Aroma-Activ to kosmetyczny żel zawierający olejki eteryczne, o łagodnym działaniu rozgrzewającym. Stosowany do masażu dziecka, pozwala mu odprężyć się i spokojnie zasnąć. Żel jest przeznaczony do masażu pielęgnacyjno-relaksacyjnego skóry karku i/lub klatki piersiowej dzieci po ukończeniu 2. roku życia. Produkt jest dostępny bez recepty.
Aromatol Hot żel to preparat o miejscowym działaniu rozgrzewającym. Stosowany jest do nacierania klatki piersiowej i pleców w bólach towarzyszących schorzeniom górnych dróg oddechowych. Dzięki działaniu olejków eterycznych (inhalacje) ułatwia również oddychanie. Jest pomocniczo stosowany w zapaleniu oskrzeli, przeziębieniu, katarze, a także w schorzeniach reumatycznych. Jest dostępny bez recepty.
Capsigel N to lek dostępny bez recepty, który ma postać emulsji na skórę. Jest stosowany jako środek rozgrzewający w bólach mięśniowych, takich jak naciągnięcia czy bolesne skurcze mięśni. Może być również pomocniczo stosowany w bólach przy stanach zapalnych stawów oraz w nerwobólach, takich jak zapalenie korzonków nerwowych czy rwa kulszowa. Po aplikacji na skórę wywiera działanie drażniące, powodując jej przekrwienie, zaczerwienienie a jednocześnie rozgrzanie.
Dernilan to lek dostępny bez recepty, który ma postać maści do stosowania miejscowego na skórę. Jest to preparat dermatologiczny, który dzięki skojarzonemu działaniu swoich składników działa przeciwzapalnie i gojąco na zmienioną chorobowo skórę. Szczególnie polecany jest w przypadkach bolesnych i głębokich pęknięć zgrubiałego i zrogowaciałego naskórka. Ułatwia usuwanie zgrubiałego naskórka ze stóp i rąk.
Maść kamforowa to lek dostępny bez recepty, który działa rozgrzewająco i przeciwbólowo. Zawiera substancję czynną – kamforę, która powoduje przekrwienie skóry i częściowe porażenie zakończeń czuciowych. Stosuje się go w łagodzeniu dolegliwości związanych z bólem mięśni, stawów oraz w leczeniu objawów przeziębienia. Maść można stosować u dorosłych i dzieci w wieku powyżej 6 lat.
Neo-Capsiderm to lek w postaci maści, który działa rozgrzewająco. Jest stosowany jako środek łagodzący bóle mięśniowe, takie jak naciągnięcia czy bolesne skurcze mięśni. Ponadto, może być używany pomocniczo w bólach związanych ze stanami zapalnymi stawów oraz w przypadku nerwobólów. Lek jest dostępny bez recepty.
Olej kamforowy to lek dostępny bez recepty, który jest stosowany zewnętrznie na skórę. Substancją czynną leku jest kamfora. Produkt leczniczy stosuje się w bólach mięśniowo-stawowych. Lek jest przeznaczony dla dorosłych oraz dzieci w wieku powyżej 6 lat. Olej kamforowy powoduje miejscowe przekrwienie.
Olej kamforowy Aflofarm to tradycyjny produkt leczniczy, który jest dostępny bez recepty. Wykazuje działanie rozgrzewające i przeciwbólowe. Jest stosowany w stanach przeziębienia, zapalenia lub bólu ucha, a także w przypadku bólów mięśniowych i stawowych. Produkt jest przeznaczony do stosowania miejscowego na skórę.
Olej kamforowy to środek stosowany zewnętrznie na skórę, znany z właściwości wywołujących miejscowe przekrwienie. Używany jest głównie do łagodzenia bólu mięśni i stawów, przynosząc ulgę w stanach napięcia i dyskomfortu. Doskonale sprawdza się jako naturalny środek na różnego rodzaju dolegliwości bólowe.
Rub-Arom to maść o działaniu rozgrzewającym, która jest dostępna bez recepty. Jest stosowana miejscowo do nacierania w przypadku bólów mięśniowych, stawowych oraz nerwobólach. Ponadto, może być używana do nacierania klatki piersiowej i pleców w infekcjach górnych dróg oddechowych, takich jak grypa i przeziębienie. Składniki aktywne to tymol, lewomentol, kamfora oraz olejki eteryczne: cedrowy, eukaliptusowy i terpentynowy z sosny nadmorskiej.
Spirytus kamforowy to płyn do nacierania skóry, który zawiera kamforę i etanol. Jest stosowany jako środek rozgrzewający w przeziębieniach, bólach stawowych i mięśniowych. Wywołuje miejscowe przekrwienie skóry, co łagodzi ból i zapalenie. Jest dostępny bez recepty.
Spirytus kamforowy Aflofarm to lek dostępny bez recepty, który ma postać płynu do stosowania na skórę. Zawiera substancję czynną – kamforę, która wywołuje miejscowe przekrwienie skóry. Lek jest stosowany w bólach mięśniowych i stawowych.
Viprosal B to maść stosowana zewnętrznie, która zawiera cztery substancje czynne: jad żmii, kwas salicylowy, kamforę i terpentynę (olejek terpentynowy z sosny nadmorskiej). Dzięki skojarzonemu działaniu składników, preparat wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne. Maść jest przeznaczona do stosowania miejscowego w celu łagodzenia bólów neuralgicznych (nerwobólów) i bólów stawowych. Viprosal B jest dostępny bez recepty.
Kamfora – surowiec farmaceutyczny, który jest otrzymywany naturalnie z olejku eterycznego cynamonowca kamforowego lub syntetycznie z pinenu. Kamfora wykazuje działanie rozgrzewające, antyseptyczne, a także poprawia ukrwienie skóry. Łagodzi bóle stawów i mięśni, kaszel oraz swędzenie skóry. Wskazaniem do stosowania kamfory są bóle mięśni i stawów, nerwobóle, pomocniczo przy przeziębieniu oraz do odkażania skóry.
Kamfora dostępna jest w postaci olejku, spirytusu i maści. Występuje również w połączeniu z innymi substancjami m.in. lewomentolem, kwasem salicylowym, alantoiną, balsamem peruwiańskim oraz różnymi olejkami (sosnowy, rozmarynowy, eukaliptusowy) w maściach przeciwbólowych, przeciwzapalnych, pielęgnacyjnych do stóp i dłoni oraz preparatach do nacierań klatki piersiowej w przebiegu przeziębienia.
Kamfora w postaci olejku znalazła również zastosowanie w kosmetyce jako składnik produktów na trądzik, antyperspirantów oraz pomadek do ust.
Możliwe działania niepożądane: występują rzadko i jest to najczęściej alergia kontaktowa lub stany zapalne skóry (zaczerwienienie).
Uwaga: Nie zaleca się stosowania kamfory na duże powierzchnie ciała i uszkodzoną skórę oraz w obrębie twarzy i błon śluzowych.
Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10
Kamfora jest jedną z najstarszych substancji leczniczych znaną ludzkości, którą stosowano już w starożytnych Indiach oraz Chinach. Ta aromatyczna substancja krystaliczna, o charakterystycznym, intensywnym zapachu, przez wieki służyła jako środek przeciwbólowy, rozgrzewający i przeciwzapalny. Obecnie kamfora stanowi składnik wielu preparatów dostępnych w polskich aptekach, a jej skuteczność w łagodzeniu bólów mięśniowych, stawowych oraz objawów przeziębienia została potwierdzona licznymi badaniami naukowymi. Współczesna farmakologia wyjaśniła mechanizm działania kamfory na poziomie molekularnym, co pozwoliło na optymalne wykorzystanie jej właściwości terapeutycznych przy zachowaniu bezpieczeństwa stosowania.
Kamfora (łac. Camphorum) to organiczny związek chemiczny z grupy terpenów, konkretnie bicykliczny monoterpenowy keton o wzorze molekularnym C₁₀H₁₆O. Substancja ta charakteryzuje się białą lub prawie białą, krystaliczną strukturą, gęstością 0,992 g/cm³ oraz charakterystycznym aromatyczno-drzewnym zapachem. Jedną z najważniejszych właściwości fizycznych kamfory jest jej zdolność do sublimacji w temperaturze pokojowej, czyli przechodzenia bezpośrednio ze stanu stałego w gazowy.
Tradycyjnie kamforę pozyskiwano z cynamonowca kamforowego (Cinnamomum camphora), majestatycznego drzewa z rodziny wawrzynowatych (Lauraceae), które może osiągać wysokość do 50 metrów i żyć nawet tysiąc lat. Surowiec otrzymywano poprzez destylację z parą wodną kory, gałązek i drewna tego rośliny. Naturalna kamfora występuje w dwóch formach enancjomerycznych: prawoskrętnej (D-kamfora) o konfiguracji 1R,4R i lewoskrętnej (L-kamfora) o konfiguracji 1S,4S.
Współcześnie większość kamfory stosowanej w medycynie jest produkowana syntetycznie z α-pinenu, składnika olejków eterycznych drzew iglastych, który można pozyskać z terpentyny. Kamfora syntetyczna, choć chemicznie identyczna z naturalną, nie wykazuje aktywności optycznej i jest dostępna w formie racematu.
Najnowsze badania naukowe wyjaśniły precyzyjny mechanizm działania kamfory na poziomie receptorów komórkowych. Kamfora wywiera swoje efekty terapeutyczne poprzez oddziaływanie z kanałami jonowymi z rodziny TRP (Transient Receptor Potential), które pełnią kluczową rolę w percepcji bólu, temperatury i innych bodźców sensorycznych.
Kamfora działa jako agonista następujących receptorów:
Jednocześnie kamfora blokuje receptor TRPA1 (Transient Receptor Potential Ankyrin 1), który jest odpowiedzialny za percepcję ostrych, piekących bodźców i aktywowany przez związki dokuczliwe takie jak olej musztardowy czy cynamon.
Kluczowym aspektem działania kamfory jest jej zdolność do indukowania desensytyzacji receptorów TRPV1. Badania wykazały, że choć kamfora aktywuje te receptory w mniejszym stopniu niż capsaicyna, powoduje znacznie silniejszą i szybszą desensytyzację. Ten mechanizm wyjaśnia, dlaczego kamfora wywiera działanie przeciwbólowe bez początkowego intensywnego uczucia pieczenia charakterystycznego dla capsaicyny.
Kamfora wykazuje doskonałą penetrację przez skórę i błony śluzowe. Po aplikacji miejscowej szybko wchłania się do krążenia systemowego, osiągając maksymalne stężenie w osoczu w ciągu 5-90 minut po aplikacji. Substancja jest lipofilna, co oznacza, że łatwo gromadzi się w tkankach tłuszczowych oraz innych tkanek bogatych w lipidy.
Objętość dystrybucji kamfory wynosi 2-4 L/kg masy ciała, co wskazuje na szeroką dystrybucję w organizmie.
Kamfora jest metabolizowana głównie w wątrobie poprzez procesy utleniania i glukuronizacji. Główne szlaki metaboliczne obejmują:
Nieaktywne metabolity są wydalane głównie przez nerki. Okres półtrwania kamfory w organizmie wynosi około 167 minut (około 2,8 godziny), co oznacza stosunkowo szybką eliminację.
Kamfora wywiera wielokierunkowe działanie przeciwbólowe poprzez:
W terapii schorzeń układu oddechowego kamfora działa poprzez:
Badania potwierdziły, że kamfora wykazuje działanie:
Kamfora znajduje szerokie zastosowanie w leczeniu:
| Wskazanie | Mechanizm działania | Stężenie preparatu |
|---|---|---|
| Bóle mięśniowe | Desensytyzacja TRPV1, poprawa mikrokrążenia | 1-10% |
| Bóle stawowe | Działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe | 3-10% |
| Nerwobóle | Miejscowa anestezja | 5-10% |
| Kontuzje sportowe | Przeciwzapalne, przeciwobrzękowe | 3-11% |
W terapii infekcji górnych dróg oddechowych kamfora jest stosowana jako:
Kamfora wykazuje skuteczność w leczeniu:
Na polskim rynku dostępne są następujące kategorie preparatów:
Nowoczesne plastry transdermalne z kamforą zapewniają:
Dorośli i młodzież powyżej 12 lat:
Dzieci 6-12 lat:
Lista przeciwwskazań do stosowania kamfory obejmuje:
Najczęstsze działania niepożądane po miejscowym stosowaniu:
W przypadku absorpcji większych ilości mogą wystąpić:
Kamfora w większych dawkach może być toksyczna:
W przypadku przypadkowego spożycia kamfory należy natychmiast skontaktować się z Centrum Informacji Toksykologicznej (tel. 22 619 66 54) lub wezwać pogotowie ratunkowe.
Kamfora może wzmacniać działanie:
W recepturze aptecznej należy unikać łączenia kamfory z:
W Polsce w leczeniu bólów mięśni i stawów stosuje się preparaty kamforowe w połączeniu z innymi substancjami czynnymi:
Kamfora stanowi składnik wielu preparatów stosowanych w leczeniu:
Popularne substancje czynne łączone z kamforą w preparatach na infekcje dróg oddechowych dostępnych w polskich aptekach to mentol, olejek eukaliptusowy, olejek sosnowy, tymol oraz guajakol.
Kamfora nie powinna być stosowana u dzieci poniżej 6. roku życia ze względu na zwiększone ryzyko toksyczności. U dzieci starszych dawki należy zmniejszyć o połowę i stosować pod nadzorem osoby dorosłej. Szczególną ostrożność należy zachować przy aplikacji w okolicy twarzy i szyi.
Kuracja preparatami kamforowymi nie powinna przekraczać 2-3 tygodni bez przerwy. W przypadku przewlekłych dolegliwości można stosować terapię cykliczną z przerwami 1-2 tygodniowymi. Jeśli objawy nie ustępują po tygodniu stosowania, należy skonsultować się z lekarzem.
Stosowanie kamfory w ciąży i podczas karmienia piersią nie jest zalecane ze względu na brak wystarczających danych o bezpieczeństwie. Substancja może przenikać przez barierę łożyskową i do mleka matki. W przypadku konieczności zastosowania należy skonsultować się z lekarzem.
Objawy przedawkowania mogą obejmować podrażnienie skóry, nudności, wymioty, pobudzenie psychoruchowe, drgawki, a w skrajnych przypadkach depresję oddechową. W przypadku przypadkowego spożycia należy natychmiast skontaktować się z Centrum Informacji Toksykologicznej lub pogotowiem ratunkowym.
Kamfora może być stosowana jednocześnie z doustnymi lekami przeciwbólowymi (paracetamol, ibuprofen), jednak nie zaleca się łączenia z innymi preparatami miejscowymi bez konsultacji z farmaceutą. Może wystąpić addytywne działanie i zwiększone ryzyko podrażnień skóry.
Preparaty kamforowe należy przechowywać w temperaturze pokojowej (15-25°C), w miejscu suchym, niedostępnym dla dzieci. Ze względu na lotność kamfory, opakowania powinny być szczelnie zamknięte. Nie zamrażać preparatów w postaci żeli i kremów.
Tak, kamfora może wywoływać reakcje alergiczne, szczególnie u osób z atopią. Przed pierwszym użyciem zaleca się wykonanie testu alergicznego poprzez nałożenie małej ilości preparatu na wewnętrzną stronę przedramienia i obserwację przez 24 godziny. W przypadku wystąpienia zaczerwienienia, swędzenia lub wysypki należy przerwać stosowanie.
Po aplikacji preparatów z kamforą nie zaleca się ekspozycji na intensywne promieniowanie słoneczne przez co najmniej 2-3 godziny, ponieważ może wystąpić zwiększona wrażliwość skóry na UV. W przypadku konieczności wyjścia na słońce należy dokładnie umyć miejsce aplikacji i zastosować krem z filtrem UV.
