Leki zawierające olej sojowy oczyszczony

Olejek sojowy oczyszczony – informacje w pigułce (podsumowanie farmaceuty)

Olejek sojowy oczyszczony – składnik emulsji tłuszczowej stosowany u pacjentów, którzy wymagają żywienia pozajelitowego. Najczęściej u osób z niedoborami niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, u których nie da się przywrócić ich prawidłowego poziomu w sposób doustny. Olejek stosowany jest również jako wypełniacz kapsułek. Olej sojowy farmaceutyczny jest pozbawiony niepożądanych substancji i odznacza się wysoką jakością. Jego zadaniem jest zwiększenie biodostępności innych substancji, co oznacza, że zwiększa przyswajanie składników aktywnych zawartych produktu.

Olejek sojowy oczyszczony dostępny jest w postaci emulsji do infuzji. 

Możliwe działania niepożądane: ból głowy, wzrost temperatury ciała, zmęczenie, niedociśnienie lub nadciśnienie, bóle brzucha, nudności, wymioty, podwyższenie aktywności enzymów wątrobowych, małopłytkowość, pokrzywka, swędzenie, reakcje anafilaktyczne. 

Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10

Olejek sojowy oczyszczony – zastosowanie w medycynie i farmacji

Olejek sojowy oczyszczony stanowi kluczowy element współczesnej medycyny, szczególnie w kontekście żywienia pozajelitowego oraz jako substancja pomocnicza w preparatach farmaceutycznych. Pozyskiwany z nasion soi zwyczajnej (Glycine soja), po procesie rafinacji i oczyszczenia, staje się produktem o wysokiej czystości, pozbawionym niepożądanych zanieczyszczeń i substancji balastowych. W praktyce klinicznej olejek sojowy oczyszczony odgrywa fundamentalną rolę jako składnik emulsji tłuszczowych stosowanych u pacjentów, którzy z różnych przyczyn nie mogą być żywieni w sposób tradycyjny – doustny lub dojelitowy. Jego właściwości fizjologiczne czynią go nie tylko źródłem energii, ale także nośnikiem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, które organizm ludzki nie jest w stanie samodzielnie syntetyzować. Poza zastosowaniem w żywieniu pozajelitowym, olejek sojowy oczyszczony znajduje również szerokie zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym jako wypełniacz kapsułek oraz substancja zwiększająca biodostępność innych składników aktywnych zawartych w preparatach wieloskładnikowych.

Charakterystyka i skład chemiczny olejku sojowego oczyszczonego

Olejek sojowy oczyszczony to produkt otrzymywany poprzez proces tłoczenia nasion soi zwyczajnej, a następnie poddawany wieloetapowej rafinacji. Proces oczyszczania obejmuje odgumowanie, neutralizację, odbarwianie oraz dezodoryzację, dzięki czemu uzyskuje się produkt o wysokiej czystości, spełniający restrykcyjne normy farmakopei. Nieoczyszczony olej sojowy ma bladozielony kolor i intensywnie orzechowy smak, natomiast po rafinacji staje się jasnym, niemal bezbarwnym płynem o neutralnym zapachu.

Głównym składnikiem olejku sojowego oczyszczonego są kwasy tłuszczowe, które stanowią około 99% jego masy. W składzie dominują wielonienasycone kwasy tłuszczowe, przede wszystkim kwas linolowy z rodziny omega-6 oraz kwas linolenowy z rodziny omega-3. Te niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe nie mogą być syntetyzowane przez organizm człowieka i muszą być dostarczane z zewnątrz. Dodatkowo, olejek sojowy zawiera również jednonienasycone kwasy tłuszczowe, takie jak kwas oleinowy, oraz nasycone kwasy tłuszczowe, między innymi kwas palmitynowy i stearynowy.

Poza kwasami tłuszczowymi, olejek sojowy oczyszczony zawiera również cenne składniki biologicznie aktywne. Wśród nich znajdują się sterole roślinne, szczególnie beta-sitosterol, który wykazuje korzystne działanie na gospodarkę lipidową organizmu. Obecność witaminy E w postaci tokoferoli nadaje olejkowi właściwości przeciwutleniające, chroniąc kwasy tłuszczowe przed peroksydacją lipidową. W niektórych preparatach farmaceutycznych dodatkowo wzbogaca się olejek o alfa-tokoferol jako stabilizator przeciwutleniający.

Zastosowanie w żywieniu pozajelitowym

Żywienie pozajelitowe stanowi formę terapii żywieniowej, w której składniki odżywcze dostarczane są bezpośrednio do układu krążenia, z pominięciem przewodu pokarmowego. Olejek sojowy oczyszczony jest podstawowym składnikiem emulsji tłuszczowych stosowanych w tym typie leczenia. Emulsje te mają postać mlecznobiałej zawiesiny, w której krople oleju otoczone są warstwą emulgatora, najczęściej lecytyny z żółtka jaja kurzego lub fosfolipidów sojowych.

Głównym preparatem zawierającym olejek sojowy oczyszczony jest Intralipid, dostępny w stężeniach dziesięcioprocentowym i dwudziestoprocentowym. Preparat ten od dziesięcioleci stanowi podstawę żywienia pozajelitowego na całym świecie. Emulsja dziesięcioprocentowa zawiera sto gramów oczyszczonego oleju sojowego na litr, co odpowiada tysiąc stu kilokaloriom, natomiast emulsja dwudziestoprocentowa dostarcza dwieście gramów oleju na litr, równoważne dwóm tysiącom kilokalorii. Taka forma podaży jest szczególnie korzystna u pacjentów, u których konieczne jest ograniczenie objętości podawanych płynów.

Wskazania do stosowania emulsji tłuszczowych z olejkiem sojowym oczyszczonym obejmują szerokie spektrum stanów klinicznych. Przede wszystkim są to pacjenci po rozległych zabiegach chirurgicznych przewodu pokarmowego, u których nie jest możliwe naturalne odżywianie. Kolejną grupę stanowią chorzy z niedrożnością jelit, ciężkimi zapaleniami jelit, w tym zaostrzeniami choroby Leśniowskiego-Crohna, czy zespołem krótkiego jelita po rozległych resekcjach. Żywienie pozajelitowe znajduje również zastosowanie u pacjentów w stanach krytycznych, w ciężkim sepsie, rozległych oparzeniach oraz u osób niedożywionych, u których nie udaje się zapewnić odpowiedniego wkładu kalorycznego drogą doustną lub dojelitową.

Niewątpliwą zaletą emulsji tłuszczowych opartych na olejku sojowym jest ich wysoka wartość energetyczna. Jeden gram tłuszczu dostarcza dziewięć kilokalorii, podczas gdy glukoza jedynie cztery kilokalorii na gram. Dzięki temu możliwe jest dostarczenie znacznej ilości energii przy relatywnie małej objętości podawanych płynów. Ponadto, emulsje tłuszczowe charakteryzują się niską osmolarnością, co pozwala na ich podawanie zarówno do żył obwodowych, jak i centralnych, oraz stanowią mniejsze obciążenie metaboliczne dla wątroby w porównaniu z wysokimi dawkami glukozy.

Nowoczesne emulsje tłuszczowe zawierające olejek sojowy

Współczesna medycyna kliniczna dąży do optymalizacji składu emulsji tłuszczowych poprzez łączenie różnych źródeł lipidów w celu uzyskania korzystniejszego profilu kwasów tłuszczowych oraz dodatkowych właściwości terapeutycznych. Chociaż klasyczny Intralipid zawierający wyłącznie olej sojowy nadal pozostaje podstawowym preparatem, opracowano również emulsje nowej generacji, w których olejek sojowy stanowi jeden z kilku składników lipidowych.

Preparatem należącym do tej kategorii jest SMOFlipid, będący mieszaniną czterech różnych źródeł tłuszczów. Trzydzieści procent jego składu stanowi olej sojowy, kolejne trzydzieści procent to triglicerydy o średniej długości łańcucha pochodzące z oleju kokosowego, dwadzieścia pięć procent to olej z oliwek bogaty w jednonienasycone kwasy tłuszczowe omega-dziewięć, a piętnaście procent stanowi olej rybny dostarczający kwasy tłuszczowe omega-trzy, w tym kwas eikozapentaenowy i dokozaheksaenowy. Taka kompozycja umożliwia jednoczesne dostarczenie niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, szybko dostępnej energii z triglicerydów średniołańcuchowych oraz przeciwzapalnych kwasów omega-trzy.

Innym przykładem jest ClinOleic, emulsja składająca się w osiemdziesięciu procentach z oczyszczonego oleju z oliwek oraz w dwudziestu procentach z oleju sojowego. Dominacja jednonienasyconych kwasów tłuszczowych z oliwy z oliwek, w połączeniu z obecnością polifenoli o właściwościach przeciwutleniających, sprawia, że preparat ten wykazuje działanie przeciwzapalne i może być szczególnie korzystny u pacjentów krytycznie chorych, z rozległymi urazami, oparzeniami oraz u osób wymagających długotrwałego żywienia pozajelitowego.

Badania kliniczne porównujące różne emulsje tłuszczowe wykazały, że preparaty zawierające wyłącznie olej sojowy mogą przyczyniać się do rozwoju stłuszczenia wątroby podczas długotrwałego żywienia pozajelitowego. Emulsje nowej generacji, takie jak SMOFlipid czy preparaty wzbogacone olejem rybnym, wykazują korzystniejszy profil w zakresie zapobiegania chorobom wątroby związanym z żywieniem pozajelitowym. Mimo to, klasyczne emulsje sojowe nadal pozostają bezpieczne i skuteczne w krótkotrwałym żywieniu oraz u pacjentów bez szczególnego ryzyka powikłań wątrobowych.

Dawkowanie i sposób podawania emulsji tłuszczowych

Dawkowanie olejku sojowego oczyszczonego w postaci emulsji tłuszczowych wymaga indywidualnego dostosowania do potrzeb energetycznych pacjenta, jego zdolności do eliminacji tłuszczów oraz stanu klinicznego. U dorosłych maksymalna zalecana dawka wynosi trzy gramy triglicerydów na kilogram masy ciała na dobę, co odpowiada piętnastu mililitrom emulsji dwudziestoprocentowej na kilogram masy ciała. W praktyce klinicznej częściej stosuje się dawki od jednego do dwóch gramów triglicerydów na kilogram masy ciała dziennie, co pozwala pokryć dwadzieścia pięć do czterdziestu procent zapotrzebowania energetycznego.

U dzieci dawkowanie jest zróżnicowane w zależności od wieku. U noworodków i niemowląt stosuje się dawki od pół grama do czterech gramów triglicerydów na kilogram masy ciała na dobę, rozpoczynając od niższych dawek i stopniowo je zwiększając. U starszych dzieci maksymalna dawka może sięgać trzech gramów na kilogram masy ciała dziennie. Szczególną ostrożność należy zachować u wcześniaków oraz noworodków z hiperbilirubinemią, u których konieczne jest regularne monitorowanie poziomu bilirubiny oraz funkcji wątroby.

Emulsje tłuszczowe podawane są w powolnym wlewie dożylnym, zazwyczaj w ciągu osiemnastu do dwudziestu czterech godzin. Szybkość infuzji nie powinna przekraczać zero przecinek piętnaście gramów tłuszczu na kilogram masy ciała na godzinę u dorosłych, co odpowiada około zero przecinek siedem pięć mililitrów emulsji dwudziestoprocentowej na kilogram na godzinę. U dzieci szybkość infuzji jest jeszcze niższa i należy ściśle przestrzegać zaleceń producenta oraz wskazań lekarskich.

Przed rozpoczęciem infuzji konieczne jest dokładne sprawdzenie emulsji pod kątem jej jednolitości i braku rozdziału faz. W przypadku zaobserwowania rozwarstwiania, zażółcenia lub obecności osadu, preparat nie może być użyty. Emulsje tłuszczowe nie mogą być mieszane bezpośrednio z innymi lekami bez wcześniejszego sprawdzenia kompatybilności farmaceutycznej. W praktyce żywienia pozajelitowego stosuje się mieszaniny wieloskładnikowe typu all-in-one, przygotowywane w warunkach apteki szpitalnej, gdzie wszystkie składniki, w tym emulsja tłuszczowa, aminokwasy, glukoza, elektrolity, witaminy i pierwiastki śladowe, znajdują się w jednym worku infuzyjnym.

Lecytyna sojowa – pochodna oleju sojowego w farmacji

Lecytyna sojowa, otrzymywana jako produkt uboczny podczas produkcji oleju sojowego, stanowi niezwykle cenny składnik stosowany zarówno w przemyśle farmaceutycznym, jak i w suplementacji. Jest to mieszanina fosfolipidów, głównie fosfatydylocholiny, fosfatydyloseryny, fosfatydyloinozytolu, a także glikolipidów, trójglicerydów i węglowodanów. Lecytyna odgrywa kluczową rolę w strukturze błon komórkowych oraz funkcjonowaniu układu nerwowego.

W praktyce medycznej lecytyna sojowa znajduje zastosowanie wspomagające w leczeniu podwyższonego poziomu cholesterolu oraz w profilaktyce miażdżycy. Jej działanie opiera się na zdolności do emulgowania tłuszczów i cholesterolu, co ułatwia ich transport w organizmie oraz przyspiesza eliminację nadmiaru. Obecność choliny, będącej składnikiem fosfatydylocholiny, wspiera metabolizm lipidów i przyczynia się do obniżenia stężenia cholesterolu frakcji LDL, przy jednoczesnym podwyższeniu poziomu korzystnego cholesterolu HDL.

Lecytyna wykazuje również korzystne działanie na funkcje poznawcze. Cholina jest prekursorem acetylocholiny, kluczowego neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za przewodzenie impulsów nerwowych, procesy pamięci i koncentracji. Z tego powodu preparaty zawierające lecytynę sojową są często zalecane osobom pracującym umysłowo, studentom w okresie egzaminów oraz osobom starszym, u których dochodzi do naturalnego osłabienia funkcji poznawczych wraz z wiekiem. Badania sugerują, że regularne przyjmowanie lecytyny może wpływać na poprawę zdolności zapamiętywania oraz łagodzenie objawów zaburzeń maniakalno-depresyjnych.

Kolejnym ważnym obszarem zastosowania lecytyny jest ochrona wątroby. Fosfolipidy stabilizują błony hepatocytów, wspomagają detoksykację narządu oraz mogą zmniejszać ryzyko stłuszczenia wątroby. Lecytyna wykazuje działanie ochronne u osób przyjmujących leki hepatotoksyczne, pijących alkohol czy narażonych na inne czynniki obciążające wątrobę. Dodatkowo, lecytyna uczestniczy w rozpuszczaniu cholesterolu w żółci, co może zmniejszać ryzyko powstawania kamieni żółciowych.

Preparaty zawierające lecytynę sojową dostępne są w różnych postaciach – kapsułek, tabletek, granulatu oraz płynu. Przykładami produktów leczniczych zawierających lecytynę są Essentiale Max, stosowany w chorobach wątroby, czy preparaty wieloskładnikowe wspierające funkcje układu nerwowego i metabolizm lipidów.

Olejek sojowy jako substancja pomocnicza w preparatach farmaceutycznych

Poza zastosowaniem w emulsjach tłuszczowych do żywienia pozajelitowego, olejek sojowy oczyszczony pełni istotną funkcję jako substancja pomocnicza w wielu preparatach farmaceutycznych. W tej roli służy przede wszystkim jako wypełniacz kapsułek miękkich oraz nośnik dla substancji czynnych słabo rozpuszczalnych w wodzie. Jego właściwości lipidowe umożliwiają zwiększenie biodostępności niektórych leków, szczególnie tych o charakterze lipofilnym.

Przykładem preparatu, w którym olejek sojowy oczyszczony stanowi substancję pomocniczą, jest Piascledine, zawierający niezmydlające się frakcje oleju awokado i oleju sojowego. Preparat ten należy do grupy objawowych, powolnie działających leków w chorobie zwyrodnieniowej stawów i jest stosowany w łagodzeniu objawów choroby zwyrodnieniowej stawów biodrowych i kolanowych. W tego typu preparatach olejek sojowy nie tylko stanowi nośnik, ale również może wykazywać własne działanie biologiczne wspierające działanie głównych składników aktywnych.

W kapsułkach zawierających izotretynoinę, stosowaną w leczeniu ciężkich postaci trądziku, olejek sojowy oczyszczony również występuje jako substancja pomocnicza. W takich preparatach pełni on rolę rozpuszczalnika dla substancji czynnej oraz poprawia jej wchłanianie z przewodu pokarmowego. Należy jednak pamiętać, że obecność oleju sojowego w lekach może stanowić przeciwwskazanie dla osób uczulonych na soję lub orzeszki ziemne.

Działania niepożądane i przeciwwskazania

Stosowanie emulsji tłuszczowych zawierających olejek sojowy oczyszczony jest ogólnie dobrze tolerowane przez pacjentów, jednak mogą wystąpić działania niepożądane, szczególnie przy niewłaściwym dawkowaniu lub u osób z zaburzeniami metabolizmu lipidów. Do najczęstszych objawów ubocznych należą ból głowy, nieznaczny wzrost temperatury ciała, uczucie zmęczenia oraz objawy ze strony przewodu pokarmowego, takie jak nudności, wymioty i bóle brzucha. Reakcje te mają zazwyczaj łagodny charakter i ustępują samoistnie lub po zmniejszeniu dawki preparatu.

U niektórych pacjentów mogą wystąpić zaburzenia ciśnienia tętniczego, zarówno w postaci niedociśnienia, jak i nadciśnienia. Odnotowywano również przejściowe podwyższenie aktywności enzymów wątrobowych, co wymaga regularnego monitorowania funkcji wątroby podczas długotrwałego żywienia pozajelitowego. Do rzadszych działań niepożądanych należą małopłytkowość, objawiająca się skłonnością do powstawania siniaków i krwawień, oraz reakcje alergiczne, takie jak pokrzywka, swędzenie skóry, a w skrajnych przypadkach reakcje anafilaktyczne.

Szczególnie niebezpiecznym powikłaniem jest zespół przedawkowania tłuszczu, który może wystąpić przy podawaniu zbyt dużych dawek emulsji tłuszczowej lub zbyt szybkim tempie infuzji. Objawia się on gorączką, hiperlipidemią, zwiększoną ilością tłuszczu we krwi, komórkach i tkankach, zaburzeniami w funkcjonowaniu wielu narządów, a w najcięższych przypadkach śpiączką. W razie podejrzenia zespołu przedawkowania tłuszczu konieczne jest natychmiastowe przerwanie infuzji oraz wdrożenie leczenia objawowego.

Istnieją również bezwzględne przeciwwskazania do stosowania emulsji tłuszczowych z olejkiem sojowym. Należą do nich nadwrażliwość na białko jaja kurzego, soję lub orzeszki ziemne, ostry wstrząs z niedotlenieniem ważnych dla życia narządów, ciężka hiperlipidemia, ciężka niewydolność wątroby oraz zespół hemofagocytarny. Względnymi przeciwwskazaniami są zaburzenia krzepliwości krwi, niewydolność nerek bez możliwości hemodializy, niestabilna niewydolność krążenia oraz obrzęk płuc.

U noworodków i wcześniaków należy zachować szczególne środki ostrożności, zwłaszcza w przypadku hiperbilirubinemii oraz podejrzenia nadciśnienia płucnego. Podczas długotrwałego stosowania emulsji tłuszczowych u najmłodszych pacjentów konieczne jest regularne monitorowanie morfologii krwi, w tym liczby płytek krwi, stężenia triglicerydów we krwi oraz aktywności enzymów wątrobowych. Istotne jest również chronienie roztworu przed światłem, szczególnie u noworodków i dzieci poniżej drugiego roku życia, ponieważ ekspozycja na światło może prowadzić do powstawania nadtlenków i innych produktów rozpadu, które są szkodliwe dla organizmu.

Monitorowanie i bezpieczeństwo stosowania

Bezpieczne stosowanie emulsji tłuszczowych zawierających olejek sojowy oczyszczony wymaga systematycznego monitorowania parametrów biochemicznych oraz stanu klinicznego pacjenta. Podstawowym badaniem jest oznaczenie stężenia triglicerydów we krwi, które powinno być wykonywane regularnie, szczególnie u pacjentów z zaburzeniami metabolizmu lipidów. Oznaczenie to należy przeprowadzić przed rozpoczęciem infuzji oraz w regularnych odstępach czasu podczas trwania terapii. Stężenie triglicerydów nie powinno przekraczać trzech milimoli na litr podczas infuzji.

Konieczne jest również regularne ocenianie funkcji wątroby poprzez oznaczanie aktywności aminotransferaz, fosfatazy alkalicznej oraz stężenia bilirubiny. U pacjentów z niewydolnością nerek niezbędne jest monitorowanie parametrów nerkowych, w tym stężenia kreatyniny oraz elektrolitów. Morfologia krwi obwodowej, ze szczególnym uwzględnieniem liczby płytek krwi oraz leukocytów, również powinna być regularnie kontrolowana, zwłaszcza u dzieci.

Podczas infuzji emulsji tłuszczowej należy obserwować pacjenta pod kątem wystąpienia objawów niepożądanych, takich jak dreszcze, gorączka, duszność, nudności czy reakcje alergiczne. W przypadku pojawienia się któregokolwiek z tych objawów, infuzję należy natychmiast przerwać i wdrożyć odpowiednie leczenie objawowe. U pacjentów z cukrzycą konieczne jest dokładne monitorowanie glikemii, ponieważ infuzja emulsji tłuszczowych może wpływać na gospodarkę węglowodanową.

Przechowywanie emulsji tłuszczowych wymaga zachowania odpowiednich warunków. Preparaty należy przechowywać w temperaturze poniżej dwudziestu pięciu stopni Celsjusza, chronić przed zamrożeniem oraz nie narażać na bezpośrednie działanie światła słonecznego. Po otwarciu worka infuzyjnego lub butelki, preparat należy zużyć niezwłocznie, nie wolno przechowywać resztek do ponownego użycia ze względu na ryzyko zanieczyszczenia mikrobiologicznego.

Tabela: Porównanie najpopularniejszych emulsji tłuszczowych stosowanych w żywieniu pozajelitowym

Nazwa preparatu	Skład lipidowy	Główne zastosowanie	Uwagi
Intralipid 10%/20%	100% olej sojowy	Podstawowe żywienie pozajelitowe, niedobór kwasów tłuszczowych	Klasyczna emulsja pierwszej generacji
SMOFlipid	30% olej sojowy, 30% MCT, 25% olej z oliwek, 15% olej rybny	Pacjenci krytycznie chorzy, długotrwałe żywienie	Zmniejszone ryzyko stłuszczenia wątroby
ClinOleic	80% olej z oliwek, 20% olej sojowy	Pacjenci z urazami, oparzeniami, długotrwałe żywienie	Właściwości przeciwzapalne
Omegaven	100% olej rybny (kwasy omega-3)	Cholestaza związana z żywieniem pozajelitowym	Ograniczone zastosowanie u dzieci

Zastosowanie oleju sojowego w preparatach wieloskładnikowych

W praktyce farmaceutycznej olej sojowy, zarówno w postaci oczyszczonej, jak i w formie lecytyny, wchodzi w skład wielu preparatów wieloskładnikowych o różnorodnym działaniu terapeutycznym. Preparaty wspomagające funkcje wątroby, takie jak wspomniany wcześniej Essentiale Max, zawierają lecytynę sojową jako główny składnik aktywny. Fosfolipidy sojowe w tych preparatach odbudowują uszkodzone błony hepatocytów, wspomagają detoksykację oraz poprawiają parametry biochemiczne u pacjentów z chorobami wątroby.

Produkty wspomagające funkcje układu nerwowego oraz poprawiające koncentrację i pamięć często zawierają lecytynę sojową w połączeniu z witaminami z grupy B, kwasem foliowym czy magnezem. Takie kompozycje wspierają syntezę neuroprzekaźników, poprawiają przewodnictwo nerwowe oraz chronią komórki nerwowe przed stresem oksydacyjnym. Preparaty te znajdują zastosowanie u osób intensywnie pracujących umysłowo, seniorów oraz w okresach wzmożonego wysiłku intelektualnego.

W suplementach diety dedykowanych kobietom w okresie menopauzy olej sojowy może występować ze względu na zawartość fitoestrogenów, związków roślinnych o działaniu podobnym do żeńskich hormonów płciowych. Preparaty takie mogą łagodzić objawy menopauzy, takie jak uderzenia gorąca, zaburzenia nastroju czy problemy ze snem. Należy jednak pamiętać, że działanie fitoestrogenów jest stosunkowo słabe w porównaniu z terapią hormonalną i nie zastępuje leczenia przepisanego przez lekarza.

W produktach kardioprotektywnych lecytyna sojowa występuje często w połączeniu ze sterولami roślinnymi, kwasami tłuszczowymi omega-trzy oraz koenzyمem Q dziesięć. Kombinacja ta wspiera zdrowie układu sercowo-naczyniowego poprzez obniżanie poziomu cholesterolu, poprawę elastyczności naczyń krwionośnych oraz działanie przeciwutleniające. Regularne stosowanie takich preparatów może przyczyniać się do zmniejszenia ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, w tym zawału serca i udaru mózgu.

Bibliografia

1. Compher C, Bingham AL, McCall M, Patel J, Rice TW, Braunschweig C, McKeever L. Guidelines for the provision of nutrition support therapy in the adult critically ill patient: The American Society for Parenteral and Enteral Nutrition. JPEN J Parenter Enteral Nutr. 2022;46(1):12-41. DOI: 10.1002/jpen.2267 PMID: 34784064
2. Mirtallo JM, Ayers P, Boullata J, Gura KM, Plogsted S, Anderson CR, Worthington P, Seres DS, Nicolai E, Alsharhan M, Gutsul L, Mason AE. ASPEN Lipid Injectable Emulsion Safety Recommendations, Part 1: Background and Adult Considerations. Nutr Clin Pract. 2020;35(5):769-782. DOI: 10.1002/ncp.10496 PMID: 32460429