Cerutin to lek dostępny bez recepty, który zawiera kwas askorbinowy (witaminę C) i rutozyd jako substancje czynne. Jest stosowany w stanach niedoboru witaminy C i rutyny. Działa poprzez zmniejszanie przepuszczalności naczyń krwionośnych i zwiększanie ich elastyczności, co pomaga wzmocnić organizm i zmniejszyć znużenie. Jest zalecany szczególnie w okresie zwiększonego prawdopodobieństwa zachorowania, wystąpienia infekcji.
Rutinosal C to preparat w postaci tabletek, który stosuje się w chorobach przebiegających z gorączką i towarzyszącymi dolegliwościami bólowymi, na przykład w przeziębieniach. Składniki aktywne to Salicis cortex (kora wierzby) 300 mg, rutozyd 20 mg, witamina C 40 mg. Rutinosal C jest dostępny bez recepty.
Rutinoscorbin to lek dostępny bez recepty, który zawiera dwie substancje czynne – rutozyd i witaminę C (kwas askorbinowy). Rutozyd wzmacnia naczynia krwionośne i zmniejsza ich przepuszczalność, a także chroni witaminę C przed utlenieniem, dzięki czemu zachowuje ona dłużej swoje właściwości. Witamina C działa przeciwutleniająco. Lek jest wskazany do stosowania w stanach niedoboru witaminy C oraz w okresie zwiększonego zapotrzebowania organizmu na ten składnik, na przykład podczas przeziębienia czy grypy. Może być również stosowany pomocniczo w przypadku nadmiernej przepuszczalności naczyń krwionośnych.
Rutinoscorbin Plus to lek, który łączy w sobie działanie witaminy C, rutozydu, cynku oraz selenu. Dzięki temu, że zawiera te substancje, ma właściwości przeciwutleniające, co pomaga w ochronie komórek przed szkodliwym wpływem wolnych rodników. Jest stosowany w stanach niedoboru lub zwiększonego zapotrzebowania na witaminę C, rutynę, cynk i selen, takich jak zapobieganie przeziębieniom i łagodzenie objawów grypy, wspomaganie odporności organizmu oraz uszczelnianie i zapobieganie kruchości krwionośnych naczyń włosowatych. Rutinoscorbin Plus jest dostępny bez recepty.
Scorbolamid to lek dostępny bez recepty, który zawiera trzy substancje czynne: salicylamid, kwas askorbowy oraz rutozyd. Salicylamid działa przeciwgorączkowo, przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Rutozyd wzmacnia ściany naczyń krwionośnych i zwiększa ich elastyczność, a kwas askorbowy uzupełnia niedobór witaminy C, wspomagając organizm w czasie infekcji. Lek jest wskazany do stosowania przy gorączce i bólu związanym z przeziębieniem lub grypą, bólach głowy oraz nerwobólach.
Scorbolamid Extra to lek dostępny bez recepty, który zawiera cztery substancje czynne: salicylamid, rutozyd, cynk oraz witaminę C. Jest stosowany w objawowym leczeniu przeziębienia i grypy, łagodząc takie objawy jak gorączka i ból głowy. Dodatkowo, wspomaga organizm przy infekcjach wirusowych i bakteryjnych oraz pomaga w utrzymaniu odporności organizmu w stanach zwiększonego zapotrzebowania na witaminę C i cynk.
Scorbolamid Extra Hot to lek o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym, przeciwzapalnym i uszczelniającym naczynia krwionośne. Zawiera salicylamid, rutozyd, witaminę C oraz cynk. Jest wskazany do stosowania w przypadku gorączki i objawów związanych z przeziębieniem lub grypą, bólu głowy, a także w celu wspomagania odporności organizmu w stanach zwiększonego zapotrzebowania na witaminę C i cynk. Lek jest dostępny bez recepty.
Rutozyd – zwany również rutyną, to naturalny flawonoid o działaniu przeciwutleniającym. Uszczelnia naczynia krwionośne, zwiększa ich elastyczność i odporność mechaniczną oraz hamuje działanie czynników odpowiedzialnych za powstawanie obrzęków i stanów zapalnych. Ponadto wykazuje właściwości oksydacyjno-redukujące. W połączeniu z witaminą C, zapewnia jej lepsze wchłanianie w jelitach. Wskazaniem do stosowania rutozydu są schorzenia żył oraz wspomaganie leczenia przeziębienia i grypy.
Rutozyd dostępny jest najczęściej w postaci tabletek oraz kapsułek w połączeniu z witaminą C. Występuje również jako składnik preparatów na odporność, wzmacniających naczynia krwionośne i wspomagające krążenie z substancjami takimi jak: wyciąg z kasztanowca, wapń, cynk czy wyciąg z dzikiej róży.
Możliwe działania niepożądane: rutozyd jest zazwyczaj dobrze tolerowany. Możliwe skutki uboczne są związane z przyjmowaniem dużych dawek witaminy C (m.in. ból głowy, zwiększone oddawanie moczu, nudności, biegunka, niestrawność, zmęczenie).
Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10
Rutozyd, popularnie nazywany rutyną, stanowi jeden z najważniejszych flawonoidów wykorzystywanych w farmacji i medycynie. Ten naturalny związek roślinny, odkryty przez norymberskiego aptekarza Augusta Weissa w 1984 roku, zyskał szerokie uznanie dzięki swoim wielokierunkowym właściwościom terapeutycznym. Substancja została po raz pierwszy wyizolowana z liści ruty zwyczajnej (Ruta graveolens), od której zawdzięcza swoją nazwę. Obecnie rutozyd jest szeroko stosowany w lecznictwie jako składnik wielu preparatów farmaceutycznych, szczególnie w profilaktyce i leczeniu zakażeń górnych dróg oddechowych, zaburzeń krążenia żylnego oraz jako wsparcie układu odpornościowego. Jego unikalne właściwości antyoksydacyjne, przeciwzapalne i naczynioprotekcyjne czynią go cennym składnikiem terapeutycznym o szerokim spektrum działania.
Rutozyd, znany także pod nazwą rutyna lub kwercetyna-3-O-rutozyd, należy do grupy glikozydów flawonowych. Pod względem budowy chemicznej cząsteczka rutozydu składa się z części cukrowej i niecukrowej. Część cukrową stanowi dwucukier rutynoza (połączenie glukozy z ramnozą), a część niecukrową, nazywaną aglikonem, stanowi kwercetyna.
Kwercetyna to związek oparty na strukturze flawonu, który naturalnie występuje w wielu roślinach. Substancja występuje powszechnie w naturze, głównie w cebuli (zwłaszcza czerwonej), ale także w kaparach, żurawinie, jabłkach, dziurawcu, perłowcu japońskim, mięcie, a także w wielu owocach i warzywach, np. w skórce pomarańczy, limonki, jabłek, cytryny, w brokułach, winogronach, śliwkach oraz w większości roślin strączkowych.
Po podaniu doustnym około 10-15% związku ulega wchłoniciu przez nabłonek jelitowy. Znaczne ilości tego związku występują również w innych roślinach, takich jak gryka czy perłowiec japoński, które stanowią komercyjne źródła pozyskiwania rutozydu do celów farmaceutycznych.
Rutozyd wykazuje złożony mechanizm działania oparty na kilku kluczowych mechanizmach farmakologicznych. Choć mechanizm jego działania nie jest do końca poznany, zakłada się, że cząsteczki rutyny wiążą się z wolnymi rodnikami tworząc stabilny związek, który może być później bezpiecznie usunięty przez organizm.
Rutyna znana jest przede wszystkim z silnych właściwości przeciwutleniających. Ograniczając procesy oksydacyjne, działa ochronnie na lipidową błonę komórkową. Poprzez neutralizację reaktywnych form tlenu zwiększa elastyczność naczyń krwionośnych i zabezpiecza je przed uszkodzeniami.
Substancja wykazuje działanie ochronne i wzmacniające na naczynia krwionośne – zmniejsza przepuszczalność ścian naczyń oraz ich kruchość i łamliwość poprzez hamowanie aktywności hialuronidazy – enzymu rozkładającego kwas hialuronowy, który stanowi główne spoiwo śródbłonka naczyń krwionośnych.
Rutozyd hamuje wydzielanie hormonów – bradykininy i mediatora prozapalnego – histaminy, działając tym samym przeciwalergicznie. Wykazuje również aktywność przeciwzapalną i niewielką przeciwbólową. Badacze wywnioskowali, że ta terapia jest równie skuteczna jak NLPZ, przy czym wykazuje mniej niepożądanych skutków ubocznych. Naukowcy podkreślili przeciwutleniające i przeciwzapalne działanie rutyny jako kluczową część potencjału terapeutycznego.
Po doustnym podaniu rutyny około 10% dawki ulega wchłonięciu w przewodzie pokarmowym. Badania wskazują, że rutyna wchłaniana jest przez nabłonek jelitowy głównie w postaci niezmetabolizowanej, tzn. w postaci glikozydu.
Stężenie maksymalne w osoczu obserwowane jest po 8 godzinach od zażycia leku. Rutyna prawdopodobnie przenika przez barierę krew-mózg, sugeruje się, że substancja może przechodzić przez łożysko. Uważa się, że związek podlega krążeniu wątrobowo-jelitowemu.
Przemiany rutyny zachodzą w komórkach wątrobowych. Jej głównymi metabolitami są: 3,4-dihydroksytoluen, kwas 3,4-dihydroksyfenylooctowy, kwas 3-metoksy-4-hydroksyfenylo-octowy oraz kwas 3-hydroksyfenylooctowy. Metabolity związku wydalane są głównie na drodze nerkowej, sama substancja zaś, w wyniku krążenia jelitowo-wątrobowego podlega rozszczepieniu w jelitach i jest usuwana wraz z kałem.
Maksymalne stężenie rutyny we krwi obserwuje się po 8 godzinach od podania doustnego. Po osiągnięciu wartości maksymalnej stężenie stopniowo spada z biologicznym okresem półtrwania około 11 godzin.
Rutyna jest stosowana jako substancja uszczelniająca naczynia krwionośne, podawana pomocniczo w zapobieganiu oraz łagodzeniu objawów przeziębienia czy grypy. Związek, łącznie z witaminą C, podaje się także w stanach obniżonej odporności, a także przy niedoborach tej witaminy.
Istnieją badania naukowe wykazujące, że przyjmowanie witaminy C skraca czas trwania choroby przeziębieniowej u dorosłych o średnio 8% (3%-12%) i u dzieci średnio o 14% (7%-21%). Rutozyd w połączeniu z witaminą C może dodatkowo zwiększać skuteczność tej terapii.
Rutozyd jest stosowany we wspomaganiu leczenia zaburzeń obwodowego krążenia żylnego, w tym jako składnik wielu leków i suplementów na żylaki. Przeciwdziała to pojawianiu się obrzęków i stanów zapalnych w obrębie żył, które mogłyby spowodować pojawienie się żylaków i doprowadzić do chorób zakrzepowych.
Uważa się, że rutyna może wzmacniać naczynia krwionośne, dlatego stosuje się ją w leczeniu żylaków, pajączków, krwotoków wewnętrznych, hemoroidów oraz do zapobiegania udarom z powodu pękniętych naczyń krwionośnych lub tętnic (udar krwotoczny).
Związek powoduje obniżenie ciśnienia śródgałkowego oraz zabezpiecza siatkówkę oka przed niekorzystnymi procesami oksydacyjnymi. Jest pomocny w leczeniu retinopatii cukrzycowej. Działanie zmniejszające ciśnienie wewnątrzgałkowe i ochronne na siatkówkę oka wspiera utrzymanie prawidłowego widzenia i zmniejsza ryzyko utraty wzroku.
W praktyce klinicznej rutozyd najczęściej stosuje się w kombinacji z innymi substancjami czynnymi, co zwiększa jego skuteczność terapeutyczną i rozszerza spektrum działania.
Rutozyd bardzo często stosowany jest razem z witaminą C. Chroni on kwas askorbinowy przed szybkim utlenianiem, dzięki czemu poprawia jego trwałość i wydłuża czas działania witaminy, przyczyniając się do zmniejszenia ryzyka nawracających infekcji i do poprawy odporności.
Najpopularniejsze preparaty zawierające rutozyd z witaminą C to:
Rutynę znajdziemy w popularnych preparatach, które wspomagają odporność. Zwykle oprócz rutozydu i witaminy C zawarty jest w nich także salicylamid. Jest to związek zaliczany do grupy Niesteroidowych Leków Przeciwzapalnych (NLPZ). Wykazuje silne działanie przeciwbólowe i nieco słabsze przeciwgorączkowe oraz przeciwzapalne.
Często stosuje się w lecznictwie półsyntetyczne, hydroksyetylowe pochodne rutyny (hydroksyetylorutozydy) tzw. okserutyny. Pochodne te są lepiej rozpuszczalne i łatwiej przyswajalne niż rutyna. Maksymalne stężenie okserutyn we krwi uzyskiwane jest zwykle w czasie 1–9 godzin po podaniu doustnym a ich okres półtrwania wynosi przeciętnie 10–25 godzin.
Dawkowanie związku jest zależne od wieku oraz stanu ogólnego pacjentów. U osób dorosłych oraz młodzieży zwykle stosuje się od 25 mg do 100 mg rutozydu na dobę. Zwykle podawane dawki dobowe u dzieci to od 25 mg do 50 mg związku.
| Grupa wiekowa | Dawka dzienna | Sposób podawania |
|---|---|---|
| Dzieci (powyżej 6. roku życia) | 25-50 mg | 1-2 razy dziennie |
| Młodzież i dorośli | 25-100 mg | 1-3 razy dziennie |
| Leczenie wspomagające | Zgodnie z zaleceniem lekarza | Indywidualnie |
Zalecane przez producenta dawkowanie Rutinoscorbin to: w stosowaniu profilaktycznym – 1 lub 2 tabletki powlekane na dobę; w stanach niedoboru witaminy C – 1-2 tabletki powlekane od 2 do 4 razy na dobę.
Przeciwwskazaniem do podawania rutyny jest występowanie reakcji nadwrażliwości na substancję. Do chorób i stanów, w przebiegu których nie powinno się stosować preparatów z rutozydem należą: nadwrażliwość na rutozyd lub pozostałe składniki leku; schorzenia związane z nadmiernym gromadzeniem żelaza bądź inne stany predysponujące do nadmiaru tego pierwiastka w organizmie; kamica szczawianowa, także jeśli pacjent miał ją w przeszłości.
Jednym z popularnych skutków ubocznych jest wytrącanie kryształków w moczu. Rutozyd wykazuje działanie także w obrębie zwiększania przyswajania żelaza z układu pokarmowego, co w połączeniu z witaminą C i suflamidami może powodować wytrącanie kryształków.
Możliwe działania niepożądane obejmują:
Podczas długotrwałego zażywania rutyny należy zachować szczególną ostrożność. Tabletki z dużą zawartością rutyny mogą potęgować aktywność leków przeciwzakrzepowych. Rutyna może także obniżać skuteczność działania antydepresantów oraz zwiększać aktywność niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Jednoczesne podawanie rutyny z suflatiazolem może prowadzić do uszkodzeń ścian naczyń krwionośnych oraz krwotoków.
Obecnie, nie odnotowano toksycznego działania rutyny na zarodek/płód. Związek może być stosowany przez kobiety ciężarne. Nie ustalono, czy rutyna przenika do pokarmu kobiecego. Związek jest składnikiem żywności, dlatego uważa się, że jej przyjmowanie w trakcie laktacji nie powinno stanowić zagrożenia dla osesła.
Kobiety w ciąży i karmiące powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji rutyny. Zgodnie z ogólnie przyjętymi rekomendacjami nie należy stosować rutozydu w pierwszym trymestrze ciąży.
Rutyna występuje nie tylko w rucie zwyczajnej, gryce i perłowcu japońskim, lecz również w powszechnie dostępnej żywności. Jeśli chcesz zwiększyć obecność rutyny w swojej diecie, wprowadź do niej takie produkty, jak pomarańcze, limonki, cytryny, grejpfruty, nieobrane jabłka, śliwki, winogrona, figi, jagody, czerwona cebula, brokuły, szparagi, ziemniaki i marchew. Rutynę znajdziesz też w czarnej i zielonej herbacie oraz w wielu ziołach, na przykład mięcie pieprzowej, dziurawcu zwyczajnym, czarnym bzie, lipie czy głogu.
Bogate źródła rutozydu w diecie:
Rutyna znajduje również zastosowanie w kosmetyce, ponieważ spowalnia procesy uszkodzeń skóry związane z wiekiem, łuszczenie naskórka, przyspiesza gojenie się siniaków, stłuczeń oraz ran. Jest częstym składnikiem kremów polecanych do cery naczyniowej, ponieważ działa uszczelniająco oraz wzmacniająco na naczynka.
Rutozyd a rutyna – czym się różnią? To pytanie bardzo często zadają osoby szukające suplementów na odporność. W rzeczywistości nazwy te są synonimami i mogą być używane zamiennie, a inne określenie tego związku to kwercetyna-3-O-rutozydu. Oba terminy odnoszą się do tej samej substancji czynnej.
U osób poniżej 6 roku życia, należy zawsze rozważyć indywidualnie możliwość rozpoczęcia leczenia. Zwykle podawane dawki dobowe u dzieci to od 25 mg do 50 mg związku. Zawsze należy skonsultować stosowanie u dzieci z lekarzem lub farmaceutą.
Rutozyd stabilizuje działanie witaminy C oraz wykazuje działanie antyoksydacyjne po jednoczesnym podaniu z kwasem askorbowym (jako antyoksydant chroni witaminę C przed utlenieniem i dlatego witamina ta dłużej działa). Rutozyd zwiększa również wchłanianie kwasu askorbowego.
Głównym skutkiem ubocznym stosowania rutyny mogą być kryształki w moczu. Jest to związane ze zwiększonym wchłanianiem żelaza i należy zachować ostrożność przy długotrwałym stosowaniu preparatu.
Rutozyd w ciąży może być stosowany po konsultacji z lekarzem. Nie ma doniesień dotyczących szkodliwego wpływu rutozydu na przebieg ciąży. Jednak zaleca się unikanie stosowania w pierwszym trymestrze ciąży.
Rutozyd zalecany jest w zaburzeniach mikrokrążenia i chorobach żył. Stosowany jest w profilaktyce i leczeniu obrzęków oraz stanów zapalnych w żyłach, a tym samym żylaków i zakrzepicy. Rutozyd podawany jest pomocniczo w profilaktyce i leczeniu przeziębienia i grypy.
Tabletki z dużą zawartością rutyny mogą potęgować aktywność leków przeciwzakrzepowych. Rutyna może także obniżać skuteczność działania antydepresantów oraz zwiększać aktywność niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Dlatego osoby przyjmujące te leki powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji.
Ceny preparatów z rutozydem wahają się od około 10 zł za podstawowe preparaty jak Cerutin czy Rutinoscorbin, do około 48 zł za bardziej zaawansowane preparaty jak Venoruton Forte. Koszt zależy od składu, dawki i producenta preparatu.
Substancja występuje naturalnie w pożywieniu. Dotychczas nie odnotowano przypadków jej przedawkowania. Niemniej jednak należy przestrzegać zalecanego dawkowania i nie przekraczać maksymalnych dawek dobowych bez konsultacji z lekarzem.
