Leki zawierające wokselotor

Wokselotor to substancja czynna stosowana w leczeniu niedokrwistości hemolitycznej spowodowanej anemią sierpowatą (zwaną też chorobą sierpowatokrwinkową). Jest to nowoczesny lek, który działa bezpośrednio na mechanizm powstawania objawów choroby.

Mechanizm działania

Wokselotor działa poprzez hamowanie procesu zwanego polimeryzacją hemoglobiny S (HbS). Wiąże się z hemoglobiną S w stosunku 1:1 i gromadzi się głównie w czerwonych krwinkach. Zwiększając powinowactwo hemoglobiny do tlenu, wokselotor hamuje nieprawidłowe „zlepianie się” cząsteczek hemoglobiny S, co zapobiega zmianie kształtu czerwonych krwinek na sierpowaty.

Dzięki temu wokselotor:

• Hamuje sierpowacenie (zniekształcanie) czerwonych krwinek
• Poprawia odkształcalność (elastyczność) czerwonych krwinek
• Zmniejsza hemolizę (rozpad czerwonych krwinek)
• Podnosi poziom hemoglobiny we krwi

Wskazania do stosowania

Wokselotor jest wskazany w leczeniu niedokrwistości hemolitycznej spowodowanej anemią sierpowatą u:

• Dorosłych
• Dzieci w wieku 12 lat i starszych

Może być stosowany:

• W monoterapii (jako jedyny lek)
• W skojarzeniu z hydroksymocznikiem (innym lekiem stosowanym w anemii sierpowatej)

Dawkowanie

Standardowa dawka wokselotoru to:

• 1500 mg (trzy tabletki po 500 mg) przyjmowane doustnie raz na dobę

Lek można przyjmować z posiłkiem lub bez posiłku. Tabletki należy połykać w całości, popijając wodą. Nie należy ich dzielić, kruszyć ani żuć ze względu na nieprzyjemny smak.

W przypadku pominięcia dawki, lek należy przyjąć następnego dnia o zwykłej porze.

Szczególne grupy pacjentów:

• Dzieci i młodzież: Taka sama dawka jak u dorosłych (1500 mg raz na dobę) dla osób od 12 do 18 lat.
• Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek: Nie jest wymagane dostosowanie dawki.
• Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby:
  • Łagodne do umiarkowanych zaburzenia: bez zmian dawkowania
  • Ciężkie zaburzenia (klasa C wg klasyfikacji Childa-Pugha): zmniejszona dawka do 1000 mg (dwie tabletki) raz na dobę

Skuteczność leczenia

W badaniach klinicznych wokselotor wykazał znaczącą skuteczność w leczeniu niedokrwistości w przebiegu anemii sierpowatej:

• U ponad 51% pacjentów zaobserwowano wzrost poziomu hemoglobiny o więcej niż 1 g/dl po 24 tygodniach leczenia
• Efekt leczniczy obserwowano już po 2 tygodniach terapii
• Poprawa utrzymywała się przez cały okres obserwacji (do 72 tygodni)
• Zmniejszyły się markery hemolizy (bilirubina pośrednia i odsetek retikulocytów)
• Zaobserwowano poprawę w zakresie owrzodzeń podudzi u pacjentów z tymi zmianami

Działania niepożądane

Najczęstsze działania niepożądane wokselotoru to:

• Bardzo często (występują u więcej niż 1 na 10 osób):
  • Ból głowy
  • Biegunka
  • Ból brzucha
  • Nudności
  • Wysypka
• Często (występują u mniej niż 1 na 10 osób):
  • Świąd
• Rzadkie, ale ważne reakcje:
  • Reakcje nadwrażliwości (wysypka, pokrzywka, duszność, obrzęk twarzy, eozynofilia)
  • Reakcja DRESS (polekowa reakcja z eozynofilią i objawami ogólnoustrojowymi) – poważne powikłanie, które może zagrażać życiu

Większość działań niepożądanych ma łagodne lub umiarkowane nasilenie i zwykle ustępuje bez konieczności przerwania leczenia.

Przeciwwskazania

Wokselotor jest przeciwwskazany w przypadku:

• Nadwrażliwości na substancję czynną lub którykolwiek ze składników leku

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Reakcje nadwrażliwości

W przypadku wystąpienia reakcji nadwrażliwości należy przerwać stosowanie wokselotoru i zastosować odpowiednie leczenie. Nie należy ponownie rozpoczynać leczenia, jeśli wystąpiły te objawy.

Ciężkie skórne reakcje niepożądane

Zgłaszano przypadki reakcji DRESS (polekowej reakcji z eozynofilią i objawami ogólnoustrojowymi). Jeśli pojawią się objawy takich reakcji, należy natychmiast przerwać leczenie.

Wpływ na badania laboratoryjne

Wokselotor może zakłócać pomiar podtypów hemoglobiny. Jeśli konieczne jest dokładne oznaczenie hemoglobiny, badanie należy przeprowadzić co najmniej 10 dni po ostatniej dawce leku.

Inne ostrzeżenia

• Ostrożność u pacjentów z obniżoną odpornością
• Możliwe interakcje z silnymi induktorami CYP3A4 (należy ich unikać)
• Ostrożność przy stosowaniu z wrażliwymi substratami CYP2B6, CYP2C8, CYP2C9, CYP2C19 i CYP3A4

Ciąża i karmienie piersią

• Ciąża: Z ostrożności zaleca się unikanie stosowania wokselotoru w okresie ciąży.
• Karmienie piersią: Wokselotor nie powinien być stosowany w okresie karmienia piersią.

Interakcje z innymi lekami

Wokselotor może wchodzić w interakcje z:

• Silnymi induktorami CYP3A4 (np. rifampicyna, fenobarbital, karbamazepina, fenytoina, dziurawiec zwyczajny) – mogą zmniejszać skuteczność wokselotoru, należy unikać ich jednoczesnego stosowania.
• Wrażliwymi substratami CYP3A4 o wąskim indeksie terapeutycznym (np. alfentanyl, sirolimus, takrolimus) – należy unikać jednoczesnego stosowania lub rozważyć zmniejszenie dawki tych leków.
• Wrażliwymi substratami CYP2B6 (np. bupropion, efawirenz) – zaleca się ostrożność.

Podsumowanie

Wokselotor to nowoczesny lek stosowany w leczeniu niedokrwistości w przebiegu anemii sierpowatej. Działa poprzez hamowanie nieprawidłowego kształtowania się czerwonych krwinek, co prowadzi do zmniejszenia ich rozpadu i poprawy poziomu hemoglobiny. Jest skuteczny u znacznej części pacjentów i zazwyczaj dobrze tolerowany. Najczęstsze działania niepożądane to ból głowy, zaburzenia żołądkowo-jelitowe i wysypka. Ważne jest monitorowanie w kierunku reakcji nadwrażliwości i przestrzeganie zaleceń dotyczących interakcji z innymi lekami.