Alcreno

Alcreno to lek, którego substancją czynną jest kwetiapina, należąca do grupy leków przeciwpsychotycznych. Jest stosowany w leczeniu różnych chorób, takich jak schizofrenia, mania oraz depresja w przebiegu choroby dwubiegunowej. Lek Alcreno jest dostępny na receptę.

ApoTiapina

ApoTiapina to lek w postaci tabletek powlekanych, który należy do grupy neuroleptyków, będących pochodnymi diazepiny. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii i choroby afektywnej dwubiegunowej. Preparat zawiera substancję czynną kwetiapina. Lek jest dostępny na receptę.

ApoTiapina PR

Lek stosowany w leczeniu depresji afektywnej dwubiegunowej, epizodów dużej depresji w zaburzeniu depresyjnym, manii oraz schizofrenii. Lek jest dostępny na receptę.

Bonogren

Bonogren to lek z grupy neuroleptyków, który zawiera substancję czynną kwetiapinę. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii i choroby afektywnej dwubiegunowej. Lek działa poprzez blokowanie receptorów serotoninowych i dopaminowych w mózgu.

Bonogren SR

Bonogren SR to lek na receptę, który zawiera substancję czynną o nazwie kwetiapina. Jest to atypowy lek przeciwpsychotyczny, często stosowany w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych. Główne wskazania do stosowania Bonogren SR obejmują leczenie schizofrenii, umiarkowanych i ciężkich epizodów manii oraz ciężkiej depresji w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej. Lek ten jest dostępny w formie tabletek o przedłużonym uwalnianiu.

Etiagen

Etiagen to lek z grupy neuroleptyków, należący do grupy pochodnych diazepiny. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii, umiarkowanych do ciężkich epizodów manii oraz dużych epizodów depresyjnych w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej. Lek ten jest dostępny na receptę.

Etiagen XR

Etiagen XR to lek zawierający substancję czynną o nazwie kwetiapina, która należy do grupy leków przeciwpsychotycznych. Jest stosowany w leczeniu różnych chorób psychicznych, takich jak zaburzenia afektywne dwubiegunowe, ciężkie epizody depresyjne w przebiegu dużej depresji oraz schizofrenia. W przypadku ciężkich epizodów depresyjnych, Etiagen XR jest stosowany jednocześnie z innymi lekami. Lek ten jest dostępny na receptę.

Kefrenex

Kefrenex to lek na receptę, który zawiera kwetiapinę. Jest to atypowy lek przeciwpsychotyczny, który działa na wiele receptorów neuroprzekaźników. Główne wskazania do stosowania Kefrenexu obejmują leczenie schizofrenii, epizodów maniakalnych i depresyjnych w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej. Lek jest dostępny w postaci tabletek powlekanych o różnych dawkach.

Ketilept

Ketilept to lek przeciwpsychotyczny zawierający kwetiapinę. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii, epizodów depresji w przebiegu choroby dwubiegunowej oraz leczenia epizodów maniakalnych o umiarkowanym i ciężkim nasileniu. Lek jest dostępny na receptę. Wskazania do stosowania Ketileptu obejmują leczenie schizofrenii, zaburzenia afektywnego dwubiegunowego, leczenie epizodów maniakalnych o umiarkowanym i dużym nasileniu w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego, leczenie epizodów ciężkiej depresji w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego oraz zapobieganie nawrotom epizodów maniakalnych i depresji u pacjentów z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym, u których uzyskano wcześniej reakcję na leczenie kwetiapiną.

Ketilept Retard

Ketilept Retard to lek przeciwpsychotyczny zawierający kwetiapinę. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii, manii oraz zaburzeń afektywnych dwubiegunowych i epizodów ciężkiej depresji. Działa poprzez oddziaływanie na różne receptory w mózgu, głównie blokując receptory dopaminergiczne i serotoninergiczne 5-HT2. Jest dostępny na receptę.

Ketipinor

Ketipinor to lek przeciwpsychotyczny, którego substancją czynną jest kwetiapina. Stosowany jest w leczeniu schizofrenii, średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii oraz w leczeniu depresji. Lek ten jest dostępny na receptę. Wchodząca w skład leku kwetiapina, jest substancją aktywną, która należy do substancji przeciwpsychotycznych. Ma zastosowanie w leczeniu takich chorób jak: depresja w przebiegu choroby dwubiegunowej, schizofrenia oraz mania.

Ketrel

Ketrel to lek przeciwpsychotyczny, którego substancją czynną jest kwetiapina. Stosowany jest w leczeniu schizofrenii oraz w leczeniu epizodów maniakalnych o umiarkowanym i ciężkim nasileniu w przebiegu choroby dwubiegunowej. Lek jest również stosowany w leczeniu epizodów ciężkiej depresji w przebiegu choroby dwubiegunowej oraz w zapobieganiu nawrotom choroby dwubiegunowej (epizodom mieszanym, manii lub depresji) u pacjentów, którzy reagowali na wcześniejsze leczenie kwetiapiną. Ketrel jest dostępny na receptę.

KETREL XR

Ketrel XR to lek przeciwpsychotyczny, którego substancją czynną jest kwetiapina. Jest stosowany w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych, takich jak schizofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe i depresja. Lek ten jest dostępny na receptę.

Kvelux SR

Kvelux SR to lek w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu, zawierający kwetiapinę. Należy do grupy leków przeciwpsychotycznych stosowanych w leczeniu schizofrenii, manii oraz zaburzeń afektywno dwubiegunowych i epizodów ciężkiej depresji. Lek jest dostępny na receptę. Wskazania do stosowania obejmują leczenie schizofrenii, zaburzenia afektywnego dwubiegunowego, w tym leczenie umiarkowanych do ciężkich epizodów maniakalnych i ciężkiej depresji.

Kventiax

Kventiax to lek w postaci tabletek powlekanych, zawierający kwetiapinę. Należy do grupy leków przeciwpsychotycznych stosowanych w leczeniu schizofrenii oraz średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Kwetiapina i jej czynny metabolit (norkwetiapina) mają wpływ na znaczną liczbę receptorów neurotransmiterów. Lek jest dostępny na receptę.

Kventiax SR

Kventiax SR to atypowy lek przeciwpsychotyczny, który zawiera substancję czynną kwetiapinę. Jest dostępny na receptę. Lek jest wskazany do stosowania w leczeniu schizofrenii oraz w leczeniu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych, w tym epizodów maniakalnych o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu oraz epizodów ciężkiej depresji. Może być również stosowany do zapobiegania nawrotom epizodów maniakalnych lub depresyjnych u pacjentów, którzy reagowali na wcześniejsze leczenie kwetiapiną.

Kwetaplex

Kwetaplex to lek w postaci tabletek powlekanych, zawierający kwetiapinę. Należy do grupy leków przeciwpsychotycznych stosowanych w leczeniu schizofrenii oraz średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Lek jest dostępny na receptę. Kwetiapina, substancja czynna zawarta w leku, oddziałuje z wieloma receptorami neuroprzekaźnikowymi, wykazując powinowactwo do receptorów serotoninergicznych 5HT2 i receptorów dopaminergicznych D1 i D2 w mózgu.

Kwetaplex XR

Kwetaplex XR to lek w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu, zawierający substancję czynną kwetiapinę. Należy do grupy leków przeciwpsychotycznych stosowanych w leczeniu schizofrenii oraz średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Kwetiapina jest również wskazana w leczeniu epizodów depresyjnych w przebiegu choroby dwubiegunowej. Lek jest dostępny na receptę.

Kwetina

Lek Kwetina zawiera substancję czynną nazywaną kwetiapiną. Jest to lek przeciwpsychotyczny, który jest stosowany w leczeniu różnych chorób. Przede wszystkim, Kwetina jest skuteczna w leczeniu epizodów depresyjnych w przebiegu choroby dwubiegunowej, kiedy pacjent odczuwa smutek, duże przygnębienie, brak energii, utratę apetytu, ma poczucie winy lub nie może spać. Kwetina jest również stosowana w leczeniu manii, kiedy pacjent jest bardzo silnie podekscytowany, uradowany, pobudzony, pełen entuzjazmu lub nadmiernie aktywny albo ma zaburzoną zdolność krytycznej oceny, jest agresywny lub uciążliwy. Ponadto, Kwetina jest stosowana w leczeniu schizofrenii. Lekarz może zalecić kontynuowanie stosowania Kwetina nawet wtedy, gdy samopoczucie pacjenta już się poprawi. Kwetina jest dostępna na receptę.

Pinexet

Pinexet to lek przeciwpsychotyczny, który zawiera substancję czynną o nazwie kwetiapina. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii oraz choroby afektywnej dwubiegunowej, w tym w leczeniu epizodów maniakalnych o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu. Dodatkowo, Pinexet jest stosowany do zapobiegania nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej (epizodom mieszanym, manii lub depresji) u pacjentów, którzy reagowali na wcześniejsze leczenie kwetiapiną. Lek jest dostępny na receptę.

Questax

Questax to lek, którego substancją czynną jest kwetiapina. Jest to lek z grupy neuroleptyków, należący do grupy pochodnych diazepiny. Stosowany jest w leczeniu schizofrenii i choroby afektywnej dwubiegunowej. Lek Questax jest dostępny na receptę.

Questax XR

Questax XR to lek o przedłużonym uwalnianiu, który zawiera substancję czynną kwetiapinę. Jest to atypowy lek przeciwpsychotyczny, który oddziałuje z wieloma receptorami neuroprzekaźnikowymi. Stosowany jest w leczeniu epizodów depresyjnych w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej, manii oraz schizofrenii. Lek Questax XR jest dostępny na receptę.

Quetiapin NeuroPharma

Quetiapin NeuroPharma to lek przeciwpsychotyczny, który zawiera substancję czynną o nazwie kwetiapina. Jest stosowany u osób dorosłych w leczeniu epizodów depresyjnych towarzyszących chorobie afektywnej dwubiegunowej, manii, a także schizofrenii. Lek jest dostępny na receptę.

Quetiapine Aurovitas

Quetiapine Aurovitas zawiera kwetiapinę, lek przeciwpsychotyczny stosowany w leczeniu depresji w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej, manii oraz schizofrenii. Pomaga łagodzić objawy takie jak smutek, nadmierna aktywność, halucynacje i paranoje, pozwalając pacjentom na długotrwałe leczenie i poprawę samopoczucia.

Quetiapine Fair-Med

Quetiapine Fair-Med to lek dostępny na receptę, zawierający substancję czynną kwetiapinę. Należy do grupy leków zwanych lekami przeciwpsychotycznymi. Leki te stosowane są w leczeniu chorób, które mogą powodować następujące objawy: słyszenie nieistniejących głosów, widzenie nieistniejących obrazów. Stosowany jest w leczeniu schizofrenii, epizodów maniakalnych o umiarkowanym i ciężkim nasileniu w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej, epizodów ciężkiej depresji w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej oraz w zapobieganiu nawrotom choroby dwubiegunowej (epizodom mieszanym, manii lub depresji) u pacjentów, którzy reagowali na wcześniejsze leczenie kwetiapiną.

Quetiapine Orion

Quetiapine Orion to lek przeciwpsychotyczny, który zawiera substancję czynną kwetiapinę. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii, epizodów maniakalnych o umiarkowanym i ciężkim nasileniu w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej, a także w leczeniu epizodów ciężkiej depresji w przebiegu tej choroby. Lek jest dostępny na receptę.

Setinin

Setinin to lek przeciwpsychotyczny, który zawiera substancję czynną kwetiapinę. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii, średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii oraz w leczeniu ciężkiej depresji w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej. Lek jest dostępny na receptę.

Symquel XR

Symquel XR to lek o działaniu przeciwpsychotycznym, który zawiera substancję czynną kwetiapinę. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii oraz epizodów maniakalnych o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, związanych z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym. Symquel XR jest również stosowany w leczeniu ciężkich epizodów depresji w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego. Lek jest dostępny na receptę.

Kwetiapina – informacje w pigułce (podsumowanie farmaceuty)

Kwetiapina – atypowy lek przeciwpsychotyczny stosowany w leczeniu zaburzeń psychicznych. Kwetiapina zaliczana jest do leków nowszej generacji, które wywołują mniej skutków ubocznych. Stosowana w leczeniu schizofrenii, zapobieganiu jej nawrotom oraz leczeniu epizodów maniakalnych związanych z chorobą dwubiegunową o nasileniu od umiarkowanego do ciężkiego.

Lek występuje w postaci tabletek powlekanych i tabletek o przedłużonym uwalnianiu. Tabletki powlekane stosuje się niezależnie od posiłku natomiast tabletki o przedłużonym uwalnianiu przynajmniej 1 godzinę przed posiłkiem.

Możliwe działania niepożądane: senność, zawroty głowy, bóle głowy, osłabienie, zaparcia, niestrawność, tachykardia, suchość błony śluzowej jamy ustnej, niedociśnienie ortostatyczne, zwiększenie masy ciała. Zazwyczaj większość działań niepożądanych mija lub łagodnieje po kilku tygodniach stosowania kwetiapiny.

Uwaga: Odradza się prowadzenie pojazdów oraz obsługiwanie urządzeń mechanicznych z uwagi na wpływ leku na ośrodkowy układ nerwowy i liczne działania niepożądane mogące zakłócać czujność.

Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10

Kwetiapina – szwajcarski scyzoryk w psychiatrii

Kwetiapina jest jednym z najważniejszych leków stosowanych współcześnie w psychiatrii, często nazywanym przez specjalistów „szwajcarskim scyzorykiem” ze względu na swoją wszechstronność. Ten atypowy lek przeciwpsychotyczny drugiej generacji należy do grupy dibenzotiazepin i odgrywa kluczową rolę w leczeniu wielu zaburzeń psychicznych. Pierwotnie opracowana w 1985 roku przez firmę ICI (obecnie AstraZeneca) i zatwierdzona przez amerykańską FDA w 1997 roku, kwetiapina zrewolucjonizowała podejście do leczenia schizofrenii, choroby afektywnej dwubiegunowej oraz ciężkich epizodów depresji.

Unikalność kwetiapiny polega na jej multimodalnym mechanizmie działania, który pozwala na skuteczne leczenie różnych objawów psychiatrycznych w zależności od stosowanej dawki. W małych dawkach (25-100 mg) działa przede wszystkim nasennie i przeciwlękowo, w średnich (150-300 mg) wykazuje działanie przeciwdepresyjne, natomiast w wysokich dawkach (400-800 mg) skutecznie kontroluje objawy psychotyczne. Ta elastyczność czyni ją niezwykle cennym narzędziem terapeutycznym, szczególnie u pacjentów z współwystępującymi zaburzeniami, gdzie potrzebne jest jednoczesne oddziaływanie na różne aspekty choroby.

Według najnowszych danych epidemiologicznych, zaburzenia psychiczne dotykają około 15% młodych dorosłych, przy czym prawie 18% z nich doświadczy w ciągu życia zaburzeń depresyjnych, a ponad 12% zaburzeń lękowych. U wielu pacjentów występuje więcej niż jedno zaburzenie psychiczne, co często prowadzi do konieczności stosowania terapii skojarzonej. W takich przypadkach kwetiapina, dzięki swojemu szerokim spektrum działania, może stanowić alternatywę dla polipragmazji, upraszczając schemat leczenia i poprawiając adherencję terapeutyczną.

Charakterystyka farmakologiczna kwetiapiny

Kwetiapina to organiczny związek chemiczny z grupy dibenzotiazepin, lek przeciwpsychotyczny atypowy (drugiej generacji) stosowany w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych, zwłaszcza schizofrenii, zaburzeń afektywnych dwubiegunowych i ciężkich epizodów depresji. Lek charakteryzuje się stosunkowo niską dostępnością biologiczną – około 9% podanej dawki przenika do krążenia ogólnego, a maksymalne stężenie w surowicy krwi osiągane jest po 1-1,5 godziny od podania doustnego.

Biologiczny okres półtrwania wynosi około 6-8 godzin, a stan stacjonarny osiągany jest w ciągu 1-2 dni stosowania leku. Kwetiapina ulega intensywnym przemianom w wątrobie, głównie sulfoksydacji przy udziale izoenzymu 3A4 cytochromu P450, w mniejszym stopniu 2D6, co może być przyczyną wielu interakcji lekowych. Wydalanie następuje z moczem (ok. 73%) i kałem (ok. 21%), przy czym w postaci niezmienionej wydalane jest około 5% dawki leku.

Mechanizm działania

Lek wiąże się z wieloma receptorami, zwłaszcza z D1, D2, 5HT1A i 5HT2A a także do adrenergicznych receptorów α1b i α2b oraz histaminowego receptora H1, przy braku istotnego oddziaływania na receptory muskarynowe czy benzodiazepinowe. Kluczową rolę w działaniu kwetiapiny odgrywa również jej aktywny metabolit – norkwetiapina.

Norkwetiapina działa agonistycznie na receptory 5-HT1A, antagonistycznie na receptory 5-HT2C oraz hamuje wychwyt zwrotny noradrenaliny, co jest dość nietypową właściwością wśród neuroleptyków i przypuszczalnie odpowiada za działanie przeciwdepresyjne kwetiapiny.

Działanie kwetiapiny zależy od dawki:

  • Dawki 25-100 mg/dobę: Przeważa działanie przeciwhistaminowe (H1), powodujące efekt nasenny
  • Dawki 50-150 mg/dobę: Dodatkowo blokada receptorów α1-adrenergicznych, skutkując działaniem przeciwlękowym
  • Dawki 150-300 mg/dobę: Hamowanie transportera noradrenaliny i modulacja receptorów serotoninowych – efekt przeciwdepresyjny
  • Dawki powyżej 300 mg/dobę: Istotna blokada receptorów dopaminowych D2 – działanie przeciwpsychotyczne

Wskazania do stosowania kwetiapiny

Kwetiapina ma szerokie spektrum wskazań rejestracyjnych oraz jest często stosowana off-label. Szacuje się, że tylko ok. 21% pacjentów otrzymuje receptę na ten preparat na podstawie wskazań rejestracyjnych, a u nawet 72% jest on stosowany poza tymi wskazaniami.

Wskazania rejestracyjne:

  1. Schizofrenia – leczenie objawów pozytywnych i negatywnych, zapobieganie nawrotom
  2. Choroba afektywna dwubiegunowa:
    • Leczenie epizodów manii umiarkowanej i ciężkiej
    • Leczenie epizodów ciężkiej depresji dwubiegunowej
    • Profilaktyka nawrotów u pacjentów reagujących na leczenie
  3. Ciężkie epizody depresji – jako terapia uzupełniająca

Zastosowania off-label:

  • Bezsenność pierwotna i wtórna
  • Zaburzenia lękowe uogólnione
  • Zaburzenia zachowania w chorobach otępiennych
  • Zespół Tourette’a
  • Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (OCD)

Leczenie farmakologiczne zaburzeń psychicznych z wykorzystaniem kwetiapiny

W polskiej praktyce klinicznej kwetiapina dostępna jest pod wieloma nazwami handlowymi, w tym Seroquel, Ketrel, Ketilept, Kwetaplex, Bonogren, Pinexet oraz preparaty generic różnych producentów. Lek dostępny jest w tabletkach o różnych mocach (25 mg, 50 mg, 100 mg, 150 mg, 200 mg, 300 mg, 400 mg) oraz w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu (50 mg, 200 mg, 300 mg, 400 mg).

W leczeniu farmakologicznym różnych zaburzeń psychicznych kwetiapina często stosowana jest w skojarzeniu z innymi substancjami czynnymi:

W terapii schizofrenii:

  • Olanzapina – podobne spektrum działania, alternatywa przy nietolerancji kwetiapiny
  • Risperidon – w przypadkach wymagających silniejszego działania na objawy pozytywne
  • Aripiprazol – jako stabilizator układu dopaminergicznego
  • Klozapina – w schizofrenii lekoopornej

W chorobie afektywnej dwubiegunowej:

  • Lit węglan – złoty standard stabilizacji nastroju
  • Kwas walproinowy (walproiniany) – szczególnie w stanach mieszanych
  • Lamotrigina – w profilaktyce epizodów depresyjnych
  • Karbamazepina – alternatywny stabilizator nastroju

W leczeniu depresji:

  • Sertralina, paroksetyna, escitalopram – inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI)
  • Wenlafaksyna, duloksetyna – inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny (SNRI)
  • Mirtazapina – lek przeciwdepresyjny z grupy NaSSA
  • Trazodon – często stosowany w problemach ze snem towarzyszących depresji

Dawkowanie i sposób stosowania

Kwetiapina jest zawsze przyjmowana doustnie, niezależnie od posiłków (wyjątek stanowią tabletki o przedłużonym uwalnianiu, które należy przyjmować co najmniej godzinę przed posiłkiem). Dawkowanie jest ściśle indywidualne i zależy od wskazania oraz odpowiedzi pacjenta na leczenie.

Wskazanie Dawka początkowa Dawka podtrzymująca Uwagi
Schizofrenia 25 mg x 2/dobę 300-800 mg/dobę Stopniowe zwiększanie o 50-100 mg
Mania 50 mg x 2/dobę 400-800 mg/dobę Szybsze zwiększanie dawki
Depresja dwubiegunowa 50 mg przed snem 300 mg/dobę Jednorazowo wieczorem
Bezsenność (off-label) 6,25-12,5 mg 25-100 mg/dobę Najmniejsza skuteczna dawka

Maksymalna dawka dobowa stosowana u dorosłych to 800 mg. Dawkę leku należy zwiększać stopniowo zależnie od odpowiedzi pacjenta na leczenie.

Działania niepożądane

Kwetiapina, jak każdy lek psychotropowy, może powodować różnorodne działania niepożądane. Profil bezpieczeństwa różni się znacznie w zależności od stosowanej dawki.

Najczęstsze działania niepożądane:

  • Sedacja i senność – szczególnie na początku leczenia
  • Zawroty głowy i omdlenia – związane z hipotensją ortostatyczną
  • Suchość w ustach
  • Zaparcia
  • Zwiększenie masy ciała – zwykle przy dawkach >100 mg/dobę
  • Tachykardia

Działania niepożądane wymagające uwagi:

  • Podwyższenie stężenia trójglicerydów, cholesterolu całkowitego we krwi
  • Zwiększenie stężenia we krwi hormonu prolaktyny, które może prowadzić do obrzęku piersi zarówno u mężczyzn, jak i kobiet, oraz niespodziewanego wytwarzania mleka, braku lub nieregularnego miesiączkowania u kobiet
  • Zaburzenia rytmu serca (wydłużenie QT)
  • Objawy pozapiramidowe (rzadko)

Objawy wymagające natychmiastowej interwencji medycznej:

  1. Wysoka temperatura (gorączka), sztywność mięśni, nasilone pocenie się lub zmniejszona świadomość (złośliwy zespół neuroleptyczny)
  2. Gorączka, objawy grypopodobne, ból gardła lub jakiekolwiek inne zakażenie – może to być następstwo bardzo małej liczby krwinek białych we krwi
  3. Niekontrolowane ruchy mięśni (późna dyskineza)

Przeciwwskazania i ostrzeżenia

Przeciwwskazaniem jest nadwrażliwość na kwetiapinę. Nie zaleca się stosowania kwetiapiny u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat z powodu braku odpowiednich danych uzasadniających stosowanie tego leku w tej grupie wiekowej.

Szczególne grupy pacjentów:

Pacjenci w podeszłym wieku: Klirens leku ulega wydłużeniu u pacjentów w wieku podeszłym o 30-50% w porównaniu z osobami młodymi, co wymaga redukcji dawek.

Ciąża i laktacja: Kwetiapina należy do kategorii C wg klasyfikacji leków stosowanych w ciąży, konieczne jest zatem zachowanie odpowiedniej ostrożności podczas jego stosowania. Jednocześnie kwetiapina jest jednym z najbezpieczniejszych leków w okresie laktacji – preparat ten przenika do mleka matki w znikomym stężeniu – karmione piersią dziecko eksponowane jest na jedynie ok. 0,1% dawki leku stosowanej przez matkę.

Zaburzenia czynności wątroby: U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby należy rozpocząć leczenie od niższych dawek i zwiększać je stopniowo pod ścisłą kontrolą medyczną.

Interakcje z innymi lekami

Kwetiapina podlega metabolizmowi wątrobowemu głównie przez cytochrom CYP3A4, co stwarza potencjał dla wielu interakcji lekowych.

Leki zwiększające stężenie kwetiapiny:

  • Inhibitory CYP3A4: ketokonazol, itrakonazol, flukonazol, erytromycyna, klarytromycyna
  • Inhibitory proteazy HIV: ritonawir, indynawir
  • Inne: fluwoksamina, nefazodon
  • Sok grejpfrutowy – należy unikać podczas terapii

Leki zmniejszające stężenie kwetiapiny:

  • Induktory enzymatyczne: karbamazepina, fenytoina, barbiturany, ryfampicyna
  • Glikokortykosteroidy przy długotrwałym stosowaniu

Leki wymagające szczególnej ostrożności:

  • Leki wydłużające QT: amiodaron, sotalol, chlorpromazyna
  • Leki hipotensyjne: może nasilić spadek ciśnienia
  • Alkohol: nasilenie sedacji i zaburzeń kognitywnych

Monitoring i kontrola leczenia

Podczas terapii kwetiapiną zalecane jest regularne monitorowanie:

  • Masa ciała i BMI – co miesiąc przez pierwsze 3 miesiące, następnie co 3 miesiące
  • Ciśnienie tętnicze – szczególnie w pierwszych tygodniach leczenia
  • Parametry lipidowe – przed leczeniem i po 12 tygodniach
  • Glikemia – u pacjentów z czynnikami ryzyka cukrzycy
  • Morfologia krwi – przy podejrzeniu zaburzeń hematologicznych
  • EKG – u pacjentów z chorobami serca

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Czy kwetiapina uzależnia?

Kwetiapina nie powoduje uzależnienia w klasycznym znaczeniu tego słowa. Po nagłym zaprzestaniu podawania kwetiapiny opisywano ostre objawy odstawienia, takie jak: bezsenność, nudności, ból głowy, biegunka, wymioty, zawroty głowy i rozdrażnienie. Dlatego zaleca się stopniowe odstawianie kwetiapiny przez okres co najmniej jednego do dwóch tygodni. Te objawy wynikają z adaptacji organizmu do obecności leku, a nie z mechanizmu uzależnienia.

Czy można prowadzić samochód podczas leczenia kwetiapiną?

Kwetiapina, zwłaszcza w początkowym okresie leczenia, może powodować senność, zawroty głowy i omdlenia. Nie należy wówczas prowadzić pojazdów ani obsługiwać urządzeń mechanicznych. Po okresie adaptacji, gdy działania niepożądane zmniejszą się, prowadzenie pojazdów może być możliwe, ale zawsze po konsultacji z lekarzem.

Jak długo trwa leczenie kwetiapiną?

Czas leczenia zależy od wskazania. W ostrych epizodach psychotycznych leczenie może trwać kilka miesięcy, natomiast w chorobach przewlekłych jak schizofrenia czy choroba afektywna dwubiegunowa może być konieczne leczenie długoterminowe lub nawet dożywotnie. Nawet jeśli pacjent poczuje się lepiej, lekarz może zalecić dalsze stosowanie leku.

Czy kwetiapina powoduje przyrost masy ciała?

Wpływ na funkcje metaboliczne staje się istotny przy stosowaniu dawek powyżej 100 mg na dobę. Wyniki badań wskazują, że przy długotrwałym stosowaniu kwetiapiny w dawce przeciętnie 116,8 mg, po 44 miesiącach leczenia obserwowano wzrost masy ciała o niecałe 2 kg i parametru BMI o 0,52. Kwetiapina w niskich dawkach, 25–50 mg na dobę, jest bezpiecznym lekiem pod kątem wpływu na glikemię, nie różniąc się pod tym względem istotnie od stosowanych również w zaburzeniu lękowym uogólnionym leków z grupy SSRI.

Czy kwetiapina wpływa na funkcje seksualne?

W małych i umiarkowanych dawkach (25–300 mg) kwetiapina wiąże się z niskim ryzykiem wystąpienia zaburzeń funkcji seksualnych, co stanowi istotny argument podczas wyboru zindywidualizowanego leczenia u młodych dorosłych. Jest to znacząca zaleta w porównaniu z wieloma innymi lekami psychotropowymi.

Czy można przyjmować kwetiapinę w ciąży?

Kwetiapina jest częstym wyborem terapeutycznym u kobiet w ciąży i najczęściej przepisywanym w ciąży lekiem przeciwpsychotycznym. Badania wskazują, że jej stosowanie nie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia wad wrodzonych u dziecka. Jednak każda decyzja o leczeniu w ciąży musi być podjęta przez lekarza po dokładnej ocenie stosunku korzyści do ryzyka.

Co robić przy pominięciu dawki?

Jeśli pacjent pominie dawkę, należy przyjąć ją jak najszybciej po zauważeniu pominięcia. Jeżeli zbliża się pora przyjęcia następnej dawki, należy pominąć zapomnianą dawkę i kontynuować normalny schemat dawkowania. Nigdy nie należy przyjmować podwójnej dawki w celu nadrobienia pominiętej.

Czy kwetiapina może być stosowana u osób starszych?

Kwetiapina może być stosowana u pacjentów w podeszłym wieku, ale wymaga szczególnej ostrożności i często redukcji dawek. Kwetiapina nie jest zatwierdzona do leczenia objawów psychotycznych w przebiegu chorób otępiennych. W randomizowanych badaniach klinicznych obserwowano w przybliżeniu 3-krotne zwiększenie ryzyka powikłań dotyczących układu naczyniowego mózgu u tej grupy pacjentów.

Bibliografia

  1. Maan JS, Ershadi M, Khan I, Saadabadi A. Quetiapine. [Updated 2023 Aug 28]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan-. PMID: 29083706
  2. Cross AJ, Widzowski D, Maciag C, Zacco A, Hudzik T, Liu J, Nyberg S, Wood MW. Quetiapine and its metabolite norquetiapine: translation from in vitro pharmacology to in vivo efficacy in rodent models. Br J Pharmacol. 2016 Jan;173(1):155-66. DOI: 10.1111/bph.13346 PMID: 26436896