Angiletta to lek hormonalny o działaniu antykoncepcyjnym, występujący w formie tabletek powlekanych. Jest dostępny na receptę. Stosowany jest głównie jako środek antykoncepcyjny, ale może być również używany w leczeniu niektórych zaburzeń hormonalnych. Przed zastosowaniem leku należy skonsultować się z lekarzem, który dokona indywidualnej oceny stanu zdrowia pacjenta.
Belara to hormonalny środek antykoncepcyjny do stosowania doustnego. Lek zawiera dwa hormony: etynyloestradiol i chlormadynonu octan. Stosowany jest głównie w celu zapobiegania ciąży, ale może być również używany do leczenia łagodnych postaci trądziku i hiperandrogenizmu. Belara jest dostępna tylko na receptę.
Belara CONTI to doustny środek antykoncepcyjny, który zawiera dwa hormony. Jest to złożony hormonalny środek antykoncepcyjny, składający się z 21 bladoróżowych tabletek przeznaczonych do zużycia w jednym cyklu. Każda tabletka zawiera taką samą ilość obydwu hormonów, co czyni Belara CONTI produktem jednofazowym. Głównym wskazaniem do stosowania leku Belara CONTI jest zapobieganie ciąży. Lek jest dostępny na receptę.
Madinette to doustny środek antykoncepcyjny, który zawiera dwa hormony: etynyloestradiol i chlormadynonu octan. Jest to złożony hormonalny środek antykoncepcyjny, a każda tabletka zawiera taką samą ilość obydwu hormonów, dlatego Madinette jest uważany za produkt jednofazowy. Lek jest stosowany do zapobiegania ciąży, a także może być używany do leczenia bolesnych miesiączek oraz jako wspomagacz przy leczeniu trądziku. Madinette jest dostępny na receptę.
Symbella to doustny, złożony środek antykoncepcyjny o działaniu hormonalnym. Zawiera dwa hormony: etynyloestradiol i octan chlormadinonu. Działa poprzez zapobieganie owulacji, co oznacza, że jajniki nie uwalniają jaja. Dodatkowo, zwiększa gęstość śluzu szyjkowego, co utrudnia plemnikom dotarcie do jaja. Ponadto, zmienia wyściółkę macicy, utrudniając implantację zapłodnionego jaja. Jest dostępny na receptę.
Chlormadynon – to lek określany również jako progestagen antyandrogenowy. Mechanizm działania chlormadynonu polega na wypieraniu androgenów z ich miejsc receptorowych, co prowadzi do zahamowania owulacji i transformacji śluzówki macicy.
Wskazaniem do stosowania leku jest zapobieganie ciąży poprzez zahamowanie owulacji.
Chlormadynon dostępny jest w postaci tabletek powlekanych. Stanowi rodzaj antykoncepcji hormonalnej i występuje w połączeniu z etynyloestradiolem, który jest syntetycznym hormonem produkowanym przez kobiecy organizm.
Możliwe działania niepożądane (najczęstsze): wynikają z połączenia chlormadynonu z etynyloestradiolem. Po zastosowaniu leku dwuskładnikowego mogą pojawić się upławy z pochwy, bolesne miesiączkowanie, nieregularne krwawienia, brak miesiączki, ból w podbrzuszu, drażliwość, zmęczenie, obrzęki, zwiększenie masy ciała, uczucie ciężkości, trądzik, nudności, wymioty, zaburzenia widzenia, zawroty głowy, migrena, depresyjny nastrój, nerwowość.
Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10
Chlormadinon, a ściślej octan chlormadinonu, to syntetyczna pochodna naturalnie występującego progesteronu, która od kilkudziesięciu lat odgrywa istotną rolę w ginekologii i medycynie reprodukcyjnej. Ta substancja czynna, po raz pierwszy zsyntetyzowana w 1961 roku, wyróżnia się unikalnymi właściwościami farmakologicznymi, które sprawiają, że znajduje zastosowanie zarówno w antykoncepcji hormonalnej, jak i w leczeniu szeregu schorzeń zależnych od androgenów. Chlormadinon charakteryzuje się wysokim powinowactwem do receptora progesteronowego – około 30% wyższym niż sam naturalny progesteron – oraz dodatkowo wykazuje umiarkowane właściwości antyandrogenowe, co czyni go szczególnie wartościowym w terapii stanów związanych z nadmierną androgenizacją organizmu kobiety. W odróżnieniu od wielu innych syntetycznych gestagenów, chlormadinon nie wykazuje działania androgennego, estrogennego ani mineralokortykoidowego, co przekłada się na korzystny profil bezpieczeństwa i tolerancji u pacjentek. Substancja ta jest najczęściej stosowana w postaci octanu chlormadinonu w połączeniu z etynyloestradiolem w dwuskładnikowych tabletkach antykoncepcyjnych, ale w niektórych krajach, takich jak Francja czy Japonia, dostępna jest również jako lek jednoskładnikowy w różnych dawkach. Zastosowania chlormadinonu obejmują nie tylko zapobieganie ciąży, ale także leczenie bolesnego miesiączkowania, trądziku, hirsutyzmu, zespołu policystycznych jajników oraz – w wyższych dawkach – chorób prostaty u mężczyzn.
Chlormadinon w formie farmakologicznie aktywnej, jako octan chlormadinonu, stanowi syntetyczną pochodną 17α-hydroksyprogesteronu. Jego pełna nazwa chemiczna to 17α-acetylo-6-chloro-4,6-pregnadien-3,20-dion. Kluczowe elementy struktury chemicznej obejmują atom chloru w pozycji C6, podwójne wiązanie między pozycjami C6 i C7 oraz grupę octanową w pozycji C17α. Ta specyficzna budowa chemiczna nadaje chlormadinonowi właściwości, które wyróżniają go spośród innych syntetycznych gestagenów.
Chlormadinon wykazuje silne działanie progestagenowe, które jest odpowiedzialne za większość jego efektów terapeutycznych. W testach biologicznych jego aktywność progestagenowa jest około 330-krotnie wyższa niż naturalnego progesteronu, co czyni go wysoce skutecznym nawet w niskich dawkach. Substancja ta wiąże się z receptorem progesteronowym z wysokim powinowactwem, inicjując kaskadę molekularnych zmian prowadzących do efektów charakterystycznych dla progesteronu, w tym przemiany wydzielniczej błony śluzowej macicy oraz zagęszczenia śluzu szyjkowego.
Równie istotne z klinicznego punktu widzenia jest działanie antyandrogenowe chlormadinonu. Substancja ta działa poprzez blokowanie receptorów androgenowych w tkankach docelowych oraz poprzez zmniejszanie aktywności enzymu 5α-reduktazy w skórze, który odpowiada za przekształcanie testosteronu w bardziej aktywny dihydrotestosteron. Dodatkowo chlormadinon poprzez hamowanie wydzielania gonadotropin zmniejsza produkcję androgenów zarówno w jajnikach, jak i w nadnerczach. To wielokierunkowe działanie antyandrogenowe jest szczególnie cenne w leczeniu objawów hiperandrogenizmu u kobiet, takich jak trądzik, hirsutyzm czy łysienie androgenowe.
W odróżnieniu od niektórych innych syntetycznych gestagenów, chlormadinon nie wykazuje powinowactwa do receptorów estrogenowych ani mineralokortykoidowych, co przekłada się na brak retencji płynów i elektrolitów w organizmie. Substancja wykazuje natomiast słabe działanie glikokortykoidowe, choć w dawkach stosowanych klinicznie nie ma to istotnego znaczenia terapeutycznego.
Główny mechanizm działania antykoncepcyjnego chlormadinonu opiera się na jego zdolności do hamowania owulacji poprzez wpływ na oś podwzgórze-przysadka-gonady. Chlormadinon, działając poprzez receptory progesteronowe, wywiera silny efekt antygonadotropowy, co oznacza, że hamuje wydzielanie gonadotropin – hormonu luteinizującego i hormonu folikulotropowego – z przysadki mózgowej. W efekcie tego mechanizmu dochodzi do zahamowania wzrostu i dojrzewania pęcherzyków jajnikowych, a także do braku występowania szczytowego wyrzutu LH, który jest niezbędny do uwolnienia komórki jajowej.
Badania kliniczne wykazały, że skuteczność hamowania owulacji przez chlormadinon jest zależna od dawki. W jednym z badań wykazano, że przy dawce 1 mg na dobę skuteczność wynosi 68%, przy 2 mg wzrasta do 85%, natomiast dawka 4 mg na dobę zapewnia 100% skuteczność w hamowaniu owulacji. W praktyce klinicznej chlormadinon w tabletkach antykoncepcyjnych stosowany jest najczęściej w dawce 2 mg w połączeniu z 30 mikrogramami etynyloestradolu.
Oprócz hamowania owulacji chlormadinon wywiera dodatkowe efekty antykoncepcyjne na poziomie narządu rodnego. Substancja ta powoduje zagęszczenie śluzu szyjkowego, co stanowi barierę mechaniczną utrudniającą penetrację plemników do jamy macicy. Jednocześnie chlormadinon zmienia strukturę endometrium, powodując jego transformację wydzielniczą, a następnie atrofię, co uniemożliwia implantację zapłodnionej komórki jajowej. Te wielokierunkowe mechanizmy działania zapewniają wysoką skuteczność antykoncepcyjną – wskaźnik Pearla dla preparatów zawierających chlormadinon i etynyloestradiol wynosi około 0,27, co oznacza, że na 100 kobiet stosujących ten środek antykoncepcyjny przez rok przypadają średnio mniej niż 3 nieplanowane ciąże.
Istotną zaletą chlormadinonu jest jego stabilny profil farmakokinetyczny. Po podaniu doustnym substancja jest szybko i niemal całkowicie wchłaniana z przewodu pokarmowego, przy czym jej biodostępność wynosi blisko 100% dzięki minimalnemu efektowi pierwszego przejścia przez wątrobę. Stan równowagi osiągany jest w ciągu 7 dni regularnego przyjmowania, a maksymalne stężenie w osoczu wynosi około 2 ng/ml. Okres półtrwania chlormadinonu po pojedynczej dawce wynosi około 34 godzin, a po wielokrotnym podawaniu wydłuża się do około 38 godzin, co zapewnia utrzymanie stałego stężenia terapeutycznego przy codziennym przyjmowaniu leku.
Chlormadinon w połączeniu z etynyloestradiolem stanowi skuteczną i dobrze tolerowaną metodę antykoncepcji hormonalnej, dostępną pod różnymi nazwami handlowymi, w tym Belara, Gynorelle czy Neo Eunomin. Standardowa tabletka antykoncepcyjna zawiera 2 mg octanu chlormadinonu oraz 30 mikrogramów etynyloestradolu i przyjmowana jest raz dziennie, najlepiej o tej samej porze, przez 21 dni, po czym następuje 7-dniowa przerwa, podczas której występuje krwawienie z odstawienia przypominające miesiączkę.
Rozpoczęcie stosowania tabletek antykoncepcyjnych zawierających chlormadinon powinno nastąpić w pierwszym dniu miesiączki, co zapewnia natychmiastową ochronę antykoncepcyjną. Jeśli rozpoczęcie terapii następuje między 2. a 5. dniem cyklu, konieczne jest stosowanie dodatkowych metod zabezpieczających, takich jak prezerwatywy, przez pierwsze 7 dni przyjmowania tabletek. Ta ostrożność wynika z faktu, że pełne zahamowanie owulacji wymaga pewnego czasu na ustabilizowanie się stężeń hormonalnych w organizmie.
Jedną z istotnych zalet preparatów zawierających chlormadinon jest ich korzystny wpływ na kontrolę cyklu menstruacyjnego. Badania wykazały, że u ponad 83% kobiet z nieregularnymi cyklami menstruacyjnymi po 6 cyklach stosowania preparatu dochodzi do uregulowania krwawień. Podobnie u 74% pacjentek z przerywanym krwawieniem między miesiączkami obserwowano całkowite ustąpienie tego objawu po ukończeniu terapii. Co więcej, preparaty z chlormadinonem znacząco redukują bolesność miesiączkowania – odsetek kobiet cierpiących na dysmenorrhea zmniejszył się z 36,5% na początku terapii do zaledwie 12,3% po sześciu cyklach stosowania.
Niezwykle istotnym aspektem stosowania chlormadinonu w antykoncepcji jest jego działanie ochronne na endometrium. Podczas gdy składnik estrogenowy tabletek antykoncepcyjnych stymuluje rozrost błony śluzowej macicy, chlormadinon przeciwdziała temu procesowi, zapobiegając nadmiernemu pogrubieniu endometrium i związanemu z tym ryzykiem nieprawidłowych rozrostów. To działanie protekcyjne jest szczególnie ważne w kontekście długotrwałego stosowania antykoncepcji hormonalnej.
Zespół policystycznych jajników, znany również jako PCOS, to jedno z najczęstszych zaburzeń endokrynologicznych u kobiet w wieku rozrodczym, dotykające około 5-10% populacji. Schorzenie to charakteryzuje się przewlekłym brakiem owulacji prowadzącym do zaburzeń miesiączkowania, hiperandrogenizmem objawiającym się hirsutizmem i trądzikiem oraz obecnością mikropolicystycznych zmian w jajnikach widocznych w badaniu ultrasonograficznym. Chlormadinon w połączeniu z etynyloestradiolem stanowi jedną z podstawowych opcji terapeutycznych w leczeniu objawów PCOS u kobiet, które nie planują ciąży.
Mechanizm działania chlormadinonu w PCOS jest wielokierunkowy i kompleksowy. Po pierwsze, poprzez hamowanie wydzielania gonadotropin substancja ta zmniejsza produkcję androgenów zarówno w jajnikach, jak i w nadnerczach. W badaniach wykazano, że już po trzech cyklach stosowania chlormadinonu w połączeniu z etynyloestradiolem dochodzi do istotnego wzrostu stężenia białka wiążącego hormony płciowe, co prowadzi do zmniejszenia frakcji wolnych, biologicznie aktywnych androgenów. Jednocześnie obserwowano znaczący spadek stężenia androstendionu oraz 17-hydroksyprogesteronu.
Po drugie, chlormadinon działa bezpośrednio poprzez blokowanie receptorów androgenowych w tkankach docelowych oraz poprzez hamowanie aktywności 5α-reduktazy w skórze i mieszkach włosowych, co zmniejsza lokalną produkcję dihydrotestosteronu. Te mechanizmy przekładają się na znaczącą poprawę kliniczną w zakresie objawów hiperandrogenizmu.
Liczne badania kliniczne potwierdziły skuteczność chlormadinonu w leczeniu hirsutyzmu u kobiet z PCOS. W jednym z badań obejmujących 120 pacjentek z PCOS, porównującym skuteczność chlormadinonu z drospirenomem przez okres sześciu miesięcy, wykazano istotną poprawę w zakresie hirsutyzmu w obu grupach, choć niektóre badania sugerują, że octany z silniejszym działaniem antyandrogenowym, takie jak octan cyproteronu, mogą być nieco skuteczniejsze w najcięższych przypadkach. Niemniej chlormadinon charakteryzuje się lepszym profilem bezpieczeństwa, zwłaszcza w zakresie funkcji wątroby.
Równie obiecające są wyniki dotyczące wpływu chlormadinonu na inne objawy PCOS. W badaniach wykazano znaczącą poprawę w zakresie trądziku, z rozwiązaniem zmian trądzikowych u ponad połowy pacjentek po sześciu miesiącach terapii. Co istotne, chlormadinon nie wywiera negatywnego wpływu na metabolizm glukozy i insuliny u kobiet z PCOS, co jest szczególnie ważne w kontekście zwiększonego ryzyka insulinooporności i cukrzycy typu 2 w tej grupie pacjentek. Niektóre badania wskazują nawet na korzystny wpływ na profil lipidowy, ze zmniejszeniem stężenia cholesterolu LDL.
Chlormadinon znalazł szerokie zastosowanie w dermatologii jako skuteczny środek w leczeniu schorzeń skóry związanych z nadmierną aktywnością androgenów. Trądzik pospolity, hirsutyzm, łojotok oraz łysienie androgenowe u kobiet to schorzenia, w których patogenezie istotną rolę odgrywa nadmierna produkcja lub wrażliwość tkanek na androgeny, co czyni chlormadinon cennym narzędziem terapeutycznym.
W leczeniu trądziku chlormadinon działa poprzez kilka mechanizmów. Zmniejszenie produkcji androgenów prowadzi do ograniczenia aktywności gruczołów łojowych i redukcji wytwarzania sebum. Dodatkowo bezpośrednie działanie antyandrogenowe chlormadinonu w skórze zmniejsza wrażliwość gruczołów łojowych na stymulację androgenową. W kontrolowanych badaniach klinicznych wykazano, że preparaty zawierające 2 mg chlormadinonu i 30 mikrogramów etynyloestradolu są skuteczne w leczeniu trądziku pospolitego o nasileniu lekkim do umiarkowanego.
W randomizowanym, kontrolowanym placebo badaniu przeprowadzonym przez Plewiga i współpracowników oceniano skuteczność chlormadinonu w leczeniu trądziku grudkowo-krostkowego twarzy. Po sześciu cyklach terapii mediana liczby zmian zapalnych zmniejszyła się o ponad 50% w grupie otrzymującej chlormadinon w porównaniu z placebo. Co istotne, około 16,5% pacjentek osiągnęło całkowitą remisję zmian trądzikowych. W innym badaniu porównującym chlormadinon z lewonorgestrelem, również w połączeniu z etynyloestradiolem, wykazano, że chlormadinon był bardziej skuteczny – odpowiedź kliniczną zdefiniowaną jako co najmniej 50% redukcję zmian zapalnych osiągnęło 59,4% pacjentek w grupie chlormadinonu w porównaniu z 45,9% w grupie lewonorgestrelu.
Hirsutyzm, czyli nadmierne owłosienie u kobiet o męskim typie, to kolejne schorzenie, w którym chlormadinon wykazuje skuteczność terapeutyczną. Substancja ta zmniejsza produkcję androgenów jajnikowych i nadnerczowych, a także hamuje aktywność 5α-reduktazy w skórze i mieszkach włosowych, co prowadzi do spowolnienia wzrostu włosów terminalnych w miejscach nietypowych dla kobiet. Badania wykazały istotną poprawę w skali Ferrimana-Gallweya, standardowym narzędziu oceny hirsutyzmu, u kobiet stosujących chlormadinon przez okres sześciu do dwunastu miesięcy. Warto jednak podkreślić, że efekt terapeutyczny w hirsutizmie rozwija się stopniowo i wymaga długotrwałego leczenia, zwykle nie krócej niż sześć miesięcy.
Chlormadinon znajduje również zastosowanie w leczeniu łojotoku, czyli nadmiernego wydzielania sebum prowadzącego do przetłuszczania się skóry i włosów. Poprzez zmniejszenie aktywności androgenowej w gruczołach łojowych substancja ta normalizuje produkcję łoju, co przekłada się na poprawę stanu skóry i włosów. Pacjentki często zgłaszają zmniejszenie przetłuszczania się włosów oraz poprawę ich wyglądu i struktury już po kilku miesiącach regularnego stosowania preparatu.
Chlormadinon stanowi skuteczną opcję terapeutyczną w leczeniu różnorodnych zaburzeń miesiączkowania, w tym bolesnego miesiączkowania, nieregularnych krwawień oraz nadmiernych krwawień menstruacyjnych. Działanie substancji opiera się na jej właściwościach progestagenowych oraz zdolności do regulacji osi hormonalnej podwzgórze-przysadka-jajniki.
Bolesne miesiączkowanie, znane również jako dysmenorrhea, to schorzenie dotykające znaczącego odsetka kobiet w wieku rozrodczym i poważnie wpływające na jakość życia. Chlormadinon w połączeniu z etynyloestradiolem wykazuje udowodnioną skuteczność w łagodzeniu objawów dysmenorei. W prospektywnym badaniu obejmującym 1440 kobiet wykazano, że odsetek pacjentek cierpiących na bolesne miesiączkowanie zmniejszył się z 36,5% na początku terapii do zaledwie 12,3% po sześciu cyklach stosowania preparatu zawierającego chlormadinon. Co równie istotne, odnotowano znaczące zmniejszenie zużycia leków przeciwbólowych przez pacjentki.
Mechanizm działania chlormadinonu w dysmenorei jest wieloczynnikowy. Po pierwsze, zahamowanie owulacji i związane z tym wyrównanie wahań hormonalnych prowadzi do zmniejszenia produkcji prostaglandyn, które są głównymi mediatorami bólu podczas miesiączki. Po drugie, chlormadinon wywiera bezpośredni wpływ na endometrium, ograniczając jego rozrost i zmniejszając intensywność skurczów mięśnia macicy. Wreszcie, niektóre badania sugerują, że działanie antyandrogenowe chlormadinonu może dodatkowo przyczyniać się do redukcji objawów bólowych poprzez wpływ na wrażliwość receptorów bólowych.
W przypadku nieregularnych krwawień menstruacyjnych chlormadinon w ramach kombinowanej terapii estrogenowo-progestagenowej wykazuje doskonałą skuteczność w regulacji cyklu. Badania wykazały, że po sześciu cyklach stosowania preparatu zawierającego chlormadinon ponad 83% kobiet z nieregularnymi cyklami osiągnęło regularność miesiączkowania. Podobnie u 74% pacjentek z krwawieniami przerywanym między miesiączkami doszło do całkowitego ustąpienia tego objawu.
W niektórych krajach, takich jak Francja, chlormadinon jest dostępny jako preparat jednoskładnikowy w dawkach od 2 do 10 mg dziennie, stosowany w leczeniu niedoborów progesteronu, wtórnego braku miesiączkowania oraz endometriozy. W tych wskazaniach substancja działa poprzez uzupełnienie niedoboru progesteronu i wywieranie efektu sekrecyjnego na endometrium, co prowadzi do normalizacji cyklu menstruacyjnego i zmniejszenia objawów związanych z nadmiernym wzrostem tkanki endometrialnej poza jamą macicy.
Chociaż chlormadinon jest najczęściej kojarzony z ginekologią i medycyną rozrodu u kobiet, substancja ta znalazła również istotne zastosowanie w leczeniu chorób prostaty u mężczyzn, szczególnie w Japonii i Korei Południowej. W tych krajach chlormadinon w wysokich dawkach (50-100 mg dziennie) jest szeroko stosowany jako forma terapii deprywacji androgenowej w leczeniu raka prostaty oraz łagodnego rozrostu prostaty.
W raku prostaty chlormadinon działa poprzez dwa główne mechanizmy. Po pierwsze, jako silny antygonadotropin hamuje wydzielanie gonadotropin z przysadki, co prowadzi do zmniejszenia produkcji testosteronu w jądrach. Badania wykazały, że chlormadinon w dawce 50 mg dziennie zmniejsza stężenie testosteronu u mężczyzn o około 76-85%, osiągając poziomy porównywalne z kastracją chirurgiczną. Po drugie, chlormadinon działa jako antyandrogen, bezpośrednio blokując receptory androgenowe w komórkach prostaty, co hamuje wzrost zależnych od androgenów komórek nowotworowych.
Istotną zaletą chlormadinonu w porównaniu z analogami hormonu uwalniającego gonadotropiny jest niższe ryzyko uderzeń gorąca, które stanowią jeden z najbardziej dokuczliwych objawów ubocznych terapii deprywacji androgenowej. W badaniach klinicznych wykazano, że chlormadinon w dawce 25-100 mg dziennie skutecznie łagodzi uderzenia gorąca u mężczyzn poddanych terapii hormonalnej z powodu raka prostaty. W jednym z badań obejmującym 32 pacjentów z ciężkimi uderzeniami gorąca po terapii hormonalnej, chlormadinon doprowadził do całkowitego ustąpienia objawów u 53% pacjentów i poprawy u kolejnych 31%, dając łączną skuteczność na poziomie 84%.
W leczeniu łagodnego rozrostu prostaty chlormadinon stosowany jest w dawce 50 mg dziennie. Mechanizm działania jest podobny jak w raku prostaty – zmniejszenie stężenia androgenów prowadzi do zmniejszenia objętości gruczołu krokowego i poprawy parametrów oddawania moczu. Należy jednak pamiętać, że chlormadinon, podobnie jak inne antyandrogeny, zmniejsza stężenie antygenu swoistego dla prostaty. W badaniach wieloośrodkowych wykazano, że po 16 tygodniach stosowania chlormadinonu stężenie PSA zmniejsza się o około 50-56% w porównaniu z wartościami wyjściowymi i utrzymuje się na tym poziomie przez cały czas terapii. To zjawisko należy uwzględnić przy interpretacji wyników PSA u pacjentów leczonych chlormadinonem, stosując odpowiednie przeliczniki przy ocenie ryzyka raka prostaty.
Chlormadinon charakteryzuje się generalnie korzystnym profilem bezpieczeństwa, a większość działań niepożądanych jest łagodna i przemijająca. W niskich dawkach stosowanych w antykoncepcji hormonalnej i leczeniu zaburzeń ginekologicznych chlormadinon jest zazwyczaj dobrze tolerowany przez pacjentki.
Najczęstsze działania niepożądane związane ze stosowaniem preparatów zawierających chlormadinon w połączeniu z etynyloestradiolem to zaburzenia miesiączkowania, w tym krwawienia przerwane, plamienia oraz brak miesiączki. Te objawy występują szczególnie w pierwszych miesiącach stosowania i zazwyczaj ustępują samoistnie wraz z adaptacją organizmu do terapii hormonalnej. W badaniach klinicznych krwawienia przerwane odnotowano u około 15-20% pacjentek w pierwszych cyklach, przy czym odsetek ten zmniejsza się do poniżej 5% po sześciu miesiącach regularnego stosowania.
Inne często zgłaszane działania niepożądane obejmują bóle głowy, nudności, tkliwość piersi, wypływ z pochwy oraz zmiany nastroju. Te objawy są typowe dla większości preparatów antykoncepcyjnych zawierających estrogen i zazwyczaj mają łagodny charakter. W nielicznych przypadkach mogą być na tyle nasilone, że wymagają przerwania terapii lub zmiany preparatu.
Istotnym aspektem bezpieczeństwa chlormadinonu jest brak wpływu na masę ciała. W odróżnieniu od niektórych starszych gestagenów, chlormadinon nie powoduje retencji płynów ani zwiększenia apetytu. Badania kliniczne oceniające wpływ preparatów zawierających chlormadinon na masę ciała nie wykazały klinicznie istotnych zmian wagowych bezpośrednio związanych ze stosowaniem leku.
W zakresie bezpieczeństwa metabolicznego chlormadinon wykazuje neutralny lub nawet korzystny profil. Badania wykazały, że substancja nie wywiera negatywnego wpływu na gospodarkę węglowodanową i nie zwiększa ryzyka insulinooporności. Co więcej, niektóre badania wykazały korzystny wpływ na profil lipidowy, ze zmniejszeniem stężenia cholesterolu LDL, choć obserwowano niewielki wzrost stężenia VLDL po dłuższym okresie stosowania.
Ryzyko zdarzeń zakrzepowo-zatorowych, które stanowi poważną obawę w kontekście antykoncepcji hormonalnej, wydaje się być niskie w przypadku chlormadinonu. Badania przeprowadzone w grupach wysokiego ryzyka zakrzepowo-zatorowego wykazały, że chlormadinon stosowany samodzielnie wiąże się ze względnym ryzykiem wynoszącym 0,8, co nie jest uważane za istotne klinicznie. Należy jednak pamiętać, że w połączeniu z estrogenem, jak w przypadku tabletek antykoncepcyjnych, ryzyko zakrzepicy żylnej jest porównywalne z innymi kombinowanymi preparatami antykoncepcyjnymi.
W wysokich dawkach stosowanych w leczeniu chorób prostaty u mężczyzn chlormadinon może powodować działania niepożądane związane z deprywacją androgenową, w tym zaburzenia funkcji seksualnych, zmniejszenie libido, problemy z erekcją, zmniejszenie owłosienia ciała oraz zaburzenia w gospodarce węglowodanowej. W bardzo rzadkich przypadkach może wystąpić niewydolność nadnerczy. W odróżnieniu od octanu cyproteronu chlormadinon nie jest związany z hepatotoksycznością i wykazuje niższe ryzyko genotoksyczności i karcynogenności wątrobowej.
Chlormadinon, szczególnie w połączeniu z etynyloestradiolem, posiada szereg przeciwwskazań, które należy bezwzględnie uwzględnić przed rozpoczęciem terapii. Absolutnym przeciwwskazaniem jest nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą preparatu. Uczulenie może manifestować się reakcjami skórnymi, w tym pokrzywką, wysypką oraz w rzadkich przypadkach ciężkimi reakcjami anafilaktycznymi.
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa oraz tętnicze zaburzenia zakrzepowo-zatorowe stanowią bezwzględne przeciwwskazania do stosowania preparatów zawierających chlormadinon w połączeniu z estrogenem. Dotyczy to zarówno aktualnej choroby, jak i przebytych epizodów zakrzepicy żył głębokich, zatorowości płucnej, zawału serca, udaru mózgu czy przemijających ataków niedokrwiennych. Również obecność czynników ryzyka tych schorzeń, takich jak trombofilia wrodzona, poważne zaburzenia krzepnięcia czy unieruchomienie po poważnych operacjach, wymaga szczególnej ostrożności lub całkowitej rezygnacji z tej formy terapii.
Ciężkie schorzenia wątroby, w tym ostra lub przewlekła niewydolność wątroby, aktywne zapalenie wątroby oraz guzy wątroby (zarówno łagodne, jak i złośliwe) stanowią przeciwwskazanie do stosowania chlormadinonu. Substancja jest metabolizowana w wątrobie, a zaburzona czynność tego narządu może prowadzić do nieprawidłowego metabolizmu leku i kumulacji toksycznych metabolitów. Dodatkowo hormonalna antykoncepcja może nasilać istniejące schorzenia wątroby lub prowokować rozwój nowych zmian.
Krwawienie z dróg rodnych o nieustalonej przyczynie wymaga dokładnej diagnostyki przed rozpoczęciem terapii chlormadinonem. Substancja może maskować objawy poważnych schorzeń, w tym nowotworów narządu rodnego, opóźniając tym samym właściwą diagnozę i leczenie. Podobnie przerost endometrium oraz nowotwory hormonozależne, zarówno aktualne, jak i w przeszłości, stanowią bezwzględne przeciwwskazanie do stosowania terapii estrogenowo-progestagenowej z chlormadinonem.
Ciąża i okres karmienia piersią to kolejne oczywiste przeciwwskazania do stosowania chlormadinonu w dawkach antykoncepcyjnych. Choć nie wykazano teratogennego działania substancji, jej stosowanie w ciąży jest nieuzasadnione i potencjalnie szkodliwe. W okresie laktacji chlormadinon przenika do mleka matki, co może wpływać na noworodka, dlatego zaleca się stosowanie alternatywnych metod antykoncepcji.
Szczególnej ostrożności wymaga stosowanie chlormadinonu u kobiet palących papierosy, zwłaszcza po 35. roku życia. Palenie tytoniu w połączeniu z hormonalną antykoncepcją estrogenowo-progestagenową znacząco zwiększa ryzyko poważnych powikłań sercowo-naczyniowych, w tym zawału serca i udaru mózgu. Kobietom palącym po 35. roku życia zaleca się alternatywne metody antykoncepcji lub bezwzględne zaprzestanie palenia przed rozpoczęciem terapii hormonalnej.
Ostrożność należy również zachować u pacjentek z nadciśnieniem tętniczym, hiperlipidemia, otyłością i cukrzycą. Te schorzenia stanowią czynniki ryzyka chorób układu krążenia i nowotworów, a ich współistnienie z hormonalną terapią estrogenowo-progestagenową może dodatkowo zwiększać to ryzyko. U takich pacjentek konieczna jest indywidualna ocena stosunku korzyści do ryzyka oraz regularne monitorowanie parametrów klinicznych i laboratoryjnych.
W zakresie interakcji lekowych chlormadinon podlega metabolizmowi wątrobowemu z udziałem enzymów cytochromu P450. Leki indukujące te enzymy, takie jak niektóre leki przeciwpadaczkowe (fenytoina, karbamazepina, fenobarbital, prymidon), antybiotyki (ryfampicyna, ryfabutyna), leki przeciwgrzybicze (gryzeofulwina) oraz preparaty roślinne zawierające ziele dziurawca, mogą zmniejszać skuteczność antykoncepcyjną chlormadinonu poprzez przyspieszenie jego metabolizmu i obniżenie stężenia w organizmie. W takich przypadkach konieczne jest stosowanie dodatkowych metod zabezpieczających lub rozważenie alternatywnych form antykoncepcji.
Z drugiej strony leki hamujące aktywność enzymów wątrobowych, takie jak niektóre leki przeciwgrzybicze (ketokonazol, itrakonazol) oraz inhibitory proteazy stosowane w leczeniu zakażenia HIV, mogą zwiększać stężenie chlormadinonu w organizmie, potencjalnie nasilając działania niepożądane. W takich sytuacjach może być konieczna modyfikacja dawkowania lub wybór alternatywnej metody terapeutycznej.
Wymioty oraz nasilona biegunka występujące w czasie krótszym niż 4 godziny po przyjęciu tabletki mogą zmniejszać wchłanianie chlormadinonu i etynyloestradolu z przewodu pokarmowego, tym samym obniżając skuteczność antykoncepcyjną. W takich przypadkach zaleca się postępowanie analogiczne jak przy pominięciu dawki leku, zgodnie z instrukcją dołączoną do opakowania preparatu.
Chlormadinon charakteryzuje się korzystnymi właściwościami farmakokinetycznymi, które przekładają się na jego wysoką skuteczność kliniczną. Po podaniu doustnym substancja jest szybko i niemal całkowicie wchłaniana z przewodu pokarmowego. Wchłanianie jest na tyle efektywne, że biodostępność chlormadinonu wynosi blisko 100%, co oznacza, że praktycznie cała podana dawka dociera do krążenia ogólnoustrojowego. Ta wysoka biodostępność wynika z minimalnego efektu pierwszego przejścia przez wątrobę, co odróżnia chlormadinon od wielu innych gestagenów.
Maksymalne stężenie chlormadinonu w osoczu krwi osiągane jest w ciągu kilku godzin po podaniu doustnym. Po wielokrotnym podawaniu, typowym dla codziennego stosowania tabletek antykoncepcyjnych, maksymalne stężenia w stanie równowagi osiągają wartość około 2 nanogramów na mililitr. Stan równowagi, w którym stężenia leku utrzymują się na stabilnym poziomie, osiągany jest około 7. dnia regularnego stosowania preparatu.
W krążeniu chlormadinon wiąże się głównie z albuminami osocza, a nie z globuliną wiążącą hormony płciowe, co ma istotne znaczenie kliniczne. To wiązanie z albuminami jest odwracalne i pozwala na utrzymanie odpowiedniej frakcji wolnej, farmakologicznie aktywnej substancji. Chlormadinon nie konkuruje o miejsca wiązania z globuliną wiążącą hormony płciowe z endogennymi hormonami steroidowymi, co jest korzystne z punktu widzenia homeostazy hormonalnej organizmu.
Chlormadinon jest metabolizowany głównie w wątrobie z udziałem reakcji redukcji i hydroksylacji. Głównymi metabolitami są 3α-hydroksychlormadinon octan oraz 3β-hydroksychlormadinon octan, które również wykazują aktywność biologiczną. W badaniach na zwierzętach wykazano, że 3α-hydroksymetabolit zachowuje podobną aktywność w zakresie aktywacji receptora progesteronowego i antagonizmu receptora androgenowego jak macierzysta cząsteczka chlormadinonu, podczas gdy 3β-hydroksymetabolit wykazuje nieco słabszą aktywność antyandrogenową.
Okres półtrwania chlormadinonu jest względnie długi, co jest korzystne z punktu widzenia utrzymania stabilnego stężenia terapeutycznego przy codziennym przyjmowaniu. Po pojedynczej dawce okres półtrwania wynosi około 34 godzin, natomiast po wielokrotnym podawaniu wydłuża się do około 38 godzin. Ten długi okres półtrwania oznacza, że chlormadinon ma tendencję do kumulacji w organizmie, co jednak nie stanowi problemu klinicznego przy dawkach stosowanych w antykoncepcji hormonalnej.
Chlormadinon charakteryzuje się również zdolnością do gromadzenia się w tkance tłuszczowej, co wynika z jego lipofilnego charakteru. Ta akumulacja w tkance tłuszczowej tworzy swoisty rezerwuar substancji, który może przedłużać jej działanie po odstawieniu leku. Eliminacja chlormadinonu z organizmu następuje powoli, zarówno z moczem, jak i z kałem, w postaci metabolitów. Całkowite wydalenie substancji i jej metabolitów z organizmu może trwać kilka dni po zaprzestaniu stosowania.
Dawkowanie chlormadinonu jest ściśle uzależnione od wskazania terapeutycznego oraz postaci farmaceutycznej preparatu. W antykoncepcji hormonalnej chlormadinon stosowany jest w połączeniu z etynyloestradiolem w standardowej dawce 2 mg chlormadinonu na tabletkę, przy czym każda tabletka zawiera również 30 mikrogramów etynyloestradolu. Preparat przyjmuje się doustnie, raz na dobę, najlepiej o tej samej porze dnia, co zapewnia utrzymanie stabilnego stężenia hormonów w organizmie i minimalizuje ryzyko pomięcia dawki.
Schemat stosowania tabletek antykoncepcyjnych z chlormadinonem jest typowy dla większości dwuskładnikowych preparatów hormonalnych. Kobiety przyjmują po jednej tabletce dziennie przez 21 kolejnych dni, po czym następuje 7-dniowa przerwa, podczas której zazwyczaj występuje krwawienie z odstawienia przypominające miesiączkę. Po upływie 7 dni przerwy rozpoczyna się nowy cykl, niezależnie od tego, czy krwawienie już ustąpiło, czy nadal trwa. Ten schemat 21/7 zapewnia ciągłą ochronę antykoncepcyjną, pod warunkiem prawidłowego stosowania preparatu.
Rozpoczęcie stosowania tabletek powinno nastąpić w pierwszym dniu miesiączki, co zapewnia natychmiastową ochronę antykoncepcyjną od pierwszego dnia przyjmowania. Alternatywnie można rozpocząć przyjmowanie tabletek między 2. a 5. dniem cyklu, jednak wówczas konieczne jest stosowanie dodatkowych metod zabezpieczających, takich jak prezerwatywy, przez pierwsze 7 dni przyjmowania tabletek. Ta ostrożność wynika z faktu, że pełne zahamowanie owulacji wymaga czasu na osiągnięcie odpowiedniego stężenia hormonów w organizmie.
W przypadku pominięcia dawki postępowanie zależy od tego, ile czasu upłynęło od planowanego momentu przyjęcia tabletki. Jeśli opóźnienie jest krótsze niż 12 godzin, należy niezwłocznie przyjąć pominiętą tabletkę, a kolejne tabletki kontynuować zgodnie z planem – ochrona antykoncepcyjna jest wówczas utrzymana. Jeśli jednak minęło już więcej niż 12 godzin od planowanej pory przyjęcia, skuteczność antykoncepcyjna może być obniżona i konieczne jest stosowanie dodatkowych metod zabezpieczających przez kolejne 7 dni.
W leczeniu zespołu policystycznych jajników, hirsutyzmu, trądziku oraz innych schorzeń związanych z hiperandrogenizmem u kobiet, chlormadinon w połączeniu z etynyloestradiolem stosuje się według tego samego schematu jak w antykoncepcji, czyli 2 mg dziennie przez 21 dni z 7-dniową przerwą. Efekt terapeutyczny w tych wskazaniach rozwija się stopniowo i wymaga długotrwałego stosowania, zazwyczaj nie krócej niż 3-6 miesięcy, aby uzyskać zadowalającą poprawę kliniczną.
W niektórych krajach, takich jak Francja, chlormadinon jest dostępny jako preparat jednoskładnikowy w tabletkach po 2, 5, 10 lub 25 mg. W leczeniu zaburzeń miesiączkowania, niedoborów progesteronu oraz wtórnego braku miesiączkowania stosuje się dawki od 2 do 10 mg dziennie, zazwyczaj od 10. do 25. dnia cyklu menstruacyjnego. Dokładne dawkowanie i schemat stosowania powinny być ustalone indywidualnie przez lekarza w zależności od charakteru schorzenia i odpowiedzi pacjentki na leczenie.
W leczeniu chorób prostaty u mężczyzn, takich jak rak prostaty i łagodny rozrost gruczołu krokowego, chlormadinon stosuje się w znacznie wyższych dawkach – od 50 do 100 mg dziennie. W Japonii i Korei Południowej preparat Prostal zawiera 50 mg chlormadinonu w jednej tabletce, a typowa dawka terapeutyczna to jedna tabletka raz lub dwa razy dziennie, w zależności od ciężkości schorzenia i odpowiedzi na leczenie. Terapia w tych wskazaniach jest długotrwała i wymaga regularnego monitorowania parametrów klinicznych i laboratoryjnych, w tym stężenia antygenu swoistego dla prostaty i testosteronu.
Rozpoczęcie terapii chlormadinonem, szczególnie w ramach hormonalnej antykoncepcji, wymaga przeprowadzenia dokładnego wywiadu medycznego i badania fizykalnego. Lekarz powinien zebrać szczegółowy wywiad dotyczący przebytych chorób, stosowanych leków, palenia tytoniu, obciążeń rodzinnych oraz czynników ryzyka chorób układu krążenia i nowotworów. Badanie fizykalne powinno obejmować pomiar ciśnienia tętniczego, masę ciała, wskaźnik masy ciała oraz badanie piersi i narządów miednicy mniejszej.
Przed rozpoczęciem terapii zaleca się wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych, w tym morfologii krwi, oceny funkcji wątroby i nerek oraz w zależności od wskazań – profilu lipidowego i stężenia glukozy. U kobiet z czynnikami ryzyka zakrzepicy warto rozważyć oznaczenie parametrów krzepnięcia. Pacjentki z nieregularnymi krwawieniami z dróg rodnych powinny przejść dokładną diagnostykę ginekologiczną, w tym badanie ultrasonograficzne oraz w razie potrzeby cytologię i biopsję, w celu wykluczenia poważnych schorzeń narządu rodnego.
Podczas długotrwałej terapii chlormadinonem konieczne jest regularne monitorowanie stanu zdrowia pacjentki. Zaleca się kontrolne wizyty lekarskie co 6-12 miesięcy, podczas których należy ocenić ciśnienie tętnicze, masę ciała, stan piersi i narządów rodnych oraz ewentualne objawy niepożądane. Pacjentki powinny być poinstruowane o konieczności niezwłocznego zgłoszenia się do lekarza w przypadku wystąpienia objawów alarmowych, takich jak nagły silny ból głowy, zaburzenia widzenia, ból w klatce piersiowej, duszność, ból i obrzęk kończyn dolnych czy nietypowe krwawienia.
U kobiet z czynnikami ryzyka chorób metabolicznych zaleca się okresową ocenę profilu lipidowego, stężenia glukozy oraz funkcji wątroby. W przypadku wystąpienia nieprawidłowości w wynikach badań laboratoryjnych konieczna jest indywidualna ocena stosunku korzyści do ryzyka oraz ewentualna modyfikacja terapii. Pacjentki z zespołem policystycznych jajników lub insulinoopornością mogą wymagać częstszego monitorowania parametrów metabolicznych.
U mężczyzn leczonych wysokimi dawkami chlormadinonu z powodu chorób prostaty niezbędne jest regularne monitorowanie stężenia antygenu swoistego dla prostaty oraz testosteronu. Należy pamiętać, że chlormadinon zmniejsza stężenie PSA o około 50%, co należy uwzględnić przy interpretacji wyników i ocenie ryzyka progresji raka prostaty. Okresowa ocena parametrów morfologii krwi, funkcji wątroby i nerek oraz metabolizmu węglowodanowego jest również wskazana przy długotrwałym stosowaniu wysokich dawek substancji.
Szczególnej uwagi wymaga monitorowanie pacjentek w pierwszych miesiącach terapii, gdy ryzyko działań niepożądanych i nieprawidłowej tolerancji jest najwyższe. Wczesne rozpoznanie problemów i odpowiednia interwencja mogą zapobiec poważnym powikłaniom i zwiększyć adherencję do terapii. Edukacja pacjentów na temat prawidłowego stosowania preparatu, rozpoznawania objawów alarmowych oraz znaczenia regularnych kontroli lekarskich jest kluczowa dla bezpieczeństwa i skuteczności długotrwałego leczenia chlormadinonem.
Chlormadinon pozostaje przedmiotem licznych badań klinicznych zmierzających do poszerzenia wiedzy na temat jego skuteczności, bezpieczeństwa oraz potencjalnych nowych wskazań terapeutycznych. W ostatnich latach szczególne zainteresowanie skupia się na porównawczych badaniach oceniających skuteczność chlormadinonu w stosunku do innych gestagenów stosowanych w antykoncepcji i leczeniu schorzeń ginekologicznych.
Badania porównujące chlormadinon z drospirenomem w leczeniu zespołu policystycznych jajników dostarczają cennych informacji na temat optymalnego wyboru terapii dla różnych grup pacjentek. Metaanalizy i badania kliniczne sugerują, że obie substancje wykazują podobną skuteczność w zakresie regulacji cyklu menstruacyjnego i redukcji objawów hiperandrogenizmu, choć drospirenon może mieć nieco korzystniejszy wpływ na niektóre parametry metaboliczne, podczas gdy chlormadinon charakteryzuje się lepszym profilem bezpieczeństwa wątrobowego.
Trwają również badania nad zastosowaniem chlormadinonu w stymulacji jajników metodą PPOS. Ta relatywnie nowa metoda polega na zastosowaniu gestagenów zamiast analogów GnRH do zapobiegania przedwczesnej owulacji podczas stymulacji jajników w procedurach wspomaganego rozrodu. Wstępne wyniki sugerują, że chlormadinon może być skuteczną i bezpieczną alternatywą dla tradycyjnych protokołów, oferując dodatkowe korzyści w postaci niższych kosztów i prostszego schematu stosowania.
W onkologii nadal prowadzone są badania nad zastosowaniem chlormadinonu w leczeniu raka prostaty, szczególnie w kontekście terapii skojarzonej i leczenia objawowego. Badanie PROSAS oceniało skuteczność niskich dawek chlormadinonu u pacjentów z rakiem prostaty niskiego ryzyka poddanych aktywnej obserwacji. Wyniki tych badań mogą dostarczyć informacji na temat roli chlormadinonu jako alternatywy dla bardziej agresywnych form terapii u wyselekcjonowanych pacjentów.
Interesującym kierunkiem badań jest również zastosowanie chlormadinonu w terapii hormonalnej osób transpłciowych. W Japonii substancja ta jest stosowana u kobiet transpłciowych jako element terapii deprywacji androgenowej, analogicznie do octanu cyproteronu używanego w krajach zachodnich. Badania nad bezpieczeństwem i skutecznością chlormadinonu w tym wskazaniu mogą poszerzyć opcje terapeutyczne dla tej grupy pacjentów.
Rozwój nowych postaci farmaceutycznych chlormadinonu, w tym systemów transdermalnych i dopochwowych, może w przyszłości zwiększyć wygodę stosowania i poprawić adherencję do terapii. Prace badawcze nad modyfikacjami struktury cząsteczki chlormadinonu zmierzające do uzyskania jeszcze korzystniejszego profilu farmakologicznego również są przedmiotem zainteresowania naukowców i przemysłu farmaceutycznego.
Chlormadinon nie wywiera trwałego wpływu na płodność kobiety. Po zaprzestaniu stosowania preparatów zawierających chlormadinon cykl owulacyjny zazwyczaj wraca do normy w ciągu kilku tygodni do kilku miesięcy. Większość kobiet odzyskuje zdolność do zajścia w ciążę w ciągu 3-6 miesięcy po odstawieniu antykoncepcji hormonalnej z chlormadinonem. Należy jednak pamiętać, że powrót do pełnej płodności może być różny u różnych kobiet i zależy od wielu czynników, w tym wieku, stanu zdrowia i regularności cyklu przed rozpoczęciem antykoncepcji.
Chlormadinon w dawkach antykoncepcyjnych zawierających również estrogen nie jest zalecany w okresie karmienia piersią, ponieważ składnik estrogenowy może zmniejszać wydzielanie mleka. Chlormadinon przenika również do mleka matki i może wpływać na noworodka. Kobietom karmiącym piersią zaleca się alternatywne metody antykoncepcji, takie jak minipigułki zawierające tylko progestagen, prezerwatywy czy wkładki wewnątrzmaciczne. Decyzję o wyborze odpowiedniej metody antykoncepcji w okresie laktacji należy skonsultować z lekarzem.
Chlormadinon w ramach antykoncepcji hormonalnej może być stosowany przez wiele lat, o ile nie występują przeciwwskazania i preparat jest dobrze tolerowany przez pacjentkę. Badania kliniczne obejmujące stosowanie chlormadinonu przez okres do 2,5 roku wykazały dobrą tolerancję i bezpieczeństwo substancji. Jednak długotrwałe stosowanie hormonalnej antykoncepcji wymaga regularnego monitorowania stanu zdrowia, w tym okresowych badań kontrolnych i oceny czynników ryzyka. Kobiety powyżej 35. roku życia, szczególnie palące papierosy, powinny regularnie konsultować się z lekarzem w celu oceny stosunku korzyści do ryzyka kontynuacji terapii.
Badania kliniczne nie wykazały klinicznie istotnego wpływu chlormadinonu na masę ciała. W odróżnieniu od niektórych starszych gestagenów, chlormadinon nie powoduje retencji płynów dzięki brakowi działania mineralokortykoidowego. Obserwowane w badaniach niewielkie wahania masy ciała były porównywalne w grupach stosujących chlormadinon i placebo, a przyrosty masy były równoważone przez zmniejszenia u innych pacjentek. Ewentualne zmiany masy ciała podczas stosowania chlormadinonu wynikają zazwyczaj ze zmian stylu życia, diety i aktywności fizycznej, a nie bezpośredniego działania leku.
Chlormadinon w postaci jednoskładnikowej w umiarkowanych dawkach jest stosowany w niektórych krajach, takich jak Francja, w leczeniu endometriozy. Działanie progestagenowe chlormadinonu prowadzi do atrofii ektopowej tkanki endometrialnej i zmniejszenia objawów bólowych związanych z endometriozą. Skuteczność chlormadinonu w tym wskazaniu jest porównywalna z innymi progestagenami stosowanymi w leczeniu endometriozy. Jednak w Polsce chlormadinon jest dostępny głównie w połączeniu z estrogenem jako preparat antykoncepcyjny, a leczenie endometriozy wymaga stosowania innych terapii zatwierdzonych w tym wskazaniu.
Umiarkowane spożycie alkoholu nie jest bezwzględnie przeciwwskazane podczas stosowania chlormadinonu. Nie wykazano bezpośredniej interakcji między chlormadinonem a alkoholem, która mogłaby zmniejszać skuteczność antykoncepcyjną lub nasilać działania niepożądane. Należy jednak pamiętać, że nadmierne spożycie alkoholu może prowadzić do wymiotów, co w konsekwencji może zmniejszyć wchłanianie chlormadinonu i obniżyć skuteczność antykoncepcyjną. Ponadto nadużywanie alkoholu może negatywnie wpływać na funkcję wątroby, która jest odpowiedzialna za metabolizm chlormadinonu.
Podczas stosowania chlormadinonu należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem w przypadku wystąpienia następujących objawów: nagły silny ból głowy, migrenowy ból głowy po raz pierwszy w życiu lub nasilenie dotychczasowych migren, zaburzenia widzenia, podejrzenie zakrzepicy żylnej (ból, obrzęk, zaczerwienienie kończyny dolnej), objawy zatorowości płucnej (duszność, ból w klatce piersiowej, kaszel z krwią), objawy zawału serca (ból w klatce piersiowej promieniujący do ramienia lub szczęki), objawy udaru mózgu (nagłe osłabienie, zaburzenia mowy, asymetria twarzy), żółtaczka, znaczący wzrost ciśnienia tętniczego oraz nietypowe obfite krwawienie z dróg rodnych.
