Raphacholin C to preparat ziołowy, który zawiera wyciągi roślinne i olejek miętowy. Substancje zawarte w leku pobudzają perystaltykę jelit, zwiększają wydzielanie i przepływ żółci. Jest stosowany tradycyjnie w niestrawnościach, dolegliwościach trawiennych związanych z dysfunkcją wątroby, takimi jak wzdęcia, odbijania, nudności, zaparcia, bóle brzucha oraz zaburzeniach aktywności skurczowej pęcherzyka żółciowego. Lek dostępny jest bez recepty.
Raphacholin Forte to lek dostępny bez recepty, który zawiera kwas dehydrocholowy oraz wyciąg z czarnej rzodkwi. Jest stosowany w przypadku niedostatecznego wydzielania żółci przez wątrobę oraz w przypadkach niestrawności. Lek jest również pomocny przy łagodnych zaparciach. Zwiększa objętość wydzielanej żółci, stymuluje opróżnianie pęcherzyka żółciowego oraz przyspiesza transport żółci do dwunastnicy. Działa przeczyszczająco pobudzając pracę jelita grubego.
Rennie Antacidum to lek dostępny bez recepty, który zobojętnia nadmiar kwasu solnego w żołądku. Zawiera dwie substancje zobojętniające, węglan wapnia i węglan magnezu, które reagują z sokiem żołądkowym, tworząc wodę i rozpuszczalne sole mineralne. Stosowany jest do objawowego leczenia dolegliwości związanych z nadkwaśnością soku żołądkowego, takich jak zgaga, niestrawność, wzdęcia, nudności, uczucie pełności lub ciężkości w nadbrzuszu.
Rennie Fruit to lek dostępny bez recepty, który zawiera dwie substancje o działaniu miejscowo zobojętniającym nadmiar kwasu solnego w żołądku: węglan wapnia i węglan magnezu. Stosuje się go do objawowego leczenia dolegliwości związanych z nadkwaśnością soku żołądkowego, takich jak zgaga, niestrawność, wzdęcia, nudności, uczucie pełności lub ciężkości w nadbrzuszu, odbijanie. Może być stosowany przez kobiety karmiące i w ciąży.
Lek Simet jest lekiem dostępnym na receptę, który jest stosowany w leczeniu różnych dolegliwości. Wskazania do stosowania tego leku zależą od konkretnej sytuacji klinicznej i powinny być określone przez lekarza. Szczegółowe informacje na temat tego leku, w tym skład, działanie, przeciwwskazania i możliwe skutki uboczne, można znaleźć w ulotce dołączonej do opakowania.
Spastyna to lek o działaniu rozkurczowym na mięśnie gładkie. Jest stosowany w leczeniu stanów skurczowych mięśni gładkich związanych z chorobami dróg żółciowych i moczowych, a także wspomagająco w stanach skurczowych mięśni gładkich przewodu pokarmowego i w bolesnym miesiączkowaniu. Lek jest dostępny bez recepty.
Spastyna Max to lek dostępny bez recepty, który ma działanie rozkurczające na mięśnie gładkie. Substancją czynną leku jest chlorowodorek drotaweryny. Lek stosowany jest w celu łagodzenia bólu menstruacyjnego, bólów skurczowych jamy brzusznej i dróg moczowych. Jest również wskazany w stanach skurczowych mięśni gładkich związanych z chorobami dróg żółciowych oraz dróg moczowych.
Sylimarol to lek roślinny, który jest tradycyjnie stosowany jako środek wspomagający w stanach rekonwalescencji po toksyczno-metabolicznych uszkodzeniach wątroby spowodowanych m.in. czynnikami toksycznymi (np. alkohol, środki ochrony roślin) oraz w niestrawności (wzdęcia, odbijania) po spożyciu ciężkostrawnych pokarmów. Lek jest dostępny bez recepty i wymaga systematycznego stosowania przez około 2-4 tygodnie. Jeśli dolegliwości nasilą się lub nie ustąpią, należy skontaktować się z lekarzem, który może przedłużyć leczenie do np. 6 miesięcy.
Sylimarol Vita to lek zawierający wyciąg suchy z łuski ostropestu plamistego oraz witaminy z grupy B. Wyciąg z owoców ostropestu plamistego zawiera pochodne flawonowe o właściwościach przeciwutleniających, określane wspólną nazwą sylimaryna. Sylimaryna stabilizuje lipidy błon komórkowych komórek wątrobowych wykazując działanie ochronne wobec miąższu wątroby. Działa osłonowo i chroni przed wnikaniem substancji toksycznych do komórek wątroby. Normalizuje czynność i wspiera regenerację uszkodzonych komórek wątroby. Działa przeciwzapalnie i silnie odtruwająco. Ponadto, preparat zawiera witaminy: chlorowodorek tiaminy (witamina B1), ryboflawinę (witamina B2), chlorowodorek pirydoksyny (witamina B6), nikotynamid (witamina PP) oraz pantotenian wapnia. Preparat stosowany jest tradycyjnie: wspomagająco w rekonwalescencji po toksyczno-metabolicznych uszkodzeniach wątroby spowodowanych m.in. czynnikami toksycznymi (np. alkohol, środki ochrony roślin) oraz w niestrawności (wzdęcia, odbijania) po spożyciu ciężkostrawnych pokarmów. Wspomagająco w dolegliwościach występujących po przebyciu ostrych i przewlekłych chorób wątroby. Lek jest dostępny bez recepty.
Szałwia fix to produkt leczniczy roślinny dostępny bez recepty, który zawiera wysuszony liść szałwii. Jest stosowany miejscowo do łagodzenia stanów zapalnych skóry, jamy ustnej i gardła oraz doustnie w leczeniu zaburzeń trawiennych. Polecany jest również przy nadmiernej potliwości. Produkt przeznaczony jest dla dorosłych.
Tabletki przeciw niestrawności Labofarm to lek ziołowy stosowany w dolegliwościach związanych z zaburzeniami procesu trawienia, takimi jak uczucie pełności w żołądku, wzdęcia, czy zbyt małe wydzielanie żółci i soku żołądkowego. Składają się z pięciu składników: korzenia mniszka, owocu kminku, liścia mięty pieprzowej, kory kruszyny oraz wyciągu suchego z ostropestu. Te składniki pobudzają wydzielanie soków trawiennych i żółci, a także działają łagodnie rozkurczowo i wiatropędnie. Lek jest przeznaczony dla dorosłych oraz dzieci powyżej 12 roku życia.
Tribux Bio to lek dostępny bez recepty, który zawiera substancję czynną trimebutynę. Działa on bezpośrednio na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, regulując ich pracę. Jest wskazany do stosowania w leczeniu zaburzeń trawienia, które objawiają się wzdęciami, uczuciem pełności, bólami brzucha lub nudnościami oraz w leczeniu zaburzeń czynności układu pokarmowego będących objawami stresu: bóle brzucha, biegunka, zaparcia. Produkt leczniczy do krótkotrwałego leczenia.
Węgiel leczniczy (Norit) to lek pochodzenia roślinnego, który wykazuje silne właściwości adsorpcyjne. Jest wskazany do stosowania w przypadku biegunek, nieżytów jelit, wzdęć oraz nadmiernej fermentacji jelitowej. Może być również stosowany pomocniczo w leczeniu zatruć substancjami toksycznymi, z wyjątkiem zatruć cyjankami, mocnymi kwasami i zasadami. Lek jest dostępny bez recepty.
Węgiel leczniczy Microfarm to lek dostępny bez recepty, który zawiera substancję czynną – węgiel aktywny. Dzięki swoim silnym właściwościom adsorpcyjnym, jest stosowany w leczeniu biegunek, niestrawności i wzdęć. Może być również używany w zatruciach lekami i innymi substancjami chemicznymi, ale tylko po konsultacji z lekarzem.
Węgiel leczniczy VP to lek dostępny bez recepty, który zawiera substancję czynną – węgiel aktywny. Jest stosowany w leczeniu biegunek, niestrawności i wzdęć. Po podaniu doustnym wiąże różne substancje znajdujące się w przewodzie pokarmowym, co uniemożliwia ich wchłonięcie. Może być również stosowany w przypadku zatruć lekami i innymi związkami chemicznymi, ale tylko po porozumieniu z lekarzem.
Zioła poprawiające trawienie to suplement diety, który zawiera naturalne składniki roślinne. Są one stosowane w celu wspomagania prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego, w tym procesów trawienia. Wśród ziół, które mogą poprawiać trawienie, znajdują się między innymi mięta pieprzowa, rumianek, koper włoski (fenkuł), kminek, melisa, mniszek lekarski, dziurawiec, bazylia i czosnek. Produkt ten jest dostępny bez recepty.
Zioła żółciopędne to naturalne preparaty, które pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu pęcherzyka żółciowego poprzez pobudzanie wytwarzania i wydzielania żółci. Wśród nich znajdują się między innymi kłącze ostryżu długiego, kwiatostan kocanki piaskowej, liść boldo, korzeń rzodkwi czarnej, korzeń mniszka lekarskiego, liść mięty pieprzowej, ziele krwawnika, kocanka piaskowa, ostropest plamisty, goryczka żółta, karczoch zwyczajny, owoce jałowca, dziurawiec zwyczajny oraz mniszek lekarski. Są dostępne bez recepty.
Wzdęcia to jedna z najczęstszych dolegliwości układu pokarmowego, dotykająca nawet 30% dorosłej populacji. Choć zwykle nie są groźne dla zdrowia, mogą znacząco obniżać komfort życia i powodować dyskomfort psychiczny oraz fizyczny. Uczucie pełności, napięty brzuch i zwiększenie jego obwodu to typowe objawy, które wielu pacjentów określa jako bardzo krępujące i uciążliwe. Na szczęście w większości przypadków można skutecznie kontrolować wzdęcia poprzez odpowiednią dietę, zmianę nawyków żywieniowych oraz stosowanie dostępnych bez recepty środków farmaceutycznych. Niniejszy artykuł stanowi kompleksowe omówienie problemu wzdęć – od przyczyn i objawów, przez diagnostykę, aż po skuteczne metody leczenia i profilaktyki.
Wzdęcia (inaczej bębnica) to stan, w którym w jelitach gromadzi się nadmierna ilość gazów, powodując nieprzyjemne uczucie wypełnienia i rozpierania w jamie brzusznej. W normalnych warunkach w przewodzie pokarmowym człowieka znajduje się około 200 ml gazów, które są naturalnym elementem procesów trawiennych. Jednak gdy ta objętość znacznie się zwiększa, pojawiają się uciążliwe objawy.
Co ciekawe, wzdęcia często mają charakter subiektywny – niektórzy pacjenci odczuwają silny dyskomfort mimo braku widocznego zwiększenia obwodu brzucha, podczas gdy u innych sama ilość gazów nie jest zwiększona, lecz występuje nadwrażliwość trzewna, czyli nadmierna reakcja na normalne bodźce w jelitach.
Gazy w jelitach pochodzą z dwóch głównych źródeł – z połykanego powietrza oraz z procesu fermentacji pokarmów przez bakterie jelitowe. Połykane powietrze zawiera głównie azot i tlen, natomiast produktami fermentacji są między innymi dwutlenek węgla, metan, wodór oraz związki siarki (odpowiedzialne za nieprzyjemny zapach).
Najczęstsze przyczyny nadmiernego gromadzenia się gazów w jelitach to:
Wzdęcia mogą objawiać się na różne sposoby, a ich intensywność zależy od indywidualnej wrażliwości pacjenta. Najczęstsze objawy to:
W niektórych przypadkach, szczególnie gdy wzdęcia są bardzo nasilone, mogą im towarzyszyć także:
W ciężkich przypadkach, gdy wzdęciom towarzyszy wysokie ustawienie przepony, może wystąpić tzw. zespół Roemhelda, charakteryzujący się problemami z oddychaniem, nadmiernym biciem serca i bólem w klatce piersiowej przypominającym dławicę piersiową.
W większości przypadków okazjonalne wzdęcia nie wymagają szczegółowej diagnostyki. Jednak gdy dolegliwości utrzymują się przez dłuższy czas, nasilają się lub towarzyszą im niepokojące objawy (np. gorączka, krwawienie z przewodu pokarmowego, utrata masy ciała), konieczna jest konsultacja lekarska.
Diagnostyka wzdęć obejmuje:
Podstawą diagnostyki jest dokładny wywiad, podczas którego lekarz zbiera informacje na temat:
Podczas badania lekarz ocenia:
W zależności od podejrzewanej przyczyny wzdęć, lekarz może zlecić:
Skuteczne leczenie wzdęć zależy od ich przyczyny. Można je podzielić na leczenie przyczynowe i objawowe.
Wiele ziół wykazuje działanie przeciwwzdęciowe i karminacyjne (ułatwiające wydalanie gazów):
Regularna aktywność fizyczna wspomaga perystaltykę jelit i pomaga w wydalaniu gazów. Szczególnie zalecane są:
Stres może nasilać objawy wzdęć, dlatego warto stosować:
Wzdęcia są częstą dolegliwością u kobiet w ciąży, wynikającą z działania progesteronu, który rozluźnia mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i spowalnia pasaż jelitowy. Dodatkowo powiększająca się macica uciska na jelita, co może nasilać objawy.
Zalecenia dla kobiet w ciąży cierpiących na wzdęcia:
Wzdęcia są częstym problemem u niemowląt i małych dzieci. Wynikają głównie z niedojrzałości układu pokarmowego i mogą być szczególnie dokuczliwe u niemowląt karmionych sztucznie.
Zalecenia przy wzdęciach u dzieci:
Wzdęcia są jednym z głównych objawów zespołu jelita drażliwego, chronicznego zaburzenia czynnościowego jelit. W IBS często występuje nadwrażliwość trzewna, która powoduje, że nawet niewielka ilość gazów wywołuje dyskomfort.
W leczeniu wzdęć w przebiegu IBS zaleca się:
W większości przypadków wzdęcia są niegroźne i wynikają z błędów dietetycznych lub zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego. Jednak uporczywe wzdęcia, którym towarzyszą inne niepokojące objawy, takie jak utrata masy ciała, gorączka, silny ból brzucha, krew w stolcu czy uporczywe wymioty, mogą wskazywać na poważniejsze schorzenia i wymagają konsultacji lekarskiej.
Wzdęciom zwykle towarzyszy uczucie pełności, rozpierania i powiększenia obwodu brzucha. Dolegliwości nasilają się po posiłkach i często ustępują po oddaniu gazów lub wypróżnieniu. W przeciwieństwie do innych dolegliwości brzusznych, wzdęciom rzadko towarzyszy silny, zlokalizowany ból (chyba że występują w przebiegu innych schorzeń). W razie wątpliwości zawsze warto skonsultować się z lekarzem.
Na doraźne złagodzenie wzdęć mogą pomóc:
Tak, stres ma znaczący wpływ na funkcjonowanie przewodu pokarmowego. W sytuacjach stresowych może dochodzić do zaburzeń motoryki jelit, nadwrażliwości trzewnej i zwiększonego połykania powietrza. Stres może również zmieniać skład mikroflory jelitowej, co prowadzi do nasilenia procesów fermentacyjnych i produkcji gazów.
Czas trwania wzdęć zależy od ich przyczyny. Okazjonalne wzdęcia związane z dietą zwykle ustępują w ciągu kilku godzin do doby. Wzdęcia wynikające z nietolerancji pokarmowych mogą utrzymywać się dłużej, nawet przez kilka dni po spożyciu problematycznego produktu. Przewlekłe wzdęcia związane z zaburzeniami czynnościowymi (np. IBS) lub organicznymi mogą występować przez wiele tygodni lub miesięcy, z okresami zaostrzeń i remisji.
Probiotyki mogą być pomocne w leczeniu wzdęć, szczególnie jeśli są one spowodowane zaburzeniami równowagi mikroflory jelitowej, np. po antybiotykoterapii. Niektóre szczepy bakterii probiotycznych (głównie z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium) wykazują skuteczność w łagodzeniu wzdęć związanych z zespołem jelita drażliwego. Warto jednak pamiętać, że nie wszystkie probiotyki działają tak samo, a ich skuteczność może być różna u różnych osób.
Dieta bezglutenowa jest skuteczna w przypadku wzdęć spowodowanych celiakią lub nieceliakalną nadwrażliwością na gluten. U osób bez tych schorzeń eliminacja glutenu może nie przynieść znaczącej poprawy, a nawet pogorszyć stan, jeśli produkty bezglutenowe są zastępowane wysokoprzetworzonymi zamiennikami. Przed wprowadzeniem diety bezglutenowej warto skonsultować się z lekarzem i wykonać odpowiednie badania diagnostyczne.
Tak, wzdęcia są jednym z najczęstszych objawów nietolerancji pokarmowych. Najczęściej występują przy nietolerancji laktozy, fruktozy, sorbitolu oraz glutenu. Jeśli podejrzewasz, że Twoje wzdęcia są spowodowane nietolerancją pokarmową, warto prowadzić dziennik żywieniowy, notując spożywane produkty i występujące objawy, a następnie skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.
Konsultacja lekarska jest wskazana, gdy:
