Evrenzo

Evrenzo to lek zawierający roksadustat, który zwiększa liczbę krwinek czerwonych i stężenie hemoglobiny we krwi. Stosowany u dorosłych z niedokrwistością związaną z przewlekłą chorobą nerek. Niedokrwistość objawia się zmęczeniem, osłabieniem i dusznością. Roksadustat działa poprzez zwiększanie stężenia HIF, co pobudza produkcję krwinek czerwonych i hemoglobiny, poprawiając transport tlenu i łagodząc objawy niedokrwistości.

Roksadustat to nowoczesny lek stosowany w leczeniu niedokrwistości związanej z przewlekłą chorobą nerek (PChN). Należy do grupy leków zwanych inhibitorami hydroksylazy prolilowej (HIF-PHI), które działają poprzez wpływ na czynnik indukowany hipoksją (HIF). W przeciwieństwie do tradycyjnych metod leczenia niedokrwistości w PChN, takich jak czynniki stymulujące erytropoezę (ESA) podawane w iniekcjach, roksadustat jest lekiem doustnym, co stanowi istotną zaletę dla pacjentów.

Mechanizm działania

Roksadustat działa w innowacyjny sposób poprzez naśladowanie naturalnej odpowiedzi organizmu na niedotlenienie (hipoksję). Hamuje aktywność enzymu hydroksylazy prolilowej (HIF-PH), co prowadzi do zwiększenia wewnątrzkomórkowego stężenia czynnika HIF – białka regulującego ekspresję genów uczestniczących w produkcji czerwonych krwinek.

Dzięki temu roksadustat wywołuje skoordynowaną odpowiedź organizmu, która obejmuje:

  • Zwiększenie stężenia endogennej erytropoetyny (EPO) w osoczu
  • Regulację białek transportujących żelazo
  • Zmniejszenie stężenia hepcydyny (białka, którego poziom wzrasta w stanach zapalnych w PChN)

Te działania prowadzą do lepszej dostępności żelaza, zwiększonej produkcji hemoglobiny i wzrostu liczby czerwonych krwinek, co skutecznie łagodzi objawy niedokrwistości.

Wskazania do stosowania

Roksadustat jest wskazany w leczeniu dorosłych pacjentów z objawową niedokrwistością związaną z przewlekłą chorobą nerek (PChN). Może być stosowany zarówno u pacjentów:

  • Niedializowanych (stadium 3-5 PChN)
  • Dializowanych (hemodializa lub dializa otrzewnowa)

Dawkowanie

Dawkowanie roksadustatu musi być dostosowane indywidualnie do potrzeb pacjenta, aby osiągnąć i utrzymać stężenie hemoglobiny w zakresie od 10 do 12 g/dl.

Rozpoczęcie leczenia

  • Pacjenci, którzy wcześniej nie przyjmowali czynników stymulujących erytropoezę (ESA):
    • Zalecana dawka początkowa to 70 mg trzy razy na tydzień u pacjentów o masie ciała poniżej 100 kg
    • 100 mg trzy razy na tydzień u pacjentów o masie ciała 100 kg i więcej
  • Pacjenci, którzy wcześniej otrzymywali ESA:
    • Dawka początkowa zależy od wcześniejszej dawki ESA, zgodnie z tabelą przeliczeniową

Dostosowanie dawki

  • Dawkę należy dostosowywać co 4 tygodnie na podstawie stężenia hemoglobiny
  • Jeśli stężenie hemoglobiny wzrośnie o ponad 2 g/dl, należy natychmiast zmniejszyć dawkę
  • Indywidualna dawka podtrzymująca może wynosić od 20 mg do 400 mg trzy razy na tydzień

Sposób podawania

  • Lek należy przyjmować doustnie, z posiłkiem lub bez
  • Tabletki należy połykać w całości, nie można ich żuć, łamać ani kruszyć
  • Lek należy przyjmować co najmniej 1 godzinę po zażyciu środków wiążących fosforany lub innych leków zawierających wapń, żelazo, magnez czy glin

Przeciwwskazania

Roksadustat nie powinien być stosowany w następujących przypadkach:

  • Nadwrażliwość na substancję czynną, orzeszki ziemne, soję lub inne składniki leku
  • Trzeci trymestr ciąży
  • Karmienie piersią

Działania niepożądane

Najczęstsze działania niepożądane związane z roksadustatem (występujące u więcej niż 10% pacjentów) to:

  • Nadciśnienie tętnicze (13,9%)
  • Zakrzepica dostępu naczyniowego u pacjentów dializowanych (12,8%)
  • Biegunka (11,8%)
  • Obrzęk obwodowy (11,7%)
  • Hiperkaliemia (podwyższony poziom potasu we krwi) (10,9%)
  • Nudności (10,2%)

Poważne działania niepożądane

Poważne działania niepożądane, które mogą wystąpić podczas stosowania roksadustatu, obejmują:

  • Zakrzepowe zdarzenia naczyniowe (zakrzepica żył głębokich, zatorowość płucna)
  • Napady drgawkowe
  • Posocznicę
  • Wtórną niedoczynność tarczycy

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Ryzyko sercowo-naczyniowe

Należy dokładnie ocenić stosunek korzyści do ryzyka przed rozpoczęciem leczenia, szczególnie u pacjentów z istniejącymi czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego.

Zakrzepowe zdarzenia naczyniowe

Szczególną uwagę należy zachować u pacjentów z czynnikami ryzyka zakrzepicy, takimi jak otyłość lub wcześniej przebyte epizody zakrzepowe.

Napady drgawkowe

Lek należy stosować ostrożnie u pacjentów z padaczką lub innymi stanami predysponującymi do drgawek.

Ciężkie zakażenia i posocznica

Pacjenci z objawami zakażenia powinni być niezwłocznie diagnozowani i leczeni.

Niedoczynność tarczycy

Zaleca się monitorowanie czynności tarczycy, ponieważ roksadustat może powodować przemijającą wtórną niedoczynność tarczycy.

Niewystarczająca odpowiedź na leczenie

Jeśli po 24 tygodniach terapii nie uzyskano odpowiedniej poprawy stężenia hemoglobiny, należy przerwać leczenie i poszukać alternatywnych metod.

Interakcje z innymi lekami

Środki wiążące fosforany i kationy wielowartościowe

Roksadustat należy przyjmować co najmniej 1 godzinę po podaniu środków wiążących fosforany lub innych produktów zawierających wapń, żelazo, magnez lub glin.

Inhibitory lub induktory CYP2C8 lub UGT1A9

Leki takie jak gemfibrozyl (inhibitor CYP2C8) lub ryfampicyna (induktor CYP2C8) mogą wpływać na stężenie roksadustatu we krwi. Może być konieczne dostosowanie dawki.

Statyny

Roksadustat może zwiększać stężenie statyn we krwi. Może być konieczne zmniejszenie dawki statyn.

Stosowanie w szczególnych grupach pacjentów

Osoby starsze

Nie jest wymagane dostosowanie dawki początkowej u pacjentów w podeszłym wieku.

Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby

  • Łagodne zaburzenia czynności wątroby: nie jest wymagane dostosowanie dawki
  • Umiarkowane zaburzenia czynności wątroby: zaleca się zmniejszenie dawki początkowej o połowę
  • Ciężkie zaburzenia czynności wątroby: lek nie jest zalecany

Ciąża i karmienie piersią

  • Roksadustat jest przeciwwskazany w trzecim trymestrze ciąży
  • Nie zaleca się stosowania w pierwszym i drugim trymestrze ciąży
  • Lek jest przeciwwskazany podczas karmienia piersią
  • Kobiety w wieku rozrodczym muszą stosować skuteczną antykoncepcję

Korzyści kliniczne

Badania kliniczne wykazały, że roksadustat skutecznie:

  • Podnosi i utrzymuje poziom hemoglobiny w zakresie docelowym (10-12 g/dl)
  • Zmniejsza zapotrzebowanie na dożylne preparaty żelaza
  • Zmniejsza potrzebę przetoczeń krwi
  • Obniża poziom cholesterolu LDL

Podsumowanie

Roksadustat stanowi ważną opcję terapeutyczną dla pacjentów z niedokrwistością związaną z przewlekłą chorobą nerek. Jako doustny lek, oferuje wygodniejszą alternatywę dla tradycyjnych metod leczenia. Działa w sposób naśladujący naturalną odpowiedź organizmu na niedotlenienie, stymulując produkcję erytropoetyny i poprawiając dostępność żelaza.

Jednak, jak w przypadku każdego leku, należy dokładnie rozważyć potencjalne korzyści i ryzyko, szczególnie dotyczące bezpieczeństwa sercowo-naczyniowego oraz ryzyka zakrzepicy. Regularne monitorowanie stężenia hemoglobiny i dostosowywanie dawki jest kluczowe dla skutecznego i bezpiecznego leczenia.