Spis treści
Wprowadzenie
W dniu 24 listopada 2025 roku Główny Inspektor Farmaceutyczny wydał decyzję nr 42/WC/ZW/2025 dotyczącą wycofania z obrotu oraz zakazu wprowadzania do obrotu produktu leczniczego Xaloptic Combi. Decyzja ta została podjęta w związku ze stwierdzonymi niezgodnościami jakościowymi w wybranych seriach produktu.
Podstawowe informacje o leku Xaloptic Combi
Charakterystyka produktu
Xaloptic Combi to lek dostępny w postaci kropli do oczu zawierający dwie substancje czynne:
- Latanoprost – 50 mikrogramów na mililitr
- Timolol – 5 miligramów na mililitr
Produkt jest dostępny w opakowaniach zawierających 3 butelki po 2,5 ml roztworu.
Podmiot odpowiedzialny: Zakłady Farmaceutyczne POLPHARMA S.A. z siedzibą w Starogardzie Gdańskim
Numer pozwolenia: 18552
GTIN: 05903060606630
Wskazania do stosowania
Xaloptic Combi jest lekiem stosowanym w okulistyce, przeznaczonym do leczenia:
- Podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego
- Jaskry (glaucoma)
Preparat łączy działanie dwóch substancji aktywnych, co pozwala na bardziej efektywną kontrolę ciśnienia w gałce ocznej.
Mechanizm działania
Latanoprost
Latanoprost należy do grupy analogów prostaglandyny F2α. Jego mechanizm działania polega na:
- Zwiększeniu odpływu cieczy wodnistej z oka przez drogi dodatkowe (układ naczyniówkowo-twardówkowy)
- Obniżeniu ciśnienia śródgałkowego poprzez poprawę drenażu płynu
Timolol
Timolol to nieselektywny bloker receptorów beta-adrenergicznych, który działa poprzez:
- Zmniejszenie produkcji cieczy wodnistej w oku
- Dodatkowe obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego
Połączenie obu substancji zapewnia synergiczne działanie hipotensyjne, co pozwala na skuteczniejszą kontrolę jaskry niż w przypadku monoterapii.
Zakres decyzji GIF
Serie wycofane z obrotu
Główny Inspektor Farmaceutyczny wydał decyzję o wycofaniu z obrotu na terenie całego kraju następujących serii:
| Numer serii | Termin ważności | Rynek docelowy |
|---|---|---|
| 04634 | 03.2026 | Polski |
| 04734 | 03.2026 | Polski |
| 048342 | 03.2026 | Polski |
Serie objęte zakazem wprowadzania do obrotu
Decyzja zakazuje wprowadzania do obrotu następujących serii:
| Numer serii | Termin ważności | Rynek docelowy |
|---|---|---|
| 04634 | 03.2026 | Polski |
| 04734 | 03.2026 | Polski |
| 048342 | 03.2026 | Polski |
| 04834 | 03.2026 | Czeski |
Przyczyny wycofania
Stwierdzone niezgodności jakościowe
Podmiot odpowiedzialny zgłosił do Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego wykrycie niezgodności w programie badań stabilności oraz w próbach archiwalnych:
Seria 04734
- Parametr: podwyższona osmolalność
- Wykrycie: badania stabilności
Seria 04834 (i reprezentatywna seria 048342)
- Parametr: obniżona objętość roztworu w opakowaniu
- Wykrycie: próby archiwalne
Seria 131332 (po terminie ważności)
- Parametry: zawartość latanoprostu, zawartość timololu, objętość roztworu
Przyczyna techniczna problemu
W wyniku działań wyjaśniających wytwórca kontraktowy wskazał jako prawdopodobną przyczynę niezgodności brak możliwości wychwycenia niepoprawnie dokręconych butelek z powodu braku ogranicznika wysokości butelki (height stoppera). Problem dotyczył produktów wytworzonych w okresie od lipca 2023 do maja 2024 roku.
Wpływ na bezpieczeństwo pacjentów
Ocena medyczna ryzyka
Zgodnie z opinią eksperta medyczną dostarczoną przez podmiot odpowiedzialny:
Podwyższona osmolalność
Zwiększona osmolalność może prowadzić do:
- Zaburzenia równowagi osmotycznej filmu łzowego
- Destabilizacji i zwiększonego parowania fazy wodnej łez
- Podrażnienia oka i pieczenia
- Subiektywnych zaburzeń widzenia (nieostrego widzenia)
- Nasilenia objawów zespołu suchego oka przy długotrwałym stosowaniu
Zmniejszona objętość
Nieprawidłowa objętość roztworu może skutkować:
- Niepełną dawką leku
- Skróceniem czasu terapii
- Potencjalnie niewystarczającą kontrolą ciśnienia wewnątrzgałkowego
Charakter zagrożenia
Stwierdzone niezgodności nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla życia pacjentów, jednak mogą powodować:
- Dyskomfort podczas aplikacji
- Zwiększone ryzyko działań niepożądanych (szczególnie u osób wrażliwych)
- Nasilenie objawów u pacjentów z istniejącym zespołem suchego oka
- Potencjalnie niewystarczającą skuteczność terapii
Działania korygujące
Wdrożone przez producenta
Wytwórca kontraktowy potwierdził wdrożenie działań korygująco-naprawczych, które zapewniają brak wpływu niezgodności na jakość serii wytworzonych po maju 2024 roku.
Obowiązki podmiotu odpowiedzialnego
Zakłady Farmaceutyczne POLPHARMA zobowiązane są do:
- Natychmiastowego wycofania wadliwych serii z obrotu
- Poinformowania dystrybutorów i aptek o decyzji
- Wycofania niepowtarzalnych identyfikatorów produktów z systemów śledzenia
- Oznaczenia produktów jako wycofanych w odpowiednich bazach danych
Informacje dla pacjentów
Co powinni zrobić pacjenci?
Jeśli stosujesz lek Xaloptic Combi, sprawdź numer serii na opakowaniu:
- Znajduje się on na pudełku i na butelce z kroplami
- Jeśli Twoja seria znajduje się na powyższej liście – nie używaj leku
- Skontaktuj się z lekarzem okulistą w celu uzyskania zamiennika
- Możesz zwrócić produkt do apteki
Alternatywy terapeutyczne
Na rynku dostępne są inne leki o podobnym działaniu, w tym:
- Inne preparaty kombinowane zawierające latanoprost i timolol
- Monoterapie poszczególnymi substancjami czynnymi
- Preparaty z innych grup terapeutycznych stosowanych w jaskrze
Ważne: Nie przerywaj leczenia samodzielnie – skonsultuj się z lekarzem w celu ustalenia dalszego postępowania.
Aspekty prawne decyzji
Podstawa prawna
Decyzja została wydana na podstawie:
- Art. 122 ust. 1 Prawa farmaceutycznego – w razie stwierdzenia niezgodności z wymaganiami jakościowymi
- Art. 108 ust. 4 pkt 2 Prawa farmaceutycznego
- Art. 104 § 1-2 i art. 108 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego
Rygor natychmiastowej wykonalności
Decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności ze względu na:
- Ochronę zdrowia pacjentów
- Konieczność szybkiego usunięcia wadliwych produktów z obrotu
- Interes publiczny
Możliwości odwoławcze
Podmiot odpowiedzialny może:
- W terminie 14 dni od doręczenia zwrócić się o ponowne rozpatrzenie sprawy
- Wnieść skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w terminie 30 dni
Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji.
Podsumowanie
Decyzja o wycofaniu wybranych serii leku Xaloptic Combi jest środkiem ostrożności mającym na celu zapewnienie bezpieczeństwa pacjentów. Stwierdzone niezgodności jakościowe, choć nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla życia, mogą wpływać na komfort stosowania i skuteczność terapii. Producent wdrożył działania naprawcze, które mają zapobiec podobnym problemom w przyszłości.
Pacjenci stosujący wycofane serie powinni skontaktować się z lekarzem w celu uzyskania zamiennika i kontynuacji niezbędnej terapii jaskry.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.
