Nasacort to lek stosowany w leczeniu objawów alergicznego nieżytu nosa. Zawiera substancję czynną o nazwie acetonid triamcynolonu, która jest kortykosteroidem. Działa przeciwzapalnie, zmniejszając obrzęk i podrażnienie w nosie. Lek jest dostępny na receptę. Wskazaniem do jego stosowania jest alergiczny nieżyt nosa.
Pevisone to krem stosowany w miejscowym leczeniu grzybiczych zakażeń skóry z objawami zapalenia i świądem. Zawiera dwie substancje czynne: ekonazol, który działa przeciwgrzybiczo, oraz triamcynolonu acetonid, który jest kortykosteroidem o silnym działaniu przeciwzapalnym, przeciwświądowym i obkurczającym naczynia krwionośne. Lek ten jest dostępny na receptę.
Polcortolon to lek, który zawiera substancję czynną triamcynolon. Jest to syntetyczny glikokortykosteroid o działaniu przeciwzapalnym, przeciwobrzękowym, przeciwgośćcowym, przeciwświądowym i przeciwalergicznym. Polcortolon jest stosowany w leczeniu wielu chorób, takich jak zaburzenia układu hormonalnego, choroby reumatyczne, choroby skóry, ciężkie choroby alergiczne niepoddające się innym metodom leczenia oraz choroby oka. Lek jest dostępny na receptę.
Polcortolon TC to lek w postaci aerozolu do stosowania na skórę, który zawiera dwie substancje czynne – tetracyklinę i triamcynolon. Tetracyklina to antybiotyk o szerokim zakresie działania przeciwbakteryjnego, natomiast triamcynolon to kortykosteroid o umiarkowanie silnym działaniu przeciwzapalnym, przeciwświądowym i obkurczającym naczynia krwionośne. Lek jest wskazany do miejscowego leczenia stanów zapalnych skóry powikłanych zakażeniem wywołanym przez bakterie wrażliwe na tetracykliny, takich jak alergiczne choroby skóry z wtórnym zakażeniem bakteryjnym, oparzenia i odmrożenia I stopnia, oraz owrzodzenia podudzi. Polcortolon TC jest dostępny na receptę.
Triamcynolon – lek o działaniu przeciwzapalnym, należący do grupy glikokortykosteroidów. Mechanizm działania triamcynolonu polega na hamowaniu rozwoju objawów zapalnych oraz mediatorów zapalenia. Wskazaniem do stosowania leku jest leczenie chorób m.in. układu endokrynnego, oddechowego, krwiotwórczego, przewodu pokarmowego, chorób reumatycznych, skóry i błon śluzowych, alergicznych (o ciężkim przebiegu) i kolagenoz.
Triamcynolon dostępny jest w postaci tabletek. Dokładną dawkę dobiera się indywidualnie w zależności od rodzaju choroby i reakcji pacjenta na leczenie.
Możliwe działania niepożądane: Triamcynolon może powodować wiele skutków ubocznych m.in. nieregularne bicie serca, nadciśnienie tętnicze, ból głowy, zawroty głowy, zaburzenia widzenia, zaćmę, wzrost ciśnienia śródgałkowego, wzdęcia, nudności, wymioty, czarne smoliste stolce, zwiększone łaknienie, trądzik, rozstępy, rumień, pokrzywkę, zaburzenia miesiączkowania, zmiany nastroju, objawy psychozy, obrzęki stóp i nóg, ogólne złe samopoczucie.
Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10
Triamcynolon to syntetyczny, fluorowany glikokortykosteroid, który od ponad pół wieku odgrywa istotną rolę w terapii wielu schorzeń o podłożu zapalnym, alergicznym i autoimmunologicznym. Zsyntetyzowany w 1956 roku, a wprowadzony do sprzedaży dwa lata później, lek ten wyróżnia się działaniem przeciwzapalnym pięciokrotnie silniejszym niż hydrokortyzon oraz mocniejszym działaniem przeciwobrzękowym w porównaniu z prednizolonem. Jego wszechstronność wynika z unikalnego mechanizmu działania – wiązania się z receptorami glikokortykoidowymi w komórkach, co prowadzi do zmian w ekspresji genów i hamowania procesów zapalnych. Triamcynolon znajduje zastosowanie w leczeniu chorób endokrynologicznych, reumatycznych, dermatologicznych, alergicznych, okulistycznych oraz wielu innych schorzeń, będąc dostępnym w różnych postaciach farmaceutycznych – od tabletek doustnych, przez preparaty do stosowania miejscowego na skórę, po nowoczesne iniekcje dostawowe i doszklistkowe.
Triamcynolon, podobnie jak inne kortykosteroidy, wywiera swoje działanie terapeutyczne poprzez szereg złożonych mechanizmów na poziomie komórkowym i molekularnym. Substancja ta wiąże się z receptorami glikokortykoidowymi znajdującymi się w cytoplazmie komórek, tworząc kompleks, który następnie przemieszcza się do jądra komórkowego. Tam wpływa na ekspresję genów, prowadząc do istotnych zmian w funkcjonowaniu komórek.
Kluczowym mechanizmem działania jest hamowanie syntezy i uwalniania mediatorów stanu zapalnego, takich jak cytokiny, prostaglandyny i leukotrieny. Triamcynolon ogranicza migrację makrofagów i leukocytów do ognisk zapalnych oraz zmniejsza przepuszczalność naczyń włosowatych, co skutkuje działaniem przeciwwysiękowo i przeciwobrzękowym. Lek ten hamuje rozwój objawów zapalenia, choć nie wpływa bezpośrednio na jego przyczynę.
Oprócz działania przeciwzapalnego, triamcynolon wykazuje silny efekt immunosupresyjny. Hamuje aktywność układu odpornościowego, co jest wykorzystywane w terapii chorób autoimmunologicznych. Substancja ta wpływa również na metabolizm białek, węglowodanów i tłuszczów – nasila katabolizm białek, zwiększa syntezę glukozy w wątrobie poprzez indukcję enzymów glukoneogenezy oraz wpływa na gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu.
Triamcynolon wywiera również długotrwały wpływ na czynność nadnerczy. Po podaniu pojedynczej dawki od 60 do 100 mg czynność nadnerczy zostaje zahamowana w ciągu 24 do 48 godzin i powraca do normy dopiero po 30 do 40 dniach. U pacjentów otrzymujących triamcynolon w dawkach od 12 do 16 mg na dobę przez okres dłuższy niż 7-10 dni może wystąpić niewydolność nadnerczy, dlatego odstawianie leku wymaga stopniowego zmniejszania dawek.
Triamcynolon znajduje zastosowanie w terapii zaburzeń hormonalnych, w tym niewydolności kory nadnerczy – zarówno pierwotnej (choroba Addisona), jak i wtórnej. W tych stanach lek zastępuje niedobór naturalnych hormonów steroidowych produkowanych przez nadnercza. Stosowany jest również w zespole nadnerczowo-płciowym, wrodzonej hiperplazji nadnerczy, hiperkalcemii związanej z chorobą nowotworową oraz w nieropnym zapaleniu tarczycy.
W niewydolności kory nadnerczy dawka początkowa wynosi zazwyczaj od 4 do 12 mg na dobę, przy czym terapia często wymaga równoczesnego podawania mineralokortykosteroidów dla zapewnienia prawidłowej gospodarki elektrolitowej organizmu.
W reumatologii triamcynolon jest szeroko stosowany w leczeniu stanów zapalnych stawów i tkanek miękkich. Wykorzystywany jest w terapii reumatoidalnego zapalenia stawów, zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa, łuszczycowego zapalenia stawów, ostrego dnawego zapalenia stawów oraz ostrego i podostrego zapalenia kaletki maziowej. Lek znajduje również zastosowanie w nieswoistym ostrym zapaleniu pochewki ścięgna i pourazowym zapaleniu kości i stawów.
W większości chorób reumatycznych dawka początkowa wynosi od 8 do 16 mg na dobę, chociaż u niektórych pacjentów może być konieczne zastosowanie większych dawek. W toczniu rumieniowatym układowym dawka początkowa wynosi zwykle od 20 do 32 mg na dobę, a po uzyskaniu poprawy podaje się mniejsze dawki podtrzymujące. W przypadku ciężkich objawów stosuje się dawki 48 mg na dobę lub więcej.
Szczególnie istotne jest zastosowanie triamcynolonu w formie iniekcji dostawowych, które umożliwiają dostarczenie leku bezpośrednio do zajętego stawu. Taka forma terapii zapewnia silne działanie miejscowe przy minimalizacji działań ogólnoustrojowych.
W dermatologii triamcynolon jest jednym z najczęściej stosowanych kortykosteroidów ze względu na swoje silne działanie przeciwzapalne i przeciwświądowe. Znajduje zastosowanie w leczeniu ciężkiej łuszczycy, pęcherzycy, opryszczkowego pęcherzowego zapalenia skóry, ciężkiego rumienia wielopostaciowego (zespołu Stevensa-Johnsona), złuszczającego zapalenia skóry, ziarniniaku grzybiastego oraz atopowego zapalenia skóry.
W ciężkiej łuszczycy oraz w pęcherzycy dawka początkowa wynosi zazwyczaj od 8 do 16 mg na dobę. Czas leczenia podtrzymującego zależy od reakcji pacjenta na lek i ustala się go indywidualnie.
Szczególnie cenne jest stosowanie triamcynolonu w formie iniekcji doogniskowych w dermatologii. Zabieg ten polega na wielu drobnych iniekcjach preparatu bezpośrednio w skórę objętą procesem chorobowym. Stosuje się go w terapii ogniskowego łysienia, ogniskowego liszaja płaskiego okołomieszkowego, łysienia bliznowaciejącego czołowego oraz innych typów łysienia bliznowaciejącego. Zabiegi wykonuje się w serii 3-5 zabiegów w odstępach 2-4 tygodniowych, stosując stężenia od 2,5 do 5 mg/ml.
Preparaty miejscowe z acetonidem triamcynolonu w postaci kremów, maści czy aerozoli stosuje się zazwyczaj dwa razy na dobę bezpośrednio na zmienione chorobowo obszary skóry. Należy jednak unikać stosowania ich na duże powierzchnie ciała lub pod opatrunki okluzyjne, ponieważ zwiększa to wchłanianie leku do krwi i ryzyko działań ogólnoustrojowych.
Triamcynolon wykazuje silne działanie przeciwalergiczne i jest stosowany w terapii ciężkich reakcji alergicznych, które nie poddają się innym formom leczenia. Znajduje zastosowanie w całorocznym lub sezonowym alergicznym nieżycie nosa, gdzie dawka wynosi zazwyczaj od 8 do 12 mg na dobę. W przypadkach nie poddających się leczeniu może być konieczne zastosowanie większych dawek początkowych i podtrzymujących.
W astmie oskrzelowej triamcynolon stosuje się w dawce od 8 do 16 mg na dobę. Należy jednak zaznaczyć, że w alergicznym nieżycie nosa i astmie oskrzelowej podawanie kortykosteroidów w celu łagodzenia ostrych stanów i w długotrwałym leczeniu jest zalecane stosunkowo rzadko, ze względu na dostępność innych, bardziej celowanych terapii.
W ostatnich latach triamcynolon znalazł szerokie zastosowanie w okulistyce, gdzie wykorzystywany jest w formie iniekcji doszklistkowych i okołogałkowych. Jest stosowany w leczeniu stanów zapalnych siatkówki, obrzęku plamki w przebiegu cukrzycy oraz wysiękowej odmiany zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem (AMD).
Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem to przewlekła, degeneracyjna choroba oczu obejmująca centralną część siatkówki, która rozwija się przeważnie u osób po pięćdziesiątym roku życia. Objawy choroby to widzenie linii prostych jako falistych, postępujące upośledzenie widzenia centralnego, ciemna plama w centrum pola widzenia oraz obniżone poczucie kontrastu. Większość przypadków AMD to odmiana sucha, rozwijająca się powoli w ciągu miesięcy lub lat. Znacznie rzadsza, ale agresywniejsza jest odmiana mokra (wysiękowa), w której zmiany chorobowe mogą rozwinąć się nagle, nawet w ciągu kilku dni.
W leczeniu tych schorzeń oczu stosuje się iniekcje doszklistkowe triamcynolonu, czyli wstrzyknięcie leku bezpośrednio do komory ciała szklistego oka. Dawka terapeutyczna około 4 mg działa przeciwzapalnie, przyspiesza resorpcję wysięku oraz hamuje procesy rozrostowe naczyń krwionośnych wewnątrz gałki ocznej. Okres działania triamcynolonu w oku wynosi około 4-6 miesięcy, po czym leczenie zazwyczaj wymaga powtórzenia.
Triamcynolon bywa również łączony z zabiegami terapii fotodynamicznej (PDT) – dożylnym podaniem środka fotoaktywnego (werteporfiny), a następnie jej wzbudzeniu światłem lasera diodowego. Terapia łączona PDT i triamcynolonu pozwala ograniczyć podawanie sterydu i jednocześnie zwiększa szansę na skrócenie leczenia.
Triamcynolon znajduje również zastosowanie w chorobach układu krwiotwórczego, w tym w niedokrwistości hemolitycznej nabytej autoimmunologicznej, idiopatycznej małopłytkowości, ostrej białaczce u dzieci oraz w chłoniakach i białaczkach u dorosłych. W ostrej białaczce u dzieci dawka wynosi zazwyczaj od 1 do 2 mg/kg masy ciała na dobę, przy czym poprawa zwykle występuje między 6. a 21. dniem podawania leku, a leczenie trwa 4-6 tygodni.
W nefrologiileku używa się do wywołania diurezy lub remisji proteinurii w zespole nerczycowym bez mocznicy typu idiopatycznego lub w przebiegu tocznia rumieniowatego. W gastroenterologii triamcynolon może być stosowany krótkotrwale w chorobie Crohna oraz wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego.
W Polsce triamcynolon jest dostępny w różnych postaciach farmaceutycznych, co umożliwia dostosowanie terapii do specyficznych potrzeb pacjenta:
Większość z tych preparatów jest dostępna wyłącznie na receptę i wymaga ścisłego nadzoru lekarskiego.
Dawkowanie triamcynolonu ustala się zawsze indywidualnie, w zależności od rodzaju choroby, jej ciężkości oraz reakcji pacjenta na leczenie. Ogólna zasada terapii kortykosteroidowej zakłada stosowanie najmniejszej skutecznej dawki przez możliwie najkrótszy czas.
W przypadku podawania doustnego zaleca się przyjmowanie leku raz na dobę, rano, zgodnie z naturalnym rytmem dobowym wydzielania kortykosteroidów przez organizm. W niektórych przypadkach może być konieczne częstsze podawanie triamcynolonu. Zazwyczaj dawki dla dorosłych mieszczą się w zakresie od 4 do 48 mg na dobę, w zależności od wskazania.
Niezwykle istotne jest stopniowe zmniejszanie dawek przy zakończeniu terapii. Nagłe przerwanie leczenia może spowodować zespół odstawienia glikokortykosteroidów, objawiający się gorączką, bólami mięśni i stawów, złym samopoczuciem, a nawet niewydolnością kory nadnerczy. U pacjentów długotrwale leczonych czynność nadnerczy może powracać do normy nawet przez okres około 1 roku, a u niektórych chorych nigdy nie wraca do pełnej sprawności.
Preparaty miejscowe stosuje się zazwyczaj dwa razy na dobę, nakładając cienką warstwę na zmienione chorobowo obszary skóry. Po aplikacji należy dokładnie umyć ręce i unikać kontaktu preparatów z oczami oraz błonami śluzowymi.
Jak każdy lek kortykosteroidowy, triamcynolon może wywoływać szereg działań niepożądanych, szczególnie przy długotrwałym stosowaniu lub w dużych dawkach. Częstość i nasilenie tych efektów ubocznych zależy od dawki, czasu trwania terapii oraz indywidualnej wrażliwości pacjenta.
| Układ/narząd | Działania niepożądane |
|---|---|
| Układ sercowo-naczyniowy | Nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca, zastoinowa niewydolność krążenia, możliwy przerost mięśnia sercowego |
| Układ endokrynologiczny | Zespół Cushinga, zahamowanie wzrostu u dzieci, wtórna niewydolność kory nadnerczy, nieregularne miesiączkowanie, ujawniona cukrzyca, zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej |
| Układ kostno-mięśniowy | Osłabienie mięśni, osteoporoza, zwiększona skłonność do złamań kości, aseptyczna martwica głowy kości udowej i ramiennej, zanik tkanki mięśniowej |
| Przewód pokarmowy | Wrzód żołądka, krwawienia z przewodu pokarmowego, zapalenie trzustki, nudności, bóle brzucha, wzdęcia, pieczenie w przełyku |
| Skóra | Trudniejsze gojenie się ran, nadmierne owłosienie (hirsutyzm), trądzik, szerokie rozstępy, ścieńczenie skóry, miejscowy zanik skóry |
| Ośrodkowy układ nerwowy | Zmiany nastroju, depresja, euforia, objawy psychozy, zaburzenia osobowości, bóle i zawroty głowy |
Najczęstszym objawem niepożądanym po iniekcjach doszklistkowych triamcynolonu jest wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego. Podwyższone ciśnienie oczne z reguły dobrze odpowiada na leczenie farmakologiczne i rzadko wymaga wykonania zabiegu operacyjnego. Im wyższa dawka podawanego sterydu, tym dłuższy okres utrzymywania się podwyższonego ciśnienia w oku.
Innym częstym działaniem ubocznym jest rozwój lub progresja zaćmy jądrowej lub podtorebkowej tylnej. Badania wykazują, że pojedynczy zastrzyk z triamcynolonem może powodować rozwój zaćmy podtorebkowej tylnej, natomiast wielokrotne iniekcje indukują progresję mętnienia wszystkich warstw soczewki.
Najpoważniejszym powikłaniem jest zapalenie wnętrza gałki ocznej, które może być sterylne, pseudoinfekcyjne lub infekcyjne. Zapalenie sterylne jest prawdopodobnie odpowiedzią oka na zawarte w sterydzie konserwanty i ma zazwyczaj łagodny przebieg. Rzadziej mogą wystąpić odwarstwienie siatkówki oraz krwotok do ciała szklistego.
Glikokortykosteroidy stosowane na skórę mogą wywołać szereg miejscowych działań niepożądanych, do których należą ścieńczenie skóry, miejscowy zanik skóry, zapalenie, pieczenie, rozleniwienie naczyń krwionośnych oraz zapalenie mieszków włosowych. Może wystąpić nadmierne owłosienie i depigmentacja. Długotrwałe stosowanie triamcynolonu na duże powierzchnie ciała lub pod opatrunki okluzyjne może powodować wchłanianie się do krwi i wywoływać działanie ogólnoustrojowe, włącznie z zahamowaniem osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej.
Produkt stosowany długotrwale na skórę twarzy może powodować zaniki skóry i rozszerzenie naczyń krwionośnych. U dzieci długotrwałe stosowanie sterydów na skórę może zahamować ich wzrost oraz rozwój.
Triamcynolon nie powinien być stosowany u pacjentów z:
Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów z:
U dzieci triamcynolon stosuje się ze szczególną ostrożnością ze względu na ryzyko zahamowania wzrostu i rozwoju. U osób starszych również wymagana jest zwiększona czujność, ponieważ są one bardziej podatne na działania niepożądane, szczególnie osteoporozę i zaburzenia elektrolitowe.
Triamcynolon może wchodzić w liczne interakcje z innymi lekami, co wymaga szczególnej uwagi ze strony lekarza prowadzącego terapię:
Spożywanie alkoholu w trakcie jednoczesnego stosowania triamcynolonu i NLPZ znacząco sprzyja krwawieniom z przewodu pokarmowego, dlatego należy bezwzględnie unikać alkoholu podczas terapii.
Triamcynolon może być stosowany w ciąży wyłącznie w przypadkach, gdy potencjalne korzyści wyraźnie przeważają nad ryzykiem dla matki i dziecka. Kortykosteroidy przenikają przez łożysko i mogą wpływać na rozwój płodu. Długotrwałe stosowanie lub podawanie dużych dawek w ciąży może zwiększać ryzyko wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu płodu oraz niewydolności nadnerczy u noworodka.
Matki leczone triamcynolonem nie powinny karmić piersią. Lek przenika do mleka kobiecego w niewielkich ilościach, ale stosowany długotrwale lub w dużych dawkach może spowodować u dziecka zahamowanie wzrostu lub wpłynąć na działanie kory nadnerczy niemowlęcia.
Objawy przedawkowania mogą wystąpić po długotrwałym stosowaniu triamcynolonu, zwłaszcza w dużych dawkach. Należą do nich zaburzenia gospodarki hormonalnej oraz wodno-elektrolitowej, retencja sodu, nadmierna utrata potasu i wapnia, które prowadzą do nadciśnienia tętniczego i obrzęków oraz zaburzeń rytmu serca.
Nie istnieje swoiste antidotum na przedawkowanie triamcynolonu. W przypadku ostrego przedawkowania zaleca się monitorowanie stanu pacjenta i leczenie objawowe, w tym kontrolę ciśnienia krwi, stężenia elektrolitów oraz parametrów metabolicznych. W przypadku przewlekłego nadużywania zaleca się stopniowe odstawianie leku pod ścisłym nadzorem medycznym.
Pacjenci przyjmujący triamcynolon wymagają regularnego monitorowania, które powinno obejmować:
Podczas leczenia należy zwracać szczególną uwagę na objawy ze strony przewodu pokarmowego, takie jak ból brzucha, nudności czy czarny stolec, które mogą świadczyć o krwawieniu. Pacjenci leczeni immunosupresyjnie są narażeni na cięższy przebieg chorób zakaźnych, takich jak ospa wietrzna, półpasiec czy odra, dlatego należy unikać kontaktu z osobami chorymi.
U dzieci triamcynolon stosuje się ze szczególną ostrożnością ze względu na ryzyko zahamowania wzrostu i rozwoju oraz zaburzeń funkcjonowania osi hormonalnej. Dawkowanie u dzieci zależy od masy ciała i wskazania, a leczenie powinno być prowadzone przez specjalistę pediatrę. Należy stosować najniższą skuteczną dawkę przez możliwie najkrótszy czas i regularnie monitorować wzrost dziecka.
U osób starszych zwiększone jest ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, szczególnie osteoporozy, zaburzeń elektrolitowych, nadciśnienia tętniczego oraz zaburzeń poznawczych. Terapia powinna być prowadzona ze szczególną ostrożnością, przy regularnym monitorowaniu stanu zdrowia i funkcji poszczególnych narządów.
U pacjentów z przewlekłymi chorobami współistniejącymi, takimi jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroba wrzodowa czy osteoporoza, stosowanie triamcynolonu wymaga szczególnej uwagi i często dostosowania terapii chorób podstawowych.
Triamcynolon, podobnie jak inne kortykosteroidy, powinien być stosowany w możliwie najkrótszym czasie i w najmniejszej skutecznej dawce. Długotrwała terapia zwiększa ryzyko poważnych działań niepożądanych, takich jak osteoporoza, zaćma, nadciśnienie, cukrzyca i zaburzenia hormonalne. Jeśli konieczne jest przedłużone leczenie, wymaga ono ścisłego monitorowania medycznego i regularnych badań kontrolnych.
Nie, nagłe przerwanie przyjmowania triamcynolonu może być niebezpieczne, szczególnie po długotrwałej terapii. Może spowodować zespół odstawienia objawiający się gorączką, bólami mięśni i stawów, złym samopoczuciem, a nawet zagrażającą życiu niewydolnością kory nadnerczy. Dawkę leku należy zawsze zmniejszać stopniowo pod kontrolą lekarza.
Tak, triamcynolon działa immunosupresyjnie, czyli osłabia układ odpornościowy. Może maskować objawy zakażeń i zmniejszać odporność organizmu na infekcje. Pacjenci leczeni tym lekiem powinni unikać kontaktu z osobami chorymi na choroby zakaźne i zgłaszać lekarzowi wszelkie objawy mogące świadczyć o infekcji, takie jak gorączka czy ból gardła.
Triamcynolon wchodzi w liczne interakcje z innymi lekami. Przed rozpoczęciem terapii należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, w tym dostępnych bez recepty oraz suplementach. Szczególnie ważne jest zgłoszenie stosowania leków przeciwzapalnych, przeciwzakrzepowych, przeciwcukrzycowych oraz leków na nadciśnienie.
Podczas terapii triamcynolonem konieczne są regularne badania kontrolne obejmujące pomiar ciśnienia tętniczego, kontrolę masy ciała, badanie poziomu glukozy i elektrolitów we krwi, a przy długotrwałym leczeniu również badanie gęstości mineralnej kości i ocenę funkcji nadnerczy. Częstotliwość badań ustala lekarz prowadzący w zależności od dawki i czasu trwania terapii.
Tak, jednym z częstych działań niepożądanych kortykosteroidów, w tym triamcynolonu, jest przyrost masy ciała. Wynika to ze zwiększonego apetytu, retencji płynów w organizmie oraz zaburzeń metabolizmu węglowodanów i tłuszczów. Podczas leczenia zaleca się kontrolowanie masy ciała, stosowanie diety ubogosodowej i odpowiednią aktywność fizyczną.
Triamcynolon zwykle nie wpływa bezpośrednio na zdolność prowadzenia pojazdów. Może jednak niekiedy wywoływać zawroty i bóle głowy, a nawet zaburzenia psychiczne. Jeśli wystąpią takie objawy, należy powstrzymać się od prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn do czasu ustąpienia dolegliwości.
Iniekcje doszklistkowe triamcynolonu to stosunkowo bezpieczna procedura wykonywana pod kontrolą specjalisty okulisty. Najczęstszym działaniem niepożądanym jest wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego, który zwykle dobrze reaguje na leczenie farmakologiczne. Rzadziej może wystąpić progresja zaćmy. Poważne powikłania, takie jak zapalenie wnętrza gałki ocznej czy odwarstwienie siatkówki, zdarzają się bardzo rzadko przy zachowaniu właściwej techniki i zasad aseptyki.
Okres działania triamcynolonu po iniekcji doszklistkowej wynosi średnio 4-6 miesięcy. Po tym czasie zazwyczaj konieczne jest powtórzenie zabiegu. Dokładny czas działania może się różnić w zależności od indywidualnej reakcji pacjenta i charakteru leczonej choroby.
Triamcynolon stosowany miejscowo na nieuszkodzoną skórę działa głównie lokalnie i wchłania się do krwi w niewielkim stopniu. Jednak stosowanie na duże powierzchnie skóry, pod opatrunki okluzyjne lub na uszkodzoną skórę znacznie zwiększa wchłanianie ogólnoustrojowe i może prowadzić do działań niepożądanych charakterystycznych dla kortykosteroidów systemowych, takich jak zahamowanie czynności nadnerczy czy zespół Cushinga.
