Morphini sulfas

Jakie są wskazania? Na co stosowany jest Morphini sulfas?

Morphini sulfas to preparat zawierający morfinę – opioidowy lek przeciwbólowy o bardzo silnym działaniu, stosowany w medycynie do leczenia różnych stanów związanych z bólem. Lek dostępny jest w postaci roztworu do wstrzykiwań w dwóch stężeniach: 10 mg/ml oraz 20 mg/ml, przeznaczonych do podawania podskórnego, domięśniowego lub dożylnego. W szczególnych przypadkach, na zalecenie lekarza, pacjenci dorośli mogą przyjmować preparat doustnie po rozcieńczeniu wodą.

Głównym wskazaniem do zastosowania Morphini sulfas jest ból ostry i przewlekły o różnym nasileniu – od umiarkowanego do silnego. Preparat znajduje szczególne zastosowanie w terapii:

• Bólu pooperacyjnego – morfina pomaga kontrolować dolegliwości bólowe występujące po zabiegach chirurgicznych, zapewniając pacjentom komfort i wspierając proces rekonwalescencji
• Bólu przewlekłego pochodzenia nowotworowego – preparat jest powszechnie wykorzystywany w terapii paliatywnej u pacjentów onkologicznych, u których ból stanowi istotny problem wpływający na jakość życia
• Innych stanów bólowych o dużym nasileniu – w sytuacjach, gdy inne leki przeciwbólowe okazują się niewystarczające

Wyjątek stanowią przypadki bólu spowodowanego skurczem mięśni gładkich, na przykład kolki wątrobowej – w takich sytuacjach morfina nie jest zalecana, ponieważ może nasilać dolegliwości poprzez działanie na zwieracz Oddiego i zwiększenie ciśnienia w drogach żółciowych.

Morfina działa poprzez wiązanie się z receptorami opioidowymi w ośrodkowym układzie nerwowym, co prowadzi do zmniejszenia odczuwania bólu i modyfikacji odpowiedzi emocjonalnej na ból. Mechanizm ten sprawia, że preparat jest niezwykle pomocny w sytuacjach, gdy ból ma charakter ciężki i trudny do opanowania innymi metodami farmakologicznymi.

Ze względu na silne działanie i potencjalne ryzyko uzależnienia, Morphini sulfas jest lekiem wydawanym wyłącznie na receptę i podawanym przez wykwalifikowany personel medyczny. Dawkowanie ustala lekarz indywidualnie dla każdego pacjenta, biorąc pod uwagę nasilenie bólu, stan ogólny chorego, wiek oraz inne czynniki mogące wpływać na bezpieczeństwo terapii.

Jaki jest skład Morphini sulfas, jakie substancje zawiera?

Substancją czynną leku jest morfiny półsiarczan 2,5-wodny (Morphini hemisulfas 2,5-hydricus). Preparat dostępny jest w dwóch stężeniach:

• Morphini sulfas 10 mg/ml – każdy mililitr roztworu zawiera 10 mg morfiny półsiarczanu 2,5-wodnego
• Morphini sulfas 20 mg/ml – każdy mililitr roztworu zawiera 20 mg morfiny półsiarczanu 2,5-wodnego

Oprócz substancji czynnej, w składzie obu preparatów znajdują się następujące substancje pomocnicze:

• Sodu chlorek – związek zapewniający izotoniczność roztworu względem płynów ustrojowych
• Sodu pirosiarczyn (E 223) – substancja konserwująca; należy pamiętać, że może ona rzadko wywoływać ciężkie reakcje nadwrażliwości oraz skurcz oskrzeli, szczególnie u osób z historią alergii
• Disodu edetynian – związek kompleksujący jony metali, stabilizujący preparat
• Woda do wstrzykiwań – rozpuszczalnik farmaceutyczny

Preparat charakteryzuje się niską zawartością sodu. Morphini sulfas 10 mg/ml zawiera 0,148 mmol/ml (3,40 mg/ml) sodu, natomiast Morphini sulfas 20 mg/ml zawiera 0,130 mmol/ml (2,99 mg/ml) sodu. Oznacza to, że w 1 ml roztworu znajduje się mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu, dlatego preparat uznaje się za „wolny od sodu”.

Lek ma postać bezbarwnego lub jasnożółtego przezroczystego płynu, dostępnego w ampułkach po 1 ml. Opakowanie tekturowe zawiera 10 ampułek.

Jak dawkować Morphini sulfas?

Morphini sulfas jest podawany przez wykwalifikowany personel medyczny. Dawkowanie ustala lekarz indywidualnie dla każdego pacjenta, biorąc pod uwagę rodzaj i nasilenie bólu, wiek, masę ciała oraz stan ogólny zdrowia. Przed rozpoczęciem leczenia oraz regularnie w trakcie terapii lekarz omawia z pacjentem oczekiwania związane ze stosowaniem preparatu, czas trwania leczenia oraz moment ewentualnego przerwania terapii.

Dawkowanie u dorosłych pacjentów:

W ostrym bólu zwykle stosuje się:

• Podanie podskórne lub domięśniowe: od 10 mg do 15 mg (co odpowiada 0,1 do 0,15 mg/kg masy ciała)
• Podanie dożylne: od 2 mg do 8 mg, wstrzykiwane powoli z szybkością 2 mg/min

W razie potrzeby dawki można powtarzać co 4 godziny.

W bólu przewlekłym stosuje się od 5 mg do 20 mg doustnie (po rozcieńczeniu wodą na zalecenie lekarza), podskórnie lub domięśniowo co 4 godziny. Pacjentom w podeszłym wieku zazwyczaj podaje się połowę standardowej dawki przeznaczonej dla młodszych osób dorosłych.

Dawkowanie u dzieci i młodzieży:

Nie zaleca się podawania morfiny doustnie dzieciom. W przypadku stosowania u noworodków i małych dzieci należy zachować szczególną ostrożność ze względu na małą masę ciała i większą wrażliwość na opioidy. Podczas podawania morfiny noworodkom i niemowlętom zaleca się stałą obserwację.

Podanie podskórne lub domięśniowe u dzieci:

• Zazwyczaj stosuje się 0,1 do 0,2 mg/kg masy ciała (100 do 200 mikrogramów/kg mc.), w razie potrzeby co 4 godziny; nie należy przekraczać 15 mg na dawkę
• U noworodków zalecana dawka to 0,1 mg/kg masy ciała (100 mikrogramów/kg mc.) podskórnie, w razie potrzeby co 4 do 6 godzin

Podanie dożylne u dzieci:

Ze względu na zwiększone ryzyko depresji oddechowej podczas dożylnych infuzji ciągłych u dzieci zaleca się monitorowanie częstości tętna, oddechu oraz saturacji krwi.

• Noworodki przedwcześnie urodzone: 0,025 mg/kg mc. (25 mikrogramów/kg mc.) dożylnie w powolnej 30-minutowej infuzji, kolejne dawki co 8 godzin. U dzieci ze skrajnym wcześniactwem dawkę można powtarzać co 12 godzin lub stosować infuzję ciągłą 0,01-0,02 mg/kg mc./godzinę
• Noworodki donoszone: 0,025-0,05 mg/kg mc. dożylnie co 6 godzin lub infuzja ciągła 0,01-0,03 mg/kg mc./godzinę
• Niemowlęta do 6 miesiąca życia: 0,05 mg/kg mc. dożylnie co 4-6 godzin lub infuzja ciągła 0,01-0,03 mg/kg mc./godzinę
• Niemowlęta powyżej 6 miesiąca do 12 miesiąca życia: 0,05-0,1 mg/kg mc. co 4 godziny lub infuzja ciągła 0,01-0,04 mg/kg mc./godzinę
• Dzieci powyżej 1 roku życia i młodzież do 18 lat: 0,05-0,1 mg/kg mc. dożylnie co 2-4 godziny lub infuzja ciągła 0,01-0,04 mg/kg mc./godzinę

U dzieci w wieku od 6 lat można stosować leczenie bólu kontrolowane przez pacjenta (PCA), w którym wstrzyknięcia dożylne (bolusy) wynoszą od 0,015-0,02 mg/kg mc., po czym następuje okres blokady pompy wynoszący od 10 do 15 minut.

Przygotowanie roztworu:

Morphini sulfas może być podawany bez rozcieńczenia lub po rozcieńczeniu w 0,9% roztworze NaCl do wstrzykiwań lub wodzie do wstrzykiwań w stosunku 1:10. Po rozcieńczeniu stężenie wynosi odpowiednio 1 mg/ml (dla mocy 10 mg/ml) lub 2 mg/ml (dla mocy 20 mg/ml). Roztwór należy przygotować bezpośrednio przed podaniem i zużyć natychmiast.

Preparat należy stosować systematycznie, zgodnie ze schematem zaleconym przez lekarza. Po otwarciu ampułki zawartość należy natychmiast zużyć. Leku nie należy podawać podpajęczynówkowo ani nadtwardówkowo.

Co zrobić w przypadku przedawkowania Morphini sulfas?

Ponieważ Morphini sulfas jest podawany przez personel medyczny w warunkach szpitalnych, ryzyko przedawkowania jest zminimalizowane. Jednak w przypadku przyjęcia większej niż zalecana dawki mogą wystąpić poważne objawy wymagające natychmiastowej interwencji medycznej.

Objawy przedawkowania mogą obejmować:

• Bardzo silne zwężenie źrenic – charakterystyczne „szpilkowate źrenice”
• Zaburzenia świadomości – od senności po śpiączkę
• Depresję oddechową – płytki oddech, trudności w oddychaniu, które mogą prowadzić do utraty przytomności, a nawet śmierci
• Sinicę – niebieskawe zabarwienie skóry spowodowane niedotlenieniem
• Chłodną skórę i wiotkość kończyn
• Znaczne obniżenie ciśnienia krwi z niewydolnością serca
• Obniżenie temperatury ciała
• Drgawki – szczególnie u niemowląt i dzieci
• Silny ból mięśni
• Zapalenie płuc wywołane zachłyśnięciem – może wystąpić w wyniku zachłyśnięcia wymiocinami lub ciałami obcymi, objawy obejmują duszności, kaszel i gorączkę

Postępowanie w przypadku przedawkowania:

W razie wystąpienia któregokolwiek z powyższych objawów należy niezwłocznie poinformować personel medyczny. Lekarz podejmie odpowiednie działania, które mogą obejmować:

• Podanie antagonisty opioidów (naloksonu), który odwraca działanie morfiny
• Wspomaganie oddychania, w tym wentylację mechaniczną w razie potrzeby
• Monitorowanie funkcji życiowych i stabilizację stanu pacjenta
• Leczenie objawowe powikłań, takich jak drgawki czy zapalenie płuc

Nie należy podejmować samodzielnych prób leczenia przedawkowania – wymaga ono profesjonalnej opieki medycznej w warunkach szpitalnych.

Co mogę jeść i pić podczas stosowania Morphini sulfas – czy mogę spożywać alkohol?

Podczas stosowania Morphini sulfas należy całkowicie unikać picia alkoholu. Jest to niezwykle ważne zalecenie, którego nieprzestrzeganie może prowadzić do poważnych, a nawet zagrażających życiu konsekwencji zdrowotnych.

Dlaczego nie wolno łączyć morfiny z alkoholem?

Zarówno morfina, jak i alkohol działają depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy. Jednoczesne spożywanie alkoholu podczas terapii morfiną może prowadzić do:

• Nasilenia sedacji – zwiększona senność, zmęczenie, trudności w utrzymaniu czuwania
• Depresji oddechowej – spowolnienie oddechu, które w skrajnych przypadkach może prowadzić do zatrzymania oddechu
• Utraty przytomności lub śpiączki
• Zwiększonego ryzyka przedawkowania
• Pogorszenia koordynacji ruchowej i zwiększonego ryzyka upadków
• Zaburzeń funkcji poznawczych

Ostre zatrucie alkoholem stanowi bezwzględne przeciwwskazanie do stosowania Morphini sulfas.

Inne leki i substancje wymagające ostrożności:

Podobne działanie do alkoholu mają niektóre leki, których jednoczesne stosowanie z morfiną wymaga szczególnej ostrożności lub jest przeciwwskazane:

• Leki uspokajające i nasenne – benzodiazepiny, barbituryany
• Inne leki opioidowe
• Niektóre leki przeciwdepresyjne
• Leki przeciwhistaminowe o działaniu uspokajającym

Należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, suplementach diety oraz ziołach, aby uniknąć niebezpiecznych interakcji.

Żywność i napoje:

Co do samej żywności i napojów bezalkoholowych, nie ma specjalnych ograniczeń podczas stosowania Morphini sulfas. Można normalnie się odżywiać, chyba że lekarz zaleci inaczej ze względu na stan zdrowia pacjenta. Należy jednak pamiętać o:

• Odpowiednim nawodnieniu organizmu
• Diecie bogatej w błonnik, gdyż morfina może powodować zaparcia
• Unikaniu produktów zawierających nawet niewielkie ilości alkoholu (np. niektóre desery, sosy)

Czy można stosować Morphini sulfas w okresie ciąży i karmienia piersią?

Stosowanie Morphini sulfas w okresie ciąży i karmienia piersią wymaga szczególnej ostrożności i zawsze powinno odbywać się wyłącznie pod ścisłym nadzorem lekarza. Decyzję o zastosowaniu morfiny w tych okresach podejmuje lekarz po dokładnym rozważeniu korzyści dla matki oraz potencjalnego ryzyka dla dziecka.

Stosowanie w ciąży:

Jeśli kobieta jest w ciąży, przypuszcza że może być w ciąży lub planuje mieć dziecko, powinna poinformować o tym lekarza przed rozpoczęciem leczenia. Decyzja o zastosowaniu morfiny w okresie ciąży należy wyłącznie do lekarza prowadzącego.

Istotne informacje dotyczące stosowania w ciąży:

• Długotrwałe stosowanie podczas ciąży – jeśli morfina była przyjmowana w okresie ciąży przez dłuższy czas, u noworodka po urodzeniu może wystąpić zespół odstawienia (abstynencyjny). Objawy mogą obejmować drażliwość, nadmierny płacz, drżenia, zaburzenia snu, trudności w karmieniu. Taki stan wymaga leczenia przez lekarza i odpowiedniej opieki neonatologicznej
• Wpływ na rozwój płodu – lekarz dokładnie ocenia stosunek korzyści do ryzyka przed podjęciem decyzji o terapii
• Monitorowanie – kobiety w ciąży otrzymujące morfinę wymagają szczególnie uważnego monitorowania stanu zdrowia

Stosowanie podczas porodu:

Nie zaleca się stosowania Morphini sulfas podczas porodu z następujących powodów:

• Morfina przenika przez łożysko i może wpływać na noworodka
• U noworodków urodzonych przez matki przyjmujące długotrwale morfinę mogą wystąpić objawy zespołu odstawiennego
• Może wystąpić depresja oddechowa u noworodka

Karmienie piersią:

Jeśli kobieta karmi piersią, powinna poinformować o tym lekarza przed zastosowaniem Morphini sulfas. Decyzja o zastosowaniu morfiny podczas karmienia piersią należy do lekarza.

Ważne zagadnienia związane z karmieniem piersią:

• Przenikanie do mleka – morfina może przenikać do mleka matki i wpływać na karmione dziecko
• Objawy u niemowlęcia – należy obserwować niemowlę pod kątem objawów takich jak: nadmierna senność, trudności w karmieniu, spowolniony oddech, wiotkość mięśniowa
• Decyzja o kontynuacji karmienia – lekarz pomoże podjąć decyzję, czy kontynuować karmienie piersią, czy też czasowo je przerwać podczas terapii morfiną

Zalecenia ogólne:

W każdym przypadku ciąży lub karmienia piersią kluczowa jest otwarta komunikacja z lekarzem. Nie należy samodzielnie decydować o stosowaniu lub odstawieniu leku. Lekarz oceni indywidualną sytuację pacjentki i podejmie najlepszą decyzję terapeutyczną, biorąc pod uwagę zarówno potrzeby matki, jak i bezpieczeństwo dziecka.

Jakie są skutki uboczne Morphini sulfas?

Jak każdy lek, Morphini sulfas może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią. Poniżej przedstawiono najważniejsze działania niepożądane w podziale na te wymagające natychmiastowej reakcji oraz te, o których należy poinformować lekarza.

Działania niepożądane wymagające natychmiastowego zaprzestania stosowania leku i kontaktu z lekarzem:

• Ciężkie reakcje alergiczne (rzadkie – mogą dotyczyć mniej niż 1 na 1000 pacjentów): obrzęk twarzy, warg, języka, gardła powodujący trudności w oddychaniu lub przełykaniu, zawroty głowy, trudności w oddychaniu
• Ostra uogólniona osutka krostkowa (AGEP): pojawienie się pęcherzy, rozległe łuszczenie się skóry, ropne wykwity z jednoczesną gorączką – stan ten może stanowić zagrożenie życia
• Ciężka depresja oddechowa: trudności w oddychaniu prowadzące do utraty przytomności – zwykle po zastosowaniu większej niż zalecana dawki
• Objawy zespołu odstawiennego lub uzależnienia: silne pragnienie leku, bóle ciała, drgawki, biegunka, ból żołądka, nudności, objawy grypopodobne, szybkie bicie serca, rozszerzone źrenice, niepokój, drażliwość

Działania niepożądane o nieznanej częstości (należy skonsultować się z lekarzem):

• Zaburzenia świadomości: głębokie zmiany świadomości, stan splątania
• Rozwój tolerancji na lek: coraz słabsze działanie leku przy stosowaniu tej samej dawki, wymagające zwiększenia dawkowania
• Problemy z układem moczowym: trudności w oddawaniu moczu, skurcz moczowodów, zmniejszenie objętości wydalanego moczu
• Skurcz dróg żółciowych: ostry ból po prawej stronie pod żebrami
• Zaburzenia układu krążenia: zwolnienie akcji serca, kołatanie serca, nagłe spadki ciśnienia podczas zmiany pozycji z leżącej na stojącą, niskie ciśnienie krwi
• Podwyższone ciśnienie wewnątrzczaszkowe: ból głowy, zaburzenia świadomości i równowagi, kłopoty z widzeniem
• Zaburzenia psychiczne: niepokój, zaburzenia nastroju, omamy
• Problemy z układem pokarmowym: nudności, wymioty (bardzo częste), zaparcia, suchość w ustach
• Zaburzenia ogólne: senność, zawroty głowy, ból głowy, obniżenie temperatury ciała, zwężenie źrenic
• Zwiększona wrażliwość na ból (hiperalgezja)
• Zaburzenia skórne: potliwość, zaczerwienienie twarzy, pokrzywka, świąd, kontaktowe zapalenie skóry
• Sztywność mięśniowa: szczególnie po zastosowaniu dużych dawek
• Bezdech senny: momenty zatrzymania oddechu podczas snu, nocne przebudzenia z powodu duszności, nadmierna senność w ciągu dnia
• Zaburzenia hormonalne: osłabienie, zmęczenie, brak apetytu (mogą wskazywać na zmniejszone wydzielanie kortyzolu przez nadnercza), utrata popędu seksualnego, impotencja, zanik miesiączki (spowodowane zmniejszonym wydzielaniem hormonów płciowych)
• Objawy związane z zapaleniem trzustki i dróg żółciowych: silne bóle w nadbrzuszu promieniujące do pleców, nudności, wymioty, gorączka
• Miejscowe reakcje: ból i podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia

Szczególne grupy pacjentów:

Osoby z historią reakcji alergicznych, astmą lub innymi problemami oddechowymi mogą być bardziej narażone na ciężkie reakcje nadwrażliwości i skurcz oskrzeli wywołane przez pirosiarczyn sodu zawarty w preparacie.

Zgłaszanie działań niepożądanych:

Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niewymienione w powyższym opisie, należy poinformować o tym lekarza, farmaceutę lub pielęgniarkę. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, https://smz.ezdrowie.gov.pl) lub do podmiotu odpowiedzialnego. Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można zgromadzić więcej informacji na temat bezpieczeństwa stosowania leku.

Czy mogę łączyć Morphini sulfas z innymi lekami?

Należy poinformować lekarza lub farmaceutę o wszystkich lekach przyjmowanych obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które planuje się stosować. Jest to niezwykle ważne, ponieważ Morphini sulfas może wchodzić w interakcje z wieloma innymi preparatami, co może prowadzić do nasilenia działań niepożądanych lub zmniejszenia skuteczności terapii.

Leki, których jednoczesne stosowanie z morfiną jest bezwzględnie przeciwwskazane:

• Inhibitory monoaminooksydazy (IMAO) – leki przeciwdepresyjne, np. moklobemid, selegilina: nie wolno stosować morfiny, jeśli pacjent stosuje lub stosował przez ostatnie 2 tygodnie leki z tej grupy, ponieważ może to prowadzić do poważnych, nieprzewidywalnych reakcji

Leki wymagające szczególnej ostrożności podczas jednoczesnego stosowania:

• Leki uspokajające, nasenne i przeciwlękowe – benzodiazepiny (np. diazepam), barbituryany (np. fenobarbital), pochodne fenotiazyny (np. promazyna, chloropromazyna): jednoczesne stosowanie zwiększa ryzyko senności, depresji oddechowej lub śpiączki mogących zagrażać życiu. Leczenie skojarzone należy brać pod uwagę jedynie wtedy, gdy nie są dostępne inne metody leczenia. Lekarz powinien ograniczyć dawkę i okres jednoczesnego stosowania, a pacjent musi ściśle przestrzegać zaleceń lekarza
• Midazolam: zwiększone ryzyko depresji oddechowej, wymagane jest szczególnie uważne monitorowanie pacjenta
• Gabapentyna lub pregabalina: leki stosowane w leczeniu padaczki i bólu neuropatycznego mogą istotnie zmienić działanie morfiny
• Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne – np. amitryptylina: mogą nasilać działanie morfiny
• Leki obniżające ciśnienie krwi: morfina może dodatkowo obniżać ciśnienie
• Leki zwiotczające mięśnie gładkie i regulujące rytm serca – np. atropina, meksyletyna: mogą wchodzić w interakcje z morfiną
• Leki przyspieszające przejście pokarmu przez przewód pokarmowy – cyzapryd, metoklopramid, domperydon: mogą wpływać na działanie morfiny
• Ryfampicyna: antybiotyk stosowany w leczeniu gruźlicy może wpływać na metabolizm morfiny
• Cyprofloksacyna: antybiotyk stosowany w zakażeniach bakteryjnych
• Cymetydyna: lek na wrzody żołądka lub dwunastnicy
• Leki stosowane w chorobie Parkinsona – np. selegilina

Leki przeciwzakrzepowe:

• Klopidogrel, prasugrel, tikagrelor: stosowane w zapobieganiu zakrzepom mogą mieć opóźnione i zmniejszone działanie, gdy są przyjmowane razem z morfiną

Leki stosowane w znieczuleniu:

Leki używane podczas znieczulenia nasilają działanie uspokajające morfiny. Jeśli pacjentowi w ostatnim czasie podawano takie leki lub miał operację, powinien o tym powiedzieć lekarzowi.

Niezgodności fizykochemiczne:

• Heparyna: morfina tworzy nierozpuszczalne połączenia z heparyną – nie należy mieszać w jednej strzykawce roztworów morfiny i heparyny
• 5-fluorouracyl: wykazano niezgodność (powstawanie osadów) między roztworami siarczanu morfiny i 5-fluorouracylu

Zalecenia praktyczne:

• Przed rozpoczęciem leczenia morfiną należy przygotować kompletną listę wszystkich stosowanych leków, w tym leków bez recepty, suplementów diety i preparatów ziołowych
• Nie należy samodzielnie rozpoczynać ani przerywać stosowania żadnych leków podczas terapii morfiną bez konsultacji z lekarzem
• W przypadku konieczności przyjęcia nowego leku należy upewnić się, że lekarz przepisujący wie o stosowaniu morfiny
• Należy poinformować wszystkich lekarzy i dentystów o stosowaniu morfiny przed jakimkolwiek zabiegiem lub leczeniem

Pamiętaj, że powyższa lista nie obejmuje wszystkich możliwych interakcji. Dlatego tak ważne jest, aby każdorazowo informować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach i substancjach.

Aktualna ulotka leku Morphini sulfas

Aktualna charakterystyka produktu leczniczego (ChPL)