Esogasec to lek stosowany w chorobach związanych z nadmierną kwasowością soku żołądkowego. Substancja czynna leku to ezomeprazol, który jest specyficznym inhibitorem pompy protonowej w komórkach okładzinowych śluzówki żołądka. Lek jest dostępny na receptę.
Fenactil to lek, który zawiera substancję czynną chloropromazynę. Należy do grupy neuroleptyków, które leczą choroby wpływające na sposób myślenia, percepcję oraz zachowanie. Stosowany jest w leczeniu schizofrenii, innych psychoz, stanów maniakalnych, stanów lękowych, pobudzenia psychoruchowego i zachowań impulsywnych. Fenactil ma również działanie przeciwwymiotne. Jest dostępny na receptę.
Fenistil to lek dostępny bez recepty, który zawiera substancję czynną dimetyndenu maleinian. Stosowany jest w leczeniu objawowym alergicznych chorób skóry, takich jak pokrzywka, świąd w przebiegu atopowego zapalenia skóry, alergicznego wyprysku kontaktowego i wyprysku endogennego. Fenistil działa przeciwuczuleniowo, silnie łagodzi obrzęki i podrażnienia, miejscowo znieczula i chłodzi skórę. Może być stosowany u dzieci i osób dorosłych.
Flonidan to lek zawierający substancję czynną loratadynę, która jest antyhistaminikiem drugiej generacji. Lek jest stosowany do łagodzenia objawów alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa (zarówno sezonowego, jak i całorocznego) oraz przewlekłej pokrzywki idiopatycznej. Flonidan jest dostępny na receptę.
Gasec-20 Gastrocaps to lek w postaci kapsułek, który zawiera substancję czynną omeprazol. Jest to inhibitor pompy protonowej, który zmniejsza wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Lek jest stosowany w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, zapalenia przełyku wywołanego zarzucaniem treści żołądkowej do przełyku (refluksem żołądkowo-przełykowym), w zespole Zollinger-Ellisona oraz w leczeniu i zapobieganiu owrzodzeniom żołądka i dwunastnicy w trakcie leczenia NLPZ (niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi) w pacjentów z grupy ryzyka. Gasec-20 Gastrocaps jest dostępny na receptę.
Gaviscon o smaku mięty to lek dostępny bez recepty, który ma postać tabletek do rozgryzania i żucia. Składa się z trzech substancji czynnych: alginianu sodu, wodorowęglanu sodu oraz węglanu wapnia. Lek ten tworzy ochronną warstwę na powierzchni treści żołądkowej, co zapobiega cofaniu się kwaśnej treści z żołądka. Jest wskazany do stosowania w leczeniu objawów refluksu żołądkowo-przełykowego, takich jak zgaga, odbijanie, niestrawność, na przykład po posiłkach lub w czasie ciąży.
Gemipar 125 to lek w postaci czopków, który zawiera substancję czynną paracetamol. Paracetamol wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Lek jest przeznaczony dla dzieci od 1 do 6 lat. Stosowany jest w krótkotrwałym leczeniu bólu o małym i umiarkowanym nasileniu, np. bóle głowy, zębów, bóle stawowe, mięśniowe i kostne, bóle po zabiegach chirurgicznych i stomatologicznych. Gemipar 125 jest dostępny na receptę.
Gemipar 50 to lek w postaci czopków, który zawiera substancję czynną paracetamol. Paracetamol ma działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne. Lek jest przeznaczony dla niemowląt i jest stosowany w krótkotrwałym leczeniu bólu o małym i umiarkowanym nasileniu, na przykład bólu związanego z ząbkowaniem. Gemipar 50 jest dostępny bez recepty.
Gemipar 500 to lek w postaci czopków, który zawiera substancję czynną paracetamol. Działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Stosowany jest w leczeniu bólu o łagodnym i umiarkowanym nasileniu, występującego m.in. przy ząbkowaniu, bólu zębów, mięśni, stawów i kości. Produkt jest dostępny bez recepty.
Gliceryna to bezbarwna, przezroczysta ciecz o konsystencji syropu, która jest dostępna bez recepty. Stosowana zewnętrznie na skórę działa łagodnie przeciwzapalnie i łagodzi podrażnienia skóry rąk. W formie czopków glicerolowych stosowana jest w zaparciach jako środek ułatwiający wypróżnienie. W przypadku długotrwałego stosowania gliceryny na skórę, zaleca się konsultację z lekarzem lub farmaceutą.
Goprazol to lek w postaci kapsułek dojelitowych, który zawiera substancję czynną omeprazol. Jest to inhibitor pompy protonowej, który działa poprzez zmniejszanie wydzielania kwasu solnego w żołądku. Goprazol jest stosowany w leczeniu objawów refluksu żołądkowo-przełykowego, choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy oraz w zapobieganiu nawrotom tych schorzeń. Lek jest dostępny na receptę.
Goprazol Max to lek dostępny na receptę, który zawiera omeprazol – substancję czynną z grupy inhibitorów pompy protonowej. Lek ten zmniejsza wydzielanie kwasu solnego w żołądku, co pomaga w łagodzeniu objawów takich jak pieczenie w przełyku czy ból w klatce piersiowej związanych z przedostawaniem się treści żołądkowej do przełyku. Goprazol Max stosuje się również podczas leczenia wrzodów żołądka. Wskazany jest do stosowania w leczeniu objawów refluksu żołądkowo-przełykowego.
Hascosept smak cytrynowo-miodowy to lek w formie pastylek twardych do ssania, które zawierają substancję czynną benzydaminę. Lek ten jest stosowany w leczeniu objawów zapalenia gardła oraz jamy ustnej, takich jak zaczerwienienie czy ból gardła. Benzydamina wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz miejscowo znieczulające i odkażające. Hascosept jest dostępny bez recepty.
Hascosept smak miętowy to lek w postaci pastylek twardych do ssania, przeznaczony dla osób powyżej 6 roku życia. Stosowany jest w łagodzeniu dolegliwości i objawów związanych ze stanami zapalnymi jamy ustnej i gardła, takimi jak ból, zaczerwienienie i obrzęk. Lek zawiera substancję czynną benzydaminę, która wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe oraz działa miejscowo znieczulająco i odkażająco. Hascosept smak miętowy jest dostępny bez recepty.
Helicid 20 to lek w postaci kapsułek dojelitowych, zawierający w składzie omeprazol. Należy do grupy leków o nazwie “inhibitory pompy protonowej”, których działanie polega na zmniejszaniu wydzielania kwasu solnego w żołądku. Lek jest stosowany w przypadku wystąpienia choroby refluksowej, wrzodów dwunastnicy lub żołądka, owrzodzenia wynikającego z zakażenia Helicobacter pylori, spowodowanego przez NLPZ lub osłonowo przy przyjmowaniu NLPZ. Jest dostępny na receptę.
Helicid Control to lek dostępny bez recepty, który zawiera substancję czynną omeprazol. Jest to tzw. “inhibitor pompy protonowej”, który zmniejsza ilość wydzielanego w żołądku kwasu solnego. Lek stosowany jest u pacjentów dorosłych w leczeniu krótkoterminowym objawów refluksu żołądkowo-przełykowego, takich jak zgaga i zarzucanie kwaśnej treści żołądkowej do przełyku. Zaleca się przyjmowanie jednej kapsułki na dobę przez 14 dni.
Iberogast to preparat złożony, który poprawia pracę układu pokarmowego. Jest dostępny bez recepty i składa się z różnych wyciągów roślinnych, które współdziałają, łagodząc wiele czynnościowych dolegliwości żołądkowo-jelitowych, takich jak bóle brzucha i uczucie pełności. Wskazany jest do stosowania w leczeniu zaburzeń czynnościowych związanych z motoryką przewodu pokarmowego, takich jak podrażnienia żołądka czy zespół jelita drażliwego. Preparat ten ma również działanie przeciwzapalne, wiatropędne, przeciwutleniające i przeciwbakteryjne.
Koper włoski fix to produkt leczniczy roślinny w postaci ziół do zaparzania. Jest dostępny bez recepty. Zawiera substancję czynną – owoc kopru włoskiego. Stosowany jest w objawowym leczeniu łagodnych zaburzeń żołądkowo-jelitowych, takich jak uczucie pełności oraz wzdęcia. Ponadto, znajduje zastosowanie w objawowym leczeniu dolegliwości skurczowych o łagodnym przebiegu związanych z menstruacją oraz jako środek wykrztuśny w kaszlu związanym z przeziębieniem.
Kora dębu to naturalny środek stosowany w leczeniu różnych dolegliwości. Jest dostępna bez recepty. Tradycyjnie stosuje się ją jako środek ściągający przy łagodnych stanach zapalnych skóry, błon śluzowych jamy ustnej i gardła, a także przy dolegliwościach związanych z chorobą hemoroidalną. Może być stosowana zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie.
Korzeń prawoślazu to surowiec zielarski, który zawiera śluz, pektyny, skrobię, sacharozę, olej tłusty, związki białkowe, asparaginę oraz składniki mineralne. Jest stosowany tradycyjnie w celu łagodzenia kaszlu i jako środek osłaniający w przypadku stanów zapalnych i podrażnień błony śluzowej przełyku i żołądka. Działa przeciwkaszlowo i osłaniająco na błony śluzowe górnych dróg oddechowych. Lek jest dostępny bez recepty.
Koszyczek rumianku to preparat roślinny dostępny bez recepty, który jest stosowany tradycyjnie jako środek przeciwskurczowy i łagodnie przeciwzapalny. Może być używany zarówno wewnętrznie, na przykład w przypadku dolegliwości przewodu pokarmowego, jak i zewnętrznie, na przykład do przemywania skóry czy okładów. Właściwości te wynikają z zawartości w koszyczku rumianku substancji biologicznie czynnych, takich jak olejki eteryczne czy pochodne flawonowe.
Laboratoria PolfaŁódź Paracetamol to lek o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Jest przeznaczony do krótkotrwałego stosowania. Lek stosuje się w bólach różnego pochodzenia, jak np. migrena, po urazach, zabiegach chirurgicznych i stomatologicznych lub ból menstruacyjny. Paracetamol Polfy Łódź można podawać również w celu zmniejszenia gorączki, towarzyszącej m.in. przeziębieniu oraz stanom grypopodobnym. Lek jest dostępny bez recepty.
Lacidofil to lek dostępny bez recepty, który zawiera bakterie kwasu mlekowego: Lactobacillus rhamnosus i Lactobacillus helveticus. Jego głównym działaniem jest przywracanie naturalnej flory bakteryjnej przewodu pokarmowego, gdy doszło do jej zniszczenia lub zahamowania rozwoju przez inne bakterie. Wskazaniami do stosowania Lacidofilu są: zapobieganie zaburzeniom mikroflory przewodu pokarmowego w trakcie i po antybiotykoterapii, zapobieganie biegunce podróżnych, leczenie wspomagające w trakcie i po antybiotykoterapii oraz nawracające rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy.
Lactovaginal to lek dostępny bez recepty, który jest stosowany w celu przywrócenia lub uzupełnienia prawidłowej flory bakteryjnej pochwy. Jest to szczególnie ważne w stanach zapalnych narządów rodnych, po leczeniu lekami przeciwbakteryjnymi, przeciwrzęsistkowymi lub przeciwgrzybiczymi, a także w przypadku upławów. Lek występuje w postaci kapsułek dopochwowych i jest zalecany do stosowania profilaktycznie. Substancją czynną leku są żywe pałeczki bakterii kwasu mlekowego szczepu Lactobacillus rhamnosus 573.
Lactulose-MIP to lek dostępny bez recepty, który zawiera substancję czynną – laktulozę. Jest to syntetyczny dwucukier, który nie ulega trawieniu w jelicie cienkim i dociera w niezmienionej postaci do jelita grubego. Tam pod wpływem flory bakteryjnej jest rozkładany do kwasów organicznych, które zwiększają objętość treści jelitowej i pobudzają perystaltykę jelit. Lek ten jest stosowany w zaparciach oraz w zapobieganiu i leczeniu encefalopatii wątrobowej.
Lactulosum Aflofarm to lek dostępny bez recepty, który zawiera laktulozę – syntetyczny dwucukier, nie wchłaniający się w przewodzie pokarmowym. Lek ten jest stosowany w leczeniu przewlekłych zaparć oraz encefalopatii w przebiegu niewydolności wątroby. Działanie laktulozy polega na hamowaniu procesów gnilnych i wytwarzania amonu, co prowadzi do zmniejszenia stężenia amoniaku we krwi. Lek jest dostępny w postaci syropu.
Lactulosum Amara to lek o działaniu przeczyszczającym, który zawiera substancję czynną – laktulozę. Jest to syntetyczny disacharyd, który po podaniu doustnym nie ulega trawieniu w jelicie cienkim i praktycznie nie wchłania się z przewodu pokarmowego. Lek jest dostępny bez recepty i jest wskazany do stosowania w przypadku przewlekłych zaparć oraz encefalopatii w przebiegu niewydolności wątroby u dorosłych (stany przedśpiączkowe i śpiączka wątrobowa).
Lactulosum Hasco to lek w postaci syropu, który zawiera substancję czynną – laktulozę. Jest to syntetyczny dwucukier, który w niewielkim stopniu wchłania się z przewodu pokarmowego. Laktuloza jest rozkładana w okrężnicy do kwasu mlekowego, mrówkowego i octowego oraz dwutlenku węgla. Kwasy te zmniejszają pH w okrężnicy i wykazują miejscowe działanie osmotyczne, powodując zatrzymanie wody w jelicie grubym. W wyniku tego następuje rozluźnienie i zwiększenie masy kału oraz stymulacja perystaltyki jelit. Lek jest stosowany w leczeniu zaparć oraz w zapobieganiu i leczeniu encefalopatii wątrobowej. Lek jest dostępny bez recepty.
Lactulosum Polfarmex to lek dostępny bez recepty, który zawiera laktulozę – syntetyczny dwucukier nie wchłaniający się z przewodu pokarmowego. Działa przeczyszczająco, hamuje procesy gnilne i wytwarzanie amoniaku w jelicie grubym. Wskazany jest do stosowania w przewlekłych zaparciach oraz w leczeniu i zapobieganiu encefalopatii wątrobowej.
Lakcid to lek dostępny bez recepty, który zawiera szczepy bakterii Lactobacillus rhamnosus. Szczepy te są odporne na kwaśne pH żołądka oraz na działanie soli kwasów żółciowych, dzięki czemu mogą kolonizować skład mikroflory jelit, szczególnie jeśli była ona wyjałowiona antybiotykoterapią. Lek jest wskazany do stosowania w leczeniu poantybiotykowego zapalenia jelit, w szczególności wspomagająco w rzekomobłoniastym zapaleniu okrężnicy, a także w celu zapobiegania biegunce podróżnych.
Letizen to lek przeciwhistaminowy, który jest dostępny na receptę. Jego substancją czynną jest cetyryzyna. Lek jest stosowany do łagodzenia objawów związanych z sezonowym i przewlekłym alergicznym zapaleniem błony śluzowej nosa oraz do łagodzenia objawów przewlekłej idiopatycznej pokrzywki u dorosłych i dzieci powyżej 6 roku życia.
Lipa Fix to produkt leczniczy w postaci saszetek do zaparzania, który zawiera kwiatostan lipy. Jest stosowany tradycyjnie w łagodzeniu objawów przeziębienia, takich jak kaszel. Działa napotnie, co pomaga w walce z infekcją. Produkt jest dostępny bez recepty.
Loratadyna Galena to lek przeciwalergiczny dostępny na receptę. Zawiera substancję czynną loratadynę, która działa przeciwhistaminowo. Lek jest stosowany w celu łagodzenia objawów takich jak kichanie, wodnista wydzielina z nosa i świąd nosa oraz swędzenie i pieczenie oczu, spowodowanych przez sezonowe i całoroczne alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa. Jest również wskazany w objawowym leczeniu przewlekłej pokrzywki idiopatycznej.
Loratadyna Pylox to lek przeciwalergiczny dostępny w postaci tabletek. Zawiera substancję czynną loratadynę, która łagodzi objawy alergii takie jak kichanie, wodnisty wyciek z nosa, świąd nosa, świąd podniebienia, świąd i pieczenie oczu. Jest stosowany w leczeniu objawów sezonowego i całorocznego alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa oraz przewlekłej pokrzywki idiopatycznej. Produkt jest dostępny bez recepty.
Loratan to lek przeciwalergiczny, który zawiera substancję czynną loratadynę. Jest stosowany w celu złagodzenia objawów alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa, takich jak kichanie, wodnista wydzielina z nosa, swędzenie nosa, świąd podniebienia, świąd i pieczenie oczu. Loratan jest również stosowany w leczeniu przewlekłej pokrzywki idiopatycznej, która objawia się świądem i zaczerwienieniem skóry z towarzyszącymi typowymi zmianami skórnymi. Lek jest dostępny na receptę.
Loratan Pro to lek dostępny bez recepty, który zawiera substancję czynną loratadynę. Jest to lek przeciwalergiczny, który działa poprzez blokowanie obwodowych receptorów histaminowych typu 1 (H1), co prowadzi do zahamowania działania histaminy, substancji wywołującej objawy alergiczne. Stosowany jest w leczeniu objawów alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa (takich jak kichanie, wodnista wydzielina z nosa, swędzenie nosa, świąd podniebienia, świąd i pieczenie oczu) oraz przewlekłej pokrzywki idiopatycznej. Lek nie wywołuje senności.
Luteina to lek zawierający progesteron, który jest stosowany w różnych schorzeniach związanych z miesiączkowaniem, takich jak zaburzenia miesiączkowania spowodowane niedoborem endogennego progesteronu, wtórny brak miesiączki, zespół napięcia przedmiesiączkowego, czynnościowe krwawienia z dróg rodnych, niewydolność ciałka żółtego, cykle bezowulacyjne. Jest również stosowany w leczeniu endometriozy, programach zapłodnienia in vitro, leczeniu niepłodności związanej z niedomogą lutealną, leczeniu poronień nawykowych i zagrażających oraz w hormonalnej terapii zastępczej u kobiet po menopauzie z zachowaną macicą. Lek jest dostępny na receptę.
Luteina 50 to lek na receptę, który zawiera progesteron. Jest stosowany u kobiet w różnych schorzeniach i stanach wymagających podania tego hormonu. Wskazaniami do zastosowania leku są: zaburzenia miesiączkowania spowodowane niedoborem endogennego progesteronu, wtórny brak miesiączki, zespół napięcia przedmiesiączkowego, czynnościowe krwawienia z dróg rodnych, niewydolność ciałka żółtego, cykle bezowulacyjne, wspomagająco w leczeniu bezpłodności np. w zapłodnieniu in vitro i innych technikach wspomaganego rozrodu (ART), poronienia nawykowe i zagrażające z powodu niedoboru endogennego progesteronu oraz zapobieganie rozrostom endometrium u kobiet przyjmujących estrogeny (np. w hormonalnej terapii zastępczej).
Lutezin to lek hormonalny zawierający progesteron, który jest często stosowany w ginekologii. Jest ona wykorzystywana w leczeniu różnych stanów związanych z niedoborem progesteronu, takich jak zaburzenia cyklu miesiączkowego, bolesne miesiączkowanie czy endometrioza. Lek jest dostępny na receptę.
Lutinus to lek na receptę, dostępny w postaci tabletek dopochwowych, zawierających naturalny progesteron. Stosuje się go u kobiet, które potrzebują dodatkowych ilości progesteronu w trakcie leczenia w programie wspomaganego rozrodu (ang. Assisted Reproductive Technologies, ART). Progesteron oddziałuje na wyściółkę macicy, ułatwiając zagnieżdżenie się zarodka i utrzymanie ciąży. Lek jest przeciwwskazany dla osób z nadwrażliwością na progesteron lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku, a także w przypadku niefizjologicznego krwawienia z dróg rodnych nieznanego pochodzenia, poronienia zatrzymanego lub ciąży pozamacicznej.
Luttagen to lek hormonalny, który zawiera progesteron – żeński hormon płciowy. Jest stosowany w leczeniu zaburzeń związanych z niedoborem endogennego progesteronu, takich jak zespół napięcia przedmiesiączkowego, zaburzenia cyklu miesiączkowego, okres przedmenopauzalny oraz w ramach hormonalnej terapii zastępczej u kobiet po menopauzie. Lek jest dostępny na receptę.
Maalox to lek dostępny bez recepty, który zawiera wodorotlenek glinu i wodorotlenek magnezu. Działa miejscowo, zobojętniając nadmiar kwasu solnego w żołądku, co pomaga osłonić błonę śluzową żołądka i dwunastnicy. Jest wskazany do stosowania w objawowym leczeniu zaburzeń górnego odcinka przewodu pokarmowego związanych z nadkwaśnością, takich jak nieżyt żołądka, refluks żołądkowo-przełykowy, niestrawność, zgaga, a także pomocniczo w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
Maść majerankowa to lek ziołowy, który jest dostępny bez recepty. Zawiera ekstrakt z ziela majeranku, który wykazuje słabe działanie przeciwbakteryjne. Stosowany jest pomocniczo w stanach zapalnych błony śluzowej nosa. Można go stosować u dorosłych oraz dzieci powyżej 1 roku życia.
Maść majerankowa Aflofarm to tradycyjny lek roślinny, który zawiera ekstrakt z ziela majeranku. Lek ten wykazuje słabe działanie przeciwbakteryjne. Stosowany jest pomocniczo w stanach zapalnych błony śluzowej nosa, łagodząc podrażniony naskórek. Maść majerankowa Aflofarm jest dostępna bez recepty.
Maść majerankowa APTEO MED to preparat w postaci maści, który zawiera ekstrakt z ziela majeranku. Maść ta jest stosowana pomocniczo w stanach zapalnych błony śluzowej nosa, wykazując słabe działanie przeciwbakteryjne. Produkt jest dostępny bez recepty i może być stosowany u dzieci powyżej 1. roku życia, młodzieży oraz dorosłych.
Megapar to lek w postaci tabletek musujących, którego substancją czynną jest paracetamol. Paracetamol działa przeciwbólowo i przeciwgorączkowo. Stosowanie tabletek zaleca się w leczeniu bólu różnego pochodzenia o umiarkowanym nasileniu, na przykład: ból głowy, w tym migrena i ból napięciowy, ból zębów, nerwoból, ból kręgosłupa, ból reumatyczny i mięśniowy, ból menstruacyjny, ból gardła, a także gorączki i bólu związanego z przeziębieniem lub grypą. Megapar jest dostępny bez recepty.
Megapar Forte to lek dostępny bez recepty, który zawiera paracetamol. Jest to lek o łagodnym działaniu przeciwbólowym i obniżającym temperaturę ciała w gorączce. Stosowanie tabletek zaleca się w leczeniu bólu różnego pochodzenia (bóle głowy, zębów, stawów, mięśni, bóle miesiączkowe, nerwobóle i inne) oraz gorączki. Każda tabletka musująca zawiera 1000 mg paracetamolu.
Metoclopramidum 0,5% Polpharma to lek przeciwwymiotny, który działa na część mózgu zapobiegając nudnościom i wymiotom. Jest stosowany u dorosłych w celu zapobiegania nudnościom i wymiotom po zabiegach chirurgicznych, leczenia nudności i wymiotów, w tym nudności i wymiotów związanych z ostrym napadem migreny oraz zapobiegania nudnościom i wymiotom związanym z radioterapią. U dzieci i młodzieży (w wieku 1-18 lat) jest stosowany do zapobiegania opóźnionym nudnościom i wymiotom po chemioterapii oraz leczenia nudności i wymiotów występujących po zabiegach chirurgicznych. Produkt jest wydawany na podstawie recepty.
Metoclopramidum Polpharma to lek przeciwwymiotny, który zawiera substancję czynną metoklopramid. Działa na część mózgu, która zapobiega nudnościom i wymiotom. Lek ten pobudza pracę jelit, zwiększa napięcie i amplitudę skurczów żołądka, rozluźnia mięśnie zwieracza odźwiernika i opuszkę dwunastnicy, wzmacnia perystaltykę dwunastnicy i jelita czczego. Jest dostępny na receptę. Głównym wskazaniem do stosowania w przypadku osób dorosłych jest chronienie przed wymiotami po chemioterapii lub radioterapii.
Nagietek Fix to produkt leczniczy, który jest dostępny bez recepty. Jest to preparat w formie ziół do zaparzania w saszetkach. Tradycyjnie stosowany jest w łagodzeniu stanów zapalnych skóry oraz do przyspieszenia gojenia delikatnych zranień. Dodatkowo, Nagietek Fix znajduje zastosowanie w leczeniu objawowym łagodnych infekcji zapalnych zlokalizowanych w jamie ustnej lub w gardle.
Okres ciąży to wyjątkowy czas wymagający szczególnej troski o zdrowie zarówno przyszłej mamy, jak i rozwijającego się dziecka. Kwestia stosowania leków w tym czasie budzi wiele wątpliwości i obaw, ponieważ wiele substancji może przenikać przez łożysko i potencjalnie wpływać na rozwój płodu. Jednocześnie, różne dolegliwości czy schorzenia wymagające farmakoterapii nie omijają kobiet ciężarnych. Konieczny jest więc rozsądek i wiedza na temat tego, które preparaty są bezpieczne, a których należy bezwzględnie unikać. Podstawową zasadą jest zawsze konsultacja z lekarzem prowadzącym ciążę, jednak znajomość podstawowych informacji może okazać się nieoceniona w sytuacjach, gdy szybka decyzja jest konieczna. Farmakoterapia w ciąży to zawsze wyważenie korzyści dla matki względem potencjalnego ryzyka dla płodu, przy czym celem nadrzędnym pozostaje bezpieczeństwo obojga.
Stosowanie leków w ciąży stanowi wyjątkowe wyzwanie z kilku istotnych powodów. Przede wszystkim, w organizmie kobiety zachodzą liczne zmiany fizjologiczne, które wpływają na metabolizm i działanie leków. Zmienia się objętość osocza, przepływ krwi przez nerki, aktywność enzymów wątrobowych oraz pH soku żołądkowego, co bezpośrednio przekłada się na farmakokinetykę (wchłanianie, dystrybucję, metabolizm i wydalanie) stosowanych preparatów.
Ponadto, większość leków ma zdolność do przenikania przez barierę łożyskową, co oznacza, że mogą one docierać do rozwijającego się płodu. Wrażliwość płodu na działanie substancji leczniczych jest różna w poszczególnych fazach ciąży – największa w pierwszym trymestrze, gdy formują się narządy i układy, najmniejsza zaś w trzecim trymestrze, gdy większość procesów organogenezy jest już zakończona.
Kolejnym problemem jest brak wystarczających danych o bezpieczeństwie stosowania wielu leków w ciąży. Ze względów etycznych nie prowadzi się celowych badań klinicznych na kobietach ciężarnych, a wiedza o działaniu leków na płód pochodzi głównie z obserwacji retrospektywnych, badań na modelach zwierzęcych lub z doniesień o przypadkach niepożądanych efektów.
Na przestrzeni lat stworzono różne systemy klasyfikacji bezpieczeństwa leków w ciąży, by ułatwić lekarzom i farmaceutom podejmowanie decyzji terapeutycznych. Najbardziej znane są klasyfikacje opracowane przez amerykańską Agencję Żywności i Leków (FDA), Europejską Agencję Leków (EMA) oraz australijski komitet oceny leków (ADEC).
Przez wiele lat stosowano pięciostopniową klasyfikację FDA, która dzieliła leki na kategorie A, B, C, D i X:
W 2015 roku FDA wprowadziło nowy system „Pregnancy and Lactation Labeling Rule” (PLLR), który odchodzi od literowych kategorii na rzecz bardziej szczegółowych opisów ryzyka związanego ze stosowaniem leku w ciąży, podczas karmienia piersią oraz wpływu na płodność.
Europejska Agencja Leków (EMA) stosuje klasyfikację opisową zawierającą 9 kategorii, które hierarchicznie grupują leki od najbezpieczniejszych (kategoria 9) do najbardziej szkodliwych (kategoria 1) dla stosowania w czasie ciąży.
Suplementacja w ciąży jest niezwykle istotna, gdyż zapotrzebowanie organizmu kobiety na wiele składników odżywczych znacząco wzrasta. Odpowiednia podaż witamin i minerałów wspiera prawidłowy rozwój płodu i zmniejsza ryzyko powikłań ciążowych.
Kwas foliowy (witamina B9) odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu wadom cewy nerwowej u płodu, takim jak rozszczep kręgosłupa czy bezmózgowie. Jest niezbędny do prawidłowego rozwoju układu nerwowego i krwiotwórczego.
Suplementację kwasem foliowym należy rozpocząć co najmniej 3 miesiące przed planowanym poczęciem i kontynuować przez cały pierwszy trymestr ciąży. Standardowa zalecana dawka wynosi 400-800 µg dziennie, ale może być zwiększona do 4-5 mg u kobiet z grupy podwyższonego ryzyka (np. z wywiadem wad cewy nerwowej w rodzinie, przyjmujących leki przeciwpadaczkowe).
Zapotrzebowanie na żelazo w ciąży wzrasta z powodu zwiększenia objętości krwi matki, rozwoju łożyska oraz wzrostu płodu. Niedokrwistość z niedoboru żelaza w ciąży zwiększa ryzyko porodu przedwczesnego, niskiej masy urodzeniowej dziecka oraz powikłań poporodowych.
Suplementację żelazem zaleca się indywidualnie, na podstawie badań morfologii krwi i poziomu ferrytyny. Rutynowe podawanie żelaza wszystkim ciężarnym nie jest rekomendowane ze względu na możliwe działania niepożądane (zaparcia, nudności, zgaga). Typowe dawki suplementacyjne wynoszą 30-60 mg żelaza elementarnego dziennie.
Jod jest niezbędny do produkcji hormonów tarczycy, które regulują metabolizm i są kluczowe dla rozwoju układu nerwowego płodu. Niedobór jodu w ciąży może prowadzić do zaburzeń neuropsychologicznych u dziecka, od łagodnych deficytów poznawczych do kretynizmu w ciężkich przypadkach.
Zalecana dawka jodu w ciąży wynosi 200-250 µg dziennie. Suplementacja jest szczególnie ważna w regionach o niskiej zawartości jodu w glebie i wodzie.
Witamina D3 odpowiada za utrzymanie prawidłowego metabolizmu wapnia i fosforu, wspiera rozwój kości i zębów płodu oraz funkcjonowanie układu odpornościowego. Niedobór witaminy D w ciąży wiąże się z większym ryzykiem stanu przedrzucawkowego, cukrzycy ciążowej i porodu przedwczesnego.
Standardowa suplementacja w ciąży to 800-2000 IU (20-50 µg) witaminy D3 dziennie, choć dawkowanie powinno być dostosowane do wyjściowego poziomu 25(OH)D we krwi, pory roku i ekspozycji na słońce.
Kwas dokozaheksaenowy (DHA) z rodziny omega-3 jest budulcem tkanki mózgowej i siatkówki oka. Jego suplementacja w ciąży wspiera rozwój układu nerwowego i narządu wzroku płodu, może także zmniejszać ryzyko porodu przedwczesnego.
Zalecana dawka DHA w ciąży i okresie karmienia piersią wynosi 200-300 mg dziennie, co można uzyskać spożywając tłuste ryby morskie 2 razy w tygodniu lub stosując suplementy.
Przyjmowanie leków w okresie ciąży wymaga przestrzegania kilku kluczowych zasad, które minimalizują ryzyko dla płodu, przy zachowaniu skuteczności terapeutycznej dla matki:
W przypadku bólu lub gorączki w ciąży lekiem pierwszego wyboru jest paracetamol (acetaminofen). Jest on uważany za najbezpieczniejszy lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy, należący do kategorii B według dawnej klasyfikacji FDA. Należy jednak pamiętać o nieprzekraczaniu maksymalnej dobowej dawki 4g, a także o stosowaniu go tylko w razie rzeczywistej potrzeby.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) takie jak ibuprofen, naproksen czy diklofenak są względnie bezpieczne w II trymestrze ciąży (kategoria B), natomiast zdecydowanie przeciwwskazane w I i III trymestrze. W pierwszym trymestrze zwiększają ryzyko poronienia, zaś w trzecim mogą powodować przedwczesne zamknięcie przewodu tętniczego u płodu oraz zaburzenia funkcji nerek.
Kwas acetylosalicylowy (aspiryna) w dawkach przeciwbólowych jest generalnie przeciwwskazany w ciąży (kategoria D), z wyjątkiem szczególnych wskazań medycznych. W małych dawkach (75-150 mg) jest stosowany w profilaktyce stanu przedrzucawkowego u kobiet z grup ryzyka, zawsze pod ścisłą kontrolą lekarską.
Opioidy powinny być stosowane tylko w przypadkach bezwzględnej konieczności, wyłącznie na zlecenie lekarza i przez możliwie najkrótszy czas. Przewlekłe stosowanie może prowadzić do zespołu odstawienia u noworodka.
Przeziębienie w ciąży najlepiej leczyć metodami niefarmakologicznymi – odpoczynkiem, nawodnieniem, inhalacjami z soli fizjologicznej. Jeśli konieczne jest leczenie objawowe:
Katar – bezpieczne są preparaty do stosowania miejscowego zawierające sól fizjologiczną lub wodę morską. Należy unikać długotrwałego stosowania leków obkurczających naczynia krwionośne nosa (oksymetazolina, ksylometazolina), gdyż mogą powodować efekt odbicia.
Kaszel – w przypadku kaszlu suchego można stosować leki zawierające dekstrometorfan (kategoria C). Przy kaszlu mokrym rozważyć można krótkotrwałe stosowanie ambroksolu (kategoria B), unikając go jednak w I trymestrze. Bezpieczne są syropy ziołowe zawierające wyciąg z bluszczu, prawoślazu czy porostu islandzkiego.
Ból gardła – zalecane są preparaty do stosowania miejscowego (płukanki, aerozole, tabletki do ssania) zawierające substancje antyseptyczne, jak chlorheksydyna czy benzydamina, a także naturalne składniki łagodzące, jak porost islandzki, propolis czy miód.
Gorączka – jak wspomniano wcześniej, lekiem z wyboru jest paracetamol.
Zgaga i refluks – bezpieczne są preparaty zobojętniające kwas solny zawierające związki magnezu i wapnia (kategoria B), a także leki zawierające alginiany, tworzące barierę ochronną na powierzchni treści żołądkowej. Umiarkowanie bezpieczne są antagoniści receptora H2 (ranitydyna, famotydyna). Inhibitory pompy protonowej (omeprazol, pantoprazol) należą do kategorii C i powinny być stosowane tylko w przypadkach koniecznych.
Nudności i wymioty – w łagodnej postaci można stosować preparaty zawierające imbir. W cięższych przypadkach lekarz może zalecić witaminę B6 (pirydoksynę) samą lub w połączeniu z doksiloaminą. Bardziej zaawansowane leki przeciwwymiotne, jak ondansetron, metoklopramid czy prometazyna, powinny być stosowane tylko pod ścisłą kontrolą specjalisty.
Zaparcia – preferowane są metody niefarmakologiczne: zwiększenie ilości błonnika w diecie, odpowiednie nawodnienie i aktywność fizyczna. Z leków bezpieczne są preparaty zmiękczające stolec, jak laktuloza, makrogole czy metyloceluloza. Można również stosować łagodne środki przeczyszczające zawierające bisakodyl.
Biegunka – w pierwszej kolejności należy dbać o nawodnienie i suplementację elektrolitów. Bezpieczne są preparaty zawierające węgiel aktywny. Loperamid (kategoria B) może być stosowany krótkotrwale w II i III trymestrze, unikając go w I trymestrze.
Wśród leków przeciwhistaminowych najlepiej przebadane i najczęściej zalecane w ciąży są:
Należy unikać starszych leków przeciwhistaminowych I generacji, które mogą wywoływać sedację i mają większe ryzyko działań niepożądanych.
W przypadku alergicznego nieżytu nosa bezpieczne są donosowe glikokortykosteroidy, jak budezonid (kategoria B) czy flutikazon (kategoria C).
W przypadku konieczności antybiotykoterapii, do najczęściej stosowanych i uznawanych za względnie bezpieczne antybiotyków należą:
Należy unikać stosowania:
Kobiety z chorobami przewlekłymi wymagają szczególnie starannego podejścia do farmakoterapii w ciąży:
Astma – zalecane jest kontynuowanie terapii, gdyż niekontrolowana astma stanowi większe zagrożenie dla płodu niż potencjalne działania niepożądane leków. Bezpieczne są wziewne glikokortykosteroidy (budezonid – kategoria B) oraz krótko i długo działające beta-2-mimetyki (salbutamol, salmeterol).
Nadciśnienie tętnicze – preferowane są metyldopa (kategoria B) i labetalol (kategoria C). Należy bezwzględnie unikać inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACE-I) oraz antagonistów receptora angiotensyny II (ARB), które są teratogenne (kategoria D/X).
Cukrzyca – standardowym leczeniem jest insulinoterapia. Doustne leki przeciwcukrzycowe generalnie nie są zalecane, choć metformina w wybranych przypadkach może być stosowana pod ścisłą kontrolą specjalisty.
Padaczka – przerwanie leczenia jest zwykle bardziej niebezpieczne niż jego kontynuacja. Najmniejsze ryzyko teratogenności wykazują lamotrygina i lewetiracetam. Należy unikać kwasu walproinowego, który znacząco zwiększa ryzyko wad wrodzonych.
Depresja – decyzja o kontynuacji lub przerwaniu leczenia przeciwdepresyjnego wymaga starannego wyważenia korzyści i ryzyka. Wśród relatywnie bezpieczniejszych leków wymienia się niektóre selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), jak sertralina czy citalopram.
Istnieje grupa leków, których stosowanie w ciąży jest bezwzględnie przeciwwskazane ze względu na udowodnione działanie teratogenne lub toksyczne dla płodu:
Podobnie jak w przypadku ciąży, większość leków przenika do mleka matki, choć zwykle w niewielkich ilościach. Ocena bezpieczeństwa leku podczas laktacji opiera się na analizie kilku czynników, takich jak:
Do oceny bezpieczeństwa leków podczas karmienia piersią często wykorzystuje się klasyfikację ryzyka laktacyjnego według prof. Hale’a, która dzieli leki na 5 kategorii od L1 (najbezpieczniejsze) do L5 (przeciwwskazane).
Ogólne zasady stosowania leków podczas karmienia piersią:
Nie wszystkie leki dostępne bez recepty są bezpieczne w ciąży. Przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku, nawet dostępnego bez recepty, zawsze należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Dotyczy to również preparatów ziołowych, które często błędnie uważane są za całkowicie bezpieczne, a niektóre z nich mogą mieć działanie niekorzystne dla płodu.
Bezwzględnie zalecana jest suplementacja kwasem foliowym (rozpoczęta najlepiej przed poczęciem) oraz witaminą D3. Inne suplementy powinny być stosowane w oparciu o indywidualne potrzeby, najlepiej po konsultacji z lekarzem i w razie potrzeby – po wykonaniu odpowiednich badań (np. poziom żelaza, witaminy B12, kwasu foliowego).
Zależy to od rodzaju leku i jego właściwości farmakokinetycznych. Niektóre leki powinny być odstawione nawet kilka miesięcy przed planowaną ciążą (np. izotretinoina – co najmniej miesiąc, acitretyna – 2 lata, metotreksat – 3-6 miesięcy). Zawsze należy skonsultować się z lekarzem przed odstawieniem lub zmianą leczenia przewlekłego.
Wbrew powszechnej opinii, nie wszystkie zioła są bezpieczne w ciąży. Do względnie bezpiecznych należą: rumianek pospolity, melisa, imbir czy mięta pieprzowa (w umiarkowanych ilościach). Należy natomiast unikać ziół o działaniu przeczyszczającym (senes, kruszyna), hormonalnym (żeń-szeń, koniczyna czerwona) oraz zawierających alkaloidy lub olejki eteryczne (piołun, tymianek, szałwia).
Jeśli cierpisz na chorobę przewlekłą wymagającą stałego leczenia, najlepiej zaplanować ciążę i skonsultować się ze specjalistą przed jej rozpoczęciem. Lekarz prowadzący może zaproponować zmianę leczenia na bezpieczniejsze dla płodu lub modyfikację dawek. Przerwanie leczenia na własną rękę może stanowić większe zagrożenie dla przebiegu ciąży niż potencjalne działania niepożądane niektórych leków.
Optymalny moment przyjęcia leku to zaraz po karmieniu, szczególnie przed najdłuższą przerwą w karmieniu (np. przed snem dziecka). Dzięki temu, gdy dziecko będzie karmione ponownie, stężenie leku w mleku będzie najniższe. W przypadku leków o krótkim czasie działania można rozważyć przyjmowanie ich zaraz po karmieniu, a następny pokarm podać dziecku po 2-3 godzinach.
Paracetamol (acetaminofen) jest uważany za najbezpieczniejszy lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy w ciąży, jednak najnowsze badania sugerują, że jego nadużywanie lub długotrwałe stosowanie może być związane z niewielkim wzrostem ryzyka zaburzeń neurorozwojowych u dzieci. Dlatego zaleca się stosowanie paracetamolu tylko w uzasadnionych przypadkach, w najmniejszej skutecznej dawce i przez możliwie najkrótszy czas.
Tak, szczepienie przeciw grypie jest nie tylko bezpieczne, ale wręcz zalecane kobietom ciężarnym, niezależnie od trymestru ciąży. Ciąża zwiększa ryzyko powikłań grypy, a szczepionka chroni zarówno matkę, jak i dziecko (przez przekazanie przeciwciał). Należy stosować szczepionki inaktywowane (zabite), a nie żywe atenuowane.
Do sprawdzenia bezpieczeństwa leku w okresie laktacji najlepiej skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, którzy mogą korzystać z baz danych zawierających aktualne informacje. Wiele leków ma odpowiednie adnotacje w charakterystyce produktu leczniczego. Można również korzystać z klasyfikacji ryzyka laktacyjnego według Hale’a (kategorie L1-L5) lub baz danych online dedykowanych bezpieczeństwu leków w okresie karmienia piersią.
