Arilin rapid

Arilin Rapid to lek w postaci globulek dopochwowych, zawierający substancję czynną metronidazol, który należy do grupy chemioterapeutyków. Jest stosowany w leczeniu infekcji bakteryjnych i pasożytniczych, w tym w obrębie narządów płciowych. Lek jest dostępny na receptę. Wskazany jest do stosowania w rzęsistkowicy lub nieswoistym bakteryjnym zapaleniu pochwy.

Grinazole

Grinazole to lek stomatologiczny, który zawiera metronidazol jako substancję czynną. Jest stosowany do miejscowego leczenia zakażeń w kanale korzeniowym zęba, które są wynikiem zgorzeli miazgi i jej powikłań. Lek jest dostępny na receptę i przeznaczony do profesjonalnego stosowania przez lekarza dentystę.

Gynalgin

Gynalgin to lek dostępny na receptę, który jest stosowany w leczeniu zakażeń pochwy wywołanych przez wrażliwe bakterie oraz pierwotniaka rzęsistka pochwowego. Preparat ten wykazuje działanie przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne, a także przeciwpierwotniakowe. Gynalgin jest skuteczny w leczeniu stanów zapalnych pochwy wywołanych jednoczesnym występowaniem bakterii, pierwotniaków (rzęsistka pochwowego) oraz grzybów. Lek ten zawiera dwie substancje czynne: metronidazol i chlorochinaldol.

Metronidazol 0,5% Fresenius

Metronidazol 0,5% Fresenius to roztwór do infuzji o działaniu przeciwpierwotniakowym i przeciwbakteryjnym. Jest stosowany w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie beztlenowe, takie jak Bacteroides, Fusobacterium, Clostridium, Eubacterium, Veilonella, Peptococcus, Peptostreptococcus. Może być również stosowany w profilaktyce okołooperacyjnej zakażeń spowodowanych bakteriami beztlenowymi. Jest dostępny na receptę.

Metronidazol 0,5% Polpharma

Metronidazol 0,5% Polpharma to lek przeciwinfekcyjny z grupy pochodnych imidazolu. Jest stosowany w leczeniu i profilaktyce zakażeń wywołanych przez drobnoustroje wrażliwe na metronidazol, takie jak bakterie beztlenowe i pierwotniaki. Lek ten jest skuteczny w leczeniu różnych infekcji, takich jak zakażenia układu moczowo-płciowego, jelitowe, skórne oraz zakażenia dróg oddechowych. Metronidazol 0,5% Polpharma jest dostępny na

Metronidazol Aurovitas

Metronidazol Aurovitas to lek na receptę o działaniu przeciwpierwotniakowym oraz przeciwbakteryjnym. Substancją czynną zawartą w leku jest metronidazol, który należy do grupy chemioterapeutyków z grupy nitroimidazolu. Lek wykazuje szczególną skuteczność w leczeniu zakażeń bakteriami beztlenowymi. Jest stosowany u dorosłych i dzieci w leczeniu takich schorzeń jak: zakażenia bakteriami beztlenowymi, zakażenie Helicobacter pylori, ameboza i lamblioza.

Metronidazol Chema

Metronidazol Chema to lek przeciwinfekcyjny z grupy pochodnych imidazolu, dostępny na receptę. Jest stosowany miejscowo na skórę i błony śluzowe w leczeniu zakażeń bakteryjnych. Substancją czynną preparatu jest metronidazol, który jest skuteczny wobec wielu szczepów beztlenowych bakterii i pierwotniaków. Preparat jest wskazany do stosowania w stomatologii, między innymi w leczeniu endodontycznym zgorzeli miazgi, zaawansowanych postaciach zapalenia przyzębia, ropniach przyzębnych oraz wrzodziejącym zapaleniu dziąseł.

Metronidazol Jelfa

Metronidazol Jelfa to lek dostępny na receptę, który występuje w formie żelu lub kremu do stosowania na skórę. Zawiera substancję czynną metronidazol, która ma działanie bakteriobójcze. Działa na bakterie Gram-ujemne rozwijające się w warunkach względnie beztlenowych, z rodzaju: Bacteroides, Fusobacterium. Stosowany jest w leczeniu takich schorzeń jak trądzik różowaty, wyprysk łojotokowy, zakażenia bakteryjne na twarzy, zapalenie skóry wokół ust.

Metronidazol Polpharma

Metronidazol Polpharma to lek o działaniu przeciwpierwotniakowym i przeciwbakteryjnym. Jest dostępny na receptę. Lek jest wskazany do miejscowego leczenia rzęsistkowicy wywołanej przez Trichomonas vaginalis i bakteryjnego zapalenia pochwy wywołanego przez Gardnerella vaginalis, Bacteroides spp., Mycoplasma hominis. Metronidazol Polpharma dostępny jest w postaci tabletek oraz tabletek dopochwowych.

Metronidazol Ziaja

Lek Metronidazol Ziaja w postaci żelu stosowanego na skórę zawiera metronidazol o działaniu bakteriobójczym. Działa na bakterie Gram-ujemne w warunkach względnie beztlenowych. Jest wskazany do leczenia trądziku różowatego, wyprysku łojotokowego, mieszanych zakażeń bakteryjnych skóry twarzy, zapalenia skóry wokół ust oraz trądziku różowatego posteroidowego.

Metronidazole B. Braun

Metronidazole B. Braun to antybiotyk dostępny na receptę, który jest stosowany do leczenia ciężkich zakażeń bakteryjnych. Lek ten jest skuteczny przeciwko bakteriom beztlenowym i pierwotniakom. Jest stosowany w leczeniu różnych infekcji, takich jak zakażenia układu moczowo-płciowego, jelitowe, skórne oraz zakażenia dróg oddechowych. Metronidazole B. Braun może być podawany doustnie, dożylnie lub miejscowo.

Pylera

Pylera to lek na receptę stosowany do eliminacji bakterii Helicobacter pylori, która może powodować wrzody żołądka i dwunastnicy. Składa się z trzech składników aktywnych: metronidazolu, tetracykliny i soli bizmutu. Pylera jest leczeniem pierwszego wyboru, ponieważ ma ponad 90-procentową skuteczność. Lek należy przyjmować z inhibitorem pompy protonowej (IPP) i unikać jedzenia produktów zawierających wapń, który może zmniejszać działanie tetracykliny.

Rozetic

Rozetic to lek na receptę w postaci żelu do stosowania na skórę. Zawiera substancję czynną metronidazol, która pochodzi z nitroimidazolu i ma działanie przeciwbakteryjne. Preparat jest przeznaczony do miejscowego leczenia zmian zapalnych o charakterze grudek i krostek, które występują w przebiegu trądziku różowatego. Może być również stosowany do miejscowego leczenia zakażeń skóry.

Rozex

Rozex to lek przeciwinfekcyjny z grupy pochodnych imidazolu, stosowany miejscowo na skórę w leczeniu zakażeń bakteryjnych. Substancją czynną preparatu jest metronidazol, który działa bakteriobójczo i pierwotniakobójczo. Lek jest wskazany w miejscowym leczeniu zmian zapalnych o charakterze grudek i krostek w trądziku różowatym oraz w miejscowym leczeniu zakażeń skóry. Rozex jest dostępny na receptę.

Vilantrin

Vilantrin to lek dostępny na receptę, który występuje w postaci globulek dopochwowych. Każda globulka zawiera 500 mg metronidazolu. Lek ten działa przeciwbakteryjnie i przeciwpierwotniakowo. Jest stosowany w leczeniu bakteryjnych zakażeń pochwy oraz w przypadku rzęsistkowicy.

Metronidazol – informacje w pigułce (podsumowanie farmaceuty)

Metronidazol – lek o działaniu przeciwpierwotniakowym i bakteriobójczym należący do grupy pochodnych nitroimidazolu. Mechanizm działania metronidazolu polega na wchodzeniu w reakcje z DNA komórki bakteryjnej co prowadzi do uszkodzenia jej DNA, a w konsekwencji do śmierci komórki bakteryjnej. Metronidazol działa na Trichomonas vaginalis, Giardia lamblia, Entamoeba histolytica, Balantidium coli oraz na wiele bakterii beztlenowych m.in. Bacteroides fragilis i Clostridium. Wskazaniem do stosowania leku jest leczenie rzęsistkowicy układu moczowo-płciowego, bakteryjnego zapalenia pochwy, pełzakowicy, lambliozy, ostrego wrzodziejącego zapalenia dziąseł, ostrego zakażenia okołozębowego, owrzodzenia kończyn dolnych, odleżyn, chorób skóry, zakażeń Helicobacter pylori (w leczeniu skojarzonym), zakażeń wywołanych bakteriami beztlenowymi oraz profilaktycznie w zapobieganiu zakażeniom pooperacyjnym. 

Metronidazol dostępny jest w postaci tabletek, tabletek dopochwowych, roztworu do wstrzykiwań, kremu, żelu, maści oraz emulsji na skórę. Dawkowanie i postać leku może się różnić od rodzaju i miejsca zakażenia. 

Możliwe działania niepożądane: mogą się różnić w zależności od drogi podania metronidazolu. Do najczęstszych skutków ubocznych należą ból brzucha, nudności, wymioty, nieprzyjemny smak w ustach, ból głowy, zawroty głowy, reakcje nadwrażliwości, podrażnienie, pieczenie, suchość, świąd skóry.

Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10

Metronidazol – chemioterapeutyk w walce z zakażeniami beztlenowymi

Metronidazol to jeden z najważniejszych i najskuteczniejszych leków przeciwbakteryjnych stosowanych w współczesnej medycynie. Jako chemioterapeutyk z grupy pochodnych 5-nitroimidazolu, odgrywa kluczową rolę w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie beztlenowe oraz pierwotniaki. Jego unikatowy mechanizm działania, polegający na uszkadzaniu DNA drobnoustrojów, sprawia, że jest niezastąpiony w terapii wielu poważnych schorzeń – od zakażeń wewnątrzbrzusznych, przez choroby przyzębia, po rzęsistkowicę i eradykację Helicobacter pylori. Pomimo ponad 60-letniej historii stosowania, metronidazol nadal pozostaje złotym standardem w leczeniu określonych grup zakażeń, charakteryzując się wysoką skutecznością terapeutyczną i relatywnie dobrym profilem bezpieczeństwa. Dla pacjentów ważne jest zrozumienie zarówno możliwości leczniczych tego leku, jak i związanych z nim ograniczeń oraz potencjalnych działań niepożądanych.

Mechanizm Działania Metronidazolu

Mechanizm działania metronidazolu polega na tym, że substancja czynna w organizmie drobnoustroju ulega redukcji do toksycznych pochodnych (wolnych rodników nitrowych). Należą do nich kwas N-(2-hydroksyetylo) oksamowy i acetamid. Uszkadzają one DNA i białka drobnoustrojów. Ten wyjątkowy sposób działania sprawia, że metronidazol jest szczególnie skuteczny w warunkach beztlenowych.

Mechanizm działania metronidazolu opiera się na jego niskim potencjale oksydoredukcyjnym. W komórce bakterii metronidazol przechodzi w formę zredukowaną. Jego obecność w tej formie w komórce powoduje rozerwanie łańcucha DNA bakterii beztlenowej a następnie śmierć komórki.

Kluczową cechą metronidazolu jest to, że proces redukcji i aktywacji zachodzi najłatwiej w środowisku o niskiej zawartości tlenu. Z tego względu lek nie wykazuje działania wobec bakterii tlenowych i względnie beztlenowych oraz nie ma wpływu na grzyby i wirusy.

Spektrum Działania

Zakres działania metronidazolu jest szeroki i obejmuje: pierwotniaki: Trichomonas vaginalis, Giardia lamblia, Entamoeba histolytica, Balantidium coli; Gram-ujemne bakterie: Fusobacterium species; Bacteroides species, Gram-dodatnie pałeczki: Clostridium, Eubacterium, Gram-dodatnie ziarniaki: Peptococcus species, Peptostreptococcus species.

Bakterie beztlenowe wrażliwe na metronidazol:

Gram-ujemne pałeczki:

  • Bacteroides species (w tym grupa Bacteroides fragilis)
  • Fusobacterium species
  • Veillonella

Gram-dodatnie pałeczki:

  • Clostridium species
  • Eubacterium

Gram-dodatnie ziarniaki:

  • Peptococcus species
  • Peptostreptococcus species

Pierwotniaki wrażliwe na metronidazol:

  • Trichomonas vaginalis – rzęsistek pochwowy wywołujący rzęsistkowicę
  • Giardia lamblia – powodująca giardiozę (lambliozę)
  • Entamoeba histolytica – pełzak czerwonki wywołujący pełzakowicę
  • Balantidium coli – powodująca balantidiozę

Wskazania do Stosowania

Lek metronidazol znajduje zastosowanie m.in. w infekcjach bakteryjnych dziąseł i przyzębia, a także w bakteryjnych infekcjach pochwy, wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, chorobie Leśniowskiego-Crohna, a nawet posocznicy, zakażeniach ran pozabiegowych i w terapii skojarzonej infekcji H. pylori.

Główne wskazania kliniczne:

Zakażenia pierwotniakowe:

  • Rzęsistkowica (Trichomonas vaginalis)
  • Giardioza/lamblioza (Giardia lamblia)
  • Pełzakowica/ameboza (Entamoeba histolytica)

Zakażenia bakteryjne:

  • Zakażenia wewnątrzbrzuszne i miednicy mniejszej
  • Zakażenia przyzębia i jamy ustnej
  • Bakteryjne zapalenie pochwy
  • Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego (CDAD)
  • Choroby zapalne jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna)

Inne zastosowania:

  • Eradykacja Helicobacter pylori (w terapii skojarzonej)
  • Profilaktyka zakażeń pooperacyjnych
  • Trądzik różowaty (stosowanie miejscowe)
  • Zakażenia ran pozabiegowych

Postacie Farmaceutyczne i Dawkowanie

Metronidazol można podawać na różne sposoby: doustnie, dożylnie, dopochwowo, zewnętrznie (na skórę), a także do kanału korzeniowego zęba.

Dostępne postacie w Polsce:

Postać Stężenie Zastosowanie
Tabletki doustne 250 mg, 500 mg Zakażenia ogólnoustrojowe
Tabletki dopochwowe 500 mg Zakażenia ginekologiczne
Roztwór do infuzji 5 mg/ml Ciężkie zakażenia szpitalne
Żele/kremy 0,75%, 1% Trądzik różowaty, zakażenia skórne
Globulki dopochwowe 500 mg Rzęsistkowica, bakteryjne zapalenie pochwy

Dawkowanie u dorosłych:

Zakażenia bakteriami beztlenowymi:

  • 250-500 mg 3 razy na dobę przez maksymalnie 7 dni

Rzęsistkowica:

  • 2000 mg jednorazowo lub 250 mg 3 razy na dobę przez 7 dni

Giardioza:

  • 250 mg 3 razy na dobę przez 5-7 dni lub 500 mg 2 razy na dobę przez 7-10 dni

Eradykacja H. pylori:

  • 500 mg 2-3 razy na dobę przez 7-14 dni w terapii skojarzonej

Farmakologia Kliniczna

Wchłanianie i dystrybucja

Po podaniu doustnym metronidazol jest dobrze i szybko wchłaniany. Łatwo przenika do tkanek i narządów oraz do płynów ustrojowych (w tym do ośrodkowego układu nerwowego). Przenika przez łożysko oraz do mleka kobiet karmiących piersią.

Po podaniu doustnym metronidazol szybko się wchłania, a pokarm nie wpływa na stężenie leku w surowicy. Osiągnięcie maksymalnego stężenia może się jednak opóźnić.

Metabolizm i wydalanie

Wydalanie metronidazolu i jego metabolitów odbywa się głównie z moczem (60-80% podanej dawki), a w drugiej kolejności z kałem (6-15% podanej dawki).

Leczenie Farmakologiczne Poszczególnych Schorzeń

Rzęsistkowica

Zalecaną terapią jest metronidazol podawany doustnie. Lek występuje w formie żelu, ale nie osiąga on stężeń terapeutycznych w obrębie układu moczowo płciowego aby stanowić alternatywę dla podania doustnego. Ważne jest leczenie jednoczesne obojga partnerów seksualnych, nawet jeśli jeden z nich nie wykazuje objawów.

Bakteryjne zapalenie pochwy

Przyjmowanie metronidazolu w tym przypadku jest uzasadnione, a sama skuteczność leku wynosi około 85%-96%. Metronidazol nie wpływa negatywnie na zdrową florę bakteryjną pochwy co jest przeciwieństwem w przypadku stosowania klindamacyny.

Eradykacja Helicobacter pylori

W terapii skojarzonej metronidazol stosuje się wraz z:

  • Inhibitorami pompy protonowej (omeprazol, pantoprazol)
  • Antybiotykami (amoksycylina, klarytromycyna)
  • Lekami osłonowymi błony śluzowej żołądka

Obserwuje się jednak znaczną oporność bakterii na działanie metronidazolu – odsetek opornych szczepów sięga aż 40%

Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego (CDAD)

Dodatkowo wykorzystywany jest również u pacjentów cierpiących na rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego. Jest to schorzenie powstałe przez wyjałowienie fizjologicznej flory bakteryjnej jelita grubego na skutek przewlekłej antybiotykoterapii. Obecnie popularność metronidazolu w tej wskazaniu maleje na rzecz wankomycyny ze względu na rosnącą oporność Clostridium difficile.

Trądzik różowaty

Skuteczność metronidazolu w terapii trądziku różowatego wykazano po raz pierwszy w latach 80. XX wieku. Od tego czasu, obok preparatów z kwasem azelainowym, wciąż stanowi podstawę terapii miejscowej rosacea.

W 2006 roku wykazano, że postać leku nie jest istotnie związana z jego skutecznością. Metronidazol w kremie, żelu lub emulsji wykazał podobną skuteczność terapeutyczną niezależnie od stężenia.

Przeciwwskazania

Wśród przeciwwskazań wymienia się: alergię lub nadwrażliwość na metronidazol lub inne substancje pochodne 5-nitroimidazolu, alergię na jakikolwiek składnik pomocniczy preparatu

Główne przeciwwskazania:

  • Nadwrażliwość na metronidazol lub inne pochodne 5-nitroimidazolu
  • Uczulenie na składniki pomocnicze preparatu
  • Pierwszy trymestr ciąży (w drugim i trzecim trymestrze tylko po ocenie korzyści i ryzyka)
  • Karmienie piersią (lek przenika do mleka matki)
  • Zespół Cockayne’a (ryzyko ciężkiej hepatotoksyczności)

Działania niepożądane

Pacjent musi mieć na uwadze, że lek metronidazol może mieć skutki uboczne, w tym nawet powodować ciężkie działania niepożądane. W tym miejscu trzeba dodać, że nieco inne działania niepożądane mogą występować, jeśli lek jest przyjmowany ogólnie (doustnie w tabletkach), a inne, jeśli jest stosowany miejscowo (maść, żel czy tabletki dopochwowe).

Najczęstsze działania niepożądane:

Układ pokarmowy:

  • Nudności i wymioty
  • Biegunka
  • Metaliczny smak w ustach
  • Brak apetytu
  • Dyskomfort w jamie brzusznej
  • Obłożony język

Układ nerwowy:

  • Bóle i zawroty głowy
  • Senność
  • Dezorientacja
  • Zaburzenia snu

Inne:

  • Ciemniejsze zabarwienie moczu (zjawisko niegroźne)
  • Suchość w jamie ustnej

Rzadkie ale poważne działania niepożądane:

  • Zespół Stevensa-Johnsona – ciężka reakcja skórna zagrażająca życiu
  • Reakcje anafilaktyczne – u mniej niż 1 osoby na 1000
  • Zaburzenia neurologiczne – encefalopatia, drgawki, neuropatie obwodowe
  • Zaburzenia hematologiczne – agranulocytoza, neutropenia, trombocytopenia
  • Hepatotoksyczność – zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych

Stosowanie preparatu może być związane z wystąpieniem ciężkich reakcji skórnych, takich jak rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa i Johnsona oraz martwica toksyczna rozpływna naskórka. Reakcje te mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie życia.

Interakcje lekowe

Metronidazol wchodzi w interakcje z wieloma lekami, co wymaga szczególnej ostrożności przy stosowaniu w terapii skojarzonej.

Najważniejsze interakcje:

  • Alkohol – reakcja disulfiramowa (nudności, wymioty, uderzenia gorąca, kołatanie serca)
  • Warfaryna – nasilenie działania przeciwzakrzepowego, wymagana kontrola INR
  • Lit – zwiększenie toksyczności litu, ryzyko uszkodzenia nerek
  • Disulfiram – psychozy i stany splątania (odstęp 2 tygodni)
  • Fenytoina i fenobarbital – zmniejszenie skuteczności metronidazolu
  • Cymetydyna – zwiększenie stężenia metronidazolu we krwi
  • Busulfan – zwiększenie toksycznego działania
  • Doustne środki antykoncepcyjne – możliwe zmniejszenie skuteczności

Metronidazol nasila toksyczne działanie alkoholu. Spożycie alkoholu w okresie leczenia może doprowadzić do wystąpienia działań niepożądanych, takich jak: uczucie gorąca, rumień, obfite pocenie się, bóle i zawroty głowy, zwiększenie częstotliwości rytmu serca (tachykardia), nudności, wymioty, bóle w nadbrzuszu (reakcja disulfiramowa). Nie należy spożywać alkoholu w okresie stosowania metronidazolu i przez 48 godzin po zakończeniu jego stosowania.

Oporność bakteryjna

Oporność może być wrodzona lub nabyta w wyniku mutacji genetycznej bakterii i selekcji szczepów opornych czy poprzez przekazywanie genów oporności między komórkami bakteryjnymi. W przypadku metronidazolu oporność prawdopodobnie związana jest ze zmniejszeniem zdolności do neutralizacji tlenu przez mikroorganizm, w wyniku czego w cyklu reakcji przekazywania elektronu bierze udział cząsteczka tlenu, blokując możliwość przyjęcia elektronu przez lek.

Ostatnie badania wskazują na niewielki wzrost oporności rzęsistka na metronidazol. Procentowo ok. 10 procent zakażeń rzęsistkiem jest oporna na leczenie metronidazolem w standardowej dawce. Obserwuje się również znaczną oporność bakterii na działanie metronidazolu w eradykacji H. pylori – odsetek opornych szczepów sięga aż 40%.

Szczególne populacje pacjentów

Ciąża i laktacja

Brak szczegółowych danych klinicznych dotyczących wpływu substancji czynnej na ciążę. Stosowanie metronidazolu w I trymestrze ciąży jest przeciwwskazane, natomiast w II i III trymestrze ciąży substancja czynna może zostać zastosowana, po rozważeniu przez lekarza stosunku korzyści do ryzyka.

Metronidazol jest obecny w mleku kobiecym. Nie zaleca się jego stosowania w okresie laktacji. Jeśli istnieje jednak konieczność terapii metronidazolem w okresie laktacji, należy na okres terapii przerwać karmienie.

Dzieci

Dawkowanie u dzieci zależy od wieku i masy ciała:

  • Niemowlęta poniżej 8 tygodnia życia: 15 mg/kg masy ciała na dobę
  • Dzieci od 8 tygodni do 12 lat: 20-30 mg/kg masy ciała na dobę
  • Dzieci powyżej 12 lat: dawkowanie jak u dorosłych

Pacjenci z zaburzeniami wątroby

U osób z niewydolnością wątroby może być konieczne zmniejszenie dawki ze względu na spowolniony metabolizm leku. Konieczna jest regularna kontrola czynności wątroby, szczególnie podczas długotrwałego leczenia.

Badania kliniczne i skuteczność

Badania kliniczne potwierdziły wysoką skuteczność metronidazolu w leczeniu różnorodnych infekcji:

  • Bakteryjne zapalenie pochwy – skuteczność 85-96%
  • Rzęsistkowica – bardzo wysoka skuteczność przy prawidłowym dawkowaniu
  • Eradykacja H. pylori – skuteczność w terapii skojarzonej
  • Zakażenia wewnątrzbrzuszne – wysokie wskaźniki wyleczenia w połączeniu z innymi antybiotykami
  • Clostridium difficile – długo był standardem, obecnie ustępuje wankomycynie

Metronidazol jest badany w leczeniu różnych schorzeń, w tym bakteryjnego zapalenia pochwy, biegunki związanej z Clostridium difficile, choroby Leśniowskiego-Crohna, chorób przyzębia i skórnej postaci leiszmaniazy. Jest również oceniany pod kątem skuteczności w zapobieganiu zakażeniom pooperacyjnym po histerektomii.

Praktyczne wskazówki dla pacjentów

Jak stosować metronidazol:

  • Tabletki przyjmować z posiłkiem lub niezależnie od pokarmu
  • Nie należy przekraczać zalecanej dawki
  • Ważne jest dokończenie pełnego kursu leczenia
  • W przypadku tabletek dopochwowych – stosować nawet podczas menstruacji
  • Przy zakażeniach przenoszonych drogą płciową – leczyć jednocześnie obojga partnerów

Czego unikać podczas leczenia:

  • Całkowicie unikać alkoholu przez cały okres leczenia i 48 godzin po zakończeniu
  • Nie przerywać leczenia samodzielnie
  • Unikać prowadzenia pojazdów przy wystąpieniu zawrotów głowy lub senności

Kiedy skonsultować się z lekarzem:

  • Przy pojawieniu się wysypki lub innych reakcji skórnych
  • W przypadku uporczywych objawów neurologicznych
  • Gdy objawy zakażenia nie ustępują po kilku dniach leczenia
  • Przy wystąpieniu ciężkich działań niepożądanych

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Czy metronidazol to antybiotyk?

Metronidazol nie jest klasycznym antybiotykiem, lecz chemioterapeutykiem z grupy nitroimidazoli. Działa podobnie do antybiotyków, ale ma syntetyczne pochodzenie i specyficzny mechanizm działania skierowany przeciwko bakteriom beztlenowym i pierwiotniakom.

Dlaczego nie można pić alkoholu podczas przyjmowania metronidazolu?

Metronidazol blokuje rozkład alkoholu w organizmie, co prowadzi do gromadzenia się toksycznego aldehydu octowego. Powoduje to reakcję disulfiramową objawiającą się nudnościami, wymiotami, bólami głowy, uderzeeniami gorąca i kołataniem serca.

Jak długo trwa leczenie metronidazolem?

Czas leczenia zależy od rodzaju zakażenia – od jednorazowej dawki w rzęsistkowicy, przez 3-7 dni w większości zakażeń bakteryjnych, do 7-14 dni w eradykacji H. pylori. Nie należy stosować dłużej niż 10 dni bez kontroli lekarskiej.

Czy metronidazol powoduje ciemny mocz?

Tak, ciemniejsze zabarwienie moczu to częsty i nieszkodliwy efekt uboczny związany z obecnością metabolitów leku. Nie wymaga to przerwania leczenia i ustępuje po zakończeniu terapii.

Czy można stosować metronidazol w ciąży?

W pierwszym trymestrze ciąży metronidazol jest przeciwwskazany. W drugim i trzecim trymestrze może być stosowany tylko po starannej ocenie korzyści i ryzyka przez lekarza.

Jak działa metronidazol na bakterie?

Metronidazol przenika do komórek bakterii beztlenowych, gdzie ulega redukcji do toksycznych związków, które uszkadzają DNA i białka drobnoustroju, prowadząc do jego śmierci. Mechanizm ten działa tylko w środowisku beztlenowym.

Czy metronidazol może powodować poważne działania niepożądane?

Chociaż rzadko, metronidazol może powodować poważne działania niepożądane, w tym zespół Stevensa-Johnsona, reakcje anafilaktyczne, zaburzenia neurologiczne czy hepatotoksyczność. Dlatego ważne jest obserwowanie swojego stanu i niezwłoczny kontakt z lekarzem w przypadku niepokojących objawów.

Jak stosować metronidazol dopochwowo?

Globulki dopochwowe należy wprowadzać głęboko do pochwy, najlepiej wieczorem przed snem. Leczenie powinno obejmować obojga partnerów seksualnych i być kontynuowane nawet podczas menstruacji.

Czy metronidazol wpływa na skuteczność antykoncepcji?

Metronidazol może zmniejszać skuteczność doustnych środków antykoncepcyjnych. Zaleca się stosowanie dodatkowych metod antykoncepcji podczas leczenia i przez tydzień po jego zakończeniu.

Co zrobić w przypadku pominięcia dawki?

W przypadku pominięcia dawki należy ją przyjąć jak najszybciej, chyba że zbliża się czas na następną dawkę. Nie wolno podwajać dawki, aby nadrobić pominiętą.

Bibliografia

  1. Freeman CD, Klutman NE, Lamp KC. Metronidazole. A therapeutic review and update. Drugs. 1997;54(5):679-708. DOI: 10.2165/00003495-199754050-00003 PMID: 9360057
  2. Dingsdag SA, Hunter N. Metronidazole: an update on metabolism, structure-cytotoxicity and resistance mechanisms. J Antimicrob Chemother. 2018;73(2):265-279. DOI: 10.1093/jac/dkx351 PMID: 29077920