Copegus to lek antywirusowy stosowany do leczenia przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C. Jest to lek na receptę, który jest zwykle stosowany w połączeniu z innymi lekami. Lek ma postać tabletek powlekanych i jest dostępny w różnych dawkach. Wskazaniem do stosowania Copegus jest przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu C u dorosłych pacjentów.
Moderiba to lek na receptę, który jest stosowany w leczeniu przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C (HCV) u dorosłych. Lek ten jest często stosowany w połączeniu z innymi lekami przeciwwirusowymi. Moderiba działa poprzez zatrzymanie rozmnażania wirusa HCV, co pomaga zmniejszyć ilość wirusa w organizmie. Wskazania do stosowania leku obejmują pacjentów z HCV, którzy nie byli wcześniej leczeni lub którzy nie odpowiedzieli na wcześniejsze leczenie.
Rebetol to lek przeciwwirusowy dostępny na receptę, który zawiera substancję czynną rybawirynę. Działa poprzez hamowanie namnażania się wirusów zapalenia wątroby typu C. Jest stosowany w leczeniu przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C u dorosłych, dzieci i młodzieży (dzieci w wieku 3 lat i starszych oraz młodzież). Leku Rebetol nie wolno stosować w monoterapii, a dawkowanie zależy od masy ciała pacjenta oraz leków stosowanych w skojarzeniu.
Ribavirin Aurovitas to lek, który zawiera substancję czynną rybawirynę. Jest to lek przeciwwirusowy, który hamuje namnażanie wielu typów wirusów, w tym wirusa zapalenia wątroby typu C (HCV), wywołującego zakażenie wątroby zwane wirusowym zapaleniem wątroby typu C. Ribavirin Aurovitas jest dostępny na receptę. Wskazaniem do stosowania tego leku jest przewlekłe zapalenie wątroby typu C u dorosłych i dzieci w wieku powyżej 3 lat, w skojarzeniu z innymi lekami.
Ribavirin Mylan to lek przeciwwirusowy, który jest często stosowany w leczeniu przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C. Jest to lek na receptę, który działa poprzez hamowanie namnażania wirusów. Ribavirin Mylan jest dostępny w postaci tabletek do stosowania doustnego. Wskazania do stosowania tego leku powinny być zawsze określane przez lekarza.
Ribavirin Teva to lek przeciwwirusowy, który jest syntetycznym analogiem nukleozydu. Działa przeciw niektórym wirusom RNA i DNA. Jest stosowany w skojarzeniu z interferonem alfa-2a lub peginterferonem alfa-2a przeciw HCV. Lek jest dostępny na receptę.
Ribavirin Teva Pharma B.V. to lek przeciwwirusowy, który jest często stosowany w leczeniu przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C. Lek ten jest dostępny na receptę. Ribavirin Teva Pharma B.V. jest zwykle stosowany w skojarzeniu z innymi lekami przeciwwirusowymi, aby zwiększyć skuteczność leczenia. Wskazania do stosowania tego leku obejmują przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu C u dorosłych i dzieci w wieku 3 lat i starszych, które nie były wcześniej leczone lub które nie odpowiedziały na wcześniejsze leczenie.
Rivanolum roztwór 0,1% to lek w postaci płynu do stosowania na skórę. Zawiera substancję czynną mleczan etakrydyny, który wykazuje silne działanie przeciwbakteryjne, szczególnie na bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne. Stosowany jest do odkażania skóry, błon śluzowych oraz powierzchniowych ran. Jest dostępny bez recepty.
Rybawiryna – to syntetyczna pochodna nukleozydów działająca przeciwko niektórym wirusom. Dokładny mechanizm działania rybawiryny nie jest znany. Wskazaniem do stosowania leku jest leczenie przewlekłego zapalenia wątroby typu C (WZW C), najczęściej w skojarzeniu z innymi lekami.
Rybawiryna dostępna jest w postaci tabletek lub kapsułek. Dokładne dawkowanie leku ustala się indywidualnie dla każdego pacjenta w zależności od masy ciała pacjenta oraz genotypu wirusa. Rybawirynę podaje się w dwóch dawkach podzielonych – rano i wieczorem, w trakcie posiłku. Leku nie należy łamać, ani kruszyć.
Możliwe działania niepożądane (najczęstsze): niedokrwistość hemolityczna, zwiększenie zawartości kwasu moczowego, depresja, bezsenność, ból głowy, zawroty głowy, zaburzenia koncentracji, duszność, kaszel, ból brzucha, nudności, biegunka, anoreksja, zmniejszenie masy ciała, impotencja, ból mięśni, skurcze mięśni, ból stawów, gorączka, dreszcze, osłabienie, zmęczenie, drażliwość, zapalenie skóry, suchość skóry, świąd.
Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10
Rybawiryna stanowi jeden z najważniejszych leków przeciwwirusowych w nowoczesnej medycynie, odgrywając kluczową rolę w leczeniu przewlekłego zapalenia wątroby typu C oraz innych groźnych infekcji wirusowych. Ta substancja czynna, będąca syntetycznym analogiem nukleozydów, przez dziesięciolecia była podstawą terapii przeciwwirusowej, a mimo pojawienia się nowszych leków, nadal zachowuje istotne znaczenie kliniczne. Rybawiryna charakteryzuje się szerokim spektrum działania przeciwwirusowego, obejmującym zarówno wirusy RNA, jak i DNA, co czyni ją wyjątkowo cennym narzędziem w walce z różnymi zakażeniami wirusowymi. Jej skuteczność została potwierdzona w licznych badaniach klinicznych, szczególnie w kontekście leczenia skojarzonego z interferonami lub nowoczesnymi lekami przeciwwirusowymi bezpośredniego działania.
Rybawiryna to organiczny związek chemiczny z grupy analogów nukleozydów purynowych, który jest analogiem guanozyny fosforylowanym przez kinazy komórkowe do aktywnej trójfosfopochodnej. Jako syntetyczny analog guanozyny, rybawiryna interferuje z syntezą wirusowego mRNA poprzez wielopoziomowy mechanizm działania przeciwwirusowego.
Mechanizm działania rybawiryny przeciwko wirusom obejmuje kilka różnych ścieżek, które nie wykluczają się wzajemnie. Główne mechanizmy działania obejmują:
Rybawiryna jest stosowana w leczeniu wybranych przypadków przewlekłej formy wirusowego zapalenia wątroby typu C w połączeniu z interferonem alfa-2a lub alfa-2b oraz z peginterferonem alfa-2a lub alfa-2b. Lek należy zawsze łączyć z innymi lekami, ponieważ rybawiryna podawana w monoterapii u chorych zakażonych HCV jest nieskuteczna.
Zapalenie wątroby typu C stanowi poważny problem zdrowia publicznego na całym świecie. WHO szacuje, że około 71 milionów ludzi na świecie ma przewlekłe zapalenie wątroby typu C, przy czym około 399 000 umiera z powodu tej infekcji, głównie z powodu marskości i raka wątrobowokomórkowego. Naukowcy zidentyfikowali 7 genotypów HCV i 67 podtypów, przy czym genotypy 1a, 1b, 2 i 3 są najczęstszymi genotypami HCV w Stanach Zjednoczonych.
Różnice w odpowiedzi na leczenie według genotypów:
| Genotyp HCV | Czas leczenia | Skuteczność | Charakterystyka |
|---|---|---|---|
| Genotyp 1 | 48 tygodni | 44% SVR | Najtrudniejszy w leczeniu |
| Genotypy 2-3 | 24 tygodnie | 70% SVR | Lepsza odpowiedź na terapię |
| Genotyp 4-6 | 48 tygodni | Zmienna | Wymaga indywidualnego podejścia |
Rybawiryna jest również stosowana w leczeniu gorączek krwotocznych wirusowych, w tym gorączki Lassa, krymsko-kongijskiej gorączki krwotocznej, wenezuelskiej gorączki krwotocznej i zakażenia wirusem Hanta. W aerozolu była używana w przeszłości do leczenia chorób związanych z respiratory syncytial virus u dzieci.
Współczesna terapia zapalenia wątroby typu C przeszła rewolucję dzięki wprowadzeniu leków przeciwwirusowych bezpośredniego działania (DAA). Leczenie DAA jest zalecane dla prawie wszystkich osób z rozpoznaniem zapalenia wątroby typu C. 8-12-tygodniowy kurs doustnej terapii DAA leczy ponad 95% osób zakażonych wirusem zapalenia wątroby typu C, niezależnie od genotypu HCV.
Leki pierwszej linii (DAA):
Kombinacje leków dostępne w Polsce:
Możliwe są kombinacje leków takie jak sofosbuwir, simeprewir i rybawiryna. W związku z syntezowaniem leków blokujących NS5B i NS5A rola rybawiryny w leczeniu zapalenia wątroby typu C maleje. Nowsze leki opracowane jako leczenie zakażeń wirusem zapalenia wątroby typu C mogą być używane w celu zmniejszenia lub wyeliminowania stosowania rybawiryny, która wiąże się z poważnymi działaniami niepożądanymi.
Dawkowanie rybawiryny jest oparte na masie ciała pacjenta. Dorośli otrzymują zazwyczaj 1000-1200 mg dziennie, podawane w dwóch dawkach podzielonych rano i wieczorem. Szczegółowe dawkowanie przedstawia się następująco:
Dawkowanie rybawiryny różni się w zależności od masy ciała w przypadku genotypu 1 (1000 mg/dobę u pacjentów ≤75 kg i 1200 mg/dobę u pacjentów >75 kg), podczas gdy 800 mg/dobę jest wystarczające dla wszystkich pacjentów z genotypem 2/3.
Rybawiryna może powodować szereg działań niepożądanych, z których najważniejszym jest hemolityczna anemia jako główna toksyczność terapii rybawiryną. Poziomy hemoglobiny generalnie spadają w ciągu pierwszych 1-2 tygodni doustnej terapii.
Hematologiczne:
Neurologiczne i psychiatryczne:
Inne działania niepożądane:
W kanadyjskim doświadczeniu z leczeniem SARS rybawiryną, 61% pacjentów miało dowody anemii hemolitycznej, a hipokalcemia i hipomagnezemia były zgłaszane odpowiednio u 58% i 46% pacjentów.
Rybawiryna może powodować szkody lub śmierć płodu. Nie należy przyjmować rybawiryny, jeśli partner jest w ciąży lub planuje ciążę. Zarówno mężczyźni, jak i kobiety muszą stosować dwie formy antykoncepcji podczas leczenia i przez 6 miesięcy po zakończeniu.
Pacjentów leczonych rybawiryną należy obserwować pod kątem rozwoju dny moczanowej. W czasie terapii obserwowano zwiększenie stężenia kwasu moczowego w wyniku hemolizy.
Nie można wykluczyć osłabiania działania analogów nukleozydów stosowanych w terapii zakażeń HIV przez rybawirynę. Rybawiryny nie powinno się stosować jednocześnie z didanozyną. Abakawir osłabia działanie rybawiryny. Rybawiryna hamuje fosforylację zydowudyny i stawudyny, może zwiększać wiremię HIV w osoczu.
Preparaty dostępne w Polsce to: Copegus (Roche), Rebetol (Schering-Plough Europe), Ribavirin (Biopartners, Generics, Teva Pharma, Three Rivers Global Pharma).
Nie, rybawiryna podawana w monoterapii u chorych zakażonych HCV jest nieskuteczna. Musi być zawsze stosowana w skojarzeniu z innymi lekami przeciwwirusowymi.
Okres leczenia tabletkami powlekanymi wynosi od 24 do 48 tygodni, w zależności od rodzaju wirusa, który u pacjenta występuje. Pacjenci z genotypem 1 odnoszą korzyści z 48 tygodni terapii, podczas gdy 24 tygodnie jest wystarczające dla choroby genotypu 2/3.
Rybawiryna ma znaczący efekt teratogenny i mutagenny. Badania na zwierzętach wykazały różne wady wrodzone, a także opóźnienie wzrostu i śmierć płodów. Dlatego konieczne jest stosowanie skutecznej antykoncepcji przez cały okres leczenia i 6 miesięcy po jego zakończeniu.
Lekarz będzie zlecał badania krwi przed rozpoczęciem przyjmowania rybawiryny i często podczas leczenia. Szczególnie ważne jest monitorowanie morfologii krwi ze względu na ryzyko anemii hemolitycznej.
Rybawiryna nie powoduje objawów lub są one nieznaczące, jeśli chodzi o wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów. Jeśli jednak wystąpią działania niepożądane takie jak senność, zawroty głowy, należy zachować ostrożność.
Dzieci w wieku 3 lat i starsze mogą otrzymywać rybawiryną w dawce 15 mg/kg masy ciała dziennie, podawanej w dwóch dawkach podzielonych. U dzieci poniżej 3 lat dawkowanie musi być określone przez lekarza.
Nie zaleca się spożywania alkoholu podczas leczenia rybawiryną ze względu na możliwość nasilenia hepatotoksyczności i innych działań niepożądanych. Łączenie alkoholu z niektórymi lekami może być groźne dla zdrowia, a nawet życia.
