Koselugo

Koselugo zawiera selumetynib, inhibitor MEK, który blokuje białka uczestniczące we wzroście komórek nowotworowych. Stosowany u dzieci w wieku 3 lat i starszych z nerwiakowłókniakami splotowatymi wynikającymi z neurofibromatozy typu 1 (NF1), które nie mogą być usunięte chirurgicznie. Lek może spowodować zmniejszenie guzów.

Selumetynib to substancja czynna stosowana w leczeniu nerwiakowłókniaków splotowatych (plexiform neurofibromas, PN) u dzieci i młodzieży z neurofibromatozą typu 1 (NF1). Jest to selektywny inhibitor kinaz białkowych aktywowanych mitogenami 1 i 2 (MEK 1/2), które odgrywają kluczową rolę w szlaku sygnałowym RAF-MEK-ERK odpowiedzialnym za wzrost i przeżycie komórek.

Mechanizm działania

Selumetynib działa poprzez blokowanie aktywności kinaz MEK, przez co hamuje szlak RAF-MEK-ERK. Ten szlak sygnałowy jest często nadmiernie aktywowany w wielu typach nowotworów, w tym w guzach związanych z neurofibromatozą typu 1. Poprzez hamowanie tego szlaku selumetynib blokuje proliferację i przeżycie komórek nowotworowych.

W neurofibromatozie typu 1 występuje genetyczny defekt prowadzący do zwiększonej aktywności szlaku RAF-MEK-ERK, co przyczynia się do rozwoju nerwiakowłókniaków splotowatych. Selumetynib, blokując ten szlak, może pomóc w kontrolowaniu wzrostu tych guzów.

Wskazania do stosowania

Selumetynib jest wskazany do stosowania w leczeniu objawowych, nieoperacyjnych nerwiakowłókniaków splotowatych u dzieci i młodzieży w wieku 3 lat i starszych z neurofibromatozą typu 1. Nieoperacyjne nerwiakowłókniaki to takie, których nie można całkowicie usunąć chirurgicznie bez istotnego ryzyka powikłań.

Skuteczność kliniczna

Skuteczność selumetynibu została potwierdzona w badaniach klinicznych, gdzie oceniano odpowiedź guzów na leczenie. W głównym badaniu klinicznym obejmującym dzieci i młodzież z NF1 i nieoperacyjnymi nerwiakowłókniakami:

  • 68% pacjentów osiągnęło obiektywną odpowiedź na leczenie (zmniejszenie objętości guza o co najmniej 20%)
  • U żadnego pacjenta nie nastąpiło całkowite zniknięcie guza
  • U 91,2% pacjentów, którzy odpowiedzieli na leczenie, odpowiedź trwała co najmniej 12 miesięcy
  • U 76,5% pacjentów odpowiedź utrzymywała się przez co najmniej 24 miesiące

Mediana czasu do wystąpienia odpowiedzi wynosiła około 7,2 miesiąca. U wielu pacjentów odpowiedź na leczenie utrzymywała się przez długi czas, co świadczy o trwałym efekcie terapeutycznym.

Dawkowanie i sposób podawania

Zalecane dawkowanie

Zalecana dawka selumetynibu wynosi 25 mg/m² powierzchni ciała, przyjmowana doustnie dwa razy na dobę (co około 12 godzin). Dawka jest ustalana indywidualnie na podstawie powierzchni ciała pacjenta.

Przykładowe dawkowanie w zależności od powierzchni ciała:

  • 0,55-0,69 m²: 20 mg rano i 10 mg wieczorem
  • 0,70-0,89 m²: 20 mg dwa razy na dobę
  • 0,90-1,09 m²: 25 mg dwa razy na dobę
  • 1,10-1,29 m²: 30 mg dwa razy na dobę

Sposób przyjmowania

Selumetynib przyjmuje się doustnie. Lek można przyjmować z jedzeniem lub bez. Kapsułki należy połykać w całości, popijając wodą. Nie wolno ich żuć, rozpuszczać ani otwierać, ponieważ może to wpłynąć na wchłanianie leku.

Leczenie powinno być kontynuowane tak długo, jak długo pacjent odnosi korzyści kliniczne, do czasu progresji guza lub wystąpienia niemożliwych do zaakceptowania działań niepożądanych.

Działania niepożądane

Podczas leczenia selumetynibem mogą wystąpić różne działania niepożądane. Najczęstsze z nich to:

Bardzo częste działania niepożądane (występujące u więcej niż 1 na 10 osób):

  • Zaburzenia żołądkowo-jelitowe: wymioty (86%), biegunka (81%), nudności (77%), zapalenie jamy ustnej (55%)
  • Problemy skórne: suchość skóry (65%), trądzikopodobne zapalenie skóry (61%), zanokcica (zapalenie wałów paznokciowych) (57%), wysypki (53%)
  • Inne: gorączka (61%), zmęczenie lub osłabienie (59%), zmniejszenie stężenia hemoglobiny (54%)
  • Zwiększona aktywność niektórych enzymów: kinazy kreatynowej (77%), aminotransferazy asparaginianowej (51%)

Częste działania niepożądane (występujące u mniej niż 1 na 10 osób):

  • Niewyraźne widzenie
  • Duszność
  • Suchość w jamie ustnej
  • Obrzęk twarzy

Poważne działania niepożądane:

  • Zmniejszenie frakcji wyrzutowej lewej komory serca (bezobjawowe zmniejszenie zdolności serca do pompowania krwi)
  • Problemy oczne, takie jak odwarstwienie nabłonka barwnikowego siatkówki czy centralna surowicza retinopatia
  • Poważne problemy skórne i zapalenie wałów paznokciowych

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Kontrola serca

Przed rozpoczęciem leczenia i regularnie podczas terapii należy monitorować czynność serca (LVEF). U około 26% dzieci i młodzieży obserwowano bezobjawowe zmniejszenie frakcji wyrzutowej lewej komory serca. Pacjenci z zaburzeniami czynności lewej komory serca w wywiadzie nie powinni przyjmować selumetynibu.

Kontrola wzroku

Zaleca się ocenę okulistyczną przed rozpoczęciem leczenia i podczas terapii, gdy pacjent zgłasza nowe zaburzenia widzenia. U niektórych pacjentów mogą wystąpić problemy z siatkówką, które wymagają monitorowania lub dostosowania dawki.

Kontrola funkcji wątroby

Podczas leczenia selumetynibem należy regularnie monitorować parametry funkcji wątroby. Przed rozpoczęciem leczenia oraz przynajmniej raz na miesiąc w pierwszych 6 miesiącach terapii zaleca się wykonywanie badań laboratoryjnych.

Witamina E

Lek zawiera witaminę E jako substancję pomocniczą. Pacjenci nie powinni przyjmować dodatkowych suplementów witaminy E, ponieważ może to zwiększać ryzyko krwawienia, zwłaszcza u osób przyjmujących leki przeciwzakrzepowe.

Przeciwwskazania

Selumetynib nie powinien być stosowany u osób z:

  • Nadwrażliwością na substancję czynną lub którykolwiek składnik leku
  • Ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby

Ciąża, karmienie piersią i płodność

Selumetynib nie jest zalecany do stosowania w okresie ciąży oraz u kobiet w wieku rozrodczym, które nie stosują skutecznej antykoncepcji. Badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na rozwój płodu.

Kobiety nie powinny karmić piersią podczas leczenia selumetynibem, ponieważ może on przenikać do mleka matki.

Nie ma danych dotyczących wpływu selumetynibu na płodność u ludzi, jednak badania na zwierzętach nie wykazały znaczącego wpływu na płodność.

Podsumowanie

Selumetynib stanowi ważną opcję leczenia dla dzieci i młodzieży z nieoperacyjnymi nerwiakowłókniakami splotowatymi w przebiegu neurofibromatozy typu 1. Dzięki ukierunkowanemu mechanizmowi działania lek ten pomaga kontrolować wzrost guzów, które nie kwalifikują się do leczenia chirurgicznego. Pomimo potencjalnych działań niepożądanych, selumetynib może znacząco poprawić jakość życia pacjentów z tą chorobą, oferując skuteczną opcję leczenia farmakologicznego. Należy jednak pamiętać o regularnym monitorowaniu pacjentów i odpowiednim dostosowywaniu dawki w przypadku wystąpienia działań niepożądanych.