który zawiera substancję czynną kwetiapinę. Lek ten jest stosowany w leczeniu schizofrenii, w tym również w zapobieganiu nawrotom choroby u pacjentów ze stabilną schizofrenią. Jest również wskazany do stosowania w leczeniu zarówno epizodów maniakalnych o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu, jak i epizodów ciężkiej depresji, w przebiegu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych. Quetiapine Lambda jest dostępny na receptę.
Ranofren to lek, który zawiera substancję czynną olanzapinę i należy do grupy leków zwanych lekami przeciwpsychotycznymi. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii, średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii, a także w zapobieganiu nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej. Lek jest dostępny na receptę.
Sizin to lek przeciwpsychotyczny, przeciwmaniakalny oraz stabilizujący nastrój, który zawiera substancję czynną o nazwie olanzapina. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii u dorosłych, a także w leczeniu średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Lek ten jest dostępny na receptę.
Symquel XR to lek o działaniu przeciwpsychotycznym, który zawiera substancję czynną kwetiapinę. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii oraz epizodów maniakalnych o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, związanych z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym. Symquel XR jest również stosowany w leczeniu ciężkich epizodów depresji w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego. Lek jest dostępny na receptę.
Synza to lek na receptę, który zawiera substancję czynną o nazwie olanzapina. Jest to lek przeciwpsychotyczny, stosowany w leczeniu psychiatrycznym. Stosuje się go w leczeniu schizofrenii oraz manii o nasileniu umiarkowanym do ciężkim. Lek ten łagodzi objawy niektórych chorób psychicznych, wykazujących się obniżeniem nastroju (depresją).
Zalasta to lek przeciwpsychotyczny, który zawiera substancję czynną olanzapinę. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii oraz w długoterminowym leczeniu podtrzymującym pacjentów, u których stwierdzono dobrą odpowiedź na leczenie w początkowej fazie terapii. Zalasta jest również skuteczna w leczeniu umiarkowanych i ciężkich epizodów manii. Lek jest dostępny na receptę.
Zeldox to lek przeciwpsychotyczny zawierający substancję czynną zyprazydon. Jest dostępny na receptę. Stosowany jest w leczeniu schizofrenii u dorosłych, a także w leczeniu epizodu manii lub epizodu mieszanego u dorosłych i dzieci w wieku od 10 do 17 lat. Lek jest dostępny w różnych formach, takich jak kapsułki, zawiesina doustna oraz proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań.
Zolafren to lek przeciwpsychotyczny, którego substancją czynną jest olanzapina. Jest dostępny w postaci powlekanych tabletek. Lek jest stosowany w leczeniu schizofrenii, średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii oraz w celu zapobiegania nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej. Zolafren jest dostępny na receptę.
Zolafren-Swift to lek, który zawiera substancję czynną olanzapinę. Należy do grupy leków przeciwpsychotycznych i jest stosowany w leczeniu różnych chorób psychicznych. Jest wskazany w leczeniu schizofrenii, średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii oraz w celu zapobiegania nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej. Lek jest dostępny na receptę.
Zolaxa to lek przeciwpsychotyczny, przeciwmaniakalny i stabilizujący nastrój, który zawiera substancję czynną olanzapinę. Jest dostępny w postaci tabletek powlekanych. Stosowany jest w leczeniu schizofrenii, epizodów maniakalnych oraz afektywnej choroby dwubiegunowej. Lek jest dostępny na receptę.
Zopridoxin to lek z grupy neuroleptyków, który zawiera substancję czynną olanzapinę. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii, epizodów maniakalnych oraz afektywnej choroby dwubiegunowej. Zopridoxin jest lekiem na receptę. Lek jest dostępny w postaci tabletek ulegających rozpadowi w jamie ustnej.
Zylena zawiera substancję czynną olanzapinę, należącą do grupy leków przeciwpsychotycznych. Stosowana jest w leczeniu schizofrenii, gdzie pacjenci doświadczają halucynacji, fałszywych przekonań, nadmiernej podejrzliwości i wycofania społecznego. Zylena jest również stosowana w leczeniu średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii, charakteryzujących się pobudzeniem lub euforią. Ponadto, lek pomaga zapobiegać nawrotom objawów u pacjentów z chorobą afektywną dwubiegunową, którzy dobrze zareagowali na leczenie epizodu manii olanzapiną.
Zyprexa to lek stosowany w leczeniu manii oraz w terapii długookresowej schizofrenii. Jest skuteczny w długoterminowym leczeniu podtrzymującym pacjentów, u których stwierdzono dobrą odpowiedź na leczenie w początkowej fazie terapii. Lek jest również stosowany w leczeniu średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Zyprexa jest dostępna na receptę.
Zyprexa Velotab to lek, który zawiera substancję czynną olanzapinę. Jest to lek przeciwpsychotyczny, który jest stosowany w leczeniu schizofrenii oraz innych zaburzeń psychicznych. Zyprexa Velotab jest dostępna na receptę. Wskazania do stosowania tego leku obejmują leczenie epizodów manii, schizofrenii oraz zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych.
Zypsila to atypowy lek przeciwpsychotyczny, który zawiera substancję czynną zyprazydon. Jest dostępny na receptę. Stosowany jest w leczeniu schizofrenii u dorosłych oraz w leczeniu maniakalnych i mieszanych epizodów o umiarkowanej ciężkości w zaburzeniu afektywnym dwubiegunowym u dorosłych oraz dzieci i młodzieży w wieku 10–17 lat. Skuteczność produktu leczniczego w zapobieganiu nawrotom epizodów choroby dwubiegunowej nie została ustalona.
Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD) jest poważnym zaburzeniem psychicznym charakteryzującym się występowaniem naprzemiennych epizodów manii, hipomanii oraz depresji, które mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie pacjenta. Według najnowszych danych epidemiologicznych, w Polsce na różne formy ChAD cierpi około 1-2% populacji. Leczenie farmakologiczne stanowi podstawę terapii tego schorzenia, a odpowiednio dobrane leki mogą nie tylko łagodzić objawy w czasie epizodów, ale także zapobiegać nawrotom choroby. Skuteczna farmakoterapia ChAD wymaga kompleksowego podejścia, indywidualnego dostosowania dawek oraz często połączenia kilku grup leków. W poniższym artykule przedstawiamy szczegółowy przegląd leków stosowanych w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej, ich mechanizmy działania, wskazania oraz potencjalne działania niepożądane.
Choroba afektywna dwubiegunowa często rozpoczyna się w młodym wieku, zwykle przed 35 rokiem życia, i jest drugą co do częstości przyczyną niezdolności do pracy z powodów psychiatrycznych. Na przebieg i rokowanie ChAD kluczowy wpływ ma odpowiednio wczesne rozpoznanie oraz szybko wdrożone systematyczne leczenie.
Wyróżnia się kilka typów zaburzeń afektywnych dwubiegunowych:
Ponadto, wyróżnia się także podtypy o różnej częstotliwości zmian nastroju:
Podstawą farmakoterapii choroby afektywnej dwubiegunowej są leki normotymiczne, zwane także stabilizatorami nastroju. Zgodnie z definicją, lek normotymiczny to taki, który spełnia trzy warunki:
Leki normotymiczne dzielimy na:
Działania niepożądane litu obejmują:
Działania niepożądane kwasu walproinowego:
Przeciwwskazania do stosowania karbamazepiny obejmują:
Karbamazepina wpływa na indukcję enzymów wątrobowych, co może prowadzić do interakcji z wieloma lekami, w tym:
Działania niepożądane lamotryginy:
Olanzapina – skuteczna w leczeniu epizodów maniakalnych o nasileniu od umiarkowanego do ciężkiego. Po uzyskaniu dobrej odpowiedzi może być stosowana profilaktycznie w celu zapobiegania nawrotom. Dostępne jest również połączenie olanzapiny z fluoksetyną, szczególnie skuteczne w leczeniu depresji w przebiegu ChAD.
Działania niepożądane olanzapiny:
Kwetiapina – skuteczna zarówno w epizodach maniakalnych, jak i depresyjnych w przebiegu ChAD. Jest jednym z nielicznych leków przeciwpsychotycznych, które wykazują działanie przeciwdepresyjne. Stosowana w leczeniu epizodów maniakalnych o nasileniu od umiarkowanego do ciężkiego oraz w depresji w przebiegu ChAD.
Działania niepożądane kwetiapiny:
Aripiprazol – skuteczny w leczeniu epizodów maniakalnych o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego oraz w zapobieganiu nowym epizodom maniakalnym u dorosłych z ChAD typu I. Charakteryzuje się korzystnym profilem działań niepożądanych, szczególnie w zakresie wpływu na metabolizm.
Działania niepożądane aripiprazolu:
Risperidon – stosowany głównie w leczeniu epizodów maniakalnych o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego. Dostępny również w formie iniekcji o przedłużonym działaniu, co może zwiększać współpracę w leczeniu.
Działania niepożądane risperidonu:
Klozapina – zazwyczaj stosowana w przypadkach opornych na inne leki. Skuteczna zarówno w manii, jak i depresji w przebiegu ChAD, szczególnie przy współistniejących objawach psychotycznych.
Działania niepożądane klozapiny:
W ostatnich latach pojawiły się nowe opcje terapeutyczne, które poszerzają możliwości leczenia choroby afektywnej dwubiegunowej:
Oprócz leków normotymicznych i przeciwpsychotycznych, w terapii ChAD stosuje się również inne grupy leków jako leczenie uzupełniające:
Leki przeciwdepresyjne są stosowane z ostrożnością u pacjentów z ChAD, zawsze w skojarzeniu ze stabilizatorem nastroju, aby zminimalizować ryzyko zmiany fazy na maniakalną:
Mogą być stosowane krótkoterminowo w celu łagodzenia objawów, takich jak niepokój, bezsenność i pobudzenie w epizodach manii lub depresji.
Leki normotymiczne, które stanowią podstawę leczenia choroby afektywnej dwubiegunowej, nie mają działania uzależniającego. Wyjątek stanowią benzodiazepiny, które mogą być stosowane krótkoterminowo w leczeniu objawów towarzyszących, takich jak niepokój czy bezsenność. Benzodiazepiny stosowane długotrwale mogą powodować uzależnienie, dlatego ich stosowanie powinno być ograniczone w czasie.
Leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej ma najczęściej charakter długotrwały lub stały. Pierwsze pozytywne efekty leczenia można zauważyć już po 2-3 tygodniach, ale pełna normalizacja nastroju wymaga systematycznej terapii przez okres 3-6 miesięcy, a u osób z przewlekłymi niedoborami nawet dłużej. Po ustąpieniu ostrych objawów leczenie jest kontynuowane w celu zapobiegania nawrotom choroby. Decyzję o ewentualnym zakończeniu terapii podejmuje lekarz psychiatra, biorąc pod uwagę indywidualny przebieg choroby, częstość nawrotów oraz czynniki ryzyka.
Tak, w wielu przypadkach konieczne jest stosowanie kilku leków jednocześnie, zwłaszcza gdy monoterapia nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Leczenie skojarzone może obejmować połączenie dwóch lub nawet trzech leków normotymicznych albo kombinację leku normotymicznego z lekami uzupełniającymi, np. przeciwdepresyjnymi. Takie podejście powinno być jednak zawsze ustalane indywidualnie przez lekarza psychiatrę, z uwzględnieniem możliwych interakcji między lekami oraz ich łącznej dawki.
Farmakoterapia stanowi podstawę leczenia choroby afektywnej dwubiegunowej, jednak istnieją czynniki, które mogą wspierać proces leczenia:
W trakcie terapii lekiem normotymicznym konieczne jest okresowe wykonywanie badań, takich jak:
W przypadku niektórych leków (lit, kwas walproinowy, karbamazepina) konieczne jest regularne badanie ich stężenia we krwi. Częstość wykonywania badań ustala lekarz prowadzący.
Planowanie ciąży u kobiet z chorobą afektywną dwubiegunową wymaga szczególnej ostrożności ze względu na potencjalny wpływ leków na płód. Według obecnego stanu wiedzy, żaden z leków normotymicznych nie jest w pełni bezpieczny w ciąży, dlatego kobieta przyjmująca leki normotymiczne powinna:
Lekarz może zdecydować o utrzymaniu leku, jego odstawieniu lub zamianie na inny preparat o lepszym profilu bezpieczeństwa w ciąży, biorąc pod uwagę indywidualne ryzyko nawrotu choroby oraz ryzyko dla płodu.
Wiele leków stosowanych w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej może upośledzać zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn, szczególnie w początkowym okresie leczenia lub po zmianie dawkowania. Dotyczy to zwłaszcza leków o działaniu sedatywnym, takich jak kwetiapina, olanzapina czy benzodiazepiny. Pacjent powinien zawsze konsultować z lekarzem możliwość prowadzenia pojazdów podczas terapii.
Wiele leków stosowanych w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej może powodować przyrost masy ciała. Problem ten dotyczy szczególnie litu, kwasu walproinowego, olanzapiny, kwetiapiny i klozapiny. Mechanizmy tego działania niepożądanego są złożone i obejmują zwiększenie apetytu, zmiany w metabolizmie glukozy i lipidów oraz retencję płynów. Pacjenci powinni regularnie kontrolować masę ciała i w razie jej wzrostu konsultować się z lekarzem. Pomocne mogą być modyfikacje diety, regularny wysiłek fizyczny oraz, w niektórych przypadkach, zmiana leku na preparat o mniejszym wpływie na masę ciała.
W przypadku wystąpienia działań niepożądanych należy skonsultować się z lekarzem psychiatrą, który może:
Ważne jest, aby nigdy nie odstawiać samodzielnie leku normotymicznego z powodu działań niepożądanych, gdyż nagłe przerwanie leczenia może spowodować nawrót choroby, często o cięższym przebiegu niż poprzednie epizody.
