Adamon SR

Adamon SR to lek przeciwbólowy z grupy opioidów, który zawiera substancję czynną tramadol. Lek ten jest wskazany w leczeniu średnio silnego i silnego bólu. Adamon SR podaje się doustnie, dwa razy na dobę, niezależnie od posiłków. Dawkę i częstotliwość przyjmowania leku ustala lekarz.

Adartrel

Adartrel to lek z grupy agonistów dopaminy, który jest stosowany w leczeniu zespołu niespokojnych nóg o nasileniu od umiarkowanego do ciężkiego. Zespół niespokojnych nóg jest chorobą, która powoduje nieodparty przymus poruszania nogami, a czasami ramionami i innymi częściami ciała. Ludzie z tą chorobą często mają problem z siedzeniem, a szczególnie ze snem. Adartrel łagodzi nieprzyjemne odczucia oraz ogranicza przymus poruszania nogami i innymi kończynami. Lek jest dostępny na receptę.

Curidol

Curidol to lek przeciwbólowy w postaci tabletek powlekanych. Składa się z dwóch substancji czynnych: tramadolu i paracetamolu, które działają synergistycznie, zwiększając efekt przeciwbólowy. Lek jest stosowany do łagodzenia bólu o umiarkowanym do silnym nasileniu. Curidol jest dostępny na receptę.

Delanxara

Delanxara to lek przeciwbólowy zawierający tramadolu chlorowodorek (opioid działający na centralny układ nerwowy) oraz deksketoprofen (niesteroidowy lek przeciwzapalny). Preparat jest przeznaczony do krótkotrwałego leczenia ostrego bólu o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego u dorosłych. W przypadku braku poprawy lub pogorszenia stanu zdrowia po zastosowaniu leku należy skonsultować się z lekarzem.

Deltyba

Deltyba to lek na receptę, który zawiera substancję czynną delamanid. Jest stosowany w leczeniu gruźlicy wielolekoopornej (MDR-TB) u dorosłych, którzy nie reagują na standardowe leczenie gruźlicy. Deltyba jest zwykle stosowany w połączeniu z innymi lekami przeciwgruźliczymi.

Doreta

Doreta to lek przeciwbólowy, który zawiera dwie substancje czynne: tramadol i paracetamol. Jest stosowany do łagodzenia bólu o natężeniu umiarkowanym do dużego. Lek jest dostępny na receptę. Wskazaniem do stosowania leku Doreta są bóle o nasileniu umiarkowanym do dużego, jeśli lekarz uzna, że wymagane jest podanie tramadolu w skojarzeniu z paracetamolem.

Doreta SR

Doreta SR to lek o przedłużonym uwalnianiu, który zawiera dwie substancje czynne: tramadol i paracetamol. Obie substancje mają działanie przeciwbólowe. Lek jest wskazany do objawowego leczenia bólu o nasileniu umiarkowanym do dużym. Doreta SR jest dostępna na receptę.

Exbol

Exbol to lek przeciwbólowy zawierający dwa aktywne składniki: tramadol (opioidowy lek przeciwbólowy) i paracetamol. Działanie Exbol wynika z właściwości przeciwbólowych obu substancji. Exbol jest stosowany w objawowym leczeniu bólu o umiarkowanym do dużym nasileniu, kiedy niezbędne jest jednoczesne stosowanie tramadolu i paracetamolu. Lek jest dostępny na receptę.

Padolten

Padolten to lek przeciwbólowy, który zawiera dwie substancje czynne: tramadol i paracetamol. Działają one wspólnie, intensywniej łagodząc ból niż każdy z nich oddzielnie. Padolten stosuje się w leczeniu umiarkowanego lub silnego bólu. Lek ten powinien być stosowany wyłącznie przez osoby dorosłe i młodzież w wieku powyżej 12 lat. Jest dostępny na receptę.

Palgotal

Palgotal to lek przeciwbólowy, który zawiera dwie substancje czynne: tramadol i paracetamol. Jest stosowany w leczeniu bólu o umiarkowanym do silnym nasileniu, gdy lekarz uzna, że konieczne jest zastosowanie obu tych składników w połączeniu. Lek jest dostępny na receptę. Wskazany jest do stosowania u osób dorosłych i młodzieży powyżej 12 lat.

Poltram

Poltram to lek przeciwbólowy z grupy opioidów, który działa na ośrodkowy układ nerwowy. Jego substancją czynną jest tramadol. Lek jest stosowany do łagodzenia bólu o średnim i dużym natężeniu. Poltram jest dostępny na receptę.

Poltram Combo

Poltram Combo to lek przeciwbólowy, który zawiera dwa składniki aktywne: tramadol i paracetamol. Dzięki temu połączeniu, Poltram Combo zapewnia szybkie i skuteczne łagodzenie bólu o średnim lub dużym nasileniu. Lek ten jest zalecany przez lekarzy w przypadku, gdy konieczne jest zastosowanie połączenia tramadolu z paracetamolem. Jest dostępny na receptę.

Poltram Combo Forte

Poltram Combo Forte to lek przeciwbólowy dostępny na receptę, który zawiera dwa składniki czynne – tramadol i paracetamol. Jest stosowany do objawowego leczenia bólu o umiarkowanym i dużym nasileniu. Lek jest wskazany dla pacjentów, u których konieczne jest równoległe stosowanie obu tych substancji.

Poltram Retard

Poltram Retard to lek, który zawiera substancję czynną tramadol. Wykazuje działanie przeciwbólowe poprzez wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, czyli mózg i rdzeń kręgowy. Jest stosowany w leczeniu bólów o średnim i dużym natężeniu. Lek jest dostępny na receptę.

Skudexa

Skudexa to lek łączący chlorowodorek tramadolu, opioidowy środek przeciwbólowy, i deksketoprofen, należący do niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Skutecznie łagodzi ból umiarkowany do ciężkiego dzięki działaniu na ośrodkowy układ nerwowy i redukcji stanów zapalnych. Stosowany w krótkotrwałym leczeniu bólu ostrego u dorosłych.

Trabumag

Trabumag jest lekiem złożonym, stosowanym w leczeniu przewlekłego bólu u dorosłych z chorobą zwyrodnieniową stawów biodrowych i kolanowych. Zawiera tramadol chlorowodorek, opioidowy lek przeciwbólowy działający na ośrodkowy układ nerwowy oraz magnez mleczanu dwuwodnego, fizjologicznego antagonistę receptorów NMDA. Magnez w połączeniu z tramadolem wzmacnia jego działanie przeciwbólowe, umożliwiając zastosowanie mniejszej dawki tramadolu.

Tramadol + Paracetamol Medreg

Tramadol + Paracetamol Medreg to lek przeciwbólowy, który zawiera dwa składniki czynne: tramadol i paracetamol. Tramadol jest opioidowym lekiem przeciwbólowym, który działa na ośrodek układu nerwowego. Paracetamol działa przeciwbólowo i przeciwgorączkowo. Lek jest przeznaczony do stosowania w leczeniu umiarkowanego do silnego bólu, gdy lekarz uzna, że konieczne jest stosowanie tramadolu i paracetamolu w połączeniu. Jest dostępny na receptę.

Tramadol Aurobindo

Tramadol Aurobindo to lek przeciwbólowy z grupy opioidów, który działa poprzez łączenie się z receptorami opioidowymi w organizmie. Jest stosowany do leczenia bólu o nasileniu umiarkowanym do dużym, zarówno w przypadku bólu ostrych, jak i przewlekłych. Tramadol Aurobindo jest dostępny na receptę.

Tramadol Aurovitas

Tramadol Aurovitas to lek przeciwbólowy z grupy opioidów, który działa na ośrodkowy układ nerwowy. Substancją czynną leku jest tramadol, który łagodzi dolegliwości bólowe poprzez oddziaływanie na określone komórki nerwowe w rdzeniu kręgowym i mózgu. Lek jest stosowany w leczeniu bólu o umiarkowanym lub dużym nasileniu. Jest dostępny na receptę.

Tramadol hydrochloride + Paracetamol Accord

Tramadol hydrochloride + Paracetamol Accord to lek przeciwbólowy, który zawiera dwa składniki aktywne: tramadol i paracetamol. Tramadol jest opioidowym lekiem przeciwbólowym, który działa na ośrodkowy układ nerwowy, natomiast paracetamol działa jako lek przeciwgorączkowy i przeciwbólowy. Lek jest stosowany w leczeniu bólu o umiarkowanym do silnym nasileniu. Jest dostępny na receptę.

Tramadol Hydrochloride + Paracetamol Brillpharma

Jakie są wskazania? Na co stosowany jest ? to złożony lek przeciwbólowy zawierający dwie substancje czynne – tramadol (37,5 mg) i paracetamol (325 mg). Substancje te wzajemnie uzupełniają swoje działanie przeciwbólowe, co pozwala na osiągnięcie lepszego efektu terapeutycznego. Lek jest stosowany w leczeniu umiarkowanego do silnego bólu, gdy lekarz uzna za konieczne zastosowanie połączenia tramadolu i paracetamolu. Preparat jest przeznaczony do stosowania u osób dorosłych

Tramadol Kalceks

Tramadol Kalceks to silny lek przeciwbólowy z grupy opioidów, który działa na ośrodkowy układ nerwowy. Jest stosowany w leczeniu bólu o umiarkowanym do dużym nasileniu, takim jak ból pooperacyjny, ból pourazowy, ból neuropatyczny oraz ból związany z chorobami nowotworowymi. Tramadol Kalceks jest dostępny na receptę.

Tramadol Krka

Tramadol Krka to lek przeciwbólowy należący do grupy opioidów, który działa na ośrodkowy układ nerwowy. Jest wskazany do leczenia bólu o umiarkowanym i dużym nasileniu u dorosłych i młodzieży powyżej 12 roku życia. Lek jest dostępny na receptę.

Tramadol Synteza

Tramadol Synteza to lek przeciwbólowy o działaniu ośrodkowym, który zawiera chlorowodorek tramadolu. Jest to substancja należąca do grupy opioidów. Lek jest wskazany do stosowania w leczeniu bólu o nasileniu umiarkowanym do dużego. Tramadol Synteza jest dostępny na receptę.

Tramadol Vitabalans

Tramadol Vitabalans to lek przeciwbólowy, który zawiera chlorowodorek tramadolu, substancję o działaniu opioidowym. Działa na ośrodkowy układ nerwowy, zmniejszając ból poprzez oddziaływanie na określone komórki nerwowe w rdzeniu kręgowym i mózgu. Stosowany jest w leczeniu umiarkowanego do silnego bólu. Jest dostępny na receptę.

Tramal

Tramal to opioidowy lek przeciwbólowy, którego substancją czynną jest tramadol. Jest stosowany w leczeniu bólu o nasileniu umiarkowanym do dużego. Lek ten jest dostępny na receptę i występuje w kilku formach, takich jak tabletki, kapsułki, krople doustne, roztwór do wstrzykiwań oraz czopki doodbytnicze. Tramal może powodować uzależnienie psychiczne i fizyczne, dlatego nie jest wskazane, aby stosować go długotrwale.

Tramal retard

Tramal Retard to lek z grupy opioidów, którego głównym składnikiem jest tramadol. Jest to substancja czynna o silnym działaniu przeciwbólowym. Lek jest wskazany w leczeniu dolegliwości bólowych o nasileniu umiarkowanym do dużego. Tramal Retard jest dostępny wyłącznie na receptę.

Tramapar

Tramapar to lek złożony, który zawiera tramadol i paracetamol. Te dwie substancje działają razem, łagodząc ból. Lek jest przeznaczony do stosowania w leczeniu umiarkowanego lub silnego bólu, gdy lekarz stwierdzi, że konieczne jest stosowanie połączenia tramadolu i paracetamolu. Tramapar jest silnie działającym narkotycznym lekiem przeciwbólowym. Jest dostępny na receptę.

Tramofen

Tramofen to lek, który zawiera dwa składniki aktywne: tramadol i paracetamol. Tramadol jest silnym lekiem przeciwbólowym z grupy opioidów, który działa poprzez pobudzanie receptorów opioidowych w organizmie. Paracetamol jest powszechnie stosowanym lekiem przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Tramofen jest zwykle stosowany do leczenia umiarkowanego do silnego bólu. Jest dostępny na receptę.

Tramundin

Tramundin to lek przeciwbólowy, który zawiera substancję czynną tramadolu chlorowodorek. Jest to lek z grupy opioidów, który działa poprzez oddziaływanie na specyficzne komórki nerwowe rdzenia kręgowego i mózgu. Tramundin jest stosowany w leczeniu bólu o średnim i dużym natężeniu. Jest dostępny na receptę.

Tramadol – informacje w pigułce (podsumowanie farmaceuty)

Tramadol – to syntetyczny lek należący do silnie działających leków przeciwbólowych z grupy opioidów, tzw. narkotycznych leków przeciwbólowych. Wykazuje również działanie przeciwkaszlowe. Działanie tramadolu jest wynikiem wpływu na receptory opioidowe, a także hamowania wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny. Stosowany w leczeniu ostrego i przewlekłego bólu pourazowego i pooperacyjnego oraz bólach w chorobach nowotworowych. Lek stosuje się także w premedykacji, analgezji, położnictwie oraz w bólu wieńcowym. Występuje w postaci chlorowodorku tramadolu.  

Tramadol występuje również w lekach złożonych w połączeniu z paracetamolem. Takie połączenie stosuje się u pacjentów, których ból nie ustępuje po podaniu leków przeciwbólowych o działaniu obwodowym (działających przeciwzapalnie).

Możliwe działania niepożądane: zawroty głowy, nudności, bóle głowy, senność, zaparcia, suchość błony śluzowej jamy ustnej, wymioty, pocenie się, uczucie zmęczenia.

Uwaga: O zastosowaniu tramadolu i jego dawce może decydować tylko lekarz. Zaleca się stosowanie najmniejszej, skutecznej dawki łagodzącej ból.

Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10

Tramadol – kompleksowy przewodnik po silnym leku przeciwbólowym

Tramadol to jeden z najważniejszych leków przeciwbólowych dostępnych w nowoczesnej medycynie, który od dziesięcioleci pomaga milionom pacjentów na całym świecie w walce z bólem o różnym nasileniu. Ten syntetyczny opioid, wprowadzony po raz pierwszy do obrotu w 1977 roku przez niemiecką firmę Grünenthal GmbH, wyróżnia się wśród innych leków przeciwbólowych swoim unikalnym, złożonym mechanizmem działania. W przeciwieństwie do tradycyjnych opioidów, tramadol nie tylko aktywuje receptory opioidowe, ale również wpływa na układ serotoninergiczny i noradrenalinergiczny, co czyni go lekiem o szczególnych właściwościach terapeutycznych. Jego skuteczność w leczeniu bólu o nasileniu umiarkowanym do silnego, połączona z relatywnie mniejszym ryzykiem uzależnienia w porównaniu do morfiny, sprawiła, że tramadol zajął ważne miejsce w międzynarodowych wytycznych leczenia bólu. Światowa Organizacja Zdrowia umieściła go na drugim szczeblu drabiny analgetycznej, co oznacza jego kluczową rolę w leczeniu pacjentów, u których nieopioidowe leki przeciwbólowe okazały się nieskuteczne. Dziś tramadol jest stosowany w wielu specjalnościach medycznych – od chirurgii i ortopedii, przez onkologię, aż po medycynę paliatywną, pomagając pacjentom wrócić do normalnego funkcjonowania i poprawić jakość życia.

Mechanizm działania tramadolu

Tramadol należy do opioidowych leków przeciwbólowych i posiada podobną budowę strukturalną do kodeiny i morfiny. Ze względu na dobrą tolerancję leku oraz jego złożony mechanizm działania jest on uważany za opioid obarczony mniejszym ryzykiem występowania działań niepożądanych. Tramadol jest nieselektywnym agonistą receptorów opioidowych μ, δ i κ, ze szczególnie wysokim powinowactwem do receptora μ.

Tramadol jest słabym agonistą receptorów opioidowych, a oprócz tego hamuje on wychwyt zwrotny noradrenaliny oraz serotoniny. Ten podwójny mechanizm działania sprawia, że tramadol ma wyjątkowe właściwości analgetyczne.

Ponadto lek hamuje wychwyt zwrotny noradrenaliny oraz nasila uwalnianie serotoniny. Taki wpływ na neuroprzekaźniki zmienia sposób percepcji bólu i tym samym poprawia właściwości przeciwbólowe leku.

Metabolizm i farmakologia

Kluczowy dla działania tramadolu jest jego metabolizm w wątrobie. CYP2D6 enzyme converts tramadol to the active metabolite, O-desmethyltramadol (M1), which has a significantly higher affinity for the mu-opioid receptor than tramadol. The M1 metabolite is up to 6 times more potent than tramadol in producing analgesia.

The affinity of ODT to the mu µ) opioid receptor is 300-fold higher than that of its parent compound, co oznacza, że aktywny metabolit tramadolu jest znacznie silniejszy od substancji wyjściowej.

Wskazania do stosowania

Wskazaniem do zastosowania tramadolu jest ból o umiarkowanym lub dużym nasileniu. Skuteczność przeciwbólowa tramadolu w tym wskazaniu jest równa skuteczności morfiny. W bólach ciężkich lub przewlekłych tramadol jest mniej skuteczny. Stosuje się go głównie do łagodzenia bólu pooperacyjnego, pourazowego, neuropatycznego, szczególnie w przebiegu półpaśca, w bólach nowotworowych, a także w bólach fantomowych.

Tramadol jest syntetycznym lekiem opioidowym działającym ośrodkowo o działaniu przeciwbólowym. Stosowany jest w leczeniu bólu ostrego, bądź przewlekłego, w bólach pourazowych, pooperacyjnych lub towarzyszących chorobom nowotworowym. Wykorzystywany jest także w opiece paliatywnej w leczeniu bólów ostrych i przewlekłych o umiarkowanym i silnym nasileniu.

Główne zastosowania kliniczne:

  • Ból pooperacyjny – szczególnie po zabiegach chirurgii ogólnej, ortopedycznej i ginekologicznej
  • Ból pourazowy – po urazach kości, mięśni i tkanek miękkich
  • Ból neuropatyczny – zwłaszcza w przebiegu półpaśca i neuropatii cukrzycowej
  • Ból nowotworowy – jako element kompleksowego leczenia przeciwbólowego w onkologii
  • Opieka paliatywna – u pacjentów w terminalnym stadium chorób przewlekłych

Postacie leku i dawkowanie

Tramadol jest lekiem na receptę i dostępny jest w wielu różnych postaciach leku. W praktyce najczęściej stosowany jest w formie doustnej w postaci kropli, tabletek lub kapsułek. Poza tym dostępny jest również w postaci czopków oraz roztworów do wstrzykiwań i infuzji. Preparaty z tramadolem mogą mieć postać o natychmiastowym lub o przedłużonym uwalnianiu.

Dostępne postacie farmaceutyczne:

  1. Tabletki zwykłe i o przedłużonym uwalnianiu – najpopularniejsza forma dla dorosłych
  2. Kapsułki twarde – alternatywa dla tabletek
  3. Krople doustne – szczególnie dla dzieci i pacjentów z problemami z połykaniem
  4. Czopki doodbytnicze – gdy podanie doustne jest niemożliwe
  5. Roztwory do wstrzykiwań – w intensywnej terapii bólu

Dawkowanie tramadolu powinno być dostosowane indywidualnie do natężenia bólu pacjenta, a także do indywidualnej odpowiedzi pacjenta na leczenie. Maksymalna dawka dobowa podawana doustnie w postaci tabletek, tabletek o przedłużonym uwalnianiu lub kropli wynosi 400 mg tramadolu.

Grupa pacjentów Maksymalna dawka dobowa Szczególne zalecenia
Dorośli 400 mg doustnie Podzielić na 3-4 dawki
Dzieci 1-12 lat 8 mg/kg mc Tylko krople doustne
Czopki 300 mg Dorośli i dzieci >12 lat
Iniekcje 400 mg Ścisła kontrola medyczna

Przeciwskazania i ostrzeżenia

Stosowanie tramadolu jest przeciwwskazane w przypadku nadwrażliwości na substancję leczniczą oraz w kilku innych sytuacjach klinicznych, które mogą zwiększać ryzyko powikłań.

Bezwzględne przeciwskazania:

  • Nadwrażliwość na tramadol lub inne opioidy
  • Zatrucie alkoholem lub innymi substancjami depresyjnymi
  • Padaczka – ze względu na obniżenie progu drgawkowego
  • Ciężka niewydolność oddechowa
  • Stosowanie inhibitorów MAO (wymagana 14-dniowa przerwa)

Szczególną ostrożność podczas stosowania tramadolu należy zachować: u pacjentów uzależnionych od opioidów; u pacjentów po urazie głowy; we wstrząsie; w przypadku pojawienia się zaburzeń świadomości, które są niejasnego pochodzenia; w przypadkach zaburzeń ośrodka oddechowego, a także jego czynności; w przypadku zwiększonego ciśnienia wewnątrzczaszkowego.

Działania niepożądane i bezpieczeństwo

Tramadol bardzo często wywołuje nudności i zawroty głowy. Są to jednak działania niepożądane, które ustępują po kilku dniach. Ponadto, jako agonista receptora opioidowego, wykazuje również działanie sedatywne i uspokajające. Uprzedź pacjenta, że przyjmując lek może on odczuwać zmęczenie i senność.

Najczęstsze działania niepożądane:

  • Bardzo często (>10%): nudności, zawroty głowy, senność
  • Często (1-10%): wymioty, zaparcia, zmęczenie, nadmierne pocenie
  • Niezbyt często (0,1-1%): uczucie suchości w ustach, bóle głowy, drżenia

W przypadku przedawkowania tramadolu pojawiają się objawy, które są charakterystyczne również przy zatruciu innymi opioidowymi lekami przeciwbólowymi. Należą do nich: zwężenie źrenic, wymioty, niewydolność krążenia, zaburzenia świadomości prowadzące do śpiączki, drgawki, śpiączka oddechowa, aż do zatrzymania oddechu, a także zahamowanie perystaltyki przewodu pokarmowego.

Interakcje lekowe i zespół serotoninowy

Ze względu na ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego, tramadol należy stosować ostrożnie u pacjentów przyjmujących: selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, czyli SSRI, inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny, czyli SNRI, inhibitory MAO, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne oraz mirtazapinę.

Objawy zespołu serotoninowego:

  1. Objawy autonomiczne: gorączka, zlewne poty, wahania ciśnienia
  2. Objawy neurologiczne: drżenia, skurcze mięśni, zaburzenia koordynacji
  3. Objawy psychiczne: niepokój, splątanie, pobudzenie

Tramadol is metabolized by CYP2D6 enzymes which contributes to the metabolism of approximately 25% of all medications. Any medications with the ability to inhibit or induce these enzymes may interact with tramadol.

Tramadol w populacjach specjalnych

Ciąża i laktacja

Tramadol stosowany u kobiet w ciąży przenika przez łożysko. Z powodu braku badań oceniających działanie leku na płód, nie należy podawać tramadolu kobietom ciężarnym.

Tramadol przenika do mleka kobiecego, dlatego też nie zaleca się podawania leku podczas karmienia piersią, bądź w razie konieczności leczenia tramadolem należy przerwać karmienie. Jednak podczas jednorazowego przyjęcia dawki leku, zazwyczaj nie ma konieczności przerywania karmienia.

Stosowanie u dzieci

Tramadol w postaci kropli doustnych jest dopuszczony do użycia u dzieci już od pierwszego roku życia, głównie w łagodzeniu bólu pooperacyjnego. Jednak istnieją szczególne zalecenia bezpieczeństwa dla tej grupy pacjentów.

Tramadol is contraindicated for all children younger than age 12 and for all individuals under the age of 18 when being used for post-operative analgesia following tonsillectomy or adenoidectomy, or both.

Polimorfizmy genetyczne CYP2D6

Individuals who have reduced CYP2D6 activity are known as „intermediate metabolizers” and those with absent CYP2D6 activity are known as „poor metabolizers.” The standard recommended doses of tramadol may not provide adequate pain relief in these individuals because of reduced levels of M1.

Whereas in individuals who have increased CYP2D6 activity („ultrarapid metabolizers”), standard doses of tramadol may result in a higher risk of adverse events because of increased exposure to M1.

Fenotypy metaboliczne:

Fenotyp Częstość w populacji Kliniczne konsekwencje
Szybcy metabolizatorzy (UM) 1-10% Europejczyków Zwiększone ryzyko działań niepożądanych
Metabolizatorzy normalni (EM) 70-80% Standardowa odpowiedź na lek
Metabolizatorzy pośredni (IM) 10-20% Zmniejszona skuteczność
Słabi metabolizatorzy (PM) 5-10% Znacznie zmniejszona skuteczność

Leczenie farmakologiczne zespołów bólowych w Polsce

W polskiej praktyce klinicznej tramadol stanowi ważny element kompleksowego leczenia różnych zespołów bólowych. Jest często stosowany w ramach wielomodalnej analgezji, łącząc go z innymi substancjami czynnymi dostępnymi na polskim rynku farmaceutycznym.

Połączenia z innymi analgetykami:

  • Tramadol + paracetamol (preparaty: Doreta, Poltram Combo) – najczęściej stosowane połączenie
  • Tramadol + metamizol – w niektórych przypadkach bólu silnego
  • Tramadol + ketoprofen – w bólach mięśniowo-szkieletowych
  • Tramadol + dekskietoprofen (preparat: Skudexa) – w bólach ostrych

Substancje czynne stosowane w leczeniu skojarzoną:

  1. Paracetamol (acetaminofen) – najczęściej łączony z tramadolem
  2. Ibuprofen – w zespołach bólowych z komponenią zapalną
  3. Diklofenak – szczególnie w bólach stawów i kręgosłupa
  4. Gabapentyna – w bólach neuropatycznych
  5. Pregabalina – w bólach przewlekłych z komponentą neuropatyczną

Uzależnienie i tolerancja

Zjawisko zależności fizycznej jest możliwe w przypadku stosowania tramadolu i jest ono zależne od dawki. Objawy odstawienne, jakich możemy się spodziewać są charakterystyczne dla opioidów i są nimi: ból, pocenie się, bezsenność i biegunka. Ponadto, ze względu na złożony mechanizm działania tramadolu, mogą wystąpić również: splątanie, omamy i paranoje.

Podczas długotrwałego stosowania tramadolu może pojawić się również zjawisko tolerancji. Oznacza to, że stosowana dotychczas dawka przestaje być skuteczna w łagodzeniu bólu i konieczne jest zwiększenie dawki leku.

Strategie minimalizacji ryzyka uzależnienia:

  • Stosowanie najniższej skutecznej dawki
  • Regularna ocena konieczności kontynuacji leczenia
  • Stopniowe zmniejszanie dawki przy odstawianiu
  • Edukacja pacjenta o ryzykach długotrwałego stosowania

Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów

Tramadol nawet w zalecanych dawkach może powodować podczas stosowania zawroty głowy i senność. Z tego powodu nie należy podczas leczenia prowadzić pojazdów i obsługiwać maszyn pozostających w ruchu. Dotyczy to szczególnie sytuacji, kiedy tramadol stosowany jest łącznie wraz z innymi substancjami psychotropowymi lub jednocześnie spożywany jest alkohol.

Zastosowania pozarejestracyjne

Tramadol znalazł również zastosowanie w leczeniu przedwczesnego wytrysku. W podwójnie zaślepionym, kontrolowanym badaniu z randomizacją wykazano, że podanie tramadolu w dawce pięćdziesiąt miligramów na dwie godziny przed planowanym stosunkiem, wydłużało dwunastokrotnie wskaźnik IELT, czyli wewnątrzpochwowy czas opóźnienia ejakulacji, w stosunku do wartości wyjściowej.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Czy tramadol uzależnia?

Tak, tramadol może prowadzić do uzależnienia fizycznego i psychicznego, szczególnie przy długotrwałym stosowaniu w wysokich dawkach. Jednak ryzyko uzależnienia jest mniejsze niż w przypadku tradycyjnych opioidów jak morfina czy oksykodon. Kluczowe jest przestrzeganie zaleceń lekarza dotyczących dawkowania i czasu leczenia.

Jak długo można bezpiecznie stosować tramadol?

Nie ma sztywno określonego czasu bezpiecznego stosowania tramadolu. W leczeniu bólu ostrego zazwyczaj stosuje się go przez kilka dni do kilku tygodni. W przypadku bólu przewlekłego, szczególnie nowotworowego, może być stosowany przez miesiące pod ścisłą kontrolą lekarską z regularnymi ocenami konieczności kontynuacji terapii.

Czy tramadol można łączyć z alkoholem?

Absolutnie nie. Nie należy łączyć tramadolu z alkoholem ze względu na nasilenie ośrodkowych działań niepożądanych. Połączenie może prowadzić do groźnych powikłań, w tym depresji oddechowej, śpiączki, a nawet śmierci.

Jakie są pierwsze objawy przedawkowania tramadolu?

Pierwsze objawy przedawkowania to zwężenie źrenic, nudności, wymioty, senność i zawroty głowy. W cięższych przypadkach mogą wystąpić drgawki, zaburzenia świadomości, problemy z oddychaniem. W przypadku podejrzenia przedawkowania należy natychmiast wezwać pomoc medyczną.

Czy tramadol wpływa na pamięć i koncentrację?

Tak, tramadol może wpływać na funkcje poznawcze, powodując senność, zmniejszoną koncentrację i spowolnienie reakcji. Dlatego podczas leczenia nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn wymagających pełnej sprawności psychofizycznej.

Czy można nagle przerwać stosowanie tramadolu?

Przy krótkotrwałym stosowaniu (do kilku dni) zazwyczaj można bezpiecznie przerwać leczenie. Jednak po dłuższym stosowaniu zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki pod kontrolą lekarza, aby uniknąć objawów odstawiennych takich jak ból, niepokój, pocenie się czy problemy ze snem.

Jakie leki nie powinny być łączone z tramadolem?

Tramadol nie powinien być łączony z inhibitorami MAO (wymagana 14-dniowa przerwa), niektórymi antydepresantami (ryzyko zespołu serotoninowego), benzodiazepinami (zwiększone ryzyko sedacji) oraz innymi opioidami. Zawsze należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach.

Czy tramadol jest skuteczny w każdym rodzaju bólu?

Tramadol jest szczególnie skuteczny w bólach o nasileniu umiarkowanym do silnego, zwłaszcza w bólach pourazowych, pooperacyjnych i neuropatycznych. Jest mniej skuteczny w bardzo silnych bólach (gdzie lepsze mogą być silniejsze opioidy) oraz w niektórych rodzajach bólu przewlekłego.

Co robić, jeśli tramadol przestał działać?

Jeśli tramadol przestał być skuteczny, nie należy samodzielnie zwiększać dawki. Należy skonsultować się z lekarzem, który może rozważyć zmianę dawkowania, dodanie innego leku przeciwbólowego lub zmianę na inny analgetyk. Może to być objaw rozwijającej się tolerancji.

Czy istnieją naturalne alternatywy dla tramadolu?

Chociaż niektóre metody naturalne mogą wspomagać leczenie bólu (jak fizjoterapia, akupunktura, czy niektóre suplementy), nie ma naturalnych alternatyw o porównywalnej skuteczności do tramadolu w leczeniu bólu średniego i silnego nasilenia. Każda zmiana terapii powinna być konsultowana z lekarzem.

Bibliografia

  1. Grond S, Sablotzki A. Clinical pharmacology of tramadol. Clin Pharmacokinet. 2004;43(13):879-923. DOI: 10.2165/00003088-200443130-00004 PMID: 15509185
  2. Miotto K, Cho AK, Khalil MA, Blanco K, Sasaki JD, Rawson R. Trends in Tramadol: Pharmacology, Metabolism, and Misuse. Anesth Analg. 2017;124(1):44-51. DOI: 10.1213/ANE.0000000000001683 PMID: 27861439