Ketonal

Ketonal to lek przeciwzapalny zawierający substancję czynną ketoprofen z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Ketoprofen charakteryzuje się działaniem przeciwbólowym, przeciwzapalnym oraz przeciwgorączkowym, co czyni go preparatem stosowanym w różnorodnych schorzeniach związanych z bólem i stanem zapalnym.

Wskazania do zastosowania Ketonal obejmują szeroki zakres dolegliwości bólowych i stanów zapalnych. W postaci żelu lek znajduje zastosowanie w leczeniu bólu okolicy lędźwiowej, bólu mięśni oraz bólu reumatycznego. Preparat wykazuje również skuteczność w przypadku skręceń i uszkodzeń powysiłkowych, gdzie miejscowe działanie przeciwzapalne pomaga w redukcji obrzęku i bólu. Ketoprofen w żelu jest również wskazany przy bólu mięśniowo-szkieletowym i obrzęku spowodowanym urazami sportowymi, co czyni go popularnym wyborem wśród osób aktywnych fizycznie.

Lek wykazuje szczególną przydatność w leczeniu bólu w zapaleniu stawów o nasileniu łagodnym do umiarkowanego. W postaci roztworów do wstrzykiwań Ketonal znajduje zastosowanie w leczeniu objawowym zapalnych i zwyrodnieniowych schorzeń reumatycznych układu kostnego. Wskazaniami do podawania domięśniowego są reumatoidalne zapalenie stawów, choroba zwyrodnieniowa stawów oraz bóle o umiarkowanym nasileniu. Z kolei podanie dożylne jest szczególnie przydatne w przypadku bólów pooperacyjnych, gdzie zapewnia szybkie i skuteczne działanie przeciwbólowe.

Mechanizm działania ketoprofenu opiera się na hamowaniu enzymów cyklooksygenazy, co prowadzi do zmniejszenia syntezy mediatorów zapalnych, takich jak prostaglandyny. Dzięki temu lek nie tylko łagodzi ból, ale również redukuje stan zapalny i obrzęk w miejscu zastosowania. Różnorodność postaci farmaceutycznych – od żeli do stosowania miejscowego po roztwory do wstrzykiwań – pozwala na dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta i charakteru schorzenia.

Jaki jest skład Ketonal, jakie substancje zawiera?

Substancją czynną we wszystkich postaciach Ketonal jest ketoprofen, jednak jego stężenie różni się w zależności od postaci farmaceutycznej.

W postaci żelu 1 gram preparatu zawiera 25 mg ketoprofenu (2,5%). Pozostałe składniki żelu to karbomer, trolamina, etanol 96%, esencja lawendowa oraz woda oczyszczona. Żel charakteryzuje się jednorodną, przejrzystą konsystencją o zapachu lawendy i alkoholu.

Roztwór do wstrzykiwań zawiera 50 mg ketoprofenu w każdym ml, co oznacza, że jedna ampułka o pojemności 2 ml dostarcza 100 mg substancji czynnej. Dodatkowymi składnikami roztoru są glikol propylenowy, etanol, alkohol benzylowy, wodorotlenek sodu oraz woda do wstrzykiwań.

Warto zwrócić uwagę, że żel zawiera około 4,07 g etanolu w maksymalnej dawce dobowej (15 g żelu), co odpowiada około 271,32 mg etanolu w 1 g żelu. Z kolei roztwór do wstrzykiwań zawiera 12,3% etanolu, czyli 200 mg etanolu na dawkę. Preparaty zawierają również inne substancje pomocnicze, takie jak alkohol benzylowy (40 mg w ampułce) oraz glikol propylenowy (800 mg w ampułce), które mogą mieć znaczenie u pacjentów z grup wysokiego ryzyka.

Jak dawkować Ketonal?

Dawkowanie Ketonal różni się znacząco w zależności od postaci farmaceutycznej i metody podania. Zawsze należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę przez najkrótszy okres konieczny do złagodzenia objawów.

Żel do stosowania miejscowego:

U dorosłych i młodzieży powyżej 15. roku życia niewielką ilość żelu należy nanosić na skórę w obrębie bolesnego miejsca i wcierać delikatnie w skórę przez kilka minut dwa lub trzy razy na dobę. Ilość użytego żelu należy dostosować do powierzchni bolącego miejsca. Maksymalną ilością żelu, którą można zastosować w ciągu doby, jest 15 g (co odpowiada 375 mg ketoprofenu). Dla orientacji – 7,5 g żelu znajduje się w około 9 cm wyciśniętego paska żelu.

Roztwór do wstrzykiwań – podanie domięśniowe:

U dorosłych i dzieci powyżej 15. roku życia zaleca się 1 ampułkę (100 mg ketoprofenu) jeden lub dwa razy na dobę. W razie potrzeby leczenie można uzupełnić preparatami doustnymi lub przezskórnymi.

Roztwór do wstrzykiwań – podanie dożylne:

Ketoprofen w infuzji dożylnej można podawać jedynie w warunkach szpitalnych. Infuzję należy podawać w ciągu ½ do 1 godziny, przez maksymalnie 48 godzin. Maksymalna dawka wynosi 200 mg na dobę.

• Infuzja krótkotrwała: Zawartość 1 do 2 ampułek (100-200 mg ketoprofenu) uzupełnić do 100 ml 0,9% roztworem chlorku sodu i podawać w ciągu ½ do 1 godziny. Infuzję można powtórzyć po 8 godzinach.
• Infuzja ciągła: Zawartość 1 do 2 ampułek (100-200 mg ketoprofenu) uzupełnić do 500 ml płynem infuzyjnym i podawać w ciągu 8 godzin. Infuzję można powtórzyć po 8 godzinach.

U pacjentów w podeszłym wieku leczenie rozpoczyna się od najmniejszej dostępnej dawki i kontynuuje najmniejszą dawką skuteczną, ze względu na większe ryzyko ciężkich skutków niepożądanych.

Co zrobić w przypadku przedawkowania Ketonal?

Przedawkowanie Ketonal stosowanego miejscowo jest mało prawdopodobne, jednak w przypadku omyłkowego spożycia żelu należy niezwłocznie zwrócić się do lekarza lub najbliższego szpitala, gdyż mogą wystąpić ogólnoustrojowe działania niepożądane.

W przypadku przedawkowania roztworów do wstrzykiwań u osób dorosłych głównymi objawami są ból głowy, zawroty głowy, senność, nudności, wymioty, biegunka i ból brzucha. W przypadku ciężkiego zatrucia pacjenta należy natychmiast przetransportować na wyspecjalizowany oddział szpitalny w celu leczenia objawowego.

Nie istnieje specyficzna odtrutka w przypadku przedawkowania ketoprofenem. Leczenie polega na terapii objawowej i podtrzymującej funkcje życiowe. Zakres i nasilenie objawów przedawkowania zależy od ilości przyjętego leku.

W razie jakichkolwiek wątpliwości związanych z podejrzeniem przedawkowania należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą, nawet jeśli objawy wydają się nieistotne.

Co mogę jeść i pić podczas stosowania Ketonal – czy mogę spożywać alkohol?

Podczas stosowania Ketonal należy zachować szczególną ostrożność w odniesieniu do spożywania alkoholu. Lek zawiera etanol we wszystkich postaciach farmaceutycznych – żel zawiera około 271 mg etanolu w 1 g preparatu, a roztwór do wstrzykiwań zawiera 200 mg etanolu na dawkę.

Jednoczesne spożywanie alkoholu może nasilić działania niepożądane ketoprofenu, szczególnie te dotyczące przewodu pokarmowego i układu nerwowego. Alkohol może zwiększać ryzyko wystąpienia krwawień z przewodu pokarmowego, które stanowią jedno z poważniejszych działań niepożądanych niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Szczególnie ostrożni powinni być pacjenci z chorobą alkoholową, u których ryzyko działań niepożądanych jest znacznie zwiększone. Należy również wziąć pod uwagę obecność etanolu w preparacie u kobiet ciężarnych lub karmiących piersią oraz u osób z grup wysokiego ryzyka, takich jak pacjenci z chorobami wątroby lub padaczką.

Co do żywności, nie ma szczególnych ograniczeń pokarmowych podczas stosowania Ketonal. Zaleca się jednak unikanie nadmiernego spożycia potasu w diecie u pacjentów przyjmujących równocześnie leki oszczędzające potas, gdyż ketoprofen może wpływać na gospodarkę wodną i elektrolitową organizmu.

Czy można stosować Ketonal w okresie ciąży i karmienia piersią?

Ketonal nie należy stosować w okresie ciąży, szczególnie w ostatnich 3 miesiącach. Stosowanie ketoprofenu w tym okresie może zaszkodzić nienarodzonemu dziecku oraz być przyczyną komplikacji podczas porodu.

W pierwszych 6 miesiącach ciąży nie należy stosować Ketonal, chyba że lekarz uzna jego użycie za bezwzględnie konieczne. Jeśli konieczne jest leczenie w tym okresie, zaleca się zastosowanie jak najmniejszej dawki przez możliwie najkrótszy czas.

Ketoprofen może powodować zaburzenia czynności nerek i serca u nienarodzonego dziecka. Może zwiększać skłonność do krwawień u matki i dziecka oraz powodować opóźnienie lub wydłużenie okresu porodu. Od 20. tygodnia ciąży lek może skutkować zaburzeniami czynności nerek u nienarodzonego dziecka, jeśli jest przyjmowany dłużej niż kilka dni.

Karmienie piersią:

Nie wiadomo, czy ketoprofen przenika do mleka kobiecego. Kobietom karmiącym piersią nie należy podawać Ketonal. Stosowanie ketoprofenu w okresie karmienia piersią nie jest zalecane ze względu na potencjalne ryzyko dla dziecka.

Wpływ na płodność:

Ketonal może utrudniać zajście w ciążę poprzez zmniejszenie skuteczności domacicznych procesów rozrodczych. Jeżeli pacjentka planuje ciążę, ma problemy z zajściem w ciążę lub jest poddawana badaniom w związku z niepłodnością, powinna koniecznie poinformować o tym lekarza. Lekarz może rozważyć zakończenie stosowania leku.

Jakie są skutki uboczne Ketonal?

Jak każdy lek, Ketonal może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego pacjenta one wystąpią. Najczęściej występują miejscowe reakcje skórne, które czasami mogą rozprzestrzeniać się poza miejsce nałożenia żelu.

Często występujące działania niepożądane (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):

• Depresja, nerwowość, koszmary senne, senność
• Ogólne osłabienie, złe samopoczucie, uczucie mrowienia
• Obrzęki, nudności, brak apetytu, wymioty

Niezbyt często występujące (mogą występować rzadziej niż u 1 na 100 osób):

• Miejscowe reakcje skórne: rumień, świąd, wyprysk, odczucie pieczenia
• Łagodne, przemijające zapalenie skóry
• Niedokrwistość, ból głowy, zawroty głowy
• Krwioplucie, duszność, zapalenie gardła
• Zaparcie, biegunka, zapalenie błony śluzowej żołądka
• Wysypka, łysienie, nadmierne pocenie się

Rzadko występujące (mogą występować rzadziej niż u 1 na 1000 osób):

• Pokrzywka, wysypka, nadwrażliwość na światło
• Wysypka pęcherzowa, ciężkie reakcje skórne
• Przypadki ciężkich reakcji, które mogą rozprzestrzeniać się lub być uogólnione

Bardzo rzadko występujące (mogą występować rzadziej niż u 1 na 10 000 osób):

• Reakcja anafilaktyczna (ciężka reakcja alergiczna)
• Trudności w oddychaniu, zawroty głowy
• Nasilenie przewlekłej niewydolności nerek

Szczególnie niebezpieczne reakcje wymagające natychmiastowego przerwania leczenia:

• Alergiczna reakcja skórna
• Napad astmy
• Reakcja nadwrażliwości po ekspozycji leczonego miejsca na słońce lub promienie UV
• Ciężka reakcja skórna, która szybko się rozprzestrzenia

Podczas działania promieni słonecznych opisywano ciężkie kontaktowe zapalenie skóry oraz długotrwałe reakcje nadwrażliwości na światło. Czasami nawet jednorazowe zastosowanie ketoprofenu może spowodować długotrwałą nadwrażliwość na światło słoneczne.

Czy mogę łączyć Ketonal z innymi lekami?

Ketonal może wchodzić w interakcje z wieloma różnymi lekami, co może wpływać na ich działanie oraz zwiększać ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.

Leki, których nie wolno stosować jednocześnie z Ketonal:

• Inne niesteroidowe leki przeciwzapalne (w tym selektywne inhibitory COX-2)
• Salicylany, w tym kwas acetylosalicylowy w dużych dawkach

Leki wymagające szczególnej ostrożności podczas jednoczesnego stosowania:

• Leki przeciwzakrzepowe (heparyna, warfaryna, dabigatran, apiksaban, rywaroksaban, edoksaban) – zwiększone ryzyko krwawień
• Leki przeciwpłytkowe (kwas acetylosalicylowy, tyklopidyna, klopidogrel, tirofiban) – zwiększone ryzyko krwawień
• Metotreksat – należy zachować ostrożność, szczególnie przy dużych dawkach
• Lit – lek stosowany w chorobach psychicznych
• Leki moczopędne – możliwe zmniejszenie ich działania
• Leki zmniejszające ciśnienie krwi – możliwe osłabienie ich działania

Inne ważne interakcje:

• Kortykosteroidy – zwiększone ryzyko działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego
• Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny – leki stosowane w depresji
• Takrolimus i cyklosporyna – leki hamujące układ odpornościowy
• Doustne leki przeciwcukrzycowe – możliwe zmiany ich działania
• Glikozydy naparstnicy – leki stosowane w chorobach serca
• Antybiotyki z grupy chinolonów
• Tenofowir – lek przeciwretrowirusowy

Ketoprofen może zaburzać czynność nerek u pacjentów z niewydolnością serca, marskością, nerczycą, przewlekłą niewydolnością nerek oraz u pacjentów w podeszłym wieku. U pacjentów z niewydolnością wątroby lekarz może zalecić zmianę dawkowania leku.

Pacjenci otrzymujący pochodne kumaryny (leki przeciwzakrzepowe) powinni skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania Ketonal. Nie zaleca się jednoczesnego stosowania żelu z innymi lekami działającymi miejscowo na tę samą powierzchnię skóry.

Aktualna ulotka leku Ketonal

Aktualna charakterystyka produktu leczniczego (ChPL)