Azilect to lek stosowany w leczeniu choroby Parkinsona. Zawiera substancję czynną rasagilinę, która jest silnym, wybiórczym i nieodwracalnym inhibitorem monoaminooksydazy B (MAO-B). Enzym ten powoduje rozkład dopaminy, a zatem spadek jej poziomu. Azilect zwiększa stężenie dopaminy w obszarach mózgu, co zmniejsza nasilenie objawów choroby Parkinsona. Lek jest dostępny na receptę.
Baclofen Polpharma to lek w postaci tabletek, który zawiera substancję czynną baklofen. Jest to lek rozluźniający mięśnie, stosowany u dorosłych i dzieci. Lek jest stosowany w celu zmniejszenia i złagodzenia nadmiernego napięcia mięśni szkieletowych (skurcze), które występuje w różnych stanach chorobowych, takich jak: porażenie mózgowe, stwardnienie rozsiane, udary mózgu, uszkodzenie rdzenia kręgowego i inne choroby układu nerwowego. Lek jest dostępny na receptę.
Balfumon to lek zawierający substancję czynną fumaran dimetylu. Jest stosowany w leczeniu rzutowo-remisyjnej postaci stwardnienia rozsianego (SM, ang. sclerosis multiplex) u pacjentów w wieku 13 lat i starszych. Stwardnienie rozsiane jest przewlekłą chorobą, która uszkadza ośrodkowy układ nerwowy (OUN), w tym mózg i rdzeń kręgowy. Balfumon wydaje się powstrzymywać układ odpornościowy przed powodowaniem uszkodzeń mózgu i rdzenia kręgowego, co może również przyczynić się do spowolnienia postępów choroby w przyszłości. Lek jest dostępny na receptę.
Beduo to lek złożony, który zawiera witaminę B1 i B6. Jest stosowany do leczenia chorób układu nerwowego spowodowanych udokumentowanym niedoborem witaminy B1 i B6. Zalecana dawka dla dorosłych to 1 tabletka powlekana leku Beduo na dobę (co odpowiada 100 mg witaminy B1 oraz 100 mg witaminy B6). Lek jest wydawany na podstawie recepty.
Begusin to lek w postaci plastra systemu transdermalnego, który zawiera substancję czynną – rywastygminę. Rywastygmina należy do grupy substancji zwanych inhibitorami cholinesterazy. Lek Begusin stosuje się w leczeniu dorosłych pacjentów z łagodnym do umiarkowanie ciężkim otępieniem typu alzheimerowskiego, postępującą chorobą mózgu, która wywołuje postępujące zaburzenia pamięci, zdolności intelektualnych i zachowania. Lek jest dostępny na receptę.
Bellergot to lek dostępny na receptę, który zawiera trzy substancje czynne: fenobarbital, winian ergotaminy i alkaloidy tropanowe. Stosowany jest w leczeniu nadmiernej pobudliwości nerwowej towarzyszącej objawom menopauzy oraz w migrenowych bólach głowy. Lek ma działanie uspokajające, nasenne, przeciwmigrenowe i parasympatykolityczne.
Benfonerv to preparat zawierający witaminy B1, B6 i B12, wspierający leczenie schorzeń neurologicznych, takich jak zapalenie nerwów, neuralgia czy polineuropatie. Stosowany również przy migrenach, bolesnych naderwaniach mięśni, rwach, półpaścu czy porażeniu nerwu twarzowego. Wspiera rekonwalescencję oraz zdrowie pacjentów w wieku podeszłym, dostarczając kompleksowe wsparcie dla układu nerwowego.
Betaferon to lek zawierający substancję czynną interferon beta-1b. Jest to lek na receptę, który jest stosowany do leczenia stwardnienia rozsianego. Wskazany jest dla pacjentów, u których w ciągu ostatnich 2 lat wystąpiły co najmniej 2 rzuty choroby. Betaferon jest również stosowany w leczeniu wtórnie postępującej postaci stwardnienia rozsianego w czynnym stadium choroby potwierdzonym rzutami. Lek ten jest dostępny w formie proszku i rozpuszczalnika do sporządzania roztworu do wstrzykiwań.
Preparat jest wskazany do stosowania w objawowym leczeniu choroby Méniére’a, charakteryzującej się zawrotami głowy (z nudnościami i wymiotami), szumami usznymi, postępującą utratą słuchu.
Betahistyna Bluefish to lek, który zawiera dichlorowodorek betahistyny. Jest stosowany w leczeniu objawów choroby Ménière’a, takich jak zawroty głowy pochodzenia błędnikowego, szumy uszne, utrata słuchu z towarzyszącymi nudnościami, zaburzeniami słuchu i (lub) bólem głowy. Lek jest dostępny na receptę.
Betaserc to lek na receptę stosowany w leczeniu choroby Meniere’a oraz leczeniu objawowym zawrotów głowy o podłożu przedsionkowym. Substancją czynną preparatu jest betahistyna, syntetyczny analog histaminy. Betahistyna wpływa na układ histaminowy, działa poprzez blokowanie presynaptycznych receptorów histaminowych H3 w układzie nerwowym, jak i aktywację postsynaptycznych receptorów histaminowych H1. Betahistyna może zwiększać przepływ krwi w okolicy ślimaka w mikrokrążeniu ucha wewnętrznego, jak również w całym mózgu.
Betaserc ODT to lek zawierający betahistynę, który jest stosowany w leczeniu objawów choroby Meniere’a, takich jak zawroty głowy, dzwonienie w uszach, utrata słuchu i nudności. Lek ten działa poprzez poprawę przepływu krwi w uchu wewnętrznym. Pełen efekt działania Betaserc ODT może pojawić się po kilku tygodniach lub miesiącach regularnego stosowania. Jest dostępny na receptę.
Bexon to lek zawierający trzy witaminy z grupy B: witaminę B1 (tiaminę), witaminę B6 (pirydoksynę) i witaminę B12 (cyjanokobalaminę). Jest stosowany w leczeniu chorób układu nerwowego z towarzyszącym, potwierdzonym niedoborem witamin B1, B6 i B12, których nie można uzupełnić zmianą diety. Lek jest dostępny na receptę.
Bilobil to lek ziołowy dostępny bez recepty, który zawiera wyciąg z liści miłorzębu japońskiego. Jest stosowany w zaburzeniach ukrwienia i funkcji mózgu u osób w wieku podeszłym, objawiających się jako: zaburzenia pamięci i sprawności umysłowej, zawroty głowy, szum w uszach. Można go stosować również pomocniczo w zaburzeniach ukrwienia kończyn (z objawami uczucia zimna w kończynach, bólem w czasie chodzenia).
Bilobil Forte to lek zawierający wyciąg z liści miłorzębu japońskiego. Jest to preparat usprawniający krążenie i zaopatrzenie mózgu w tlen i glukozę. Stosowany jest w celu poprawy zdolności poznawczych u osób starszych i podnosi jakość życia w przebiegu łagodnej demencji. Lek jest dostępny bez recepty.
Lek polecany jest dla osób dorosłych w zaburzeniach krążenia mózgowego (zawroty głowy, szumy uszu), w osłabieniu pamięci i sprawności intelektualnej. Usprawnia krążenie i zaopatrzenie mózgu w tlen i glukozę. Lek Bilobil intense zawiera kwantyfikowany wyciąg z liści miłorzębu japońskiego
Lek zawierający kompleks składników ziołowych, mineralnych i witaminowych, wspierających prawidłowe funkcjonowanie mózgu. Poprawia pamięć, koncentrację.
Lek o działaniu przeciw glutaminergicznym, stosowany w leczeniu choroby Alzheimera. Preparat zawiera substancję memantyna (chlorowodorek memantyny)·
Produkt leczniczy uzupełniający niedobory dehydroepiandrosteronu (DHEA). DHEA jest prekursorem androgenów i estrogenów. DHEA jest prohormonem, którego poziom spada wraz z wiekiem.
Lek stosowany w leczeniu zaburzeń mózgu, związanych głównie z podeszłym wiekiem – zaburzeń procesów poznawczych w zespołach otępiennych, u dzieci natomiast w leczeniu dysleksji.
Bonaxon to lek zawierający substancję czynną fingolimod. Jest to lek immunomodulujący, który działa poprzez wiązanie się z receptorami sfingozyno-1-fosforanu (S1P) zlokalizowanymi na limfocytach T i B oraz na komórkach nerwowych OUN. Dzięki temu zmniejsza liczbę autoagresywnych komórek w OUN, gdzie mogłyby uczestniczyć w procesach zapalnych i uszkodzeniu tkanki nerwowej. Lek jest stosowany w leczeniu stwardnienia rozsianego. Bonaxon jest dostępny na receptę.
Boxarid, który zawiera teriflunomid, jest środkiem immunomodulującym, regulującym układ odpornościowy, aby ograniczyć jego atak na układ nerwowy. Boxarid jest stosowany w leczeniu stwardnienia rozsianego o przebiegu rzutowo-ustępującym u dorosłych, dzieci i młodzieży powyżej 10 roku życia. Lek pomaga chronić ośrodkowy układ nerwowy przed działaniem układu odpornościowego, zmniejszając liczbę niektórych białych krwinek i ograniczając stan zapalny, który prowadzi do uszkodzenia nerwów.
Bozilos to lek zawierający substancję czynną teriflunomid, stosowany w leczeniu stwardnienia rozsianego o przebiegu rzutowo-ustępującym. Jest on wskazany dla dorosłych oraz dzieci i młodzieży powyżej 10. roku życia. Działa poprzez ograniczenie liczby limfocytów, co zmniejsza stan zapalny i uszkodzenia nerwów. Lek jest dostępny na receptę i należy go przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza.
Breluncol to lek przeciwpadaczkowy zawierający brywaracetam, przeznaczony dla dorosłych, młodzieży i dzieci od 2. roku życia. Stosuje się go w leczeniu padaczki z napadami częściowymi, które mogą występować z wtórnym uogólnieniem lub bez niego. Lek podawany jest w skojarzeniu z innymi preparatami przeciwpadaczkowymi w celu zmniejszenia częstości napadów.
Brieka to lek na receptę, który jest stosowany w leczeniu określonych typów padaczki (napadów częściowych, które są lub nie są wtórnie uogólnione) u dorosłych. Lekarz może przepisać lek Brieka, jeśli dotychczas stosowane leczenie nie usuwa w pełni objawów choroby. Lek Brieka powinien być zawsze stosowany jako lek dodany do aktualnie stosowanego leczenia. Leku Brieka nie powinno się stosować w monoterapii, lecz zawsze w skojarzeniu z innymi lekami przeciwpadaczkowymi. Ponadto, Brieka jest stosowany w leczeniu uogólnionych zaburzeń lękowych (ang. Generalised Anxiety Disorder – GAD) u osób dorosłych.
Brineura to lek na receptę, który jest stosowany w leczeniu typu 2 choroby Batten, rzadkiego, dziedzicznego zaburzenia układu nerwowego. Lek ten jest podawany bezpośrednio do mózgu za pomocą cewnika wprowadzonego przez otwór w czaszce. Brineura działa poprzez zastąpienie brakującego lub niewłaściwie działającego enzymu, co pomaga spowolnić postęp choroby. Wskazaniem do stosowania jest typ 2 choroby Batten (neuronalna ceroidolipofuscynoza typu 2, CLN2).
Briumvi (ublituksymab) to lek stosowany w leczeniu rzutowo-remisyjnej postaci stwardnienia rozsianego (RMS). Jest dostępny wyłącznie na receptę, co oznacza, że jego stosowanie musi być nadzorowane przez lekarza.
Briviact to lek przeciwpadaczkowy, którego substancją czynną jest brywaracetam. Jest on wskazany w terapii wspomagającej w leczeniu napadów częściowych i częściowych wtórnie uogólnionych u dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku od 4 lat z padaczką. Lek jest dostępny na receptę.
Bromocorn to lek z grupy sympatykomimetyków, który zawiera substancję czynną brymonidynę. Lek jest stosowany w leczeniu: Choroby Parkinsona, Akromegalii, Gruczolaków wydzielających prolaktynę (prolaktynoma), Hiperprolaktynemii u mężczyzn.
Buccolam to lek dostępny na receptę, który zawiera substancję czynną midazolam. Jest to pochodna benzodiazepiny, która wykazuje działanie silnie nasenne, uspokajające i przeciwdrgawkowe. Lek jest stosowany w celu zatrzymania nagłych, przedłużonych napadów drgawkowych u niemowląt, małych dzieci, dzieci i młodzieży (od 3 miesięcy do poniżej 18 lat). U niemowląt w wieku od 3 miesięcy do poniżej 6 miesięcy lek ten wolno stosować jedynie w szpitalu, gdzie możliwe jest monitorowanie stanu pacjenta oraz dostępny jest sprzęt do reanimacji. Lek Buccolam może być podawany przez rodziców/opiekunów jedynie wówczas, gdy u dziecka została rozpoznana padaczka.
Bulgaplin to lek zawierający pregabalinę, stosowany w leczeniu padaczki, bólu neuropatycznego oraz uogólnionych zaburzeń lękowych u dorosłych. Bulgaplin jest dostępny wyłącznie na receptę.
Cardiamidum to lek dostępny w postaci kropli doustnych. Wykazuje działanie pobudzające na ośrodkowy układ nerwowy i układ oddechowy. Stosowany jest w stanach przewlekłego osłabienia i zmęczenia. Lek jest dostępny bez recepty.
Carzenio to lek stosowany w leczeniu padaczki. Lek ten pomaga leczyć napady padaczkowe, zahamowując lub zmniejszając ich częstość. Carzenio jest dostępny w postaci tabletek powlekanych oraz zawiesiny doustnej. Lek jest dostępny na receptę.
Cavinton to lek dostępny na receptę, który zawiera substancję czynną winpocetynę. Jest stosowany w leczeniu przewlekłej niewydolności krążenia mózgowego, w tym stanów po udarze niedokrwiennym i otępienia naczyniopochodnego. Lek ten jest również stosowany do łagodzenia psychicznych i neurologicznych objawów niewydolności krążenia mózgowego. Cavinton jest dostępny w formie tabletek oraz roztworu do wstrzykiwań.
Cavinton Forte to lek w postaci tabletek, który zawiera substancję czynną winpocetynę. Jest stosowany w leczeniu przewlekłej niewydolności krążenia mózgowego, w tym stanów po udarze niedokrwiennym i otępienia naczyniopochodnego. Lek ten jest również używany do łagodzenia psychicznych i neurologicznych objawów niewydolności krążenia mózgowego. Cavinton Forte jest dostępny na receptę.
Cefotaxim-MIP to antybiotyk z grupy cefalosporyn III generacji. Jest dostępny w postaci proszku do sporządzania roztworu do wstrzykiwań i infuzji. Lek jest stosowany w leczeniu zakażeń wywołanych przez wrażliwe drobnoustroje, takie jak zakażenia dolnych dróg oddechowych, zakażenia dróg moczowych, zakażenia narządów płciowych, posocznica, zakażenia skóry i tkanek miękkich, zakażenia w obrębie jamy brzusznej, zapalenie otrzewnej, zakażenia kości i stawów oraz zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Cefotaxim-MIP jest lekiem dostępnym wyłącznie na receptę.
Ceftriaxone Hospira to antybiotyk z grupy cefalosporyn, który działa bakteriobójczo. Jest stosowany w leczeniu zakażeń u dorosłych i dzieci, również noworodków. Wskazania do stosowania to m.in. zakażenia skóry i tkanek miękkich, bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, pozaszpitalne i szpitalne zapalenia płuc, ostre zapalenie ucha środkowego, zakażenia w obrębie jamy brzusznej i dróg moczowych. Lek jest dostępny na receptę.
Ceftriaxone Kabi to antybiotyk z grupy cefalosporyn, który skutecznie zwalcza bakterie powodujące różnego rodzaju zakażenia. Jest stosowany u dorosłych pacjentów oraz dzieci, w tym także u noworodków. Lek jest wskazany do leczenia zakażeń takich jak: bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, pozaszpitalne zapalenie płuc, szpitalne zapalenie płuc, ostre zapalenia ucha środkowego, zakażenia w obrębie jamy brzusznej, powikłane zakażenia dróg moczowych (w tym odmiedniczkowe zapalenie nerek), zakażenia kości i stawów, powikłane zakażenia skóry i tkanek miękkich, rzeżączka, kiła oraz bakteryjne zapalenie wsierdzia. Ceftriaxone Kabi jest dostępny na receptę.
Cerebrolysin to lek, który ma postać roztworu do wstrzykiwań i infuzji. Jest to preparat zawierający peptydy z białek mózgu świni, których zadaniem jest wspomaganie czynności mózgu. Lek ten jest stosowany jako substancja wspomagająca w leczeniu demencji starczej typu alzheimerowskiego i demencji pochodzenia naczyniowego. Cerebrolysin jest również stosowany w deficytach pourazowych oraz urazach czaszkowo-mózgowych. Jest dostępny na receptę.
Ceurolex SR to lek, który oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy. Działa poprzez zmniejszanie niedoboru dopaminy, co jest kluczowe w leczeniu choroby Parkinsona. Lek jest dostępny na receptę i powinien być stosowany zgodnie z zaleceniami lekarza. Wskazaniem do stosowania Ceurolex SR jest choroba Parkinsona.
Cezarius to lek przeciwpadaczkowy, dostępny na receptę. Jest stosowany jako terapia wspomagająca w leczeniu napadów częściowych lub częściowych wtórnie uogólnionych u dorosłych, młodzieży, dzieci i niemowląt w wieku od 1 miesiąca z padaczką. Ponadto, jest używany w leczeniu napadów mioklonicznych u dorosłych i młodzieży w wieku od 12 lat z młodzieńczą padaczką miokloniczną. Cezarius występuje w postaci tabletek powlekanych oraz roztworu doustnego.
Chantico to lek na receptę, który jest stosowany w leczeniu stwardnienia rozsianego. Działa poprzez zmniejszenie częstości występowania nawrotów choroby. Chantico jest dostępny w postaci kapsułek do doustnego podania. Wskazania do stosowania obejmują dorosłych pacjentów z rzutowo-remisyjnym stwardnieniem rozsianym o wysokiej aktywności. Przed rozpoczęciem leczenia Chantico, pacjenci powinni omówić potencjalne korzyści i ryzyko z lekarzem.
Cialis to lek na receptę, który zawiera tadalafil jako substancję czynną. Jest to inhibitor fosfodiesterazy typu 5 (PDE5), który działa poprzez zwiększenie przepływu krwi do prącia, co umożliwia osiągnięcie i utrzymanie erekcji. Wskazaniem do stosowania Cialis jest leczenie zaburzeń erekcji u dorosłych mężczyzn. Lek ten nie działa bez stymulacji seksualnej.
Ciechociński Szlam Leczniczy to produkt złożony, dostępny bez recepty, który ma postać proszku do sporządzania roztworu na skórę. Stosuje się go w postaci kąpieli lub okładów. Kąpiele w roztworze leku poprawiają ukrwienie skóry i tkanek zmienionych chorobowo. Okłady zimne zmniejszają obrzęki i przekrwienie tkanek, natomiast okłady ciepłe działają rozgrzewająco. Wskazania do stosowania to między innymi: urazy w obrębie narządu ruchu, choroby układu nerwowego takie jak nerwobóle czy przewlekłe zapalenie nerwów, reumatoidalne zapalenie stawów i zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, choroba zwyrodnieniowa stawów, bóle mięśni, niektóre choroby alergiczne skóry oraz łuszczyca.
Cinie to lek przeciwbólowy dostępny na receptę, który należy do grupy leków przeciwmigrenowych. Substancją czynną zawartą w leku Cinie jest sumatryptan, który jest agonistą receptora 5HT1. Lek ten jest stosowany do leczenia ostrych napadów migreny z aurą lub bez aury. Uważa się, że migrena jest wynikiem rozszerzenia naczyń krwionośnych, a Cinie powoduje skurcz tych naczyń, co łagodzi ból migrenowy.
Cinnarizinum Aflofarm to lek w postaci tabletek, zawierający substancję czynną – cynaryzynę. Cynaryzyna hamuje dopływ jonów wapnia do komórek mięśni gładkich naczyń krwionośnych, co prowadzi do ich rozkurczu i poprawy przepływu krwi. Lek działa przeciwalergicznie, przeciwwymiotnie oraz słabo uspokajająco. Stosowany jest w leczeniu zaburzeń przedsionkowych i choroby Meniera (objawiających się m.in. wymiotami, zawrotami głowy i szumem w uszach) oraz w chorobie lokomocyjnej. Jest dostępny na receptę.
Cinnarizinum Hasco to lek na receptę w postaci tabletek, zawierający cynaryzynę. Jest stosowany w leczeniu objawów zaburzeń przedsionkowych i choroby Meniere’a, takich jak zawroty głowy, nudności, wymioty. Dodatkowo, jest używany do zapobiegania chorobie lokomocyjnej oraz w leczeniu objawów zaburzeń krążenia mózgowego (np. zawroty głowy, szumy uszne, ból głowy) i obwodowego (np. chromanie przestankowe, choroba Raynauda).
Cinnarizinum WZF to lek na receptę, dostępny w postaci tabletek. Głównym składnikiem jest cynaryzyna, która hamuje dopływ jonów wapnia do komórek mięśni gładkich naczyń krwionośnych, co prowadzi do ich rozkurczu i poprawy przepływu krwi. Lek ten ma również działanie przeciwalergiczne, przeciwwymiotne i słabo uspokajające. Stosowany jest w leczeniu zaburzeń krążenia obwodowego (zespół Raynauda, chromanie przestankowe, kurcze mięśniowe), zaburzeń błędnika, np. choroba Meniere’a oraz w profilaktyce choroby lokomocyjnej.
Cisatracurium Kalceks to lek zwiotczający mięśnie, stosowany wyłącznie w lecznictwie zamkniętym przez wyspecjalizowany personel medyczny. Jest używany do zwiotczenia mięśni szkieletowych podczas operacji i innych zabiegów chirurgicznych, a także do zwiotczenia mięśni szkieletowych u pacjentów w oddziałach intensywnej terapii, oddychających we wspomaganiu respiratorem. Lek jest dostępny na receptę.
Citabax to lek przeciwdepresyjny, który zawiera substancję czynną o nazwie citalopram. Jest on stosowany głównie w leczeniu depresji i zapobieganiu nawrotom zaburzeń depresyjnych. Citabax może być również stosowany w leczeniu różnych zaburzeń lękowych, takich jak lęk uogólniony, lęk społeczny, fobia społeczna czy napady paniki. Lek ten jest dostępny wyłącznie na receptę.
Choroby neurologiczne dotykają miliony osób na całym świecie, znacząco wpływając na jakość życia pacjentów i ich rodzin. Schorzenia układu nerwowego obejmują szeroki wachlarz dolegliwości, od łagodnych zaburzeń do poważnych chorób neurodegeneracyjnych, które mogą prowadzić do niepełnosprawności. Układ nerwowy, składający się z mózgu, rdzenia kręgowego i nerwów obwodowych, odpowiada za kluczowe funkcje organizmu – od podstawowych procesów życiowych po złożone funkcje poznawcze. Zaburzenia w jego funkcjonowaniu mogą wynikać z uwarunkowań genetycznych, czynników środowiskowych, infekcji, urazów czy procesów autoimmunologicznych. Wczesna diagnostyka i odpowiednie leczenie mają kluczowe znaczenie dla skutecznego zarządzania chorobami neurologicznymi, a dzięki postępowi medycyny i nowoczesnym terapiom, wielu pacjentów może cieszyć się poprawą jakości życia mimo przewlekłego charakteru tych schorzeń.
Układ nerwowy to skomplikowana sieć struktur odpowiedzialnych za kontrolę i koordynację wszystkich procesów zachodzących w organizmie. Dzieli się na ośrodkowy układ nerwowy (mózg i rdzeń kręgowy) oraz obwodowy układ nerwowy (nerwy obwodowe). Ta złożona struktura odpowiada za odbieranie bodźców z otoczenia, przetwarzanie informacji, koordynację ruchów, regulację funkcji narządów wewnętrznych oraz umożliwia funkcje wyższe, takie jak myślenie, pamięć czy emocje.
Zdrowie układu nerwowego można wspierać poprzez odpowiednią dietę bogatą w antyoksydanty i nienasycone kwasy tłuszczowe, regularne ćwiczenia fizyczne, aktywność umysłową oraz redukcję stresu. Badania pokazują, że takie działania mogą zmniejszyć ryzyko występowania niektórych chorób neurologicznych, szczególnie neurodegeneracyjnych, jak choroba Alzheimera czy Parkinsona.
Niezwykłą cechą układu nerwowego jest jego neuroplastyczność – zdolność do zmian i adaptacji w odpowiedzi na doświadczenia i uszkodzenia. Ta właściwość stanowi podstawę procesów uczenia się, pamięci oraz rehabilitacji po urazach mózgu czy rdzenia kręgowego. Dzięki neuroplastyczności, mózg może reorganizować swoją strukturę i funkcję, co daje nadzieję pacjentom po udarach czy z innymi uszkodzeniami neurologicznymi.
Choroba Alzheimera jest najczęstszą przyczyną otępienia u osób starszych, charakteryzującą się postępującą utratą pamięci, zdolności poznawczych i funkcji wykonawczych. W mózgu pacjentów dochodzi do gromadzenia się złogów białka beta-amyloidu oraz splątków neurofibrylarnych, co prowadzi do obumierania komórek nerwowych.
Leczenie farmakologiczne choroby Alzheimera opiera się na dwóch głównych grupach leków. Inhibitory cholinesterazy (donepezil, rywastygmina, galantamina) zwiększają poziom acetylocholiny – neurotransmitera kluczowego dla procesów pamięciowych. Druga grupa to antagoniści receptora NMDA (memantyna), regulujące aktywność glutaminianu, którego nadmiar może prowadzić do śmierci neuronów. W ostatnich latach pojawił się też pierwszy lek przyczynowy – aducanumab, który pomaga usuwać złogi amyloidu z mózgu.
Oprócz farmakoterapii, ważną rolę odgrywa terapia poznawcza, aktywizacja fizyczna pacjenta oraz odpowiednie wsparcie psychologiczne dla rodziny i opiekunów.
Choroba Parkinsona to postępujące schorzenie neurodegeneracyjne, które rozwija się na skutek zaniku neuronów dopaminergicznych w istocie czarnej mózgu. Charakterystyczne objawy obejmują drżenie spoczynkowe, sztywność mięśniową, spowolnienie ruchowe (bradykinezja) oraz zaburzenia postawy i chodu. U wielu pacjentów występują również objawy pozaruchowe, jak depresja, zaburzenia snu, problemy z węchem czy zaparcia.
Diagnostyka choroby Parkinsona opiera się głównie na badaniu klinicznym, jednak w celu wykluczenia innych schorzeń mogą być wykonane badania obrazowe (rezonans magnetyczny) czy testy neurologiczne. Charakterystyczne jest drżenie spoczynkowe, które ustępuje podczas wykonywania celowych ruchów, oraz stopniowe zmniejszanie się pisma (mikrografia).
Leczenie farmakologiczne koncentruje się na uzupełnianiu niedoboru dopaminy lub stymulacji receptorów dopaminowych. Podstawowym lekiem jest lewodopa, prekursor dopaminy, często podawana w połączeniu z inhibitorami dekarboksylazy (karbidopa, benserazyd), które zapobiegają jej rozkładowi poza mózgiem. Stosuje się także agonistów dopaminy (ropinirol, pramipeksol, rotygotyna), inhibitory MAO-B (selegilina, rasagilina) oraz inhibitory COMT (entakapon). W zaawansowanych przypadkach rozważa się leczenie chirurgiczne, w tym głęboką stymulację mózgu (DBS).
Istotnym elementem terapii są również rehabilitacja ruchowa, terapia mowy oraz wsparcie psychologiczne.
Stwardnienie rozsiane to przewlekła choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje osłonki mielinowe neuronów w ośrodkowym układzie nerwowym. Prowadzi to do powstawania ognisk demielinizacji i zaburzeń przewodnictwa nerwowego.
Objawy SM są bardzo zróżnicowane i zależą od lokalizacji zmian demielinizacyjnych. Mogą obejmować zaburzenia widzenia (podwójne widzenie, zapalenie nerwu wzrokowego), osłabienie mięśni, zaburzenia koordynacji i równowagi, drętwienia i mrowienia, problemy z kontrolą pęcherza moczowego, a także zmęczenie i zaburzenia poznawcze.
Leczenie stwardnienia rozsianego znacząco rozwinęło się w ostatnich latach, oferując pacjentom wiele opcji terapeutycznych. W leczeniu rzutów stosuje się glikokortykosteroidy (metylprednizolon) podawane dożylnie. Leczenie modyfikujące przebieg choroby obejmuje leki immunomodulujące (interferony beta, octan glatirameru), leki immunosupresyjne (fingolimod, kladrybina) oraz przeciwciała monoklonalne (natalizumab, okrelizumab, alemtuzumab). Od kwietnia 2024 roku pacjenci w Polsce mają dostęp do podskórnej formy podania terapii natalizumabem, co znacząco ułatwia leczenie.
Ważnym elementem terapii SM jest kompleksowa rehabilitacja, leczenie objawowe (np. spastyczności, bólu, zmęczenia) oraz wsparcie psychologiczne.
Neuropatia obwodowa to zespół objawów wynikających z uszkodzenia nerwów obwodowych. Może dotyczyć jednego nerwu (mononeuropatia) lub wielu nerwów jednocześnie (polineuropatia). Najczęstszymi przyczynami są cukrzyca, nadużywanie alkoholu, niedobory witamin (szczególnie B12), choroby autoimmunologiczne, infekcje, toksyny oraz działania niepożądane niektórych leków.
Objawy neuropatii obwodowej różnią się w zależności od rodzaju uszkodzonych włókien nerwowych. Typowo obejmują drętwienia, mrowienia, pieczenie, ból, osłabienie mięśni, zaburzenia czucia oraz problemy z koordynacją. W przypadkach uszkodzenia nerwów autonomicznych mogą wystąpić zaburzenia potliwości, niestabilność ciśnienia tętniczego czy dysfunkcje pęcherza moczowego.
Leczenie neuropatii obwodowej zależy od przyczyny. W przypadku neuropatii cukrzycowej kluczowe jest utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi. W terapii bólu neuropatycznego stosuje się leki przeciwpadaczkowe (gabapentyna, pregabalina), przeciwdepresyjne (amitryptylina, duloksetyna, wenlafaksyna) oraz miejscowe (plastry z lidokainą, kapsaicyna). Istotna jest również suplementacja witamin z grupy B, fizjoterapia oraz rehabilitacja.
Padaczka to przewlekła choroba neurologiczna charakteryzująca się nawracającymi, nieprowokowanymi napadami padaczkowymi, które są wynikiem nieprawidłowych wyładowań elektrycznych w mózgu. Dotyka około 1% populacji, co w Polsce oznacza 300-400 tysięcy pacjentów.
Objawy padaczki zależą od rodzaju napadu i mogą obejmować drgawki, utratę świadomości, zaburzenia czucia, halucynacje lub automatyzmy (powtarzalne, nieskoordynowane ruchy). U niektórych pacjentów występują charakterystyczne aury, czyli specyficzne odczucia poprzedzające napad.
Leczenie padaczki opiera się głównie na farmakoterapii. Stosuje się leki przeciwpadaczkowe, takie jak karbamazepina, lamotrygina, walproiniany, lewetiracetam, okskarbazepina czy topiramat. Wybór leku zależy od typu napadów, wieku pacjenta, chorób współistniejących oraz potencjalnych działań niepożądanych.
Szczególnym wyzwaniem jest padaczka lekooporna, występująca u 20-30% pacjentów. W takich przypadkach stosuje się kombinacje leków, rozważa leczenie chirurgiczne, stymulację nerwu błędnego lub dietę ketogeniczną. Nadzieję dają nowe leki, jak briwaracetam, stiripentol czy cenobamat, który może uwolnić od napadów 11-28% pacjentów lekoopornych.
Migrena to neurologiczna choroba napadowa charakteryzująca się nawracającymi, pulsującymi bólami głowy, często jednostronnymi, którym mogą towarzyszyć nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło i dźwięki. Jest drugą co do częstości występowania neurologiczną chorobą napadową, znacząco obniżającą jakość życia pacjentów.
W przypadku migreny przewlekłej, gdy bóle głowy występują przez co najmniej 15 dni w miesiącu, przez okres dłuższy niż 3 miesiące, leczenie jest szczególnie trudne. W Polsce obecnie trwają prace nad programem lekowym dla pacjentów z migreną przewlekłą.
Leczenie migreny dzieli się na doraźne (przerywające napad) i profilaktyczne (zapobiegające napadom). W leczeniu doraźnym stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne, tryptany (sumatryptan, zolmitryptan), a w ciężkich przypadkach leki przeciwwymiotne i opioidy. W profilaktyce migreny przewlekłej przełomem okazały się przeciwciała monoklonalne przeciw peptydowi związanemu z genem kalcytoniny (CGRP) lub jego receptorowi (erenumab, fremanezumab, galcanezumab), a także toksyna botulinowa typu A. Te nowoczesne terapie mogą prowadzić do całkowitej remisji u nawet 25% pacjentów z migreną przewlekłą.
Udar mózgu to nagłe zaburzenie krążenia mózgowego, prowadzące do uszkodzenia tkanki nerwowej. Wyróżnia się udary niedokrwienne (około 80% przypadków), spowodowane zatorem lub zakrzepem naczynia, oraz udary krwotoczne, wynikające z pęknięcia naczynia i wylewu krwi do mózgu.
Objawy udaru rozwijają się gwałtownie i mogą obejmować jednostronne osłabienie lub paraliż, zaburzenia mowy, zaburzenia widzenia, zawroty głowy, silny ból głowy oraz problemy z koordynacją. Kluczowa jest szybka diagnostyka i leczenie – im szybciej pacjent trafi do szpitala, tym większe szanse na ograniczenie uszkodzeń mózgu.
W leczeniu udaru niedokrwiennego, jeśli pacjent trafi do szpitala w ciągu 4,5 godziny od pojawienia się objawów, można zastosować leczenie trombolityczne (alteplaza), które rozpuszcza zakrzep. Nowszą metodą jest trombektomia mechaniczna, polegająca na mechanicznym usunięciu zakrzepu za pomocą specjalnego cewnika. Ta procedura może być stosowana nawet do 24 godzin od wystąpienia objawów u wybranych pacjentów. W Polsce funkcjonuje już 18 ośrodków wykonujących zabiegi trombektomii mechanicznej.
Po przebytym udarze kluczowa jest rehabilitacja neurologiczna, która pomaga odzyskać utracone funkcje poprzez wykorzystanie neuroplastyczności mózgu.
Diagnostyka neurologiczna obejmuje szereg badań i procedur, które pomagają ustalić przyczynę objawów i postawić właściwą diagnozę. Proces diagnostyczny zazwyczaj rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu lekarskiego i badania neurologicznego.
Badanie neurologiczne obejmuje ocenę funkcji poznawczych, równowagi, koordynacji, odruchów, siły mięśniowej, czucia oraz funkcji nerwów czaszkowych. Lekarz może również przeprowadzić specjalistyczne testy, jak badanie chodu czy ocenę pisma.
W zależności od podejrzewanego schorzenia, mogą być zalecone dodatkowe badania:
Nowoczesne techniki obrazowania mózgu pozwalają na dokładną wizualizację struktury i funkcji układu nerwowego:
Tomografia komputerowa (TK) – szybkie badanie, szczególnie przydatne w diagnostyce udarów, krwawień i urazów.
Rezonans magnetyczny (MRI) – dostarcza bardziej szczegółowych obrazów, pozwalając na wykrycie drobnych zmian strukturalnych, ognisk demielinizacji, guzów czy anomalii naczyniowych.
Funkcjonalny rezonans magnetyczny (fMRI) – obrazuje aktywność mózgu podczas wykonywania określonych zadań.
Pozytonowa tomografia emisyjna (PET) – ocenia metabolizm mózgu, pomagając w diagnostyce chorób neurodegeneracyjnych.
Elektroencefalografia (EEG) – rejestruje aktywność elektryczną mózgu, niezbędna w diagnostyce padaczki.
Elektromiografia (EMG) i badanie przewodnictwa nerwowego – oceniają funkcję nerwów i mięśni, kluczowe w diagnostyce neuropatii obwodowych i chorób nerwowo-mięśniowych.
Analiza płynu mózgowo-rdzeniowego – pomocna w diagnostyce infekcji, chorób demielinizacyjnych i nowotworów.
Badania krwi – mogą wykryć markery zapalne, przeciwciała, niedobory witamin czy zaburzenia metaboliczne.
Coraz większe znaczenie ma diagnostyka genetyczna, która pozwala na wykrycie mutacji odpowiedzialnych za choroby neurologiczne o podłożu genetycznym. Jest szczególnie istotna w przypadku chorób neurodegeneracyjnych, jak niektóre postacie choroby Alzheimera czy stwardnienie zanikowe boczne.
Terapia schorzeń neurologicznych jest złożona i często wymaga podejścia multidyscyplinarnego. W zależności od choroby, mogą być stosowane różne metody leczenia:
Leki odgrywają kluczową rolę w leczeniu wielu chorób neurologicznych. Są stosowane zarówno w celu łagodzenia objawów, jak i modyfikacji przebiegu choroby.
W leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, jak choroba Parkinsona, stosuje się leki uzupełniające niedobory neuroprzekaźników (lewodopa) lub naśladujące ich działanie (agoniści dopaminy). W chorobie Alzheimera wykorzystuje się inhibitory cholinesterazy (donepezil, rywastygmina) i memantynę.
Choroby autoimmunologiczne, jak stwardnienie rozsiane, wymagają leków immunomodulujących i immunosupresyjnych, w tym interferonów beta, octanu glatirameru, fingolimodu czy przeciwciał monoklonalnych (natalizumab, okrelizumab).
W leczeniu padaczki stosuje się leki przeciwpadaczkowe, dobierane indywidualnie w zależności od typu napadów. Najczęściej wykorzystywane to karbamazepina, lamotrygina, walproiniany, lewetiracetam czy nowsze, jak briwaracetam i cenobamat.
Ból neuropatyczny wymaga specyficznego podejścia, z wykorzystaniem leków przeciwpadaczkowych (gabapentyna, pregabalina), przeciwdepresyjnych (amitryptylina, duloksetyna) oraz opioidów w ciężkich przypadkach.
Rehabilitacja odgrywa kluczową rolę w leczeniu wielu chorób neurologicznych, szczególnie po udarach mózgu, urazach czy w chorobach neurodegeneracyjnych. Obejmuje:
Fizjoterapię – ćwiczenia poprawiające siłę mięśniową, równowagę, koordynację i zakres ruchów.
Terapię zajęciową – ucząca pacjentów strategii radzenia sobie z codziennymi czynnościami.
Terapię mowy – poprawiająca funkcje komunikacyjne i połykanie.
Neuropsychologię – wspierająca funkcje poznawcze i emocjonalne.
W niektórych przypadkach stosuje się leczenie chirurgiczne:
Głęboka stymulacja mózgu (DBS) – wszczepienie elektrod do określonych obszarów mózgu, skuteczne w chorobie Parkinsona, dystonii czy drżeniu samoistnym.
Chirurgia padaczki – usunięcie ogniska padaczkowego w przypadkach lekoopornych.
Leczenie operacyjne guzów mózgu, tętniaków czy malformacji naczyniowych.
Postęp w neurologii przynosi coraz nowsze metody leczenia:
Terapie genowe – modyfikacja genów odpowiedzialnych za choroby, np. w rdzeniowym zaniku mięśni (nusinersen, onasemnogen abeparwowek).
Terapie komórkami macierzystymi – wspierające regenerację uszkodzonych tkanek nerwowych.
Nowoczesne terapie biologiczne – przeciwciała monoklonalne w leczeniu migreny przewlekłej czy stwardnienia rozsianego.
Choroby neurologiczne często mają charakter przewlekły i wymagają długotrwałego zarządzania. Wpływają nie tylko na zdrowie fizyczne, ale także na sferę psychiczną i społeczną pacjenta.
Diagnoza choroby neurologicznej często wymaga znaczących zmian w życiu pacjenta i jego rodziny. Kluczowe jest zdobycie rzetelnej wiedzy o chorobie, poznanie metod radzenia sobie z objawami oraz modyfikacja stylu życia:
Dieta – w wielu chorobach neurologicznych zaleca się dietę bogatą w antyoksydanty, kwasy omega-3 i witaminy z grupy B. W przypadku choroby Parkinsona ważna jest odpowiednia podaż białka, a przy padaczce niektórzy pacjenci korzystają z diety ketogenicznej.
Aktywność fizyczna – regularne ćwiczenia dostosowane do możliwości pacjenta mogą poprawić sprawność, równowagę i nastrój.
Techniki relaksacyjne – medytacja, joga czy techniki oddechowe pomagają zmniejszyć stres, który może nasilać objawy wielu schorzeń neurologicznych.
Organizacja codzienności – planowanie aktywności, korzystanie z przypomnień, dostosowanie otoczenia do ograniczeń wynikających z choroby.
Wsparcie psychologiczne jest niezbędnym elementem kompleksowej opieki nad pacjentem neurologicznym. Może obejmować psychoterapię indywidualną, terapię rodzinną czy grupy wsparcia. Organizacje pacjentów, jak Fundacja EPI-BOHATER dla osób z padaczką czy Fundacja Chorób Mózgu, oferują nie tylko wsparcie emocjonalne, ale także edukację i pomoc w uzyskaniu dostępu do nowoczesnych terapii.
Rozwój technologii przynosi coraz więcej rozwiązań wspierających codzienne funkcjonowanie pacjentów neurologicznych:
Aplikacje mobilne – monitorujące objawy, przypominające o lekach czy wspierające rehabilitację poznawczą.
Urządzenia wspomagające mobilność – od lasek i chodzików po zaawansowane egzoszkielety.
Systemy komunikacji alternatywnej – dla pacjentów z zaburzeniami mowy.
Inteligentne domy – dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami neurologicznymi.
Neurologia jest dziedziną dynamicznie rozwijającą się, a postęp w badaniach naukowych i technologii medycznej przynosi nowe możliwości diagnostyczne i terapeutyczne.
Zaawansowane techniki neuroobrazowania, jak obrazowanie tensora dyfuzji (DTI) czy spektroskopia rezonansu magnetycznego, pozwalają na coraz dokładniejszą wizualizację struktur i funkcji mózgu.
Biomarkery w płynie mózgowo-rdzeniowym i krwi (np. białko tau i beta-amyloid w chorobie Alzheimera) umożliwiają wcześniejszą i dokładniejszą diagnostykę.
Metody diagnostyki molekularnej i genetycznej pomagają zidentyfikować przyczyny rzadkich chorób neurologicznych.
W leczeniu stwardnienia rozsianego pojawiło się wiele nowych leków, jak przeciwciała monoklonalne (natalizumab, okrelizumab, alemtuzumab), które znacząco zmieniły perspektywy dla pacjentów.
Dla pacjentów z padaczką lekooporną nadzieją jest cenobamat, który może uwolnić od napadów nawet 28% chorych.
W leczeniu migreny przewlekłej rewolucję przyniosły przeciwciała monoklonalne przeciw CGRP oraz toksyna botulinowa typu A.
W Polsce trwają prace nad programem lekowym dla pacjentów z migreną przewlekłą, co może znacząco poprawić dostęp do nowoczesnych terapii.
Trombektomia mechaniczna w leczeniu udaru niedokrwiennego mózgu jest już dostępna w 18 ośrodkach w Polsce, co znacząco poprawia rokowanie pacjentów.
Terapie genowe i komórkowe dają nadzieję na leczenie chorób dotychczas nieuleczalnych, jak niektóre formy stwardnienia zanikowego bocznego czy dystrofie mięśniowe.
Interfejsy mózg-komputer mogą w przyszłości pozwolić na kontrolowanie urządzeń za pomocą myśli, co byłoby przełomem dla pacjentów z paraliżem.
Personalizowana medycyna, uwzględniająca profil genetyczny pacjenta, może umożliwić bardziej precyzyjne i skuteczne leczenie.
Wczesne objawy chorób neurologicznych mogą być subtelne i niespecyficzne, dlatego często są początkowo ignorowane. Do niepokojących sygnałów, które powinny skłonić do konsultacji z lekarzem, należą: przewlekłe bóle głowy, zawroty głowy, zaburzenia równowagi, drętwienia i mrowienia kończyn, osłabienie mięśni, problemy z koordynacją ruchów, zaburzenia mowy, trudności z pamięcią i koncentracją, a także zmiany osobowości czy nastroju. W przypadku nagłego pojawienia się objawów, takich jak jednostronne osłabienie, zaburzenia mowy czy widzenia, należy natychmiast szukać pomocy medycznej, gdyż mogą to być objawy udaru mózgu.
Niektóre choroby neurologiczne mają wyraźny komponent genetyczny, inne zaś mogą być związane z predyspozycją genetyczną, która w połączeniu z czynnikami środowiskowymi prowadzi do rozwoju choroby. Do chorób o udowodnionym podłożu genetycznym należą m.in. choroba Huntingtona, niektóre formy choroby Alzheimera, dystrofie mięśniowe czy ataksje rdzeniowo-móżdżkowe. W przypadku rodzinnego występowania chorób neurologicznych, diagnostyka genetyczna może pomóc określić ryzyko zachorowania u krewnych. Na przykład, ryzyko choroby Alzheimera o wczesnym początku u rodzeństwa i potomstwa osoby chorej wynosi około 50%.
Tak, stres może znacząco wpływać na przebieg wielu chorób neurologicznych. W padaczce stres jest znanym czynnikiem wyzwalającym napady, a w chorobie Parkinsona może nasilać drżenie i sztywność mięśni. Pacjenci ze stwardnieniem rozsianym często doświadczają zaostrzenia objawów w okresach wzmożonego stresu. Również w przypadku migreny czy innych bólów głowy, stres jest jednym z głównych czynników wyzwalających. Dlatego techniki zarządzania stresem, takie jak medytacja, joga czy terapia poznawczo-behawioralna, są ważnym elementem kompleksowego leczenia chorób neurologicznych.
Leczenie stwardnienia rozsianego znacząco rozwinęło się w ostatnich latach. Oprócz klasycznych leków immunomodulujących (interferony beta, octan glatirameru), dostępne są now ocześniejsze terapie, jak doustne leki immunosupresyjne (fingolimod, kladrybina, fumaran dimetylu) oraz wysoce skuteczne przeciwciała monoklonalne (natalizumab, okrelizumab, alemtuzumab). Od kwietnia 2024 roku pacjenci w Polsce mają dostęp do podskórnej formy podania natalizumabu, co ułatwia leczenie. Wybór terapii zależy od wielu czynników, w tym aktywności choroby, obecności chorób współistniejących oraz preferencji pacjenta. Dla pacjentów z agresywną formą SM, dostępne są również bardziej intensywne protokoły leczenia, w tym immunoablacja z przeszczepieniem macierzystych komórek krwiotwórczych.
Migrena przewlekła to stan, w którym bóle głowy występują przez co najmniej 15 dni w miesiącu, z czego przynajmniej 8 dni to typowe bóle migrenowe. Diagnostyka opiera się głównie na szczegółowym wywiadzie lekarskim i badaniu neurologicznym, czasem uzupełnionym o badania obrazowe w celu wykluczenia innych przyczyn bólu głowy. W leczeniu migreny przewlekłej stosuje się leki doraźne (tryptany, NLPZ) oraz profilaktyczne. Przełomem w profilaktyce są przeciwciała monoklonalne przeciw CGRP lub jego receptorowi (erenumab, fremanezumab, galcanezumab), które mogą prowadzić do całkowitej remisji u nawet 25% pacjentów. Skuteczna jest również toksyna botulinowa typu A, podawana w formie zastrzyków co 12 tygodni. W Polsce trwają prace nad programem lekowym dla pacjentów z migreną przewlekłą, co poprawi dostęp do tych nowoczesnych terapii.
Wsparcie osoby z chorobą neurologiczną wymaga cierpliwości, empatii i zrozumienia. Przede wszystkim warto zdobyć rzetelną wiedzę o chorobie, aby lepiej rozumieć, z czym zmaga się bliska osoba. Ważne jest oferowanie praktycznej pomocy, dostosowanej do potrzeb pacjenta, ale bez nadmiernej opiekuńczości, która może odbierać poczucie niezależności. Zachęcanie do przestrzegania zaleceń lekarskich i regularne przypominanie o lekach może być bardzo pomocne. Równie istotne jest wsparcie emocjonalne – wysłuchanie obaw, frustacji i lęków, bez osądzania czy minimalizowania problemów. Warto również dbać o własne zdrowie psychiczne, korzystając z grup wsparcia dla opiekunów czy pomocy psychologicznej, gdyż opieka nad osobą przewlekle chorą może być wyczerpująca emocjonalnie.
Dieta może odgrywać istotną rolę w przebiegu niektórych chorób neurologicznych. W chorobie Parkinsona ważne jest odpowiednie planowanie posiłków zawierających białko, gdyż może ono wpływać na wchłanianie lewodopy. Przy stwardnieniu rozsianym zaleca się dietę bogata w antyoksydanty, kwasy omega-3 i witaminę D. W przypadku padaczki lekoopornej u niektórych pacjentów skuteczna jest dieta ketogeniczna, która zmienia metabolizm mózgu i może zmniejszać częstość napadów. Dla pacjentów z migreną ważne jest identyfikowanie i unikanie potencjalnych pokarmowych czynników wyzwalających, takich jak alkohol, produkty zawierające tyraminę, glutaminian sodu czy aspartam. Ogólnie, dieta śródziemnomorska, bogata w świeże warzywa, owoce, ryby, oliwę z oliwek i pełnoziarniste produkty zbożowe, jest korzystna dla zdrowia mózgu i może zmniejszać ryzyko rozwoju chorób neurodegeneracyjnych.
Padaczka lekooporna, dotykająca 20-30% pacjentów z epilepsją, stanowi poważne wyzwanie terapeutyczne. W ostatnich latach pojawiły się jednak nowe możliwości leczenia. Przełomowym lekiem jest cenobamat, który może uwolnić od napadów 11-28% chorych z padaczką lekooporną. Inne nowe leki, jak briwaracetam czy stiripentol, również oferują nadzieję pacjentom nieodpowiadającym na standardowe terapie. Poza farmakoterapią, opcje leczenia obejmują zabiegi chirurgiczne (usunięcie ogniska padaczkowego), stymulację nerwu błędnego, głęboką stymulację mózgu oraz terapie niefarmakologiczne, jak dieta ketogeniczna. Prowadzone są również badania nad nowymi technologiami, takimi jak systemy zamkniętej pętli (closed-loop systems), które wykrywają nadchodzący napad i automatycznie dostarczają leczenie, oraz zaawansowane techniki neuromodulacji. Kluczowe dla skutecznego leczenia padaczki lekoopornej jest dostęp do wysokospecjalistycznych ośrodków epileptologicznych.
