Glucophage XR

Jakie są wskazania? Na co stosowany jest Glucophage XR?

Glucophage XR to preparat zawierający metforminę w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu, należący do grupy leków przeciwcukrzycowych zwanych biguanidami. Lek jest przeznaczony przede wszystkim do leczenia cukrzycy typu 2, znanej również jako cukrzyca insulinoniezależna, szczególnie u pacjentów z nadwagą.

Mechanizm działania metforminy polega na poprawie wykorzystania insuliny przez organizm oraz zmniejszeniu wytwarzania glukozy w wątrobie. U osób z cukrzycą trzustka nie produkuje wystarczającej ilości insuliny lub organizm nie jest w stanie właściwie wykorzystać wytworzonej insuliny, co prowadzi do nadmiernego zwiększenia stężenia glukozy we krwi. Preparat pomaga obniżyć stężenie glukozy we krwi do wartości jak najbardziej zbliżonych do prawidłowych.

Główne wskazania do stosowania preparatu obejmują:

• Cukrzyca typu 2 u dorosłych – preparat może być stosowany w monoterapii jako jedyny lek przeciwcukrzycowy lub w terapii skojarzonej z innymi lekami przeciwcukrzycowymi podawanymi doustnie bądź z insuliną. Szczególnie wskazany jest u pacjentów z nadwagą, ponieważ jego długotrwałe stosowanie łączy się z utrzymaniem masy ciała lub jej umiarkowanym zmniejszeniem.
• Zapobieganie cukrzycy typu 2 – preparat jest stosowany u pacjentów ze stanem przedcukrzycowym w celu zmniejszenia ryzyka rozwoju pełnoobjawowej cukrzycy.
• Zespół policystycznych jajników – metformina znajduje zastosowanie w leczeniu tego schorzenia hormonalnego.

U dorosłych z nadwagą długotrwałe stosowanie preparatu zmniejsza również ryzyko powikłań związanych z cukrzycą, takich jak choroby serca i naczyń krwionośnych, uszkodzenie nerek czy problemy z widzeniem. Postać o przedłużonym uwalnianiu zapewnia stopniowe uwalnianie substancji czynnej w organizmie, co pozwala na przyjmowanie leku raz dziennie i może poprawić tolerancję ze strony przewodu pokarmowego w porównaniu z tradycyjnymi formami metforminy.

Preparat nie zastępuje jednak prowadzenia zdrowego trybu życia. Pacjenci powinni kontynuować zalecenia lekarza dotyczące diety oraz regularnej aktywności fizycznej, ponieważ modyfikacja stylu życia stanowi fundamentalny element leczenia cukrzycy typu 2.

Aktualna ulotka leku Glucophage XR

Jaki jest skład Glucophage XR, jakie substancje zawiera?

Preparat dostępny jest w trzech mocach, różniących się zawartością substancji czynnej:

Tabletki 500 mg:

• Substancja czynna: metforminy chlorowodorek 500 mg (co odpowiada 390 mg metforminy)
• Substancje pomocnicze: magnezu stearynian, karmeloza sodowa, hypromeloza

Tabletki 750 mg:

• Substancja czynna: metforminy chlorowodorek 750 mg (co odpowiada 585 mg metforminy)
• Substancje pomocnicze: magnezu stearynian, karmeloza sodowa, hypromeloza 100 000 cPs

Tabletki 1000 mg:

• Substancja czynna: metforminy chlorowodorek 1000 mg (co odpowiada 780 mg metforminy)
• Substancje pomocnicze: magnezu stearynian, karmeloza sodowa, hypromeloza 100 000 cPs

Wszystkie moce preparatu zawierają mniej niż 1 mmol sodu (23 mg) w jednej tabletce, co oznacza, że lek jest praktycznie wolny od sodu. Hypromeloza i karmeloza sodowa w składzie pełnią funkcję substancji tworzących matrycę o przedłużonym uwalnianiu, dzięki czemu substancja czynna uwalniana jest stopniowo w przewodzie pokarmowym.

Wygląd tabletek:

• Tabletki 500 mg są białe lub białawe, okrągłe, dwustronnie wypukłe z wytłoczonym napisem "500" po jednej stronie
• Tabletki 750 mg są białe lub białawe, podłużne, dwustronnie wypukłe z wytłoczonym napisem "750" po jednej stronie i "MERCK" po drugiej stronie
• Tabletki 1000 mg są białe lub białawe, podłużne, dwustronnie wypukłe z wytłoczonym napisem "1000" po jednej stronie i "MERCK" po drugiej stronie

Zdarza się, że otoczka tabletki jest widoczna w stolcu – jest to normalne zjawisko w przypadku tabletek o przedłużonym uwalnianiu i nie stanowi powodu do niepokoju.

Jak dawkować Glucophage XR?

Co zrobić w przypadku przedawkowania Glucophage XR?

W przypadku zastosowania większej dawki preparatu niż zalecana może wystąpić kwasica mleczanowa – poważne powikłanie metaboliczne wymagające natychmiastowej interwencji medycznej.

Objawy przedawkowania obejmują:

• Wymioty
• Ból brzucha z kurczami mięśni
• Ogólne złe samopoczucie, któremu towarzyszy silne zmęczenie
• Trudności w oddychaniu
• Obniżenie temperatury ciała
• Zwolnienie czynności serca

Postępowanie w przypadku przedawkowania:

Jeśli wystąpi którykolwiek z powyższych objawów, pacjent powinien natychmiast uzyskać pomoc medyczną, ponieważ kwasica mleczanowa może prowadzić do śpiączki. Należy:

• Natychmiast odstawić preparat
• Skontaktować się z lekarzem
• Zgłosić się do najbliższego szpitala

Kwasica mleczanowa jest nagłym stanem zagrażającym życiu, w którym konieczne jest natychmiastowe leczenie w szpitalu. Leczenie zazwyczaj obejmuje hospitalizację i specjalistyczne procedury mające na celu usunięcie nadmiaru metforminy i kwasu mlekowego z organizmu.

Co mogę jeść i pić podczas stosowania Glucophage XR – czy mogę spożywać alkohol?

Podczas stosowania preparatu pacjent powinien przestrzegać zaleceń dietetycznych podanych przez lekarza. Lek nie zastępuje korzyści wynikających z prowadzenia zdrowego trybu życia, dlatego należy kontynuować wszelkie zalecenia dotyczące diety oraz regularnej aktywności fizycznej.

Alkohol:

Należy unikać spożywania nadmiernych ilości alkoholu podczas przyjmowania preparatu, ponieważ może to zwiększyć ryzyko kwasicy mleczanowej – poważnego powikłania metabolicznego. Alkohol może:

• Nasilać działanie metforminy na metabolizm glukozy
• Zwiększać ryzyko hipoglikemii, szczególnie gdy preparat jest stosowany w skojarzeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi
• Wpływać na czynność wątroby i nerek, co może sprzyjać rozwojowi kwasicy mleczanowej
• Zaburzać kontrolę glikemii

Zalecenia żywieniowe:

Pacjenci powinni stosować się do indywidualnych zaleceń żywieniowych otrzymanych od lekarza lub dietetyka. Ogólne zasady zdrowej diety w cukrzycy obejmują:

• Regularne spożywanie posiłków o stałych porach
• Kontrolowanie ilości węglowodanów w diecie
• Unikanie produktów wysoko przetworzonych i bogatych w cukry proste
• Zwiększenie spożycia błonnika pokarmowego
• Utrzymywanie odpowiedniego nawodnienia organizmu

Przyjmowanie leku z posiłkiem:

Preparat należy przyjmować w czasie posiłku lub bezpośrednio po posiłku. Pozwala to uniknąć działań niepożądanych związanych z trawieniem, takich jak nudności, wymioty czy biegunka. Przyjmowanie leku podczas wieczornego posiłku jest szczególnie zalecane.

Czy można stosować Glucophage XR w okresie ciąży i karmienia piersią?

Ciąża:

Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna porozmawiać z lekarzem w przypadku gdyby konieczne były jakiekolwiek zmiany w leczeniu lub monitorowaniu stężenia glukozy we krwi.

Cukrzyca w okresie ciąży wymaga szczególnej uwagi i ścisłej kontroli stężenia glukozy we krwi, ponieważ zarówno zbyt wysokie, jak i zbyt niskie wartości mogą wpływać na rozwój płodu. Lekarz oceni indywidualną sytuację pacjentki i zdecyduje o najodpowiedniejszej terapii. W niektórych przypadkach może być konieczne:

• Dostosowanie dawki preparatu
• Zmiana leczenia na insulinę
• Zwiększenie częstotliwości monitorowania stężenia glukozy
• Modyfikacja planu żywieniowego

Pacjentka nie powinna samodzielnie modyfikować ani przerywać leczenia bez konsultacji z lekarzem.

Karmienie piersią:

Preparat nie jest zalecany pacjentkom karmiącym piersią lub planującym karmienie piersią. Jeśli pacjentka karmi piersią lub planuje to robić, powinna poinformować o tym lekarza, który rozważy alternatywne metody leczenia cukrzycy bezpieczne dla dziecka karmionego piersią.

Lekarz może zdecydować o:

• Zmianie leczenia na inny preparat bezpieczniejszy w okresie laktacji
• Zastosowaniu insuliny
• Zaleceniu zaprzestania karmienia piersią, jeśli kontynuacja leczenia metforminą jest niezbędna

Decyzja dotycząca leczenia w okresie ciąży i karmienia piersią powinna być zawsze podejmowana indywidualnie przez lekarza prowadzącego, z uwzględnieniem stanu zdrowia pacjentki, kontroli glikemii oraz potencjalnych korzyści i ryzyka dla matki i dziecka.

Jakie są skutki uboczne Glucophage XR?

Czy mogę łączyć Glucophage XR z innymi lekami?

Aktualna charakterystyka produktu leczniczego (ChPL)