Milgamma N to lek na receptę, który zawiera witaminy z grupy B. Jest stosowany w leczeniu chorób układu nerwowego o różnej etiologii, takich jak zapalenie nerwów, neuralgie, polineuropatie (np. cukrzycowe, alkoholowe), mialgie, zespoły korzonkowe, pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego, półpasiec, porażenie nerwu twarzowego oraz jako środek wzmacniający. Lek dostępny jest w postaci roztworu do wstrzykiwań.
Multi-Sanostol to lek wielowitaminowy dostępny w formie syropu, który zawiera zarówno witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (witaminy A, D3, E), jak i w wodzie (witaminy B1, B2, B6, C, PP, dekspantenol) oraz dodatkowo wapń. Jest stosowany zapobiegawczo i leczniczo w stanach niedoboru i zwiększonego zapotrzebowania na witaminy, w chorobach infekcyjnych, okresach rekonwalescencji. Jest dostępny bez recepty.
Neiraxin B to lek na receptę, który jest dostępny w formie roztworu do wstrzykiwań. Składa się z lidokainy, witaminy B1 (tiaminy), witaminy B6 (pirydoksyny) i witaminy B12. Jest stosowany w leczeniu hematologicznych i neurologicznych objawów wynikających z przewlekłego niedoboru witamin B1, B6 i B12 u osób dorosłych i dzieci powyżej 12 roku życia.
to preparat zawierający jony magnezowe w postaci cytrynianu magnezu oraz witaminę B6 (pirydoksyny chlorowodorek). Lek został opracowany w celu uzupełnienia niedoborów magnezu w organizmie, przy czym witamina B6 zwiększa wchłanianie magnezu z przewodu pokarmowego nawet o 20-40%. Magnez pełni kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu – jest niezbędnym kationem uczestniczącym w wielu biochemicznych procesach. Jego biologiczna rola polega na aktywacji szeregu enzymów, które są niezbędne
Neurobion Advance to lek zawierający witaminy B1, B6 i B12, które pomagają regenerować nerwy. Lek pomaga łagodzić objawy takie jak drętwienie, mrowienie i kłucie spowodowane niedoborem witamin z grupy B. Neurobion Advance stosuje się w celu zapobiegania obniżeniu poziomu tiaminy (witamina B1), pirydoksyny (witamina B6) i cyjanokobalaminy (witamina B12) w organizmie, a także w celu leczenia ich niedoboru. Jest dostępny bez recepty.
Neurovit to preparat zawierający witaminy B1, B6 i B12, niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania komórek nerwowych. Uzupełnia niedobory tych witamin, wspierając procesy regeneracji tkanek nerwowych oraz działając wspomagająco w leczeniu zaburzeń układu nerwowego. Dodatkowo, witamina B1 wykazuje właściwości przeciwbólowe, co czyni Neurovit wartościowym wsparciem przy problemach neurologicznych.
Neurovit Fast to lek zawierający witaminy z grupy B, które uczestniczą w przemianie białek, węglowodanów i aminokwasów. Jest stosowany w leczeniu klinicznych i podklinicznych niedoborów witaminy B oraz w leczeniu wspomagającym polineuropatii o różnej etiologii, zapalenia nerwu i neuralgii. Wskazaniem do stosowania preparatu jest także niwelowanie takich dolegliwości, jak: zespół korzonkowy, zespół lędźwiowy oraz rwa kulszowa. Lek jest dostępny na receptę.
Obsidan to lek, który jest dostępny na receptę. Jest stosowany w leczeniu nadciśnienia tętniczego, dławicy piersiowej, zaburzeń rytmu serca oraz w profilaktyce migotania przedsionków. Obsidan działa poprzez zmniejszenie częstości pracy serca, co prowadzi do obniżenia ciśnienia krwi i zmniejszenia obciążenia serca.
OeparolMed Biotyna to preparat witaminowy, który zawiera biotynę – witaminę rozpuszczalną w wodzie zaliczaną do grupy witamin B. Jest on stosowany w leczeniu niedoboru biotyny, który może objawiać się wypadaniem włosów, zaburzeniami wzrostu włosów i paznokci oraz stanami zapalnymi skóry wokół oczu, nosa, ust i uszu. Lek jest dostępny bez recepty.
OlVit D3 to lek zawierający witaminę D3 (cholekalcyferol), który jest stosowany w celu zapobiegania niedoborom i uzupełniania niedoborów witaminy D3 oraz leczenia objawów związanych z jej niedoborem. Witamina D3 jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania i rozwoju organizmu, wspiera prawidłowe wchłanianie wapnia i fosforu, utrzymanie zdrowych kości i zębów, a także optymalną odporność i funkcjonowanie mięśni. Lek jest dostępny bez recepty.
Orocal D3 to lek dostępny bez recepty, który zawiera wapń i witaminę D3. Jest stosowany w profilaktyce i leczeniu niedoborów tych substancji, zwłaszcza u osób starszych. Działa wspomagająco na mineralizację kości i wzmacnia tkankę zębową, a także przeciwdziała osteoporozie. Orocal D3 dostępny jest w postaci tabletek do żucia o różnych smakach, takich jak miętowy czy cytrynowy.
Orocal D3 Lemon to preparat w postaci tabletek do żucia o smaku cytrynowym, który zawiera wapń i witaminę D3. Jest stosowany w profilaktyce i leczeniu niedoborów tych substancji, szczególnie u osób starszych oraz kobiet w okresie około menopauzalnym. Orocal D3 Lemon jest dostępny bez recepty.
Prodywit to lek zawierający cholekalcyferol (witaminę D3), wspierający regulację pobierania, metabolizmu wapnia i jego wchłaniania do tkanki kostnej. Stosowany jest w początkowym leczeniu objawów niedoboru witaminy D3 u dorosłych, pomagając w utrzymaniu prawidłowej gospodarki wapniowo-fosforanowej i zdrowia kości. Skutecznie uzupełnia niedobory witaminy D3 w organizmie.
Revalid to lek wspomagający leczenie niedoborów aminokwasów siarkowych i witamin oraz związanych z nimi schorzeń włosów i paznokci. Jest dostępny bez recepty.
Rutinoscorbin to lek dostępny bez recepty, który zawiera dwie substancje czynne – rutozyd i witaminę C (kwas askorbinowy). Rutozyd wzmacnia naczynia krwionośne i zmniejsza ich przepuszczalność, a także chroni witaminę C przed utlenieniem, dzięki czemu zachowuje ona dłużej swoje właściwości. Witamina C działa przeciwutleniająco. Lek jest wskazany do stosowania w stanach niedoboru witaminy C oraz w okresie zwiększonego zapotrzebowania organizmu na ten składnik, na przykład podczas przeziębienia czy grypy. Może być również stosowany pomocniczo w przypadku nadmiernej przepuszczalności naczyń krwionośnych.
Rutinoscorbin Plus to lek, który łączy w sobie działanie witaminy C, rutozydu, cynku oraz selenu. Dzięki temu, że zawiera te substancje, ma właściwości przeciwutleniające, co pomaga w ochronie komórek przed szkodliwym wpływem wolnych rodników. Jest stosowany w stanach niedoboru lub zwiększonego zapotrzebowania na witaminę C, rutynę, cynk i selen, takich jak zapobieganie przeziębieniom i łagodzenie objawów grypy, wspomaganie odporności organizmu oraz uszczelnianie i zapobieganie kruchości krwionośnych naczyń włosowatych. Rutinoscorbin Plus jest dostępny bez recepty.
Rutinoscorbin Witamina C Forte to lek w postaci kapsułek o przedłużonym uwalnianiu, który zawiera witaminę C w formie kwasu askorbowego. Witamina C jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, wspomaga układ odpornościowy i jest głównym antyoksydantem organizmu. Lek jest stosowany w zapobieganiu i leczeniu stanów niedoboru witaminy C, a także pomocniczo w stanach obniżonej odporności. Rutinoscorbin Witamina C Forte jest dostępny bez recepty.
Sanosvit Calcium to lek w postaci syropu, który zawiera glukonolaktobionian wapnia i laktobionian wapnia. Wapń jest niezbędny dla utrzymania równowagi wodno-elektrolitowej organizmu oraz dla prawidłowego funkcjonowania wielu mechanizmów regulacyjnych. Sanosvit Calcium jest stosowany w profilaktyce i uzupełnianiu niedoboru wapnia w organizmie, np. w okresie ciąży lub laktacji, w leczeniu osteoporozy, a także wspomagająco w leczeniu objawów alergii. Sanosvit Calcium jest dostępny bez recepty.
Slow-Mag B6 to preparat zawierający chlorek magnezu oraz chlorowodorek pirydoksyny, dostępny bez recepty. Jest stosowany w stanach niedoboru magnezu i witaminy B6. Czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia niedoboru magnezu jest m.in. niewłaściwa dieta, nadmierne spożycie kawy i alkoholu oraz stres. Jedna tabletka zawiera 64mg jonów magnezu.
Solderol to lek na receptę, który zawiera witaminę D3. Jest stosowany u osób dorosłych w leczeniu niedoborów witaminy D lub zapobieganiu jej niedoborom u pacjentów z grup wysokiego ryzyka. Produkt jest również wskazany jako uzupełnienie swoistego leczenia osteoporozy u pacjentów z niedoborem witaminy D lub u pacjentów z ryzykiem niedoboru witaminy D. Witamina D pomaga organizmowi wchłaniać wapń, zwiększa tworzenie kości i zmniejsza stężenie hormonu przytarczyc (PTH).
Soligamma to lek dostępny na receptę, który zawiera cholekalcyferol (witaminę D3). Jest stosowany w leczeniu objawów klinicznych niedoboru witaminy D u osób dorosłych.
Soluvit N to lek zawierający witaminy rozpuszczalne w wodzie, stosowany dożylnie, gdy żywienie doustne jest niemożliwe. Jest stosowany razem z białkami, węglowodanami, tłuszczami i innymi substancjami w dożylnych preparatach do żywienia pozajelitowego. Wskazaniem do jego stosowania jest uzupełnienie dobowego zapotrzebowania na witaminy rozpuszczalne w wodzie podczas żywienia pozajelitowego u dorosłych pacjentów i dzieci. Lek jest dostępny na receptę.
Sorbifer Durules to lek w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu, zawierający siarczan żelaza i kwas askorbowy. Substancje te dostarczają i ułatwiają wchłanianie żelaza przez organizm. Lek stosowany jest w leczeniu niedokrwistości z niedoboru żelaza, utajonego niedoboru żelaza oraz profilaktycznie w okresie ciąży. Jest dostępny na receptę.
Supliven to lek zawierający pierwiastki śladowe, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest podawany dożylnie, gdy żywienie doustne jest niemożliwe, niewystarczające lub przeciwwskazane. Lek jest dostępny na receptę.
Tardyferon-Fol to lek w postaci tabletek powlekanych o zmodyfikowanym uwalnianiu, który stosuje się w leczeniu niedoborów żelaza. Składnikiem czynnym leku jest Ferrosi sulfas (siarczan żelaza) oraz Acidum folicum (kwas foliowy). Lek jest dostępny na receptę. Wskazaniem do stosowania jest niedokrwistość z niedoboru żelaza oraz zapobieganie niedoborowi żelaza u kobiet w ciąży.
Tardysol to doustny roztwór zawierający siarczan żelaza, stosowany w leczeniu niedokrwistości z niedoboru żelaza u dzieci w wieku od 6 do 24 miesięcy. Tardysol jest dostępny wyłącznie na receptę.
Thorens to lek zawierający cholekalcyferol, znaną również jako witamina D3. Jest to substancja regulująca gospodarkę wapniowo-fosforanową w organizmie człowieka, co jest kluczowe dla zdrowia mięśni, kości i zębów. Lek jest stosowany w celu zapobiegania niedoborom witaminy D oraz krzywicy i osteomalacji u dzieci i dorosłych. Thorens jest dostępny na receptę.
Tiavella to lek w postaci tabletek powlekanych, który zawiera benfotiaminę, czyli witaminę B1. Jest dostępny bez recepty. Stosowany jest w przypadku niedoborów witaminy B1, które nie mogą być wyrównane dietą oraz w stanach wzmożonego zapotrzebowania na tę witaminę, takich jak ciąża, karmienie piersią lub cukrzyca. Zaleca się stosowanie 3-6 tabletek powlekanych na dobę (150 – 300 mg), jednak o dokładnym dawkowaniu zadecyduje lekarz.
Tiavella forte to lek zawierający substancję czynną o nazwie benfotiamina, która jest formą witaminy B1. Lek jest stosowany w leczeniu niedoboru witaminy B1, którego nie można opanować za pomocą odpowiedniej diety. Zazwyczaj dawka dobowa wynosi od 150 do 300 mg benfotiaminy. Lek jest dostępny na receptę.
Tokovit A + E to suplement diety zawierający witaminę A i E. Witamina A wspomaga utrzymanie zdrowej skóry, prawidłowego stanu błon śluzowych, prawidłowego widzenia oraz funkcjonowania układu odpornościowego. Witamina E działa jako antyoksydant, chroniąc komórki przed stresem oksydacyjnym. Preparat jest przeznaczony dla osób dorosłych i jest dostępny bez recepty.
Tokovit E to suplement diety zawierający naturalną witaminę E, która jest izolowana z olejów roślinnych. Witamina E jest antyoksydantem, pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym, zapobiega utlenianiu nienasyconych kwasów tłuszczowych i chroni strukturę lipidów błon komórkowych. Preparat jest zalecany dla osób dorosłych, szczególnie dla osób narażonych na stres, obciążonych wysiłkiem fizycznym oraz przebywających w zanieczyszczonym środowisku. Tokovit E jest dostępny bez recepty.
Tran Hasco to lek dostępny bez recepty, który zawiera olej wątłuszowy (typ B) jako substancję czynną. Jest stosowany w profilaktyce i wspomagająco w leczeniu niedoborów witamin A i D, zwłaszcza u dzieci. Może być stosowany w przypadku krzywicy, zaburzeń wapnienia tkanki kostnej (kości). Tran Hasco zawiera również kwasy Omega-3, które są korzystne dla zdrowia.
Troxescorbin to lek dostępny bez recepty, który zawiera dwie substancje czynne – witaminę C oraz mieszaninę rutozydów (pochodnych flawonowych). Działa ochronnie na naczynia krwionośne, korzystnie wpływa na ich elastyczność, a dodatkowo zapobiega retinopatii i nefropatii. Stosowany jest w zaburzeniach krążenia, żylakach oraz w leczeniu nadmiernej przepuszczalności naczyń włosowatych.
Viantan to preparat w postaci proszku, który służy do przygotowania roztworu do infuzji. Jego skład opiera się na aż 13 witaminach, które są podawane bezpośrednio do krwi pacjenta za pomocą kroplówki. Dzięki temu, organizm otrzymuje niezbędne składniki odżywcze, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. Jest dostępny na receptę.
Vigalex Bio to lek zawierający witaminę D3 (cholekalcyferol), dostępny bez recepty. Jest przeznaczony do stosowania u pacjentów w wieku od 6 lat z prawidłową masą ciała. Lek jest stosowany w celu zapobiegania niedoborom witaminy D u dzieci oraz dorosłych, profilaktyki niedoborów witaminy D u kobiet planujących ciążę, w ciąży i karmiących piersią w porozumieniu z lekarzem, zapobiegania krzywicy i osteomalacji u dzieci i dorosłych oraz wspomagania leczenia osteoporozy.
Vigalex Forte to lek zawierający witaminę D3 w formie cholekalcyferolu. Jest przeznaczony dla dorosłych oraz dzieci powyżej 11 lat z prawidłową masą ciała. Stosowany jest w celu zapobiegania niedoborom witaminy D, krzywicy i osteomalacji. Lek jest dostępny bez recepty.
Vigalex Max to lek, którego substancją czynną jest witamina D3 (cholekalcyferol), która odgrywa ważną rolę w procesie tworzenia kości, we wspieraniu odporności oraz w licznych procesach fizjologicznych organizmu. Jest zalecany jako profilaktyka niedoborów witaminy D oraz zaburzeń związanych z jej niedoborem (osteomalacja oraz osteoporoza) u osób dorosłych z otyłością. Pacjenci z otyłością (BMI ≥ 30 kg/m2 pc.) wymagają dwukrotnie większej dawki witaminy D niż zalecana rówieśnikom o prawidłowej masie ciała. Lek jest dostępny bez recepty.
Vigalex Rapid to krople doustne zawierające kalcyfediol, substancję wykazującą działanie witaminy D, stosowaną w leczeniu i zapobieganiu niedoborom witaminy D oraz stanów z nimi związanych. Lek jest przeznaczony dla dorosłych i dzieci od 11 roku życia w przypadkach, gdy zwykła suplementacja witaminą D3 nie podnosi odpowiednio poziomu 25(OH)D w surowicy lub gdy wymagane jest natychmiastowe zwiększenie tego parametru. Jedna kropla zawiera 5 mikrogramów kalcyfediolu i podaje się go z niewielką ilością płynu.
Vigantol to lek, który zawiera witaminę D3 (cholekalcyferol). Jest stosowany w celu zapobiegania niedoborom i uzupełniania niedoborów witaminy D3 oraz leczenia objawów związanych z jej niedoborem. Vigantol dostępny jest w różnych formach, w tym tabletkach i kroplach. Lek jest dostępny na receptę.
Vigantoletten 1000 to lek zawierający witaminę D3 (cholekalcyferol), która jest niezbędna w procesie tworzenia kości. Lek jest stosowany w celu zapobiegania i uzupełniania niedoborów witaminy D3 oraz leczenia objawów związanych z jej niedoborem. Wskazany jest m.in. w stanach niedoboru tej witaminy, jak również w krzywicy i osteomalacji. Vigantoletten 1000 jest dostępny bez recepty.
Vigantoletten 500 to lek dostępny bez recepty, który zawiera witaminę D3 (cholekalcyferol). Jest to substancja regulująca gospodarkę wapniowo-fosforanową w organizmie człowieka. Lek jest stosowany w celu zapobiegania krzywicy u noworodków, niemowląt i dzieci, zapobiegania osteomalacji u osób dorosłych, uzupełniania niedoborów witaminy D oraz zapobiegania chorobom rozwijającym się na skutek niedoboru witaminy D. Może być również stosowany jako leczenie wspomagające u pacjentów dorosłych cierpiących na osteoporozę.
Vita Buerlecithin to lek dostępny bez recepty, który zawiera lecytynę sojową oraz witaminy z grupy B. Lecytyna jest naturalnie występującym fosfolipidem, który jest ważnym elementem strukturalnym błon komórkowych i bierze udział w licznych procesach metabolicznych. Witaminy z grupy B są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, układu sercowo-naczyniowego oraz przebiegu wielu procesów metabolicznych. Lek jest zalecany w przypadku osłabienia pamięci i koncentracji, stanów stresowych, nadpobudliwości nerwowej, bezsenności, stanów wyczerpania fizycznego i psychicznego, a także jako wsparcie w dolegliwościach sercowych na tle nerwowym i objawach niedoboru witamin z grupy B.
Vita-Gem C to proszek musujący, który zawiera witaminę C. Witamina ta bierze udział w procesach utleniania i redukcji zachodzących w komórkach, np. w procesie oddychania komórkowego. Uczestniczy ona w przemianach aminokwasów, w syntezie hormonów steroidowych kory nadnerczy i syntezie insuliny. Lek jest dostępny bez recepty i jest stosowany w stanach niedoboru witaminy C, takich jak stany zapalne błon śluzowych i szkorbut, a także w przypadku zwiększonego zapotrzebowania na witaminę C, takiego jak nawracające zakażenia górnych dróg oddechowych, zmniejszona odporność organizmu i rekonwalescencja.
Vitalipid N Adult to lek zawierający witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, stosowany dożylnie, gdy żywienie doustne jest niemożliwe. Witaminy to substancje organiczne, wymagane w niewielkiej ilości do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Vitalipid N Adult jest wskazany do stosowania jako składnik klinicznej diety dożylnej, razem z białkami, tłuszczami, węglowodanami, solami i innymi witaminami. Lek jest dostępny wyłącznie na receptę.
Vitalipid N Infant to lek zawierający witaminy rozpuszczalne w tłuszczach. Jest stosowany dożylnie u niemowląt i dzieci, gdy żywienie doustne jest niemożliwe. Witaminy są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, a Vitalipid N Infant jest wskazany jako składnik klinicznej diety dożylnej. Lek jest dostępny na receptę.
Vitamin C Zentiva to lek stosowany w leczeniu szkorbutu i profilaktyce niedoboru witaminy C, który wspiera wiele ważnych procesów w organizmie. Przeznaczony dla wszystkich grup wiekowych, jest podawany, gdy suplementacja doustna nie jest możliwa lub niewystarczająco skuteczna. Pomaga utrzymać zdrowie i zapobiega powikłaniom niedoboru kwasu askorbinowego.
Lek Vitamin D3 Krka to preparat zawierający cholekalcyferol, który jest formą witaminy D. Witamina ta jest niezbędna dla prawidłowego wchłaniania i wykorzystania wapnia w organizmie oraz budowania tkanki kostnej. Lek jest stosowany w zapobieganiu i leczeniu niedoboru witaminy D u dzieci w wieku 6 lat i starszych oraz dorosłych. Może być także stosowany jako leczenie uzupełniające w osteoporozie. Jest dostępny na receptę.
Vitamin D3 MEDITOP 10 000 IU to suplement diety zawierający witaminę D3, znaną również jako cholekalcyferol. Witamina D3 pomaga w utrzymaniu zdrowych kości i zębów, wspiera prawidłowe funkcjonowanie mięśni oraz układu odpornościowego. Jest to lek dostępny na receptę, przeznaczony dla osób dorosłych. Stosowany jest w celu zapobiegania niedoborom i uzupełniania niedoborów witaminy D3 oraz leczenia objawów związanych z jej niedoborem.
Vitamin D3 Sandoz to suplement diety zawierający witaminę D3, która jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Witamina D3 wspomaga utrzymanie zdrowych kości i zębów, poprzez regulację wchłaniania wapnia i fosforu z jelit oraz ich równowagę w organizmie. Dodatkowo, witamina D wspiera układ odpornościowy i wpływa na funkcjonowanie mięśni. Lek jest dostępny bez recepty.
Vitaminum A + E Hasco to suplement diety w postaci kapsułek miękkich, który zawiera witaminy A i E. Witamina A jest niezbędna do prawidłowego procesu widzenia, wzrostu, regeneracji i różnicowania komórek, a także do prawidłowego funkcjonowania naskórka i nabłonków oraz błon śluzowych. Witamina E pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym. Preparat jest stosowany w leczeniu objawów wynikających z niedoboru witaminy A i E. Jest dostępny na receptę.
Witaminy i minerały stanowią fundament prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu, będąc niezbędnymi katalizatorami licznych procesów biochemicznych. Mimo że potrzebujemy ich w stosunkowo niewielkich ilościach, ich rola w utrzymaniu zdrowia i zapobieganiu chorobom jest nieoceniona. W dzisiejszym świecie, gdzie zanieczyszczenie środowiska, stres, nieodpowiednia dieta oraz intensywny tryb życia stały się codziennością, coraz więcej osób zmaga się z niedoborami tych cennych składników odżywczych. Niedobory witamin i minerałów mogą prowadzić nie tylko do obniżenia odporności i pogorszenia samopoczucia, ale również do rozwoju poważnych schorzeń. Dlatego tak istotne jest dostarczanie organizmowi kompletu niezbędnych substancji zarówno poprzez zbilansowaną dietę, jak i odpowiednio dobraną suplementację. Współczesna wiedza medyczna potwierdza, że prawidłowe poziomy witamin i minerałów wpływają korzystnie na funkcjonowanie układu odpornościowego, nerwowego, sercowo-naczyniowego oraz wspierają procesy regeneracyjne w całym organizmie.
Witaminy to organiczne związki chemiczne, których organizm człowieka nie potrafi samodzielnie syntetyzować w wystarczających ilościach (z wyjątkiem niewielkich ilości witaminy D wytwarzanej w skórze pod wpływem promieni słonecznych oraz witaminy K i niektórych witamin z grupy B produkowanych przez bakterie jelitowe). Dlatego muszą być one dostarczane regularnie wraz z pożywieniem lub w formie suplementów.
Minerały natomiast są pierwiastkami nieorganicznymi, które również muszą być dostarczane z zewnątrz. W zależności od ilości potrzebnej organizmowi, dzielimy je na makroelementy (których dzienne zapotrzebowanie przekracza 100 mg, np. wapń, magnez, potas) oraz mikroelementy (potrzebne w ilościach poniżej 100 mg dziennie, np. żelazo, cynk, selen, miedź).
Zarówno witaminy, jak i minerały pełnią w organizmie funkcje regulacyjne, uczestnicząc w setkach procesów biochemicznych. Są niezbędne dla prawidłowego metabolizmu, wzrostu i regeneracji komórek, funkcjonowania układu nerwowego, krwiotwórczego, odpornościowego oraz wielu innych. Bez odpowiednich poziomów tych składników odżywczych organizm nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować.
Witaminy można podzielić na dwie główne grupy ze względu na ich rozpuszczalność:
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach mogą być magazynowane w organizmie, głównie w wątrobie i tkance tłuszczowej. Z tego powodu nie musimy ich dostarczać codziennie, jednak ich nadmiar może prowadzić do kumulacji i potencjalnych działań toksycznych.
Witamina A (retinol) – wspiera zdrowie wzroku i skóry. Jest niezbędna do prawidłowego widzenia, szczególnie po zmroku. Wspomaga również układ odpornościowy i jest potrzebna do prawidłowego rozwoju komórek. Naturalne źródła witaminy A obejmują tran, wątrobę, masło, żółtko jaja, a także warzywa zawierające beta-karoten, takie jak marchew, dynia, bataty czy morele.
Witamina D (kalcyferol) – przez lata była kojarzona głównie ze zdrowiem kości, jednak najnowsze badania pokazują, że jej wpływ na organizm jest znacznie szerszy. Witamina D reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową, wspierając mineralizację kości i zębów, ale wpływa również na ponad 200 genów i większość narządów w organizmie. Ma istotne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, nerwowego i sercowo-naczyniowego.
Niedobór witaminy D może prowadzić do osteoporozy, osłabienia mięśni, zwiększonej podatności na infekcje, zaburzeń nastroju, a nawet problemów z układem sercowo-naczyniowym. Szczególnie narażone na niedobory są osoby starsze, kobiety w ciąży, osoby z nadwagą oraz mieszkańcy regionów o niskim nasłonecznieniu. Naturalne źródła witaminy D to przede wszystkim tłuste ryby (łosoś, makrela), jaja oraz produkty mleczne, jednak w okresie jesienno-zimowym, zwłaszcza w krajach o ograniczonym nasłonecznieniu, suplementacja jest często niezbędna.
Witamina E (tokoferol) – jest silnym przeciwutleniaczem, chroniącym komórki przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki. Wspiera układ odpornościowy, pomaga utrzymać zdrową skórę i wspomaga gojenie ran. Jest nazywana „witaminą młodości” ze względu na swoje właściwości antyoksydacyjne. Występuje głównie w olejach roślinnych, orzechach, nasionach, awokado i zielonych warzywach liściastych.
Witamina K – jest niezbędna do prawidłowej krzepliwości krwi oraz zdrowia kości. Pomaga w produkcji białek odpowiedzialnych za koagulację krwi, zapobiegając nadmiernemu krwawieniu. Badania wskazują również na jej rolę w prewencji kalcyfikacji naczyń krwionośnych. Znajdziemy ją w zielonych warzywach liściastych, brokułach, szpinaku, kapuście oraz algach morskich.
Witaminy rozpuszczalne w wodzie nie są magazynowane w organizmie w znaczących ilościach, a ich nadmiar jest wydalany z moczem. Z tego powodu musimy je dostarczać regularnie, najlepiej codziennie.
Witamina C (kwas askorbinowy) – jest silnym antyoksydantem, który chroni komórki organizmu przed stresem oksydacyjnym. Wspiera układ odpornościowy, pomaga w produkcji kolagenu (niezbędnego dla zdrowej skóry, naczyń krwionośnych i kości), wspomaga wchłanianie żelaza i uczestniczy w licznych procesach metabolicznych.
Niedobór witaminy C może prowadzić do osłabienia organizmu, zwiększonej podatności na infekcje, problemów skórnych, wolniejszego gojenia ran, krwawienia dziąseł, a w skrajnych przypadkach do szkorbutu. Bogatymi źródłami witaminy C są owoce cytrusowe, porzeczki, truskawki, kiwi, papryka, brokuły, kapusta oraz niezwykle bogata w nią dzika róża.
Witaminy z grupy B – to zróżnicowana grupa witamin pełniących kluczowe funkcje w organizmie:
Witamina B12 zasługuje na szczególną uwagę, ponieważ odgrywa kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego i produkcji czerwonych krwinek. Uczestniczy w syntezie mieliny – substancji otaczającej włókna nerwowe, wspomaga pamięć, koncentrację oraz zdolność uczenia się. Niedobór witaminy B12 może prowadzić do niedokrwistości megaloblastycznej oraz poważnych zaburzeń neurologicznych, takich jak drętwienie i mrowienie kończyn, zaburzenia równowagi, problemy z pamięcią, zmiany nastroju, a nawet zwiększone ryzyko rozwoju demencji.
Osoby na diecie wegańskiej są szczególnie narażone na niedobór B12, ponieważ witamina ta występuje głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak podroby (wątróbka), ryby (łosoś, makrela, tuńczyk), mięso, produkty mleczne i jaja. W ich przypadku suplementacja jest często niezbędna.
Minerały, podobnie jak witaminy, pełnią istotne funkcje w organizmie. Oto najważniejsze z nich:
Wapń – to pierwiastek, którego w organizmie człowieka jest najwięcej. Około 99% wapnia znajduje się w kościach i zębach, nadając im odpowiednią twardość i wytrzymałość. Pozostały 1% uczestniczy w przekaźnictwie nerwowym, kurczliwości mięśni (w tym mięśnia sercowego) oraz procesach krzepnięcia krwi. Niedobór wapnia może prowadzić do osteoporozy, skurczów mięśni, zaburzeń rytmu serca i problemów z zębami. Główne źródła wapnia to nabiał, sardynki, migdały, nasiona sezamu, tofu oraz zielone warzywa liściaste.
Magnez – nazywany „pierwiastkiem życia”, uczestniczy w ponad 300 reakcjach enzymatycznych w organizmie. Wspiera pracę układu nerwowego, mięśniowego i sercowo-naczyniowego. Jest niezbędny do produkcji energii, syntezy białek i kwasów nukleinowych oraz metabolizmu glukozy. Niedobór magnezu może objawiać się skurczami mięśni, zmęczeniem, drażliwością, bezsennością i zaburzeniami rytmu serca. Znajdziemy go w pełnych ziarnach, orzechach, nasionach, roślinach strączkowych, bananach i zielonych warzywach liściastych.
Potas – jest głównym kationem wewnątrzkomórkowym, regulującym gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu. Odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie komórek, w tym komórek mięśniowych i nerwowych. Wpływa na prawidłowe ciśnienie krwi i pracę serca. Niedobór potasu może prowadzić do skurczów mięśni, zaburzeń rytmu serca, osłabienia i zwiększonego ciśnienia krwi. Bogate w potas są banany, pomidory, ziemniaki, awokado, orzechy i rośliny strączkowe.
Fosfor – drugi po wapniu najobficiej występujący minerał w organizmie. Około 85% fosforu znajduje się w kościach i zębach. Uczestniczy w produkcji energii (ATP), budowie błon komórkowych, kwasów nukleinowych i wielu białek. Niedobory fosforu są rzadkie przy stosowaniu standardowej diety. Występuje w produktach mlecznych, mięsie, rybach, jajach, pełnych ziarnach i roślinach strączkowych.
Żelazo – kluczowy składnik hemoglobiny, białka czerwonych krwinek odpowiedzialnego za transport tlenu w organizmie. Uczestniczy również w produkcji energii i funkcjonowaniu układu odpornościowego. Niedobór żelaza prowadzi do niedokrwistości, której objawami są zmęczenie, osłabienie, bladość, duszność i zmniejszona odporność. Żelazo znajdziemy w czerwonym mięsie, podrobach, roślinach strączkowych, jajach, zielonych warzywach liściastych i wzbogacanych produktach zbożowych.
Cynk – uczestniczy w ponad 100 reakcjach enzymatycznych w organizmie. Wspiera układ odpornościowy, bierze udział w gojeniu ran, syntezie DNA i białek, a także w procesach rozrodczych. Wpływa na zdrowie skóry, włosów i paznokci. Niedobór cynku może osłabiać odporność, przedłużać gojenie ran i prowadzić do wypadania włosów. Występuje w mięsie, skorupiakach, nasionach, orzechach i pełnych ziarnach.
Selen – silny przeciwutleniacz, chroniący komórki przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. Wspiera układ odpornościowy, uczestniczy w metabolizmie hormonów tarczycy i wpływa na zdrowie układu rozrodczego. Jego niedobór może osłabiać odporność i funkcje poznawcze. Źródłem selenu są orzechy brazylijskie, ryby, owoce morza, mięso, jaja i produkty pełnoziarniste.
Miedź – niezbędna do produkcji czerwonych krwinek i kolagenu, wspomaga układ odpornościowy i uczestniczy w metabolizmie żelaza. Niedobór miedzi może prowadzić do anemii, problemów z kośćmi i układem odpornościowym. Znajdziemy ją w podrobach, owocach morza, orzechach, nasionach i roślinach strączkowych.
Jod – kluczowy składnik hormonów tarczycy, które regulują metabolizm, wzrost i rozwój. Niedobór jodu może prowadzić do powiększenia tarczycy (wola) i zaburzeń jej funkcji. Głównym źródłem jodu jest sól jodowana, owoce morza i wodorosty.
Najlepszym, naturalnym sposobem na pozyskiwanie substancji odżywczych i mineralnych jest zdrowy, aktywny tryb życia i odpowiednio zbilansowana dieta. Jednak w pewnych okolicznościach suplementacja może okazać się konieczna lub korzystna:
W okresie zwiększonego ryzyka infekcji, np. jesienno-zimowym, warto rozważyć suplementację składników wspierających układ odpornościowy:
Osoby z obciążonym układem kostno-stawowym, w tym osoby starsze, sportowcy i osoby po kontuzjach, mogą skorzystać z suplementów zawierających:
Kobiety dbające o wygląd mogą rozważyć suplementy zawierające:
Aby suplementacja była skuteczna i bezpieczna, warto przestrzegać kilku zasad:
Suplementacja jest generalnie bezpieczna, ale wymaga rozwagi. W przypadku osób ze zdrową funkcją nerek przedawkowanie witamin rozpuszczalnych w wodzie jest mało prawdopodobne, ponieważ nadmiar jest wydalany z moczem. Jednak zbyt wysokie dawki niektórych składników mogą powodować efekty uboczne.
Szczególną ostrożność powinny zachować osoby z zaburzeniami czynności nerek, u których mogą wystąpić trudności z wydalaniem nadmiaru niektórych minerałów. Również osoby przyjmujące leki powinny skonsultować suplementację z lekarzem lub farmaceutą, ponieważ niektóre suplementy mogą wchodzić w interakcje z lekami.
Witaminy i minerały mogą wchodzić w interakcje z różnymi grupami leków, dlatego ważne jest zachowanie odpowiedniego odstępu czasowego (zazwyczaj 2-3 godziny) między przyjmowaniem suplementów a leków, takich jak:
Nie, przy zróżnicowanej i zbilansowanej diecie większość witamin i minerałów można dostarczyć z pożywieniem. Suplementacja powinna być rozważona w przypadku stwierdzonych niedoborów, zwiększonego zapotrzebowania (np. w ciąży, podczas intensywnego wysiłku fizycznego) lub w grupach ryzyka (np. osoby starsze, na dietach eliminacyjnych).
Zależy to od indywidualnej sytuacji. Pierwsze efekty suplementacji można zauważyć już po 2-3 tygodniach, ale pełna normalizacja poziomów witamin i minerałów wymaga regularnego przyjmowania przez 3-6 miesięcy. W przypadku niektórych niedoborów lub schorzeń przewlekłych suplementacja może być długoterminowa lub nawet stała.
Tak, szczególnie witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K), które mogą kumulować się w organizmie. Również niektóre minerały, jak żelazo czy miedź, mogą być toksyczne w nadmiarze. Dlatego ważne jest przestrzeganie zalecanych dawek i konsultacja z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji wysokimi dawkami.
Zależy to od rodzaju suplementu. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K) najlepiej przyjmować podczas posiłku zawierającego tłuszcze. Witaminy z grupy B i witaminę C można przyjmować o dowolnej porze dnia, najlepiej z posiłkiem, aby zmniejszyć podrażnienie żołądka. Magnez często zaleca się przyjmować wieczorem, gdyż może mieć działanie relaksujące i poprawiające jakość snu.
Niektóre składniki odżywcze mogą konkurować o wchłanianie (np. wapń i żelazo) lub wzajemnie wpływać na swoją przyswajalność. Dlatego w przypadku przyjmowania wielu suplementów, warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, który pomoże ustalić optymalny schemat przyjmowania.
Składniki odżywcze z żywności są zwykle lepiej przyswajalne, ponieważ występują w naturalnych kompleksach z innymi substancjami wspierającymi ich wchłanianie. Jednak w przypadku stwierdzonych niedoborów suplementy mogą dostarczyć wyższych, terapeutycznych dawek, które trudno byłoby uzyskać jedynie z diety.
Nie, suplementy witaminowo-mineralne powinny uzupełniać, a nie zastępować zbilansowaną dietę. Żywność dostarcza nie tylko witamin i minerałów, ale także błonnik, fitoskładniki, antyoksydanty i inne substancje bioaktywne, które działają synergistycznie i nie zawsze można je zastąpić suplementami.
Tak, kobiety w ciąży mają zwiększone zapotrzebowanie na wiele składników odżywczych. Szczególnie ważna jest suplementacja kwasu foliowego (najlepiej rozpoczęta 3 miesiące przed planowaną ciążą), żelaza, jodu, witaminy D i DHA. Zawsze jednak należy skonsultować suplementację z lekarzem prowadzącym ciążę.
W przypadku minerałów, formy organiczne (np. cytryniany, glicyniany, mleczany) są zwykle lepiej przyswajalne niż nieorganiczne (np. tlenki, węglany). W przypadku witamin warto wybierać formy aktywne biologicznie, np. metylokobalaminę zamiast cyjanokobalaminy (witamina B12) czy L-metylfolian zamiast kwasu foliowego.
Z wiekiem pogarsza się wchłanianie wielu składników odżywczych, dlatego osoby starsze mogą mieć zwiększone zapotrzebowanie na niektóre witaminy i minerały, takie jak witamina D, witamina B12, wapń i magnez. Dodatkowo często przyjmowane leki mogą wpływać na metabolizm składników odżywczych, co zwiększa ryzyko niedoborów.
