Allerduo

Lek Allerduo, aerozol do nosa, zawiera azelastyny chlorowodorek (przeciwhistaminowy) i flutykazonu propionian (kortykosteroid), które razem łagodzą objawy alergicznego nieżytu nosa, takie jak: wydzielina z nosa, kichanie, swędzenie oraz uczucie zatkania. Stosowany jest w umiarkowanym do ciężkiego sezonowym oraz całorocznym alergicznym zapaleniu błony śluzowej nosa, gdy pojedyncze leki nie są wystarczające.

ASARIS pMDI

ASARIS pMDI zawiera salmeterol, długo działający lek rozszerzający oskrzela, oraz flutykazonu propionian, kortykosteroid zmniejszający obrzęk i podrażnienie płuc. Stosowany każdego dnia pomaga zapobiegać duszności i świstom w astmie, jednak nie jest przeznaczony do natychmiastowego leczenia nagłych napadów duszności. Pacjent powinien mieć przy sobie szybko działający lek rozszerzający oskrzela na wypadek ataku.

Aurospira

Jakie są wskazania? Na co stosowany jest ? to preparat wziewny zawierający kombinację dwóch substancji czynnych o uzupełniających się mechanizmach działania w leczeniu astmy oskrzelowej. Lek łączy w sobie właściwości długodziałającego leku rozszerzającego oskrzela (salmeterol) oraz kortykosteroidu wziewnego (flutykazonu propionian), co umożliwia kompleksową kontrolę objawów astmy. Salmeterol należy do grupy długodziałających agonistów receptorów β2-adrenergicznych (LABA), który rozszerza oskrzela i ułatwia przepływ powietrza do płuc i

Biflown

Lek Biflown zawiera chlorowodorek azelastyny i propionian flutykazonu, które pomagają łagodzić objawy alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa. Jest stosowany w leczeniu zarówno sezonowych, jak i całorocznych alergii, gdy inne leki donosowe okazują się niewystarczające. Biflown jest dostępny wyłącznie na receptę.

BroPair Spiromax

BroPair Spiromax to inhalator zawierający salmeterol i flutykazonu propionian. Salmeterol działa długo rozszerzając oskrzela, ułatwiając oddychanie przez co najmniej 12 godzin, natomiast flutykazonu propionian, będący kortykosteroidem, zmniejsza obrzęk i podrażnienie płuc. Lek ten stosowany jest w leczeniu astmy u dorosłych i młodzieży powyżej 12. roku życia, pomagając zapobiegać duszności i świszczącemu oddechowi.

Dazlaris

Dazlaris to lek stosowany w leczeniu umiarkowanego do ciężkiego sezonowego i całorocznego alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa. Zawiera dwie substancje czynne: chlorowodorek azelastyny, który działa przeciwhistaminowo, oraz propionian flutykazonu, który jest kortykosteroidem zmniejszającym stan zapalny. Dazlaris jest dostępny wyłącznie na receptę.

Motesin

Motesin to lek stosowany w leczeniu objawów alergii, takich jak katar sienny i zapalenie błony śluzowej nosa. Motesin jest dostępny wyłącznie na receptę.

Seffalair Spiromax

Seffalair Spiromax to inhalator zawierający salmeterol i flutykazonu propionian. Salmeterol działa długo, rozszerzając oskrzela i ułatwiając oddychanie przez co najmniej 12 godzin, natomiast flutykazonu propionian, będący kortykosteroidem, zmniejsza obrzęk i podrażnienie płuc. Lek ten jest stosowany w leczeniu astmy u dorosłych i młodzieży powyżej 12. roku życia, pomagając zapobiegać duszności i świszczącemu oddechowi.

Solafid

Solafid to lek stosowany w leczeniu umiarkowanego do ciężkiego sezonowego i całorocznego alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa. Zawiera dwie substancje czynne: chlorowodorek azelastyny, który działa przeciwhistaminowo, oraz propionian flutykazonu, który jest kortykosteroidem zmniejszającym stan zapalny.

Tibumoca

Tibumoca to lek stosowany w leczeniu umiarkowanego do ciężkiego sezonowego i całorocznego alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa. Zawiera azelastyny chlorowodorek (lek przeciwhistaminowy) i flutykazonu propionian (kortykosteroid), które wspólnie zmniejszają objawy alergii, takie jak katar, kichanie, świąd i zatkanie nosa. Tibumoca jest przeznaczona dla pacjentów, u których inne leki przeciwhistaminowe lub kortykosteroidy podawane donosowo okazały się niewystarczające.

Propionian flutykazonowy – glikokortykosteroid w terapii schorzeń alergicznych i zapalnych

Propionian flutykazonowy to syntetyczny glikokortykosteroid o silnym działaniu przeciwzapalnym, który od ponad trzech dekad stanowi jeden z najważniejszych leków w leczeniu astmy, alergicznego nieżytu nosa oraz różnych schorzeń dermatologicznych. Ten nowoczesny steroid charakteryzuje się wyjątkowym profilem farmakokinetycznym, który zapewnia wysoką skuteczność miejscową przy minimalnym wchłanianiu systemowym. Dzięki temu pacjenci mogą korzystać z pełnej mocy przeciwzapalnej glikokortykosteroidów, minimalizując jednocześnie ryzyko systemowych działań niepożądanych. Substancja ta została wprowadzona na rynek farmaceutyczny w 1990 roku i szybko stała się złotym standardem w leczeniu przewlekłych chorób zapalnych układu oddechowego. Jej unikalny mechanizm działania polega na selektywnym wiązaniu z receptorami glikokortykosteroidowymi, co skutkuje silną supresją procesów zapalnych na poziomie komórkowym i molekularnym.

Mechanizm działania i farmakologia

Propionian flutykazonowy działa poprzez aktywację receptorów glikokortykosteroidowych (GR) w komórkach docelowych. Po aplikacji substancja penetruje błonę komórkową i wiąże się z wewnątrzkomórkowymi receptorami glikokortykosteroidowymi. To wiązanie zmienia kształt receptora, umożliwiając mu translokację do jądra komórkowego. Wewnątrz jądra kompleks flutykazon-receptor oddziałuje ze specyficznymi sekwencjami DNA zwanymi elementami odpowiedzi na glikokortykoidy (GRE).

Ta interakcja może zarówno zwiększać jak i zmniejszać transkrypcję genów docelowych. Ogólnym efektem jest modulacja syntezy białek, prowadząca do supresji cytokin prozapalnych, cząsteczek adhezyjnych i innych mediatorów zapalenia. Ta aktywność genomowa jest głównie odpowiedzialna za silne właściwości przeciwzapalne i immunosupresyjne leku.

Flutykazon działa jako wysoce selektywny agonista receptora glikokortykosteroidowego z zaniedbywalną aktywnością wobec receptorów androgenowych, estrogenowych czy mineralokortykosteroidowych, wywołując tym samym efekty przeciwzapalne i wazokonstrykcyjne. Dodatkowo wykazano, że substancja ma szerokie spektrum działania hamującego na wiele typów komórek zapalnych.

Farmakokinetyka i biodostępność

Jedną z najważniejszych zalet propionianu flutykazonowego jest jego korzystny profil farmakokinetyczny. Dożylna biodostępność flutykazonowego wynosi mniej niż 2%, a doustna biodostępność jest mniejsza niż 1%. Ekspozycja donosowa skutkuje tym, że większość dawki jest połykana.

Lek jest szybko eliminowany poprzez metabolizm, z całkowitym klirentem krwi równym przepływowi wątrobowemu. Na tej podstawie oczekiwany stosunek ekstrakcji zbliżałby się do jedności, a doustna biodostępność systemowa zbliżałaby się do zera.

Dystrybucja i wiązanie z białkami

Flutykazon wiąże się z białkami surowicy w 99%. Objętość dystrybucji dożylnego propionianu flutykazonowego wynosi 4,2L/kg. To wysokie wiązanie z białkami przyczynia się do ograniczenia ilości wolnego leku dostępnego do działania systemowego.

Metabolizm i eliminacja

Propionian flutykazonowy jest eliminowany z metabolizmu wątrobowego przez cytochrom P450 3A4. Flutykazon jest hydrolizowany w grupie FIVE-S-fluorometylokarbotioatu, tworząc nieaktywny metabolit. Głównym znalezionym metabolitem jest pochodna kwasu 17-karboksylowego, która ma znikomą aktywność glikokortykosteroidową.

Propionian flutykazonowy jest głównie eliminowany w kale, przy czym mniej niż 5% jest eliminowane w moczu. Okres półtrwania wynosi 7,8 godziny dla dożylnego propionianu flutykazonowego.

Wskazania terapeutyczne i zastosowanie kliniczne

Astma oskrzelowa

Propionian flutykazonowy stanowi podstawę terapii przeciwzapalnej w leczeniu astmy przewlekłej. W badaniach klinicznych wykazano, że 12-tygodniowy kurs flutykazonowego (100, 250 i 500 μg dwa razy dziennie) był dobrze tolerowany i skuteczniejszy niż placebo w utrzymaniu stabilności astmy, testach funkcji płuc, ocenach lekarza i pacjenta oraz użyciu bronchodylatatora ratunkowego.

W meta-analizie stwierdzono, że u nastolatków i dorosłych pacjentów z astmą większość korzyści terapeutycznych z wdychanego flutykazonowego osiąga się przy całkowitej dawce dziennej 100-250 mikrogramów, a maksymalny efekt osiąga się przy dawce około 500 mikrogramów dziennie.

Alergiczny nieżyt nosa

Skuteczność wodnego spreju donosowego flutykazonowego w leczeniu nieżytu alergicznego została udowodniona w wielu kontrolowanych badaniach klinicznych. Początek działania terapeutycznego flutykazonowego w tych badaniach klinicznych wydaje się występować w ciągu 12 godzin po podaniu pierwszej dawki.

Wodny spray donosowy flutykazonowy był skuteczny w łagodzeniu objawów nosowych u nastolatków i dorosłych z sezonowym alergicznym nieżytem nosa. Flutykazon podawany raz lub dwa razy dziennie był lepszy od beklometazonu podawanego dwa razy dziennie w łagodzeniu niedrożności nosa i wycieku oraz w szybszym zmniejszaniu objawów nosowych.

Schorzenia dermatologiczne

Flutykazon miejscowy stosuje się w celu zmniejszenia stanu zapalnego i łagodzenia świądu, zaczerwienienia, suchości i łuszczenia związanych z różnymi chorobami skóry, w tym łuszczycą i egzemą.

W dwóch wieloośrodkowych, podwójnie zaślepionych, kontrolowanych placebo, randomizowanych badaniach porównano kliniczną skuteczność i bezpieczeństwo maści flutykazonowej 0,005% z jej nośnikiem w leczeniu umiarkowanej do ciężkiej egzemy o długim czasie trwania.

Leczenie farmakologiczne w poszczególnych schorzeniach

Terapia astmy

W leczeniu astmy oskrzelowej propionian flutykazonowy stosowany jest jako lek kontrolujący stan zapalny dróg oddechowych. Typowe dawkowanie obejmuje:

  • Dorośli: 100-1000 μg dwa razy dziennie (w zależności od ciężkości astmy)
  • Dzieci 4-11 lat: 50-100 μg dwa razy dziennie

Dodatkowo w terapii skojarzonej stosuje się kombinacje z salmeterolem (agonista β2-adrenergiczny długodziałający). Kombinacja flutykazonowego z salmeterolem (FSC) była skuteczniejsza niż sam flutykazon (FP) w zapobieganiu zaostrzeniom astmy i poprawie wskaźników funkcji płuc, szczególnie gdy dawka flutykazonowego była taka sama lub czas leczenia przekraczał 12 tygodni.

Leczenie alergicznego nieżytu nosa

W Polsce dostępne są następujące substancje czynne w terapii alergicznego nieżytu nosa:

  • Propionian flutykazonowy (spray donosowy)
  • Propanian beklometazonu
  • Furoinian mometazonu
  • Furoinian flutykazonowy

U dzieci w wieku 4-11 lat, 100 mikrogramów propionianu flutykazonowego w postaci wodnego spreju donosowego podawanego raz dziennie jest tak skuteczne jak 200 mikrogramów podawanych raz dziennie, która to dawka jest zwykłą dawką dla dorosłych w leczeniu sezonowego alergicznego nieżytu nosa.

Dermatologia – egzema i łuszczyca

W leczeniu schorzeń skórnych stosowane są następujące substancje:

  • Propionian flutykazonowy (kremy, maści 0,005-0,05%)
  • Propanian klobetazolu (w ciężkich przypadkach)
  • Maślan hydrokortyzonu
  • Octan prednikarbatu

Flutykazon jest dostępny w postaci 0,05% kremu i 0,005% maści do ostrego i podtrzymującego leczenia pacjentów z zaburzeniami dermatologicznymi, takimi jak atopowe zapalenie skóry, łuszczyca i bielactwo.

Postacie farmaceutyczne i dawkowanie

Postać leku Stężenie Wskazania Typowe dawkowanie
Spray donosowy 50 μg/dawka Alergiczny nieżyt nosa 1-2 dawki w każdy nozdrz raz dziennie
Inhalator ciśnieniowy 25, 50, 125, 250 μg/dawka Astma 2 wdechy 2 razy dziennie
Krem miejscowy 0,05% Egzema, zapalenia skóry Cienka warstwa 1-2 razy dziennie
Maść miejscowa 0,005% Łuszczyca, ciężkie zapalenia Cienka warstwa 1-2 razy dziennie

Zalecenia dotyczące stosowania

  • Spray donosowy: Przed pierwszym użyciem należy przygotować urządzenie przez 6 naciśnięć w powietrze
  • Inhalatory: Po każdym użyciu należy przepłukać usta wodą
  • Preparaty miejscowe: Stosować na czystą, suchą skórę, unikać okcluzji

Działania niepożądane i bezpieczeństwo stosowania

Najczęstsze działania niepożądane

Spray donosowy:

  • Pieczenie lub kichanie, ból głowy i krwawienia z nosa
  • Flutykazon może prowadzić do krwawień z nosa, nadżerek nosowych, owrzodzeń i perforacji przegrody

Inhalatory:

  • Infekcja lub obrzęk w nosie lub gardle, ból lub podrażnienie gardła lub objawy przeziębienia
  • Zapalenie lub obrzęk tkanki wyścielającej zatoki

Preparaty miejscowe:

  • Reakcje skórne, takie jak zaczerwienienie, ból i stan zapalny
  • Świąd, pieczenie w miejscu aplikacji

Działania niepożądane wymagające uwagi lekarskiej

Ten lek może powodować poważne reakcje alergiczne, w tym anafilaksję i obrzęk naczynioruchowy, które mogą zagrażać życiu i wymagają natychmiastowej pomocy medycznej.

Długotrwałe stosowanie wdychanego flutykazonowego może spowodować, że nadnercza przestaną wytwarzać tyle kortyzolu (hormonu stresu). Jest to znane jako niewydolność nadnerczy.

Szczególne grupy pacjentów:

Kontrolowane badania kliniczne wykazały, że donosowe kortykosteroidy mogą powodować zmniejszenie prędkości wzrostu po podaniu dzieciom. Efekt ten obserwowano przy braku laboratoryjnych dowodów na supresję osi podwzgórze-przysadka-nadnercza.

Monitorowanie pacjentów

Pacjenci stosujący flutykazon powinni być monitorowani pod kątem wymienionych powyżej działań niepożądanych. Lekarz powinien pytać pacjenta o kaszel, niedawne choroby, siniaki, zmiany nastroju i zaburzenia widzenia.

Przeciwwskazania i ostrzeżenia

Przeciwwskazania bezwzględne

Pacjenci z udokumentowaną nadwrażliwością na flutykazon nie powinni przyjmować tego leku. Wiele preparatów zawiera białka mleka lub laktozę; osoby ze znaną alergią na te substancje nie powinny stosować tego leku.

Szczególne środki ostrożności

  • Nieleczone infekcje grzybicze, bakteryjne lub wirusowe
  • Niedawne operacje lub urazy nosa
  • Czynna gruźlica
  • Jeśli masz gruźlicę, propionian flutykazonowy może pogorszyć twój stan poprzez supresję układu odpornościowego

Interakcje lekowe

Flutykazon jest rozkładany przez CYP3A4 (cytochrom P450 3A4) i wykazano, że wchodzi w interakcje z silnymi inhibitorami CYP3A4, takimi jak rytonawir i ketokonazol. Równoczesne podawanie rytona wiru i flutykazonowego może prowadzić do zwiększonych poziomów flutykazonowego w organizmie, co może prowadzić do zespołu Cushinga i niewydolności nadnerczy.

Inne istotne interakcje obejmują:

  • Niektóre antybiotyki (klarytromycyna, telitromycyna)
  • Leki przeciwgrzybicze (itrakonazol, ketokonazol)
  • Leki antyretrowirusowe (atazanawir)

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Jak długo można stosować propionian flutykazonowy?

Zgodnie z etykietą dostępnego bez recepty Flonase Allergy Relief powinno być używane tylko przez maksymalnie 6 miesięcy na raz (lub 2 miesiące na raz dla dzieci) podczas sezonu alergicznego. Jeśli potrzebujesz używać go dłużej niż zalecany czas, porozmawiaj ze swoim lekarzem.

Czy flutykazon wpływa na wzrost dzieci?

Wolniejsza prędkość wzrostu może wystąpić u niektórych dzieci podczas stosowania tego produktu. Leki steroidowe mogą wpływać na wzrost u dzieci. Dzieci powinny stosować Flonase przez najkrótszy możliwy czas potrzebny do złagodzenia objawów alergii.

Kiedy spodziewać się poprawy po rozpoczęciu leczenia?

Objawy mogą zacząć się poprawiać 1 do 2 dni po pierwszym użyciu flutykazonowego, ale może upłynąć więcej czasu, zanim poczujesz pełne korzyści ze spreju donosowego flutykazonowego. Flonase może zacząć łagodzić objawy alergii w ciągu 2 do 4 godzin po pierwszej dawce. Ale uzyskanie pełnych efektów może potrwać do 2 tygodni.

Czy można stosować flutykazon w ciąży i karmieniu piersią?

Ogólnie rzecz biorąc, nie ma zgłoszonych działań niepożądanych z flutykazonem w ciąży. Propionian flutykazonowy w mleku matki może powodować zahamowanie wzrostu, wpływ na endogenną produkcję kortykosteroidów lub inne efekty. Decyzję o stosowaniu powinna podjąć lekarz po rozważeniu korzyści i ryzyka.

Co robić w przypadku przedawkowania?

Przewlekłe przedawkowanie może skutkować objawami hiperkortycy zmu. Donosowe podanie 2 mg (10 razy większej od zalecanej dawki) propionianu flutykazonowego dwa razy dziennie przez 7 dni było dobrze tolerowane u zdrowych ochotników.

Jak prawidłowo stosować spray donosowy?

Aby zapewnić maksymalną skuteczność spreju donosowego:

  1. Przed pierwszym użyciem przygotuj spray przez 6 naciśnięć w powietrze
  2. Potrząśnij dobrze przed każdym użyciem
  3. Delikatnie wytrzyj nos przed użyciem
  4. Wstaw końcówkę do nozdrza i zamknij przeciwne nozdrze palcem
  5. Podczas oddychania nosem naciśnij pompkę
  6. Nie wydmuchuj nosa bezpośrednio po aplikacji

Czy można łączyć różne formy flutykazonowego?

Łączenie różnych postaci flutykazonowego (np. spray donosowy z inhalatorem) wymaga ścisłej kontroli lekarskiej ze względu na ryzyko kumulacji działania i zwiększenia ryzyka systemowych działań niepożądanych kortykosteroidów.

Jak długo działa jedna dawka flutykazonowego?

Dane z wczesnego badania klinicznego wykazały, że czas działania flutykazonowego furianu przedłuża się poza 24 godziny i jest dłuższy niż proponianu flutykazonowego, co czyni flutykazon potencjalnie odpowiednim do rozważenia podawania raz dziennie.

Bibliografia

  1. Holt S, Suder A, Weatherall M, Cheng S, Shirtcliffe P, Beasley R. Dose-response relation of inhaled fluticasone propionate in adolescents and adults with asthma: meta-analysis. BMJ. 2001;323(7307):253-256. DOI: 10.1136/bmj.323.7307.253 PMID: 11485952
  2. Kariyawasam HH, Scadding GK. Seasonal allergic rhinitis: fluticasone propionate and fluticasone furoate therapy evaluated. J Asthma Allergy. 2010;3:19-28. PMID: 21437036 PMCID: PMC3047910