Bildyos

Jakie są wskazania? Na co stosowany jest Bildyos?

Bildyos to lek zawierający denosumab – w pełni ludzkie przeciwciało monoklonalne, które działa poprzez zaburzenie aktywności białka odpowiedzialnego za resorpcję kości. Substancja czynna leku wiąże się z ligandem RANKL, zapobiegając jego interakcji z receptorem RANK na powierzchni komórek odpowiedzialnych za rozkład tkanki kostnej, co skutkuje zahamowaniem ich powstawania, funkcjonowania i przeżycia, a w konsekwencji zmniejszeniem resorpcji zarówno kości korowej, jak i beleczkowej.

Preparat jest przeznaczony do stosowania w trzech głównych wskazaniach terapeutycznych. Po pierwsze, znajduje zastosowanie w leczeniu osteoporozy u kobiet po menopauzie oraz u mężczyzn z podwyższonym ryzykiem złamań. Osteoporoza to schorzenie charakteryzujące się zmniejszeniem gęstości mineralnej kości i pogorszeniem ich mikroarchitektury, co prowadzi do zwiększonej kruchości i podatności na złamania. U kobiet po menopauzie chorobę tę wywołuje przede wszystkim spadek stężenia estrogenów, natomiast u mężczyzn może być ona związana z procesem starzenia, niskim poziomem testosteronu lub innymi czynnikami. W tej grupie pacjentów Bildyos znacząco zmniejsza ryzyko wystąpienia złamań kręgów, złamań pozakręgowych oraz szczególnie istotnych klinicznie złamań biodra.

Drugie wskazanie dotyczy leczenia utraty masy kostnej w przebiegu ablacji hormonalnej u mężczyzn z rakiem gruczołu krokowego, u których występuje zwiększone ryzyko złamań. Terapia androgenodepresyjna, stosowana w leczeniu raka prostaty, prowadzi do znacznego spadku poziomu testosteronu, co w konsekwencji przyspiesza utratę gęstości mineralnej kości i zwiększa ryzyko złamań osteoporotycznych. U tych pacjentów zastosowanie denosumabu istotnie zmniejsza częstość występowania złamań kręgów.

Trzecim wskazaniem jest leczenie utraty masy kostnej związanej z długoterminowym układowym stosowaniem glikokortykosteroidów u dorosłych pacjentów z podwyższonym ryzykiem złamań. Przewlekłe leczenie kortykosteroidami, stosowanymi w wielu chorobach autoimmunologicznych i zapalnych, stanowi jedną z najczęstszych przyczyn wtórnej osteoporozy. Glikokortykosteroidy wpływają niekorzystnie na metabolizm kostny poprzez wiele mechanizmów, prowadząc do szybkiej utraty masy kostnej, szczególnie w początkowym okresie terapii.

Kość jest żywą tkanką, która podlega ciągłej odnowie w procesie zwanym przebudową kostną. W warunkach fizjologicznych istnieje równowaga pomiędzy procesami tworzenia i resorpcji kości. W stanach patologicznych prowadzących do osteoporozy równowaga ta zostaje zaburzona na rzecz nadmiernej resorpcji. Denosumab, będący antagonistą RANKL, przywraca tę równowagę poprzez hamowanie nadmiernej aktywności osteoklastów – komórek odpowiedzialnych za rozpad tkanki kostnej. Działanie to przekłada się na zwiększenie gęstości mineralnej kości we wszystkich kluczowych lokalizacjach anatomicznych: w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, biodrze, szyjce kości udowej, krętarzu oraz kości promieniowej.

Mechanizm działania preparatu jest odwracalny – po zaprzestaniu podawania denosumabu markery obrotu kostnego stopniowo powracają do wartości sprzed leczenia, co podkreśla znaczenie kontynuacji terapii dla utrzymania osiągniętych korzyści klinicznych. Warto również zauważyć, że lek nie wpływa na farmakokinetykę innych leków metabolizowanych przez cytochrom P450, co minimalizuje ryzyko interakcji lekowych.

Jaki jest skład Bildyos, jakie substancje zawiera?

Preparat Bildyos dostępny jest w dwóch postaciach farmaceutycznych: jako roztwór do wstrzykiwań w ampułko-strzykawce oraz jako roztwór do wstrzykiwań w fiolce. Obie formy charakteryzują się identycznym składem jakościowym i ilościowym.

Substancja czynna: Każda ampułko-strzykawka lub fiolka zawiera 60 mg denosumabu w 1 ml roztworu, co odpowiada stężeniu 60 mg/ml. Denosumab jest w pełni ludzkim przeciwciałem monoklonalnym klasy IgG2, wytwarzanym przy użyciu zaawansowanej technologii rekombinacji DNA w linii komórkowej ssaków, wykorzystującej komórki jajnika chomika chińskiego.

Substancje pomocnicze:

• Kwas octowy lodowaty – stosowany do regulacji pH roztworu
• Sodu wodorotlenek – również służy do dostosowania pH preparatu
• Sorbitol (E420) – substancja pomocnicza o znanym działaniu, której zawartość wynosi 47 mg w każdym ml roztworu
• Polisorbat 20 (E432) – substancja pomocnicza o znanym działaniu, w ilości 0,1 mg w każdym ml roztworu
• Woda do wstrzykiwań – stanowi nośnik dla pozostałych składników

Po wymieszaniu kwasu octowego z sodu wodorotlenkiem tworzy się bufor octanowy, zapewniający odpowiednie pH roztworu. Preparat charakteryzuje się bardzo niską zawartością sodu – mniej niż 1 mmol (23 mg) na dawkę 60 mg, dlatego uznawany jest za produkt „wolny od sodu”.

Roztwór ma postać klarownego do lekko opalizującego płynu, bezbarwnego lub lekko żółtego, który może zawierać śladowe ilości półprzezroczystych lub białych cząstek białkowych – jest to zjawisko naturalne dla preparatów białkowych i nie wpływa na jakość ani bezpieczeństwo stosowania produktu.

Jak dawkować Bildyos?

Dawkowanie standardowe: Zalecana dawka wynosi 60 mg denosumabu podawane w pojedynczym wstrzyknięciu podskórnym raz na 6 miesięcy. Miejscami podania mogą być: udo, brzuch lub ramię. Istotne jest ścisłe przestrzeganie 6-miesięcznych odstępów pomiędzy kolejnymi dawkami w celu utrzymania optymalnego działania leku.

Suplementacja towarzysząca: Wszyscy pacjenci otrzymujący Bildyos muszą przyjmować odpowiednią suplementację wapnia i witaminy D. Zalecane jest codzienne przyjmowanie co najmniej 1000 mg wapnia oraz co najmniej 400-800 jednostek międzynarodowych witaminy D, chyba że lekarz zaleci inaczej. Jest to szczególnie istotne ze względu na ryzyko wystąpienia hipokalcemii podczas terapii.

Czas trwania leczenia: Optymalny całkowity czas leczenia antyresorpcyjnego nie został ostatecznie ustalony. Potrzeba kontynuacji terapii powinna być oceniana okresowo przez lekarza na podstawie indywidualnego stosunku korzyści do ryzyka, szczególnie po 5 lub więcej latach stosowania preparatu.

Szczególne grupy pacjentów:

• Pacjenci w podeszłym wieku (≥65 lat): Nie ma konieczności dostosowania dawkowania u pacjentów w podeszłym wieku
• Zaburzenia czynności nerek: Nie ma konieczności dostosowania dawkowania u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, jednak zaleca się kontrolę stężenia wapnia we krwi. Brak danych dotyczących pacjentów długotrwale leczonych glikokortykosteroidami ze współistniejącymi ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (GFR < 30 ml/min)
• Zaburzenia czynności wątroby: Nie badano bezpieczeństwa stosowania i skuteczności u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby
• Dzieci i młodzież: Denosumabu nie należy stosować u osób poniżej 18 roku życia ze względu na obawy dotyczące bezpieczeństwa, związane z ryzykiem ciężkiej hiperkalcemii i potencjalnego zahamowania wzrostu kości oraz braku wyrzynania się zębów

Sposób podawania – postać w ampułko-strzykawce: Produkt może być podawany przez pacjenta lub opiekuna odpowiednio przeszkolonego przez personel medyczny w zakresie techniki wstrzykiwania. Pierwsze samodzielne podanie powinno być przeprowadzone pod nadzorem pracownika służby zdrowia. Przed podaniem należy odczekać, aż zawartość ampułko-strzykawki osiągnie temperaturę pokojową (do 25°C), aby uniknąć dyskomfortu w miejscu wkłucia. Roztwór należy wstrzykiwać powoli. Całą zawartość ampułko-strzykawki należy wstrzyknąć. Nie należy wstrząsać produktu.

Sposób podawania – postać w fiolce: Produkt w fiolce powinien być podawany wyłącznie przez osobę należącą do fachowego personelu medycznego. Do podawania zaleca się stosowanie igły o rozmiarze 27G. Całą zawartość fiolki należy wstrzyknąć. Nie należy ponownie wprowadzać igły do fiolki. Podobnie jak w przypadku ampułko-strzykawki, przed podaniem należy odczekać, aż zawartość osiągnie temperaturę pokojową, a następnie wstrzykiwać roztwór powoli.

Monitorowanie i kontrola: Przed rozpoczęciem leczenia należy skorygować istniejącą hipokalcemię poprzez odpowiednią podaż wapnia i witaminy D. Kontrolę kliniczną stężenia wapnia zaleca się przed podaniem każdej dawki oraz u pacjentów ze skłonnością do hipokalcemii w ciągu dwóch tygodni od przyjęcia pierwszej dawki. Pacjenci powinni otrzymać ulotkę dla pacjenta oraz kartę przypominającą z informacjami o bezpieczeństwie stosowania i terminie następnego podania.

Co zrobić w przypadku przedawkowania Bildyos?

Brak doświadczenia klinicznego z przedawkowaniem preparatu Bildyos. W przeprowadzonych badaniach klinicznych denosumab był podawany w dawkach sięgających 180 mg co 4 tygodnie, co odpowiada skumulowanej dawce do 1080 mg w okresie 6 miesięcy, bez obserwowania dodatkowych działań niepożądanych poza tymi występującymi przy standardowym dawkowaniu.

W razie podejrzenia przedawkowania należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem prowadzącym lub zgłosić się do najbliższego szpitala. Ze względu na mechanizm działania denosumabu, w przypadku przedawkowania szczególną uwagę należy zwrócić na monitorowanie stężenia wapnia we krwi oraz innych parametrów gospodarki wapniowo-fosforanowej.

Należy poinformować lekarza o dokładnej dawce, którą przyjęto, oraz czasie, który upłynął od podania. Warto zabrać ze sobą opakowanie leku lub kartę przypominającą, aby ułatwić identyfikację preparatu i ocenę sytuacji. Nie ma specyficznego antidotum w przypadku przedawkowania denosumabu – postępowanie ma charakter objawowy i wspomagający.

Co mogę jeść i pić podczas stosowania Bildyos – czy mogę spożywać alkohol?

Nie ma specjalnych ograniczeń dietetycznych związanych ze stosowaniem preparatu Bildyos. Pacjent może przyjmować posiłki i napoje zgodnie ze swoimi zwyczajami żywieniowymi, jednak zalecane jest uwzględnienie kilku istotnych zaleceń.

Wapń i witamina D: Podczas leczenia szczególnie ważne jest zapewnienie odpowiedniej podaży wapnia i witaminy D w diecie. Warto włączyć do jadłospisu produkty bogate w wapń, takie jak: nabiał (mleko, jogurty, sery), ryby spożywane wraz z ościami (sardynki, szproty), warzywa zielone (brokuły, kapusta), produkty wzbogacone w wapń. Witamina D znajduje się w tłustych rybach morskich, żółtkach jaj, wzbogaconych produktach mlecznych oraz jest syntetyzowana w skórze pod wpływem promieni słonecznych. Mimo bogatej diety, zazwyczaj konieczna jest dodatkowa suplementacja tych składników w formie preparatów.

Alkohol: W dokumentacji produktu nie ma bezpośrednich przeciwwskazań dotyczących spożywania alkoholu podczas stosowania denosumabu. Należy jednak pamiętać, że nadmierne spożycie alkoholu może niekorzystnie wpływać na metabolizm kostny i zwiększać ryzyko złamań poprzez pogorszenie koordynacji ruchowej oraz bezpośredni negatywny wpływ na komórki kostne. Ponadto, alkohol może zaburzać wchłanianie wapnia i witaminy D z przewodu pokarmowego oraz wpływać na funkcjonowanie wątroby i nerek, co może pośrednio oddziaływać na gospodarkę mineralną organizmu.

Ogólne zalecenia żywieniowe: Zaleca się zbilansowaną dietę bogatą w białko, które jest niezbędne do prawidłowej budowy tkanki kostnej. Warto ograniczyć nadmierne spożycie kofeiny i soli, które mogą zwiększać wydalanie wapnia z moczem. Należy unikać diety ekstremalnie ubogiej w tłuszcze, gdyż utrudnia to wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, w tym witaminy D.

Jeśli pacjent ma wątpliwości dotyczące diety podczas stosowania leku lub przyjmuje inne preparaty i suplementy, powinien skonsultować to z lekarzem lub farmaceutą. Szczególnie istotne jest poinformowanie o przyjmowaniu preparatów zawierających wapń lub witaminę D, aby dostosować ich dawkowanie i uniknąć zarówno niedoborów, jak i nadmiernej podaży.

Czy można stosować Bildyos w okresie ciąży i karmienia piersią?

Ciąża: Preparat Bildyos nie jest zalecany do stosowania u kobiet w ciąży oraz u kobiet w wieku rozrodczym niestosujących metod antykoncepcyjnych. Brak danych lub istnieją tylko ograniczone dane dotyczące stosowania denosumabu u kobiet w ciąży. Badania przeprowadzone na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na reprodukcję.

Kobiety powinny być poinformowane o konieczności niestosowania ciąży podczas leczenia denosumabem oraz przez okres przynajmniej 5 miesięcy po jego zakończeniu. Wynika to z okresu półtrwania leku oraz czasu potrzebnego na jego całkowitą eliminację z organizmu. W tym okresie należy stosować skuteczne metody antykoncepcyjne.

Wpływ preparatu na ciążę jest prawdopodobnie większy w drugim i trzecim trymestrze, ponieważ przeciwciała monoklonalne są transportowane przez łożysko w sposób liniowy w miarę rozwoju ciąży, przy czym największa ich ilość przenoszona jest w trzecim trymestrze. W badaniach na małpach, którym podawano denosumab przez całą ciążę, obserwowano zwiększoną częstość martwych urodzeń i śmiertelności poporodowej, nieprawidłowy wzrost kości powodujący mniejszą ich wytrzymałość, zmniejszoną hematopoezę, nieprawidłowe ustawienie zębów oraz brak obwodowych węzłów chłonnych.

Jeśli pacjentka zajdzie w ciążę podczas stosowania preparatu Bildyos lub w okresie krótszym niż 5 miesięcy po zakończeniu leczenia, powinna niezwłocznie poinformować o tym lekarza prowadzącego w celu oceny sytuacji i podjęcia odpowiednich działań.

Karmienie piersią: Nie wiadomo, czy denosumab przenika do mleka kobiet karmiących piersią. Badania na genetycznie zmodyfikowanych myszach pozbawionych RANKL (docelowego miejsca działania denosumabu) sugerują, że brak tego białka podczas ciąży może zaburzać dojrzewanie gruczołów sutkowych, prowadząc do poporodowych zaburzeń laktacji.

W przypadku konieczności zastosowania preparatu u kobiety karmiącej piersią, należy podjąć decyzję, czy przerwać karmienie piersią, czy przerwać lub wstrzymać podawanie leku, biorąc pod uwagę korzyści z karmienia piersią dla dziecka oraz korzyści z leczenia dla matki. Decyzja ta powinna być podejmowana indywidualnie w każdym przypadku, po dokładnej konsultacji z lekarzem prowadzącym.

Jeśli kobieta karmi piersią w trakcie przyjmowania preparatu Bildyos, powinna niezwłocznie poinformować o tym swojego lekarza.

Płodność: Brak danych dotyczących wpływu denosumabu na płodność u ludzi. Badania przeprowadzone na zwierzętach nie wykazały bezpośredniego ani pośredniego szkodliwego wpływu na płodność u samców i samic.

Jakie są skutki uboczne Bildyos?

Jak każdy lek, Bildyos może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią. Najczęściej występującymi działaniami niepożądanymi są bóle mięśniowo-szkieletowe oraz ból kończyn, które mogą dotyczyć więcej niż 1 na 10 pacjentów.

Bardzo częste działania niepożądane (mogą dotyczyć więcej niż 1 na 10 pacjentów):

• Bóle kości, stawów i/lub mięśni, które czasami mogą być silne
• Ból ramion lub nóg

Częste działania niepożądane (mogą dotyczyć nie więcej niż 1 na 10 pacjentów):

• Zakażenie układu moczowego
• Zakażenie górnych dróg oddechowych
• Rwa kulszowa
• Zaparcia
• Dolegliwości brzuszne
• Wysypka
• Wyprysk
• Łysienie

Niezbyt częste działania niepożądane (mogą dotyczyć nie więcej niż 1 na 100 pacjentów):

• Zapalenie uchyłka jelita grubego
• Zapalenie tkanki łącznej – objawia się obrzękiem i zaczerwieniem skóry, zlokalizowanym najczęściej na podudziach, które jest ciepłe i bolesne uciskowo, może towarzyszyć gorączka. Wymaga natychmiastowego kontaktu z lekarzem
• Zakażenie ucha
• Liszajowate osutki polekowe

Rzadkie działania niepożądane (mogą dotyczyć nie więcej niż 1 na 1000 pacjentów):

• Nadwrażliwość i reakcje anafilaktyczne – mogą obejmować obrzęk twarzy, warg, języka, gardła lub innych części ciała, wysypkę, swędzenie skóry lub pokrzywkę, świszczący oddech lub trudności w oddychaniu
• Hipokalcemia (obniżenie stężenia wapnia we krwi) – objawy to kurcze, drgania, skurcze mięśni, drętwienie lub mrowienie palców rąk, nóg lub okolic wokół ust, drgawki, dezorientacja lub utrata przytomności. Bardzo niskie stężenie wapnia może prowadzić do hospitalizacji i zagrażać życiu, może również powodować zmiany w rytmie pracy serca (wydłużenie odstępu QT)
• Martwica kości szczęki – objawy to ból w ustach i/lub szczęce, obrzęk, niezagojone owrzodzenia w jamie ustnej lub szczęce, zmiany sączące, drętwienie lub uczucie ciężkości szczęki, ruszanie się zębów. Ryzyko wzrasta wraz z czasem leczenia (0,04% po 3 latach, 0,06% po 5 latach, 0,44% po 10 latach)
• Atypowe złamania kości udowej – mogą wystąpić z niewielkim urazem lub bez urazu w okolicy podkrętarzowej i trzonu kości udowej. Objawy ostrzegawcze to nowy lub inny niż zwykle ból biodra, pachwiny lub uda

Bardzo rzadkie działania niepożądane (mogą dotyczyć nie więcej niż 1 na 10 000 pacjentów):

• Zapalenie naczyń z nadwrażliwości

Działania niepożądane o nieznanej częstości:

• Martwica kości przewodu słuchowego zewnętrznego – należy ją rozważyć u pacjentów z objawami ze strony uszu, w tym przewlekłymi zakażeniami ucha

Szczególne grupy pacjentów: U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (klirens kreatyniny poniżej 30 ml/min) lub poddawanych dializoterapii występuje większe ryzyko rozwoju hipokalcemii. W badaniach klinicznych u tych pacjentów obserwowano podwyższone ryzyko wystąpienia obniżonego stężenia wapnia we krwi wraz z towarzyszącym zwiększeniem stężenia hormonu przytarczyc.

Ważne informacje dotyczące bezpieczeństwa: Jeśli pacjent zauważy którykolwiek z powyższych objawów, szczególnie tych oznaczonych jako poważne (zapalenie tkanki łącznej, martwica kości szczęki, hipokalcemia, atypowe złamania kości udowej), powinien niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. W przypadku podejrzenia reakcji alergicznej należy natychmiast przerwać stosowanie leku i zgłosić się po pomoc medyczną.

Zaleca się zgłaszanie wszelkich podejrzewanych działań niepożądanych za pośrednictwem krajowego systemu zgłaszania, co umożliwia nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego.

Czy mogę łączyć Bildyos z innymi lekami?

Przed rozpoczęciem stosowania preparatu Bildyos należy poinformować lekarza lub farmaceutę o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować.

Leki zawierające denosumab: Nie należy stosować leku Bildyos jednocześnie z innymi lekami zawierającymi denosumab. Denosumab jest dostępny w preparatach o różnych wskazaniach (osteoporoza oraz zapobieganie powikłaniom kostnym u pacjentów onkologicznych), dlatego szczególnie ważne jest poinformowanie lekarza o wszystkich stosowanych lekach.

Enzymy cytochromu P450: W badaniach dotyczących interakcji wykazano, że denosumab nie wpływa na farmakokinetykę midazolamu, który jest metabolizowany przez cytochrom P450 3A4 (CYP3A4). Oznacza to, że denosumab nie powinien zmieniać farmakokinetyki produktów leczniczych metabolizowanych przez ten enzym, co znacząco zmniejsza ryzyko interakcji z wieloma powszechnie stosowanymi lekami.

Hormonalna terapia zastępcza: Brak danych klinicznych dotyczących jednoczesnego stosowania denosumabu i hormonalnej terapii zastępczej estrogenami. Jednak prawdopodobieństwo wystąpienia interakcji farmakodynamicznych uważa się za niewielkie, co sugeruje możliwość bezpiecznego łączenia tych terapii, jeśli jest to klinicznie uzasadnione.

Bisfosfoniany: Na podstawie danych z badania obejmującego zmianę leczenia (przejście z alendronianu na denosumab) u kobiet z osteoporozą pomenopauzalną stwierdzono, że farmakokinetyka i farmakodynamika denosumabu nie uległa zmianie pod wpływem wcześniejszego leczenia alendronianem. Pacjenci wcześniej leczeni bisfosfonianami mogą bezpiecznie przejść na terapię denosumabem.

Glikokortykosteroidy: Jednoczesne leczenie glikokortykosteroidami (takimi jak prednizolon czy deksametazon) stanowi dodatkowy czynnik ryzyka wystąpienia hipokalcemii. U pacjentów przyjmujących kortykosteroidy szczególnie ważne jest zapewnienie odpowiedniej suplementacji wapnia i witaminy D oraz regularne monitorowanie stężenia wapnia we krwi.

Inne leki wpływające na gospodarkę wapniową: Chociaż nie opisano specyficznych interakcji, zaleca się ostrożność podczas jednoczesnego stosowania innych leków wpływających na metabolizm wapnia, takich jak diuretyki tiazydowe, leki zwiększające wydalanie wapnia czy preparaty wpływające na czynność przytarczyc.

Suplementy diety: Należy poinformować lekarza o przyjmowaniu jakichkolwiek suplementów diety, szczególnie zawierających wapń, witaminę D, magnez czy inne składniki mineralne, aby możliwe było odpowiednie dostosowanie dawkowania i uniknięcie zarówno niedoborów, jak i nadmiernej podaży tych substancji.

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących możliwości łączenia preparatu Bildyos z innymi lekami należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Nie należy rozpoczynać stosowania nowych leków bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem prowadzącym terapię denosumabem.

Aktualna ulotka leku Bildyos

Aktualna charakterystyka produktu leczniczego (ChPL)