Korzeń cykorii podróżnika, znany również jako Cichorium intybus L., jest popularnym składnikiem w medycynie naturalnej. Jest często stosowany w problemach z drogami żółciowymi, ponieważ działa żółciopędnie i żółciotwórczo, a także wspomaga trawienie. Właściwości lecznicze cykorii podróżnik są od setek lat wykorzystywane przez medycynę naturalną, szczególnie korzystny wpływ ma na funkcjonowanie układu pokarmowego. Nie jest wymagana recepta do zakupu tego produktu.
Korzeń lukrecji, znany również jako Glycyrrhiza, to naturalny surowiec leczniczy o wielu właściwościach zdrowotnych. Wykorzystywany jest głównie w medycynie naturalnej, gdzie pomaga w leczeniu różnych dolegliwości, takich jak wrzody żołądka, problemy trawienne czy kaszel. Substancje zawarte w korzeniu lukrecji wykazują zdolność hamowania rozwoju bakterii i wirusów, a także działają przeciwzapalnie i oczyszczająco. Korzeń lukrecji jest dostępny bez recepty.
Korzeń mniszka lekarskiego to zioło lecznicze, które ma wiele właściwości prozdrowotnych. Działa pobudzająco na wytwarzanie żółci przez wątrobę, ułatwia trawienie, działa moczopędnie, odtruwająco i oczyszcza organizm ze szkodliwych produktów przemiany materii. Zawiera glikozydy, triterpeny, sterole, olejki lotne, cholinę, asparaginę, inulinę. Korzeń mniszka obniża ciśnienie, cholesterol oraz poziom cukru we krwi. Jest to doskonały środek żółciopędny i łagodzący bóle wątrobowe. Działa detoksykująco, czyli wspomaga usuwanie z organizmu zalegających toksyn. Stwierdzono, że korzeń mniszka może być skuteczniejszy niż chemioterapia w leczeniu niektórych rodzajów raka.
Korzeń rzewienia to roślinny składnik wielu leków, który jest stosowany głównie jako środek przeczyszczający. Zawiera związki antranoidowe, które przyspieszają pasaż jelitowy i zmniejszają resorpcję płynów, co prowadzi do efektu przeczyszczającego. Leki z korzeniem rzewienia są dostępne bez recepty, ale nie powinny być stosowane długotrwale bez konsultacji z lekarzem. Wskazaniem do stosowania jest sporadycznie występujące zaparcia.
Koszyczek rumianku to preparat roślinny dostępny bez recepty, który jest stosowany tradycyjnie jako środek przeciwskurczowy i łagodnie przeciwzapalny. Może być używany zarówno wewnętrznie, na przykład w przypadku dolegliwości przewodu pokarmowego, jak i zewnętrznie, na przykład do przemywania skóry czy okładów. Właściwości te wynikają z zawartości w koszyczku rumianku substancji biologicznie czynnych, takich jak olejki eteryczne czy pochodne flawonowe.
Kreon to lek, który zawiera pankreatynę, mieszaninę enzymów trzustkowych pozyskiwanych z trzustek wieprzowych. Jest to preparat wspomagający trawienie w przypadku zewnątrzwydzielniczej niewydolności trzustki. Wskazaniami do stosowania leku są m.in. mukowiscydoza, stan po resekcji trzustki. Lek jest dostępny na receptę.
Kreon Travix to lek zawierający mieszaninę enzymów trawiennych (pankreatynę), które wspomagają trawienie pokarmów u pacjentów z niewydolnością zewnątrzwydzielniczą trzustki. Działanie leku polega na uzupełnieniu niedoboru enzymów trzustkowych, co prowadzi do poprawy trawienia i lepszego wykorzystania składników odżywczych z pożywienia.
Kreon Travix Max to specjalistyczny lek, który zawiera unikalną mieszankę enzymów trawiennych, zwanych pankreatyną, pozyskiwanych z trzustek wieprzowych. Dzięki temu lekowi, organizm jest w stanie lepiej trawić pokarm, co jest szczególnie ważne w przypadku osób cierpiących na zewnątrzwydzielniczą niewydolność trzustki. Wskazaniem do stosowania preparatu jest zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki spowodowana różnymi schorzeniami. Lek dostępny jest bez recepty.
Krople miętowe to lek dostępny bez recepty, który ma postać płynu do stosowania doustnego. Zawierają one nalewkę z liści mięty pieprzowej oraz etanol. Lek ten wykazuje działanie rozkurczające w zaburzeniach trawiennych takich jak niestrawność, skurcze jelit czy wzdęcia. Dawkowanie dla dorosłych i dzieci powyżej 12 lat to zazwyczaj 30-35 kropli do 3 razy dziennie. Produkt zawiera od 80 do 86% etanolu.
Krople miętowe Aflofarm to lek dostępny bez recepty, który ma działanie rozkurczające w zaburzeniach trawiennych. Jest to preparat w postaci kropli doustnych, który zawiera nalewkę z mięty pieprzowej oraz miętowy olejek eteryczny. Stosowany jest w łagodnych dolegliwościach trawiennych, takich jak niestrawność i wzdęcia, a także pomocniczo w stanach skurczowych w obrębie jelit. Produkt zawiera 80-85% etanolu.
Krople żołądkowe to tradycyjny produkt leczniczy, który zawiera wyciągi ziołowe. Są one stosowane w przypadku niestrawności, wzdęć, skurczów żołądka, a także pomocniczo przy występowaniu kolki wątrobowej. Preparat jest dostępny bez recepty. Wskazaniem do zastosowania kropli żołądkowych są zaburzenia trawienia oraz brak apetytu.
Krople żołądkowe Amara to tradycyjny produkt leczniczy, który zawiera wyciągi ziołowe. Stosowany jest w przypadku braku łaknienia oraz dolegliwości żołądkowych związanych z niestrawnością i wzdęciami. Składniki ziołowe wykazują działanie rozkurczowe, przeciwbakteryjne, przeciwwzdęciowe oraz przeciwbólowe. Lek jest dostępny bez recepty.
Krople żołądkowe T to preparat, który zawiera wyciągi ziołowe i jest stosowany w zaburzeniach trawienia. Składniki ziołowe wykazują działanie rozkurczowe, przeciwbakteryjne, przeciwwzdęciowe oraz przeciwbólowe. Tradycyjnie stosowany jest w przypadku braku łaknienia, a także dolegliwościach żołądkowych związanych z niestrawnością i wzdęciami. Lek jest dostępny bez recepty.
Krople żołądkowe z papaweryną to tradycyjny produkt leczniczy roślinny, który jest dostępny bez recepty. Stosowany jest w przypadku braku łaknienia oraz dolegliwości żołądkowych związanych z niestrawnością i wzdęciami. Skład preparatu obejmuje nalewki z kozłka, mięty, gorzkiej i dziurawca oraz chlorowodorek papaweryny.
KRWAWNIK FIX to ziołowy preparat leczniczy, który jest stosowany doustnie w dolegliwościach trawiennych oraz w przypadku braku łaknienia jako środek pobudzający wydzielanie soków trawiennych i żółci oraz rozkurczający. Dostępny jest bez recepty. Wskazania do stosowania tego leku obejmują zaburzenia trawienia, takie jak uczucie pełności, wzdęcia i niestrawność.
Kwiat kocanek to roślina wieloletnia, która dorasta do około 30 cm wysokości. Wyróżnia się jaskrawożółtymi kwiatami, które zawierają olejki eteryczne, garbniki oraz karotenoidy. Jest wykorzystywana do robienia suchych bukietów. Kwiat kocanek stosowany jest w dolegliwościach trawiennych jako środek żółciopędny. Działa rozkurczająco na mięśnie gładkie jelit i dróg żółciowych. Lek jest dostępny bez recepty.
Lacteol Fort 340 mg to lek doustny, który wspomaga funkcjonowanie układu pokarmowego. Jest stosowany w leczeniu biegunki, jednocześnie z uzupełnianiem płynów i (lub) stosowaniem odpowiedniej diety u dorosłych i dzieci w wieku powyżej 6 lat. Substancją czynną są produkty metaboliczne wytworzone przez inaktywowane szczepy Lactobacillus LB. Lek jest dostępny bez recepty.
Lactulose-MIP to lek dostępny bez recepty, który zawiera substancję czynną – laktulozę. Jest to syntetyczny dwucukier, który nie ulega trawieniu w jelicie cienkim i dociera w niezmienionej postaci do jelita grubego. Tam pod wpływem flory bakteryjnej jest rozkładany do kwasów organicznych, które zwiększają objętość treści jelitowej i pobudzają perystaltykę jelit. Lek ten jest stosowany w zaparciach oraz w zapobieganiu i leczeniu encefalopatii wątrobowej.
Lactulosum Aflofarm to lek dostępny bez recepty, który zawiera laktulozę – syntetyczny dwucukier, nie wchłaniający się w przewodzie pokarmowym. Lek ten jest stosowany w leczeniu przewlekłych zaparć oraz encefalopatii w przebiegu niewydolności wątroby. Działanie laktulozy polega na hamowaniu procesów gnilnych i wytwarzania amonu, co prowadzi do zmniejszenia stężenia amoniaku we krwi. Lek jest dostępny w postaci syropu.
Lactulosum Amara to lek o działaniu przeczyszczającym, który zawiera substancję czynną – laktulozę. Jest to syntetyczny disacharyd, który po podaniu doustnym nie ulega trawieniu w jelicie cienkim i praktycznie nie wchłania się z przewodu pokarmowego. Lek jest dostępny bez recepty i jest wskazany do stosowania w przypadku przewlekłych zaparć oraz encefalopatii w przebiegu niewydolności wątroby u dorosłych (stany przedśpiączkowe i śpiączka wątrobowa).
Lactulosum Espefa to lek dostępny bez recepty, który zawiera laktulozę – syntetyczny dwucukier. Jest to lek przeczyszczający, który nie wchłania się z przewodu pokarmowego. Stosowany jest w leczeniu przewlekłych zaparć oraz w ostrej niewydolności wątroby ze stanami przedśpiączkowymi i śpiączką, a także w przewlekłej niewydolności wątroby ze zwiększeniem stężenia amoniaku we krwi. Może być stosowany u dorosłych i dzieci, również niemowląt.
Lactulosum Forte Polfarmex zawiera laktulozę, przeczyszczający środek zmiękczający stolec i ułatwiający jego przemieszczanie poprzez zwiększenie zawartości wody w jelicie. Stosowany jest w leczeniu zaparć, łagodzeniu stolca przy hemoroidach oraz po operacjach odbytu lub jelita grubego, a także w leczeniu encefalopatii wątrobowej.
Lactulosum Hasco to lek w postaci syropu, który zawiera substancję czynną – laktulozę. Jest to syntetyczny dwucukier, który w niewielkim stopniu wchłania się z przewodu pokarmowego. Laktuloza jest rozkładana w okrężnicy do kwasu mlekowego, mrówkowego i octowego oraz dwutlenku węgla. Kwasy te zmniejszają pH w okrężnicy i wykazują miejscowe działanie osmotyczne, powodując zatrzymanie wody w jelicie grubym. W wyniku tego następuje rozluźnienie i zwiększenie masy kału oraz stymulacja perystaltyki jelit. Lek jest stosowany w leczeniu zaparć oraz w zapobieganiu i leczeniu encefalopatii wątrobowej. Lek jest dostępny bez recepty.
Lactulosum Orifarm to lek dostępny bez recepty, który ma działanie przeczyszczające. Jest dostępny w postaci syropu o smaku truskawkowym. Substancją czynną leku jest laktuloza. Lek jest przeznaczony do leczenia przewlekłych zaparć oraz w encefalopatii wątrobowej.
Lactulosum Orifarm Forte to lek dostępny bez recepty, który ma działanie przeczyszczające. Jest przeznaczony do leczenia zaparć oraz w encefalopatii wątrobowej. Substancją czynną leku jest laktuloza. Lek jest dostępny w postaci syropu o smaku truskawkowym.
Lactulosum Polfarmex to lek dostępny bez recepty, który zawiera laktulozę – syntetyczny dwucukier nie wchłaniający się z przewodu pokarmowego. Działa przeczyszczająco, hamuje procesy gnilne i wytwarzanie amoniaku w jelicie grubym. Wskazany jest do stosowania w przewlekłych zaparciach oraz w leczeniu i zapobieganiu encefalopatii wątrobowej.
Lagosa to lek dostępny bez recepty, który zawiera suchy ekstrakt z ostropestu plamistego, odpowiadający 150 mg sylimaryny. Jest to preparat pochodzenia roślinnego, stosowany tradycyjnie w chorobach wątroby. Wskazaniem do stosowania leku są stany po uszkodzeniach wątroby spowodowanych działaniem związków toksycznych oraz jako leczenie wspomagające w przewlekłych stanach zapalnych wątroby. Lek chroni wątrobę przed działaniem związków toksycznych, pobudza jej zdolność regeneracyjną, utrudnia przenikanie czynników hepatotoksycznych do wnętrza komórek wątroby, stabilizuje i normalizuje funkcje komórek wątrobowych.
Lakcid to lek dostępny bez recepty, który zawiera szczepy bakterii Lactobacillus rhamnosus. Szczepy te są odporne na kwaśne pH żołądka oraz na działanie soli kwasów żółciowych, dzięki czemu mogą kolonizować skład mikroflory jelit, szczególnie jeśli była ona wyjałowiona antybiotykoterapią. Lek jest wskazany do stosowania w leczeniu poantybiotykowego zapalenia jelit, w szczególności wspomagająco w rzekomobłoniastym zapaleniu okrężnicy, a także w celu zapobiegania biegunce podróżnych.
Lakcid Entero to lek probiotyczny, który zawiera drożdżaki Saccharomyces boulardii. Jest to produkt leczniczy o działaniu przeciwbiegunkowym. Lek jest zalecany w leczeniu biegunek różnego pochodzenia oraz w zapobieganiu biegunkom. Lakcid Entero jest dostępny bez recepty.
Lakcid Forte to lek dostępny bez recepty, który zawiera szczepy bakterii Lactobacillus rhamnosus. Te bakterie, podobnie jak inne bakterie kwasu mlekowego, kolonizują błonę śluzową jelit i normalizują skład mikroflory przewodu pokarmowego, zwłaszcza po jego wyjałowieniu w wyniku stosowania antybiotykoterapii. Wskazany jest do stosowania w leczeniu poantybiotykowego zapalenia jelit, w szczególności wspomagająco w rzekomobłoniastym zapaleniu okrężnicy, wspomagająco w trakcie trwania antybiotykoterapii i po jej zakończeniu oraz w celu zapobiegania biegunce podróżnych.
Lakcid GASTROMED to innowacyjny proszek, który po rozpuszczeniu w wodzie tworzy zawiesinę do stosowania doustnego. Preparat zawiera szczepy bakterii Lactobacillus rhamnosus, które mają zdolność do kolonizowania błony śluzowej jelit i przywracania równowagi mikroflory przewodu pokarmowego. Jest to idealny wybór w przypadku biegunki wirusowej u dzieci, zaburzeń czynnościowych jelit spowodowanych brakiem prawidłowej flory bakteryjnej, a także w celu zapobiegania biegunce podróżnych. Preparat ten może również pomóc w przypadku zaburzeń jelitowych wywołanych kuracją antybiotykową. Produkt dostępny jest bez recepty.
Lanzul to lek dostępny na receptę, który zawiera substancję czynną lansoprazol. Lansoprazol jest inhibitorem pompy protonowej, co oznacza, że zmniejsza ilość kwasu wydzielanego w żołądku. Lek jest stosowany w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, refluksowego zapalenia przełyku oraz zespołu Zollingera-Ellisona. Może być również stosowany w skojarzeniu z antybiotykami w eradykacji Helicobacter pylori, bakterii odpowiedzialnej za rozwój choroby wrzodowej żołądka.
Lanzul S to lek, który zawiera substancję czynną lansoprazol, będącą inhibitorem pompy protonowej. Lek ten zmniejsza ilość kwasu wydzielanego w żołądku. Stosowany jest w leczeniu choroby wrzodowej dwunastnicy i żołądka, refluksowego zapalenia przełyku oraz zespołu Zollingera-Ellisona. Może być również stosowany w skojarzeniu z antybiotykami w eradykacji Helicobacter pylori. Lanzul S jest dostępny na receptę.
Laremid to lek przeciwbiegunkowy dostępny bez recepty. Zawiera substancję czynną – loperamid, który działa poprzez wydłużenie czasu przejścia pokarmu przez przewód pokarmowy, co skutkuje zmniejszeniem liczby wypróżnień i poprawą konsystencji stolca. Lek jest przeznaczony dla dorosłych i dzieci powyżej 6. roku życia. Wskazany jest do stosowania w objawowym leczeniu ostrej i przewlekłej biegunki różnego pochodzenia.
Laxantia Tea to produkt leczniczy w postaci mieszanki ziołowej do zaparzania, o działaniu przeczyszczającym. Składnikami aktywnymi są glikozydy hydroksyantracenowe zawarte w liściach i owocu senesu. Lek jest przeznaczony do krótkotrwałego stosowania w doraźnym leczeniu zaparć. Jest dostępny bez recepty.
Laxol to lek w formie czopków, którego substancją czynną jest dokuzynian sodu. Jest to związek powierzchniowo czynny, który zmniejsza napięcie powierzchniowe i ułatwia przenikanie wody i tłuszczów w głąb mas kałowych w jelicie grubym. Lek nie pobudza perystaltyki, a jedynie ułatwia wypróżnianie poprzez zwiększenie objętości i zmianę konsystencji stolca. Lek jest dostępny bez recepty i jest przeznaczony dla dorosłych oraz młodzieży powyżej 12 roku życia. Wskazany jest do stosowania w celu ułatwienia defekacji i zmniejszenia bolesności podczas oddawania stolca.
Lecicarbon to lek stosowany w leczeniu zaparć. Działa poprzez zwiększenie ilości wody w jelitach, co ułatwia wypróżnianie. Lecicarbon jest dostępny bez recepty.
Lecicarbon Junior to preparat stosowany w leczeniu zaparć, wynikających z diety ubogiej w błonnik, braku aktywności fizycznej czy schorzeń wymagających łatwego oddawania kału. Pomaga także w opróżnianiu jelit przed operacjami lub zabiegami diagnostycznymi w obrębie odbytnicy.
Legalon 140 to lek pochodzenia roślinnego, dostępny bez recepty, który jest tradycyjnie stosowany w leczeniu stanów po toksycznym uszkodzeniu wątroby. Może być również stosowany pomocniczo u pacjentów cierpiących na przewlekłe schorzenia zapalne wątroby oraz marskość wątroby. Składnik aktywny leku, sylimaryna, pochodzi z ostropestu plamistego. Legalon 140 działa wzmacniająco na wątrobę, wspomagając jej zdolności regeneracyjne i wydolność.
Lekoklar to antybiotyk makrolidowy, który zawiera klarytromycynę. Jest stosowany w leczeniu różnych zakażeń wywołanych przez bakterie wrażliwe na klarytromycynę, takich jak zakażenia górnych i dolnych dróg oddechowych, zakażenia skóry i tkanek miękkich oraz wrzody żołądka wywołane przez bakterie Helicobacter pylori. Lek jest dostępny na receptę.
Lekoklar Forte to antybiotyk makrolidowy, który zawiera klarytromycynę. Jest stosowany w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie wrażliwe na klarytromycynę, takich jak zakażenia gardła i zatok, zakażenia dolnych dróg oddechowych (np. zapalenie oskrzeli i zapalenie płuc), zakażenia skóry i tkanek miękkich oraz wrzody żołądka spowodowane obecnością bakterii Helicobacter pylori. Lek jest dostępny na receptę.
Lekoklar Mite to antybiotyk makrolidowy dostępny na receptę. Zawiera klarytromycynę, która hamuje rozwój niektórych bakterii. Lek jest stosowany w leczeniu zakażeń górnych dróg oddechowych, zakażeń dolnych dróg oddechowych, zakażeń skóry i tkanek miękkich. Ponadto, jest stosowany do eradykacji Helicobacter pylori u pacjentów z chorobą wrzodową i potwierdzonym zakażeniem H. pylori (w skojarzeniu z innymi lekami).
Lidoposterin to maść doodbytnicza zawierająca lidokainę, która działa miejscowo znieczulająco. Stosuje się go w celu zmniejszenia bólu w okolicy odbytu u pacjentów z guzkami krwawniczymi, a także wspomagająco w znieczuleniu przed i po badaniu przez odbyt. Lek jest dostępny na receptę.
Lipancrea 8 000 / 16 000 to lek zawierający pankreatynę, mieszaninę enzymów trzustkowych. Pankreatyna pomaga trawić pokarm, ułatwiając trawienie i przyswajanie substancji odżywczych z pokarmu oraz eliminując dolegliwości trawienne. Lek jest wskazany w leczeniu zaburzeń trawienia w przebiegu zewnątrzwydzielniczej niewydolności trzustki u dorosłych, młodzieży i dzieci. Lipancrea jest dostępny na receptę.
Liść bobrka to naturalny produkt, który jest stosowany w celu pobudzenia łaknienia i usprawnienia pracy układu trawiennego. Jest przeznaczony do sporządzania doustnego odwaru. Jest to tradycyjny produkt leczniczy, którego zastosowanie wynika wyłącznie z długotrwałego stosowania. Lek jest dostępny bez recepty.
Liść jeżyny fałdowanej to naturalny środek, który wykazuje działanie przeciwbiegunkowe, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne na przewód pokarmowy. Stosowany jest również do płukania w łagodnych stanach zapalnych błony śluzowej jamy ustnej i gardła. Działa moczopędnie, łagodnie reguluje przemianę materii i ułatwia usuwanie z moczem toksycznych metabolitów. Nie jest wymagana recepta do zakupu tego leku.
Liść melisy to produkt leczniczy w formie zioła do zaparzania, który jest stosowany w formie naparu podczas łagodnych stanów napięcia nerwowego jako środek o działaniu uspokajającym. Jest dostępny bez recepty. Tradycyjnie stosuje się go w objawowym leczeniu łagodnych zaburzeń żołądkowo-jelitowych, w tym wzdęć i wzdęć z oddawaniem wiatrów oraz w łagodnych objawach napięcia nerwowego i jako środek ułatwiający zasypianie.
Liść mięty pieprzowej to produkt leczniczy w postaci zioła do zaparzania. Stosuje się go w zaburzeniach trawiennych jako środek o działaniu rozkurczającym. Napar z liści mięty pieprzowej wykazuje działanie przeciwbakteryjne i uspokajające. Lek jest dostępny bez recepty.
Liść rozmarynu to tradycyjny produkt leczniczy roślinny, który jest stosowany w łagodzeniu objawów zaburzeń trawienia oraz w łagodnych stanach skurczowych w obrębie przewodu pokarmowego. Pomocniczo, może być używany do łagodzenia bólów mięśni i stawów oraz niewielkich zaburzeń krążenia obwodowego. Jest dostępny bez recepty.
Liść senesu to lek roślinny o działaniu przeczyszczającym, przeznaczony do krótkotrwałego stosowania w przypadku sporadycznych zaparć. Stosowanie przez czas dłuższy niż 1-2 tygodnie wymaga nadzoru lekarza. Jeśli objawy utrzymują się podczas stosowania leku, należy skonsultować się z lekarzem lub innym wykwalifikowanym pracownikiem służby zdrowia. Lek jest dostępny bez recepty.
Układ pokarmowy to niezwykle złożony system organów odgrywający kluczową rolę w funkcjonowaniu całego organizmu. Odpowiada nie tylko za trawienie pokarmów i przyswajanie składników odżywczych, ale także za wydalanie niestrawionych resztek oraz produkcję wielu ważnych substancji regulacyjnych wpływających na pracę innych narządów. Ze względu na swoją złożoność i rozbudowaną strukturę – obejmującą jamę ustną, przełyk, żołądek, jelita, a także narządy pomocnicze jak wątroba, trzustka i ślinianki – układ pokarmowy narażony jest na wiele różnych schorzeń. Choroby układu pokarmowego mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie, obniżając jakość życia oraz prowadząc do poważnych powikłań, jeśli nie zostaną odpowiednio zdiagnozowane i leczone. Wczesne rozpoznanie objawów i właściwa diagnostyka są kluczowe dla skutecznej terapii i zapobiegania rozwojowi poważniejszych stanów chorobowych.
Układ pokarmowy to system rozpoczynający się w jamie ustnej i biegnący przez gardło, przełyk, żołądek, jelito cienkie oraz grube, kończący się na odbycie. W jego skład wchodzą również narządy pomocnicze, takie jak ślinianki, wątroba i trzustka. Ze względu na swą złożoność, schorzenia układu pokarmowego mogą mieć bardzo zróżnicowany obraz kliniczny.
Do najczęściej występujących chorób układu pokarmowego należą:
Jest to jedna z najczęstszych dolegliwości układu pokarmowego, występująca nawet u 30% populacji krajów rozwiniętych. Choroba refluksowa powstaje wskutek osłabienia dolnego zwieracza przełyku, co prowadzi do cofania się treści żołądkowej do przełyku. Głównym objawem jest zgaga – uczucie pieczenia za mostkiem, które może promieniować aż do gardła. Pacjenci często zgłaszają również kaszel, nadmierną produkcję śliny, nieświeży oddech czy uczucie „guli” w gardle.
Leczenie refluksu opiera się na modyfikacji stylu życia (unikanie obfitych posiłków przed snem, redukcja masy ciała) oraz farmakoterapii. Stosuje się przede wszystkim leki hamujące wydzielanie kwasu solnego (inhibitory pompy protonowej takie jak omeprazol, pantoprazol, esomeprazol), a także środki zobojętniające kwas solny (związki magnezu i glinu) oraz leki osłaniające śluzówkę (sukralfat, kwas alginowy).
Choroba wrzodowa powstaje, gdy równowaga między czynnikami drażniącymi błonę śluzową a mechanizmami ochronnymi zostaje zaburzona. Najczęstszą przyczyną wrzodów jest zakażenie bakterią Helicobacter pylori (odpowiedzialną za 70-90% przypadków) oraz stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Wrzody dwunastnicy występują około trzy razy częściej niż wrzody żołądka.
Główne objawy to ból w nadbrzuszu o charakterze pieczenia, występujący najczęściej na czczo, w nocy lub rano. Charakterystyczne jest ustępowanie bólu po posiłku (w przypadku wrzodów dwunastnicy) lub nasilanie się po jedzeniu (wrzody żołądka). Pacjenci skarżą się także na odbijanie, niesmak w ustach i brak apetytu.
Leczenie obejmuje eradykację Helicobacter pylori (terapia antybiotykowa), stosowanie leków hamujących wydzielanie kwasu solnego (inhibitory pompy protonowej, H2-blokery) oraz modyfikację stylu życia (rezygnacja z palenia tytoniu, unikanie NLPZ).
Jest to przewlekłe zaburzenie funkcji jelit, dotykające około 11,3% społeczeństwa, niemal dwa razy częściej kobiety niż mężczyzn. Powstaje w wyniku zakłóceń interakcji między mózgiem a jelitami, a u 70-90% pacjentów z IBS współistnieją problemy psychiczne.
Główne objawy to nawracający ból brzucha, wzdęcia oraz zaburzenia rytmu wypróżnień (biegunki, zaparcia lub naprzemienne występowanie obu). Pacjenci zgłaszają również obecność śluzu w kale, nudności i zgagę.
Leczenie IBS koncentruje się na łagodzeniu objawów poprzez modyfikację diety (zwiększenie ilości błonnika), stosowanie leków rozkurczowych (trimebutyna, mebeweryna), przeciwbiegunkowych, osmotycznych (przy zaparciach) oraz probiotyków. W niektórych przypadkach korzystne efekty przynosi terapia przeciwdepresyjna.
Do tej grupy zalicza się przede wszystkim chorobę Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Są to przewlekłe stany zapalne, w których układ immunologiczny jest nadmiernie aktywowany, a jego komórki naciekają ściany przewodu pokarmowego.
W chorobie Leśniowskiego-Crohna stan zapalny może obejmować każdy odcinek przewodu pokarmowego od jamy ustnej po odbyt, najczęściej jednak zajmuje końcowy odcinek jelita krętego. Zmiany zapalne obejmują wszystkie warstwy ściany przewodu pokarmowego. Objawy to przede wszystkim bóle brzucha, uporczywe biegunki, gorączka, utrata masy ciała oraz pozajelitowe manifestacje (zapalenie stawów, zmiany skórne).
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego charakteryzuje się ciągłymi zmianami zapalnymi ograniczonymi tylko do błony śluzowej jelita grubego. Główne objawy to biegunka z domieszką krwi (nawet do 20 wypróżnień dziennie), bolesne parcie na stolec, osłabienie i utrata masy ciała.
Leczenie nieswoistych chorób zapalnych jelit opiera się na stosowaniu leków przeciwzapalnych (preparaty kwasu 5-aminosalicylowego), immunosupresyjnych (glikokortykosteroidy, azatiopryna, metotreksat) oraz leków biologicznych. W ciężkich przypadkach konieczna jest hospitalizacja, a nawet interwencja chirurgiczna.
Jest jedną z najczęstszych przyczyn hospitalizacji z powodu chorób przewodu pokarmowego. W Polsce na kamicę pęcherzyka żółciowego cierpi co piąta osoba. Najczęściej występuje u kobiet powyżej 40. roku życia. Do czynników ryzyka należą również ciąża, otyłość, cukrzyca i hipertriglicerydemia.
Kamica powstaje, gdy cholesterol wytrąca się w postaci kryształów z powodu niedoboru kwasów żółciowych i fosfolipidów. Około 80% pacjentów nie ma objawów. U pozostałych kamienie powodują nawracającą kolkę żółciową – ostry ból w prawym podżebrzu lub środkowej części nadbrzusza, często promieniujący do prawego barku. Pojawiają się również wzdęcia, nudności, wymioty i zgaga.
Leczenie kamicy może być zachowawcze lub chirurgiczne (cholecystektomia – usunięcie pęcherzyka żółciowego), zależnie od nasilenia objawów i powikłań.
To stan zapalny spowodowany niekontrolowaną aktywacją enzymów trzustkowych, prowadzący do uszkodzenia trzustki i okolicznych tkanek. Najczęstszymi przyczynami (odpowiadającymi za 80% przypadków) są kamica żółciowa i nadużywanie alkoholu.
OZT objawia się nagłym, bardzo silnym bólem w lewym górnym kwadrancie brzucha, promieniującym do kręgosłupa, któremu towarzyszą nudności, wymioty, tachykardia i gorączka.
Leczenie wymaga hospitalizacji i obejmuje odpowiednie nawodnienie, leczenie przeciwbólowe oraz korektę zaburzeń elektrolitowych. W przypadku OZT spowodowanego kamicą żółciową może być konieczna interwencja chirurgiczna.
Dolegliwości ze strony układu pokarmowego mogą przyjmować różnorodne formy. Do najczęstszych objawów należą:
Jest to jeden z najczęstszych objawów chorób układu pokarmowego. Ból może mieć charakter ostry (wymagający natychmiastowej interwencji lekarskiej) lub przewlekły, stały lub nawracający. Lokalizacja bólu często wskazuje na źródło problemu – ból w prawym górnym kwadrancie może sugerować choroby wątroby lub pęcherzyka żółciowego, w lewym górnym – trzustki lub żołądka, a w dolnej części brzucha – jelita grubego.
Biegunka, czyli zwiększona częstotliwość wypróżnień (ponad 3 razy na dobę) ze zmianą konsystencji stolca na półpłynną lub płynną, może być objawem infekcji, nietolerancji pokarmowych, zespołu jelita drażliwego czy chorób zapalnych jelit.
Zaparcia, czyli utrudnione oddawanie twardego stolca, mogą wynikać z nieprawidłowej diety (ubogiej w błonnik), zbyt małej ilości płynów, braku aktywności fizycznej, a także poważniejszych schorzeń jak niedrożność jelit czy nowotwory.
Te objawy mogą towarzyszyć wielu chorobom układu pokarmowego, od niestrawności, przez infekcje, po ostre zapalenie trzustki czy niedrożność jelit. Szczególnie niepokojące są wymioty z domieszką krwi (tzw. fusowate wymioty), które mogą świadczyć o krwawieniu z górnego odcinka przewodu pokarmowego.
Nagromadzenie gazów w jelitach powodujące uczucie ciężkości i zwiększenie obwodu brzucha jest częstym objawem nietolerancji pokarmowych, zespołu jelita drażliwego, a także dysbiozy jelitowej.
Uczucie pieczenia za mostkiem, szczególnie po obfitych posiłkach lub w pozycji leżącej, jest typowym objawem choroby refluksowej przełyku.
Problemy z przechodzeniem pokarmu z jamy ustnej przez przełyk do żołądka mogą wskazywać na schorzenia przełyku, w tym nowotwory.
Może objawiać się krwistymi wymiotami, czarnym stolcem (smolistym) lub świeżą krwią w stolcu. Jest to zawsze niepokojący objaw wymagający pilnej konsultacji lekarskiej.
Zażółcenie skóry i białkówek oczu, będące wynikiem zaburzeń w odpływie żółci, może wskazywać na choroby wątroby, dróg żółciowych lub trzustki.
Wyczuwalne lub widoczne powiększenie wątroby może być związane z wieloma schorzeniami, w tym zapaleniem wątroby, zastojem krwi lub nowotworami.
Nadmierne gromadzenie płynu w jamie brzusznej jest najczęściej objawem marskości wątroby lub nowotworów.
Rozpoznanie chorób układu pokarmowego wymaga kompleksowego podejścia diagnostycznego:
Lekarz zbiera szczegółowe informacje dotyczące charakteru objawów, czasu ich występowania, ewentualnego związku z pokarmami czy historii chorób rodzinnych. Następnie przeprowadza dokładne badanie fizykalne, ze szczególnym uwzględnieniem oceny jamy brzusznej, w tym osłuchiwania, opukiwania i badania palpacyjnego.
W diagnostyce chorób układu pokarmowego istotne są:
Metody leczenia chorób układu pokarmowego zależą od rozpoznania i przyczyny dolegliwości. W większości przypadków możliwe jest leczenie zachowawcze:
Dobór leków zależy od rodzaju schorzenia:
Odpowiednia dieta jest kluczowym elementem terapii większości chorób układu pokarmowego:
Stosowanie odpowiednio dobranych probiotyków może przynieść korzyści w wielu schorzeniach układu pokarmowego, szczególnie w zespole jelita drażliwego, nieswoistych chorobach zapalnych jelit czy po antybiotykoterapii. Probiotyki pomagają przywrócić równowagę mikroflory jelitowej, wzmacniają barierę jelitową i modulują odpowiedź immunologiczną.
W niektórych przypadkach konieczne jest leczenie operacyjne:
Coraz więcej procedur terapeutycznych można przeprowadzić metodami endoskopowymi, bez konieczności operacji:
Wiele chorób układu pokarmowego można zapobiec lub opóźnić ich rozwój poprzez odpowiednią profilaktykę:
Regularna aktywność fizyczna wspomaga perystaltykę jelit, zapobiega zaparciom i pomaga utrzymać prawidłową masę ciała, co zmniejsza ryzyko wielu chorób układu pokarmowego.
Ograniczenie lub rezygnacja z palenia tytoniu i spożywania alkoholu znacząco zmniejsza ryzyko chorób przewodu pokarmowego, w tym nowotworów i marskości wątroby.
Przewlekły stres może nasilać objawy wielu chorób układu pokarmowego, szczególnie zespołu jelita drażliwego i choroby refluksowej. Techniki relaksacyjne, medytacja czy joga mogą pomóc w jego redukcji.
Należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem, gdy ból brzucha:
Niestrawność (dyspepsja) to uczucie dyskomfortu w górnej części brzucha, często po posiłkach, które zwykle ustępuje samoistnie lub po zastosowaniu leków dostępnych bez recepty. Jednak gdy dolegliwości są uporczywe, nasilają się, towarzyszą im niepokojące objawy jak utrata masy ciała, trudności w połykaniu, wymioty czy krew w stolcu, należy pilnie skonsultować się z lekarzem, gdyż mogą one wskazywać na poważniejsze schorzenia.
Przygotowanie do kolonoskopii obejmuje:
Dokładne oczyszczenie jelita jest kluczowe dla prawidłowego przeprowadzenia badania.
Tak, stres może bezpośrednio wpływać na układ pokarmowy poprzez oś mózgowo-jelitową. Może nasilać objawy chorób przewodu pokarmowego, takich jak zespół jelita drażliwego, choroba refluksowa czy choroba wrzodowa. Przewlekły stres wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego w jelitach, zaburza perystaltykę i może zmieniać skład mikroflory jelitowej.
Dieta ma kluczowy wpływ na mikrobiom jelitowy. Produkty bogate w błonnik (warzywa, owoce, pełne ziarna) sprzyjają rozwojowi korzystnych bakterii jelitowych. Z kolei dieta wysokotłuszczowa, uboga w błonnik, a bogata w cukry proste i żywność wysoko przetworzoną, sprzyja rozwojowi bakterii potencjalnie patogennych, prowadząc do dysbiozy jelitowej. Dysbioza jest związana z wieloma chorobami, zarówno układu pokarmowego, jak i innymi, w tym otyłością, cukrzycą czy chorobami autoimmunologicznymi.
Diagnostyka zespołu jelita drażliwego opiera się na kryteriach rzymskich IV, które obejmują nawracający ból brzucha związany z defekacją lub zmianą rytmu wypróżnień, występujący przez co najmniej 3 dni w miesiącu w ciągu ostatnich 3 miesięcy. Istotne jest wykluczenie innych chorób organicznych poprzez badania laboratoryjne, endoskopowe i obrazowe.
Leczenie jest wielokierunkowe i obejmuje:
Dysbioza jelitowa to zaburzenie równowagi mikroflory jelitowej, charakteryzujące się zmniejszeniem różnorodności bakterii, nadmiernym rozwojem potencjalnie patogennych drobnoustrojów i niedoborem bakterii korzystnych. Dysbioza może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, w tym zaburzeń trawienia, zespołu jelita drażliwego czy chorób autoimmunologicznych.
Leczenie dysbiozy obejmuje:
Nietolerancje pokarmowe mogą objawiać się:
Diagnoza opiera się na:
Prawidłowa mikroflora jelitowa jest kluczowa dla zdrowia całego organizmu. Aby o nią dbać, należy:
Kolonoskopia jest wskazana:
Częstotliwość badań zależy od indywidualnego ryzyka i wyników poprzednich badań:
