Vfend to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną worykonazol. Jest stosowany w leczeniu inwazyjnej aspergilozy, ciężkich zakażeń grzybiczych wywołanych przez Scedosporium spp. i Fusarium spp., a także w leczeniu kandydemii u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii. Vfend jest dostępny na receptę.
Voriconazol Adamed to lek stosowany w leczeniu ciężkich zakażeń grzybiczych, takich jak aspergiloza inwazyjna, zakażenia wywołane przez Scedosporium spp. i Fusarium spp., a także ciężkie, oporne na flukonazol zakażenia inwazyjne Candida spp. (w tym C. krusei). Jest to lek na receptę. Lek ten jest szczególnie przydatny w leczeniu zakażeń grzybiczych u pacjentów, u których inne metody leczenia nie przyniosły oczekiwanych rezultatów.
Voriconazol Polpharma to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną worykonazol. Jest stosowany w leczeniu pacjentów, zarówno dorosłych, jak i dzieci powyżej 2 roku życia, z różnymi rodzajami zakażeń grzybiczych. Wskazania do stosowania to między innymi inwazyjna aspergiloza, kandydemia u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii, ciężkie zakażenia grzybicze wywołane przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.
Voriconazole Accord to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną voriconazole. Jest stosowany w leczeniu osób dorosłych i dzieci powyżej 2 roku życia z poważnymi zakażeniami grzybiczymi wywołanymi przez Scedosporium lub Fusarium. Lek działa poprzez zabijanie grzybów wywołujących zakażenia lub hamowanie ich wzrostu. Jest dostępny na receptę.
Voriconazole Accordpharma to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną worykonazol. Jest stosowany w leczeniu inwazyjnej aspergilozy, kandydemii u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii, ciężkich zakażeń grzybiczych wywołanych przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest przeznaczony dla pacjentów z postępującymi, mogącymi zagrażać życiu zakażeniami grzybiczymi. Jest dostępny na receptę.
Voriconazole Fosun Pharma to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną worykonazol. Lek jest stosowany w leczeniu poważnych zakażeń grzybiczych u dorosłych i dzieci w wieku powyżej 2 lat. Worykonazol działa poprzez zabijanie grzybów lub hamowanie ich wzrostu, co pomaga w walce z infekcją. Lek jest dostępny na receptę.
Voriconazole Fresenius Kabi to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną – worykonazol. Jest stosowany w leczeniu inwazyjnej aspergilozy, kandydemii u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii, ciężkich zakażeń inwazyjnych Candida opornych na flukonazol oraz ciężkich zakażeń grzybiczych wywołanych przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.
Voriconazole Genoptim to lek przeciwgrzybiczy zawierający substancję czynną worykonazol. Jest stosowany w leczeniu pacjentów, zarówno dorosłych, jak i dzieci powyżej 2 roku życia, z różnymi rodzajami zakażeń grzybiczych. Wskazania do stosowania to między innymi inwazyjna aspergiloza, kandydemia u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii, ciężkie zakażenia grzybicze wywołane przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.
Voriconazole Hameln zawiera worykonazol, lek przeciwgrzybiczy stosowany do leczenia i zapobiegania poważnym zakażeniom grzybiczym u dorosłych i dzieci powyżej 2 lat. Jest skuteczny w leczeniu inwazyjnej aspergilozy, kandydemii bez neutropenii, opornych zakażeń grzybiczych Candida spp., oraz zakażeń spowodowanych przez grzyby Scedosporium spp. i Fusarium spp. Worykonazol jest przeznaczony dla pacjentów z ciężkimi, postępującymi zakażeniami grzybiczymi oraz do profilaktyki zakażeń grzybiczych u pacjentów wysokiego ryzyka po przeszczepieniu szpiku kostnego. Lek należy stosować wyłącznie pod nadzorem lekarza.
Voriconazole Hikma to lek przeciwgrzybiczy z grupy triazoli. Jest stosowany w leczeniu inwazyjnej aspergilozy, ciężkich zakażeń grzybiczych wywołanych przez Scedosporium spp. i Fusarium spp., a także w leczeniu kandydemii u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii. Lek jest dostępny na receptę.
Voriconazole Sandoz to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną worykonazol. Jest stosowany w leczeniu pacjentów, zarówno dorosłych, jak i dzieci powyżej 2 roku życia, z różnymi rodzajami zakażeń grzybiczych. Wskazania do stosowania to między innymi inwazyjna aspergiloza, kandydemia u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii, ciężkie zakażenia grzybicze wywołane przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.
Worykonazol – lek o szerokim spektrum działania przeciwgrzybiczego. Mechanizm działania worykonazolu polega na hamowaniu enzymu znajdującego się w błonie komórkowej grzyba, przez co dochodzi do ograniczenia jej wzrostu a w końcu do obumarcia komórki grzybiczej. Wskazaniem do stosowania worykonazolu jest leczenie ciężkich zakażeń grzybiczych, inwazyjnej aspergilozy oraz kandydemii bez towarzyszącej neuropatii. Czas terapii worykonazolem powinien być jak najkrótszy. Leczenie dłuższe niż 6 miesięcy powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza oraz należy monitorować parametry równowagi elektrolitowej.
Worykonazol dostępny jest w postaci tabletek, proszku do sporządzania zawiesiny doustnej oraz proszku do sporządzania roztworu do infuzji. Postać leku dobiera się indywidualnie do ciężkości zakażenia. Najczęściej leczenie rozpoczyna się od większej dawki w celu nasycenia organizmu substancją leczniczą.
Możliwe działania niepożądane: najczęściej występują nudności, ból brzucha, wymioty, biegunka, gorączka, ból głowy, upośledzenie widzenia, wysypka, obrzęki obwodowe, nieprawidłowe wyniki aktywności enzymów wątrobowych oraz niewydolność oddechowa.
Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10
Worykonazol to jeden z najważniejszych leków przeciwgrzybiczych stosowanych we współczesnej medycynie, który odgrywa kluczową rolę w walce z poważnymi zakażeniami grzybiczymi. Ten syntetyczny azolowy lek z grupy pochodnych triazolu został opatentowany w 1990 roku i zatwierdzony do użytku medycznego w Europie w 2002 roku, stając się przełomem w leczeniu inwazyjnych infekcji grzybiczych. Worykonazol charakteryzuje się szerokim spektrum działania przeciwgrzybiczego, co oznacza, że jest skuteczny przeciwko wielu gatunkom grzybów chorobotwórczych. Mechanizm jego działania opiera się na specyficznym hamowaniu enzymu odpowiedzialnego za biosyntezę ergosterolu – kluczowego składnika błony komórkowej grzybów. Dzięki temu prowadzi do zwiększenia przepuszczalności błony komórkowej, zaniku jej funkcji ochronnych, zahamowania wzrostu i ostatecznie do obumarcia grzyba. Lek dostępny jest w różnych postaciach – zarówno doustnej jak i do podawania dożylnego, co umożliwia elastyczne dostosowanie terapii do potrzeb pacjenta i ciężkości zakażenia.
Worykonazol wywiera swoje przeciwgrzybicze działanie poprzez selektywne hamowanie enzymu 14-α-lanosterol demetylazy, znanego również jako CYP51. Ten enzym jest kluczowy w procesie biosyntezy ergosterolu, który stanowi podstawowy składnik błony komórkowej grzybów. Hamowanie tego enzymu prowadzi do akumulacji 14-α-metylosteroli i zmniejszenia ilości ergosterolu w komórce grzyba.
Zaburzenie składu błony komórkowej ma daleko idące konsekwencje dla funkcjonowania grzyba. Błona komórkowa traci swoją integralność i funkcje ochronne, co prowadzi do zahamowania wzrostu grzyba i ostatecznie do jego obumarcia. Co istotne, worykonazol wykazuje większe powinowactwo do enzymów grzybiczych niż do analogicznych enzymów ludzi, co zapewnia jego selektywność działania i ogranicza toksyczność dla organizmu pacjenta.
Worykonazol jest stosowany w leczeniu poważnych, zagrażających życiu zakażeń grzybiczych u pacjentów dorosłych i dzieci powyżej 2. roku życia. Główne wskazania obejmują:
Dodatkowo worykonazol znajduje zastosowanie w profilaktyce inwazyjnych zakażeń grzybiczych u pacjentów wysokiego ryzyka po alogenicznym przeszczepieniu macierzystych komórek krwiotwórczych.
Worykonazol charakteryzuje się doskonałą biodostępnością po podaniu doustnym, która wynosi około 96% u zdrowych dorosłych. Po podaniu doustnym maksymalne stężenie we krwi osiąga po około 1-2 godzinach. Istotną właściwością worykonazolu jest jego unikalny profil farmakokinetyczny – wykazuje on nasycalny metabolizm, co oznacza nieliniową farmakokinetykę według modelu Michaelis-Menten.
Pokarm o dużej zawartości tłuszczu może zmniejszać wchłanianie leku, dlatego zaleca się przyjmowanie worykonazolu przynajmniej godzinę przed posiłkiem lub godzinę po nim. Ta właściwość ma praktyczne znaczenie dla optymalizacji terapii.
Lek ulega intensywnemu metabolizmowi w wątrobie, głównie przez enzymy cytochromu P450, szczególnie CYP2C19, CYP3A4 i CYP2C9. Biologiczny okres półtrwania wynosi około 6 godzin, ale ze względu na nieliniową farmakokinetykę może się wydłużać przy wyższych dawkach.
Ponad 94% dawki jest wydalane w ciągu 96 godzin zarówno po podaniu dożylnym, jak i doustnym. Głównym szlakiem eliminacji jest metabolizm wątrobowy z następowym wydalaniem metabolitów przez nerki.
| Wskazanie | Dawka nasycająca | Dawka podtrzymująca | Częstość |
|---|---|---|---|
| Inwazyjna aspergiloza (dożylnie) | 6 mg/kg mc. | 4 mg/kg mc. | Co 12 godzin |
| Inwazyjna aspergiloza (doustnie) | 400 mg | 200 mg | Co 12 godzin |
| Kandydemia (dożylnie) | 6 mg/kg mc. | 3-4 mg/kg mc. | Co 12 godzin |
| Kandydemia (doustnie) | 400 mg | 200 mg | Co 12 godzin |
Dawkowanie może wymagać modyfikacji u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub w przypadku jednoczesnego stosowania z lekami wchodzącymi w interakcje. U dzieci dawkowanie jest dostosowane do masy ciała i wieku, z uwzględnieniem szybszego metabolizmu w porównaniu do dorosłych.
W leczeniu inwazyjnych zakażeń grzybiczych stosuje się kilka klas leków przeciwgrzybiczych, każda z innym mechanizmem działania. Azole stanowią najliczniejszą grupę, obejmującą oprócz worykonazolu także flukonazol, itrakonazol, ketokonazol oraz nowszy izawukonazol. Te substancje hamują syntezę ergosterolu w błonie komórkowej grzybów.
Echinokandyny reprezentowane przez kaspofunginę, mikafunginę i anidulafunginę działają poprzez hamowanie syntezy β-1,3-glukanu w ścianie komórkowej grzybów. Polieny takie jak amfoterycyna B i nystatyna wiążą się bezpośrednio z ergosterolem w błonie komórkowej, powodując jej perforację.
Wybór odpowiedniego leku zależy od rodzaju grzyba, ciężkości zakażenia, stanu pacjenta oraz profilu bezpieczeństwa poszczególnych substancji. W praktyce klinicznej często stosuje się terapię skojarzoną lub zmienia lek w zależności od odpowiedzi na leczenie i wyników badań wrażliwości.
Worykonazol może powodować różnorodne działania niepożądane, które należy monitorować podczas terapii:
Długotrwałe stosowanie worykonazolu (powyżej 6 miesięcy) wiąże się z ryzykiem rozwoju raka kolczystokomórkowego skóry oraz fluorozy kości, szczególnie u osób starszych.
| Przeciwwskazania bezwzględne | Przeciwwskazania względne |
|---|---|
| Nadwrażliwość na worykonazol lub inne azole | Ciąża (tylko gdy korzyść przewyższa ryzyko) |
| Jednoczesne stosowanie z terfenadyną, astemizolą | Karmieniu piersią |
| Stosowanie z alkaloidami sporyszu | Ciężka niewydolność wątroby |
| Jednoczesne przyjmowanie z rifampicyną | Dzieci poniżej 2. roku życia |
Worykonazol metabolizowany jest przez enzymy cytochromu P450, co powoduje liczne interakcje z innymi lekami. Szczególnie istotne są interakcje z:
Podczas leczenia worykonazolem konieczne jest regularne monitorowanie:
Leczenie powinno trwać możliwie najkrócej, zazwyczaj do momentu wyleczenia zakażenia plus 7-14 dni. Długotrwała terapia przekraczająca 6 miesięcy wymaga szczególnie starannej oceny stosunku korzyści do ryzyka ze względu na możliwość wystąpienia poważnych działań niepożądanych.
Worykonazol jest przeciwwskazany w ciąży, chyba że potencjalna korzyść dla matki zdecydowanie przewyższa ryzyko dla płodu. Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną antykoncepcję podczas leczenia.
Zaburzenia widzenia są częstym, ale zazwyczaj przemijającym działaniem niepożądanym. Objawy ustępują samoistnie w ciągu 60 minut i zmniejszają się wraz z kontynuacją terapii. Jeśli objawy są uciążliwe lub utrzymują się, należy skonsultować się z lekarzem.
Nie zaleca się spożywania alkoholu podczas leczenia worykonazolem ze względu na zwiększone ryzyko uszkodzenia wątroby. Alkohol może również nasilać niektóre działania niepożądane leku.
W przypadku pominięcia dawki należy ją przyjąć jak najszybciej, o ile nie zbliża się czas przyjęcia kolejnej dawki. Nie należy przyjmować podwójnej dawki w celu uzupełnienia pominiętej.
Tak, worykonazol może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów ze względu na możliwość wystąpienia zaburzeń widzenia, zawrotów głowy czy omdleń. Pacjenci powinni zachować szczególną ostrożność podczas prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.
Objawy przedawkowania mogą obejmować nasilenie typowych działań niepożądanych: poważne zaburzenia widzenia, reakcje skórne, zaburzenia czynności wątroby oraz objawy neurologiczne. W przypadku przedawkowania należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub pojechać do szpitala.
