Cellcept to lek immunosupresyjny, który zawiera substancję czynną mykofenolan mofetylu. Jest stosowany w skojarzeniu z cyklosporyną i kortykosteroidami w celu zapobiegania ostremu odrzucaniu przeszczepów narządów u biorców alogenicznych przeszczepów nerki, serca lub wątroby. Lek jest dostępny na receptę.
Myclausen to lek na receptę, który zawiera substancję czynną o nazwie kwas mykofenolowy. Jest stosowany w leczeniu pacjentów, którzy przeszli przeszczepienie narządów, takich jak serce, nerki lub wątroba, w celu zapobiegania odrzutu przeszczepionego narządu. Działa poprzez hamowanie aktywności układu odpornościowego, który normalnie atakuje obce tkanki i komórki, takie jak przeszczepione organy.
Mycofit to lek immunosupresyjny dostępny na receptę. Jest wskazany do stosowania w skojarzeniu z cyklosporyną i kortykosteroidami, w celu zapobiegania odrzuceniu przeszczepionej nerki, serca lub wątroby przez organizm pacjenta. Substancją czynną tego produktu leczniczego jest mykofenolan mofetylu.
Mycophenolate mofetil Sandoz to lek immunosupresyjny, który jest dostępny na receptę. Jest stosowany w profilaktyce ostrego odrzucania przeszczepów u pacjentów, którzy otrzymali alogeniczne przeszczepy nerki, serca lub wątroby. Lek ten jest zwykle stosowany w skojarzeniu z cyklosporyną i kortykosteroidami.
Mycophenolate mofetil Teva to lek immunosupresyjny, który jest stosowany w profilaktyce ostrego odrzucania przeszczepów u biorców alogenicznych przeszczepów nerek, serca lub wątroby. Lek ten jest stosowany w skojarzeniu z innymi lekami o podobnym działaniu, takimi jak cyklosporyna i kortykosteroidy. Jest dostępny na receptę.
Myfenax to lek immunosupresyjny, który jest stosowany w profilaktyce ostrego odrzucania przeszczepów u pacjentów po przeszczepieniu nerki, serca lub wątroby. Jest stosowany w skojarzeniu z innymi lekami o podobnym działaniu, takimi jak cyklosporyna i kortykosteroidy. Myfenax jest dostępny na receptę. Produkt zawiera substancję czynną mykofenolan mofetylu.
Mykofenolan Mofetylu Accord to lek immunosupresyjny, który jest wykorzystywany w transplantologii. Po podaniu, lek przekształca się w kwas mykofenolowy, który zmniejsza wytwarzanie przeciwciał oraz napływ monocytów i leukocytów do miejsc zapalnych. Jest wskazany do stosowania w skojarzeniu z cyklosporyną i kortykosteroidami w profilaktyce ostrego odrzucania przeszczepów u pacjentów, którzy otrzymali allogeniczne przeszczepy nerki, serca lub wątroby. Lek jest dostępny na receptę.
Mykofenolan mofetylu – lek immunosupresyjny wykorzystywany w transplantologii. Po podaniu lek przekształca się w kwas mykofenolowy, który zmniejsza wytwarzanie przeciwciał oraz napływ monocytów i leukocytów do miejsc zapalnych. Wskazaniem do stosowania mykofenolanu mofetylu jest profilaktyka ostrego odrzucenia przeszczepu nerki, serca lub wątroby w leczeniu skojarzonym z cyklosporyną i kortykosteroidami oraz leczenie chorób o podłożu autoimmunologicznym np. tocznia rumieniowatego.
Mykofenolan mofetylu dostępny jest w postaci kapsułek, tabletek, proszku do sporządzania zawiesiny doustnej oraz proszku do sporządzania koncentratu do przygotowania roztworu do infuzji.
Możliwe działania niepożądane (najczęstsze): ból brzucha, biegunka, nudności, wymioty, zakażenie dróg oddechowych, zapalenie przewodu pokarmowego, kandydoza skóry, kandydoza pochwy, hipercholesterolemia, dna moczanowa, bezsenność, stany splątania, lęk, przyspieszenie czynności serca, nadciśnienie lub niedociśnienie tętnicze, duszność, kaszel, zapalenie wątroby, bóle stawów, przerost skóry, wysypka, trądzik, dreszcze, osłabienie.
Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10
Mykofenolan mofetylu (MMF) to jeden z najważniejszych leków immunosupresyjnych stosowanych we współczesnej medycynie. Jest to prolek kwasu mykofenolowego, który odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu odrzucaniu przeszczepów oraz leczeniu chorób autoimmunologicznych. Od momentu wprowadzenia do praktyki klinicznej w 1995 roku, mykofenolan mofetylu zrewolucjonizował podejście do immunosupresji u pacjentów po transplantacjach narządów oraz osób z chorobami autoimmunologicznymi. Jego unikalne właściwości, polegające na selektywnym hamowaniu proliferacji limfocytów T i B, oraz stosunkowo korzystny profil bezpieczeństwa w porównaniu z innymi lekami immunosupresyjnymi, sprawiają że jest to preparat pierwszego wyboru w wielu wskazaniach klinicznych. W Polsce lek dostępny jest pod nazwami handlowymi CellCept oraz Myfortic, a jego skuteczność została potwierdzona w licznych badaniach klinicznych prowadzonych na przestrzeni ostatnich trzech dekad.
Mykofenolan mofetylu działa jako prodrug kwasu mykofenolowego (MPA), który jest silnym i odwracalnym inhibitorem dehydrogenazy monofosforanu inozyny (IMPDH). Ten enzym odgrywa kluczową rolę w de novo syntezie nukleotydów guaninowych, będąc enzymem limitującym szybkość tego procesu.
Limfocyty T i B są bardziej zależne od tej ścieżki metabolicznej niż inne typy komórek, co czyni je szczególnie wrażliwymi na działanie kwasu mykofenolowego. Co więcej, MPA jest pięciokrotnie silniejszym inhibitorem izoformy typu II IMPDH, która jest ekspresjonowana w aktywowanych limfocytach, niż izoformy typu I obecnej w większości typów komórek.
Po doustnym podaniu mykofenolan mofetylu jest szybko wchłaniany i metabolizowany w wątrobie do aktywnej postaci – kwasu mykofenolowego. Średni pozorny okres półtrwania wynosi 17,9 (±6,5) godzin po podaniu doustnym i 16,6 (±5,8) godzin po podaniu dożylnym.
Działanie immunosupresyjne mykofenolánu mofetylu opiera się na kilku mechanizmach:
Podstawowym wskazaniem do stosowania mykofenolánu mofetylu jest zapobieganie odrzucaniu przeszczepów nerek, serca lub wątroby u dorosłych oraz u pacjentów pediatrycznych w wieku ≥3 miesięcy. Lek jest stosowany w skojarzeniu z innymi immunosupresantami, takimi jak cyklosporyna lub takrolimus oraz kortykosteroidy.
Badania kliniczne wykazały, że MMF w dawce 2 g/dziennie lub 3 g/dziennie plus cyklosporyna i kortykosteroidy znacząco zmniejsza częstość i nasilenie ostrych epizodów odrzucania. Co szczególnie ważne, MMF poprawia długoterminową funkcję przeszczepu oraz przeżywalność przeszczepu i pacjenta u biorców przeszczepów nerek.
Mykofenolan mofetylu znajdzie również zastosowanie w leczeniu różnych chorób autoimmunologicznych:
W leczeniu tocznia z zajęciem nerek mykofenolan mofetylu jest często stosowany w skojarzeniu z:
Standardowe protokoły immunosupresji obejmują:
W leczeniu choroby Crohna i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego stosuje się:
| Wskazanie | Dawka początkowa | Dawka podtrzymująca |
|---|---|---|
| Przeszczep nerki | 1 g 2x dziennie | 0,5-1,5 g 2x dziennie |
| Przeszczep serca | 1,5 g 2x dziennie | 1-1,5 g 2x dziennie |
| Przeszczep wątroby | 1 g 2x dziennie i.v. | 1-1,5 g 2x dziennie p.o. |
| Choroby autoimmunologiczne | 0,5-1 g 2x dziennie | 0,5-1,5 g 2x dziennie |
Mykofenolan mofetylu osłabia układ odpornościowy organizmu i może zmniejszać zdolność do zwalczania zakażeń oraz zwiększać ryzyko wystąpienia poważnych zakażeń, w tym ciężkich grzybiczych, bakteryjnych lub wirusowych zakażeń rozprzestrzeniających się po całym organizmie.
Mykofenolan mofetylu może zwiększać ryzyko wystąpienia progresywnej wieloogniskowej leukoencefalopatii (PML; rzadkie zakażenie mózgu, które nie może być leczone, zapobiegane lub wyleczone i które zwykle powoduje śmierć lub ciężką niepełnosprawność).
Mykofenolan mofetylu może zwiększać ryzyko rozwoju niektórych rodzajów nowotworów, w tym chłoniaka oraz raka skóry. Szczególnie ważne jest regularne monitorowanie skóry i stosowanie wysokiej ochrony przeciwsłonecznej.
Mykofenolan mofetylu wykazuje działanie teratogenne u ludzi. Typowy wzorzec malformacji obejmuje anomalie ucha zewnętrznego od hipoplazji małżowiny usznej (mikrocja) do całkowitego braku małżowiny usznej (anocja); rozszczep wargi z lub bez rozszczpu podniebienia oraz anomalie oczne jako koloboma tęczówki lub naczyniówki i anoftalmia/mikroftalmia.
Mykofenolan mofetylu zmniejsza skuteczność szczepionek przeciwko japońskiemu zapaleniu mózgu przez antagonizm farmakodynamiczny – przeciwwskazane jednoczesne stosowanie ze szczepionkami żywymi.
Regularne monitorowanie powinno obejmować:
| Parametr | Częstotliwość |
|---|---|
| Morfologia krwi z rozmazem | Co 2 tygodnie przez pierwsze 3 miesiące, następnie co miesiąc |
| Próby wątrobowe (ALT, AST, bilirubina) | Co miesiąc przez pierwsze 6 miesięcy |
| Kreatynina i mocznik | Co 2 tygodnie przez pierwsze 3 miesiące |
| Stężenie kwasu mykofenolowego | Opcjonalnie, w przypadku problemów z tolerancją |
Pacjenci powinni niezwłocznie skontaktować się z lekarzem w przypadku wystąpienia:
Pacjenci w podeszłym wieku: Starsi pacjenci są bardziej narażeni na problemy związane z wiekiem dotyczące wątroby, nerek lub serca, co może wymagać ostrożności i dostosowania dawki.
Kobiety w wieku rozrodczym: Wymagają obowiązkowego stosowania dwóch skutecznych metod antykoncepcji przez cały okres leczenia i przez 6 tygodni po jego zakończeniu.
Czas stosowania mykofenolánu mofetylu zależy od wskazania. U pacjentów po przeszczepach narządów lek jest stosowany przewlekle, często przez całe życie, w celu zapobiegania odrzucaniu. W chorobach autoimmunologicznych okres leczenia może być krótszy, zwykle od kilku miesięcy do kilku lat, w zależności od odpowiedzi na leczenie i tolerancji.
Mykofenolan mofetylu jest bezwzględnie przeciwwskazany w ciąży ze względu na wysokie ryzyko wad rozwojowych płodu i poronień. Kobiety w wieku rozrodczym muszą stosować skuteczną antykoncepcję przez cały okres leczenia i przez 6 tygodni po jego zakończeniu.
Pacjenci powinni szczególnie zwracać uwagę na: gorączkę powyżej 38°C, dreszcze, kaszel, ból gardła, trudności w oddawaniu moczu, niegojące się rany, ogólne osłabienie oraz jakiekolwiek oznaki infekcji skórnej. W przypadku wystąpienia tych objawów należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Szczepionki żywe są bezwzględnie przeciwwskazane podczas leczenia mykofenolan mofetylu. Szczepionki nieżywe można podawać, ale ich skuteczność może być zmniejszona. Zaleca się przeprowadzenie pełnej immunizacji przed rozpoczęciem leczenia immunosupresyjnego.
Jeśli dawka została pominięta, należy ją przyjąć jak najszybciej, chyba że zbliża się czas następnej dawki. W takim przypadku nie należy podwajać dawki, lecz kontynuować normalne dawkowanie. Ważne jest, aby nie przerywać leczenia bez konsultacji z lekarzem.
Lek może wpływać na płodność zarówno u mężczyzn, jak i kobiet. U mężczyzn może powodować zmniejszenie liczby plemników, natomiast u kobiet może wpływać na regularne owulację. Efekty te są zwykle odwracalne po zaprzestaniu leczenia.
CellCept zawiera mykofenolan mofetylu, podczas gdy Myfortic zawiera mykofenolan sodu w postaci tabletek o kontrolowanym uwalnianiu. Oba preparaty mają podobną skuteczność, ale mogą różnić się tolerancją żołądkowo-jelitową. Nie należy zamieniać tych preparatów bez konsultacji z lekarzem.
Spożywanie alkoholu podczas leczenia mykofenolan mofetylu nie jest zalecane, ponieważ może zwiększać ryzyko działań niepożądanych ze strony wątroby i przewodu pokarmowego oraz dodatkowo osłabiać układ odpornościowy.
W pierwszych miesiącach leczenia badania należy wykonywać co 2 tygodnie, następnie co miesiąc przez pierwsze pół roku. Po ustabilizowaniu się stanu pacjenta częstotliwość może być zmniejszona do co 2-3 miesięcy, ale zawsze zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego.
