Hepa-Merz to lek, który zawiera substancję czynną ornitynę. Jest stosowany w przypadku występowania encefalopatii wątrobowej, na przykład w przebiegu przewlekłego zapalenia wątroby czy marskości wątroby. Lek ten poprzez swoje właściwości przyspiesza procesy odtruwania wątroby i wspomaga jej regenerację. Hepa-Merz jest dostępny na receptę.
Hepa-Merz 3000 to lek, który wzmacnia procesy odtruwania wątroby i mózgu, a także korzystnie wpływa na przemiany białek, tłuszczów i węglowodanów w organizmie. Preparat zawiera substancję ornityna (asparaginian ornityny), która przyspiesza usuwanie amoniaku z organizmu. Lek jest stosowany w terapii encefalopatii wątrobowej, wywołanej przez różnego rodzaju schorzenia wątroby, takie jak np. przewlekłe zapalenie wątroby, marskość wątroby.
OptiHepan to lek, który jest stosowany jako wsparcie w leczeniu różnych schorzeń wątroby. Zawiera substancję czynną o działaniu hepatoprotekcyjnym, która pomaga chronić wątrobę i wspiera jej prawidłowe funkcjonowanie. Lek jest zalecany w przypadku ostrych i przewlekłych chorób wątroby różnego pochodzenia, a także w sytuacjach toksycznego uszkodzenia wątroby spowodowanego przez alkohol, leki lub substancje chemiczne. OptiHepan jest dostępny na receptę.
Ornispar jest lekiem, który bierze udział w dwóch najważniejszych procesach detoksykacji amoniaku: syntezie mocznika oraz syntezie glutaminy. Jest to kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania wątroby. Wskazaniami do stosowania Ornisparu są encefalopatia wątrobowa w przebiegu ostrych i przewlekłych chorób wątroby, takich jak stłuszczenie, marskość, hiperamonemia, przewlekłe zapalenie wątroby oraz pomocnicze leczenie zaburzeń czynności wątroby różnego pochodzenia, np. wirusowego, poalkoholowego, polekowego, toksycznego. Lek jest dostępny na receptę.
L Asparaginian L Ornityny – lek stosowany w chorobach wątroby. Mechanizm działania asparaginianu ornityny polega na regeneracji uszkodzonych komórek wątrobowych. Wskazaniem do stosowania leku są ciężkie choroby wątroby różnego pochodzenia, przebiegające z hiperamonemią i z zagrażającą encefalopatią wątrobową (zapalenie wątroby, stłuszczenie, marskość), encefalopatia wątrobowa, stany przedśpiączkowe i śpiączka wątrobowa.
L Asparaginian L Ornityny dostępny jest w postaci roztworu do infuzji, koncentratu do sporządzania roztworu do infuzji, granulat do sporządzania roztworu doustnego.
Możliwe działania niepożądane: rzadko mogą wystąpić zaburzenia żołądkowo-jelitowe i alergiczne reakcje skórne.
Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10
L-asparaginian L-ornityny (LOLA) to nowoczesny związek farmakologiczny składający się z dwóch naturalnych aminokwasów – L-ornityny i L-asparaginianu, który zdobył szczególne znaczenie w gastroenterologii i hepatologii. Substancja ta jest obecnie uznawana za jeden z najważniejszych środków w leczeniu encefalopatii wątrobowej oraz w terapii wspomagającej chorób wątroby. LOLA wykazuje unikalne właściwości obniżające poziom amoniaku we krwi, co czyni go nieocenionym narzędziem w leczeniu zespołów związanych z niewydolnością wątroby. Mechanizm działania LOLA opiera się na aktywacji cyklu mocznikowego oraz stymulacji syntezy glutaminy, co umożliwia detoksykację amoniaku na dwóch różnych szlakach metabolicznych. W ostatnich latach badania kliniczne wykazały także potencjalne działanie hepatoprotekcyjne tego związku, wykraczające poza tradycyjne zastosowanie w encefalopatii wątrobowej. Substancja ta jest dostępna w formach doustnych i dożylnych, co pozwala na elastyczne dostosowanie terapii do stanu klinicznego pacjenta.
L-asparaginian L-ornityny to stabilna sól dwóch endogennych aminokwasów – L-ornityny i L-asparaginianu, która po podaniu uwalnia swoje składniki aminokwasowe poprzez szybką dysocjację w organizmie. Związek ten wykazuje doskonałą rozpuszczalność w wodzie i charakteryzuje się wysoką biodostępnością po podaniu zarówno doustnym, jak i dożylnym.
Po podaniu LOLA ulega szybkiej absorpcji poprzez aktywny transport, następnie jest dystrybuowany i metabolizowany w organizmie. L-ornityna służy jako intermediat w cyklu mocznikowym w hepatocytach okołowrotnych w wątrobie oraz jako aktywator syntazy fosforanu karbamoylu. Podobnie L-asparaginian, poprzez transaminację do glutaminianu za pośrednictwem syntazy glutaminy w hepatocytach okołożylnych, a także w mięśniach szkieletowych i mózgu, uczestniczy w procesach detoksykacji amoniaku.
LOLA działa poprzez mechanizm aktywacji substratu w celu detoksykacji amoniaku, funkcjonując jako substrat dla cyklu mocznikowego i zwiększając produkcję mocznika w hepatocytach okołowrotnych. Równocześnie aktywuje produkcję glutaminy poprzez aktywację syntazy glutaminy w hepatocytach okołożylnych i mięśniach szkieletowych.
LOLA zwiększa działanie transaminaz ornityny i asparaginianu w mózgu i tkankach obwodowych w celu wytworzenia glutaminianu, który promuje syntezę glutaminy przez syntazę glutaminy. Ten mechanizm jest szczególnie istotny w przypadkach, gdy funkcja wątroby jest upośledzona, a amoniak, który nie może być metabolizowany przez wątrobę, jest przekształcany w glutaminę w mięśniach.
Głównym mechanizmem detoksykacji amoniaku u pacjentów z marskością wątroby jest wychwytywanie amoniaku przez mięśnie i jego następna konwersja do glutaminy w tkance mięśniowej. LOLA wzmacnia działanie transaminaz ornityny i asparaginianu w celu wytworzenia glutaminianu, który następnie promuje syntezę glutaminy przez syntazę glutaminy.
L-asparaginian L-ornityny jest używany przede wszystkim w przypadku obniżonej funkcji mózgu spowodowanej zaawansowaną chorobą wątroby (encefalopatia wątrobowa). Jest to główne i najlepiej udokumentowane wskazanie do stosowania LOLA.
Badania kliniczne potwierdziły skuteczność LOLA w porównaniu z placebo lub brakiem interwencji w poprawie stanu psychicznego u wszystkich typów encefalopatii wątrobowej, szczególnie w encefalopatii jawnej. Preparat znacząco skraca czas powrotu do zdrowia i zmniejsza długość hospitalizacji.
Doustna forma LOLA okazała się szczególnie skuteczna w leczeniu minimalnej encefalopatii wątrobowej. W tej postaci choroby pacjenci nie wykazują oczywistych objawów klinicznych, ale testy psychometryczne ujawniają zaburzenia funkcji poznawczych.
Dowody wskazują, że LOLA ma bezpośrednie właściwości hepatoprotekcyjne w przewlekłej chorobie wątroby, obejmujące zmniejszenie podwyższonych enzymów wątrobowych i bilirubiny oraz poprawę czasu protrombiny, oceny Child-Pugh i wyników MELD.
Kilka mechanizmów zostało zaproponowanych w celu wyjaśnienia hepatoprotekcji spowodowanej LOLA, w tym zmiany metaboliczne pośredniczone bezpośrednio przez L-ornitynę i/lub L-asparaginian oraz związane z nimi metabolity (glutaminian, glutamina, glutation), a także zwiększona synteza tlenku azotu poprzez zwiększoną produkcję argininy.
Działania antyoksydacyjne mogą wystąpić z powodu zwiększonej syntezy glutationu z glutaminianu i zmniejszenia stężenia potencjalnie szkodliwych reaktywnych form tlenu w tkankach. Dodatkowo poprawa mikrokrążenia wątrobowego poprzez tlenek azotu może również przyczynić się do właściwości hepatoprotekcyjnych LOLA.
Laktuloza jest uznawana za standardowy lek pierwszego rzutu, który ma na celu zmniejszenie ilości amoniaku wchłanianego do krwioobiegu poprzez metabolizm przez bakterie w okrężnicy do kwasów octowego i mlekowego, co obniża pH jelita grubego.
Rifaksymina jest najczęściej stosowanym antybiotykiem w leczeniu encefalopatii wątrobowej. Meta-analiza wykazała, że rifaksymina jest tak skuteczna i potencjalnie lepsza niż nieabsorbowalne disacharydy w leczeniu encefalopatii wątrobowej.
Najlepsze wyniki uzyskuje się, gdy rifaksymina jest stosowana w połączeniu z laktulozą. Badania wykazały skuteczność i bezpieczeństwo kombinacji L-asparaginianu L-ornityny z laktulozą w leczeniu encefalopatii wątrobowej.
Substancje czynne najczęściej stosowane w Polsce w leczeniu encefalopatii wątrobowej to:
L-asparaginian L-ornityny był najczęściej stosowany przez dorosłych w dawkach 6-18 gramów doustnie dziennie przez okres do 6 miesięcy. Dokładne dawkowanie powinno być zawsze ustalone przez lekarza w zależności od konkretnego stanu klinicznego.
| Forma podania | Dawka | Czas leczenia | Wskazania |
|---|---|---|---|
| Doustna | 6-18 g/dobę | Do 6 miesięcy | Minimalna encefalopatia wątrobowa |
| Dożylna | 10-30 g/dobę | 3-35 dni | Ostra encefalopatia wątrobowa |
W leczeniu dożylnym ornithine aspartate jest podawany w dawce 10 g dziennie, raz dziennie. Wybór formy podania zależy od ciężkości stanu klinicznego pacjenta oraz możliwości współpracy w leczeniu.
Gdy jest przyjmowany doustnie, L-asparaginian L-ornityny jest prawdopodobnie bezpieczny w dawkach do 18 gramów dziennie przez okres do 6 miesięcy i jest ogólnie dobrze tolerowany.
Typowe działania niepożądane związane z L-asparaginianem L-ornityny obejmują nudności lub wymioty, biegunkę i ból brzucha. Te objawy są zazwyczaj przejściowe i ustępują po zakończeniu leczenia.
Dodatkowe działania niepożądane mogą obejmować:
L-asparaginian L-ornityny jest przeciwwskazany u pacjentów ze znaną nadwrażliwością na ornitynę lub asparaginian, a także u pacjentów z pewnymi zaburzeniami metabolicznymi, takimi jak zaburzenia cyklu mocznikowego lub choroba syropu klonowego.
Inne przeciwwskazania obejmują:
L-asparaginian L-ornityny może wchodzić w interakcje z innymi środkami obniżającymi amoniak (takimi jak laktuloza lub rifaksymina) oraz kortykosteroidami. Ważne jest skonsultowanie się z lekarzem podczas łączenia LOLA z innymi lekami.
Pacjenci otrzymujący L-asparaginian L-ornityny powinni być regularnie monitorowani pod kątem poziomu kreatyniny w krwi oraz poziomów mocznika w krwi i moczu. Jest to szczególnie ważne przy długotrwałym stosowaniu preparatu.
Lek nie jest zalecany do stosowania u dzieci, ponieważ bezpieczeństwo i skuteczność stosowania nie zostały klinicznie ustalone.
Analizy wykazały, że L-asparaginian L-ornityny może zmniejszać zgony, poprawiać encefalopatię wątrobową i zapobiegać poważnym działaniom niepożądanym w porównaniu z placebo lub brakiem leczenia, chociaż jakość dowodów pozostaje przedmiotem dyskusji.
Meta-analizy badań kontrolowanych randomizowanych przeprowadzonych w ciągu ostatnich dwóch dekad generalnie ujawniają dowody korzyści LOLA w szeregu prezentacji klinicznych, w tym poprawę stopnia stanu psychicznego w jawnej encefalopatii wątrobowej ocenianej według kryteriów West Haven, a także w minimalnej encefalopatii wątrobowej.
Badania nie wykazały dodatkowych korzystnych efektów LOLA w porównaniu z innymi lekami stosowanymi w zapobieganiu i leczeniu encefalopatii wątrobowej. Sugeruje to, że LOLA może być alternatywą lub uzupełnieniem standardowej terapii.
L-asparaginian L-ornityny wykazuje właściwości hepatoprotekcyjne u pacjentów ze stłuszczeniem wątroby różnej etiologii, a wyniki wieloośrodkowego randomizowanego badania klinicznego ujawniają, że 12-tygodniowe leczenie doustnym LOLA (6-9 g/dziennie) powoduje zależne od dawki zmniejszenie aktywności enzymów wątrobowych i triglicerydów.
LOLA jest również skuteczne w leczeniu wyniszczenia mięśniowego (sarkopenii) w marskości wątroby. To nowe zastosowanie otwiera perspektywy dla kompleksowego leczenia powikłań marskości.
Obecne dane wspierają kluczową rolę amoniaku w zaawansowanych chorobach wątroby, a dane z modeli przedklinicznych i niewielkiej liczby badań klinicznych wspierają tezę, że LOLA ma właściwości hepatoprotekcyjne w marskości wątroby.
U pacjentów z NAFLD lub NASH LOLA wydaje się zmniejszać stężenia enzymów wątrobowych i triglicerydów w surowicy poprzez wzmocnienie usuwania amoniaku, zwiększenie zdolności antyoksydacyjnej i zmniejszenie peroksydacji lipidów przez glutaminę i glutation oraz poprawę mikrokrążenia wątrobowego.
Badania wykazują, że L-asparaginian L-ornityny jest prawdopodobnie bezpieczny w dawkach do 18 gramów dziennie przez okres do 6 miesięcy. Długotrwałe stosowanie wymaga regularnego monitorowania funkcji nerek i poziomów mocznika.
LOLA może być używany jako samodzielne leczenie w ukrytej encefalopatii wątrobowej, natomiast w jawnej encefalopatii wątrobowej dodanie parenteralnego LOLA do laktulozy wiąże się ze znacznie krótszym czasem powrotu do zdrowia. Nie powinien być stosowany jako jedyny lek w ciężkich przypadkach bez konsultacji z lekarzem.
Forma dożylna działa szybciej i jest preferowana w ostrych stanach encefalopatii wątrobowej, podczas gdy forma doustna jest bardziej odpowiednia do długotrwałego leczenia i profilaktyki. Forma doustna może być preferowana ze względu na łatwość podawania i wykonalność.
L-asparaginian L-ornityny nie jest zalecany u pacjentów z ciężkimi chorobami nerek ze względu na zwiększone ryzyko pogorszenia stanu pacjenta. Pacjenci z łagodną do umiarkowanej niewydolnością nerek mogą wymagać dostosowania dawki i szczególnego monitorowania.
Badania kliniczne wykazały bezpieczeństwo stosowania do 6 miesięcy. Dłuższe okresy leczenia powinny być prowadzone pod ścisłym nadzorem medycznym z regularnym monitorowaniem parametrów laboratoryjnych.
LOLA wykazuje szczególną skuteczność w poprawie funkcji psychometrycznych u pacjentów z minimalną encefalopatią wątrobową, gdzie zaburzenia funkcji poznawczych są wykrywalne tylko poprzez specjalistyczne testy.
Badania porównawcze sugerują, że LOLA nie ma dodatkowych korzystnych efektów w porównaniu z innymi aktywnymi środkami takimi jak probiotyki, ale kombinacje mogą być rozważane w indywidualnych przypadkach pod nadzorem lekarza.
Konieczne jest regularne monitorowanie poziomu kreatyniny w surowicy oraz poziomów mocznika w krwi i moczu, szczególnie podczas stosowania formy parenteralnej. Zaleca się również kontrolę enzymów wątrobowych i amoniaku we krwi.
