Campto to lek przeciwnowotworowy stosowany w chemioterapii. Jest dostępny w postaci koncentratu do sporządzania roztworu do infuzji. Lek jest przeznaczony do lecznictwa zamkniętego, co oznacza, że może być stosowany tylko w szpitalach. Jest dostępny na receptę.
Irinotecan Accord to lek przeciwnowotworowy z grupy cytostatyków. Jest stosowany w leczeniu zaawansowanego raka okrężnicy i odbytnicy u dorosłych. Substancją czynną jest irynotekanu chlorowodorek trójwodny, który zakłóca wzrost i rozprzestrzenianie się komórek rakowych w organizmie. Lek jest dostępny na receptę. Wskazany jest do stosowania w leczeniu pacjentów z zaawansowanym rakiem jelita grubego i odbytnicy, zarówno w monoterapii, jak i w skojarzeniu z innymi lekami.
Irinotecan Eugia to lek stosowany w leczeniu nowotworów. Jest to lek cytostatyczny, który hamuje podziały komórek nowotworowych. Stosowany jest głównie w leczeniu zaawansowanego raka jelita grubego i odbytnicy, szczególnie u pacjentów, u których choroba postępuje pomimo standardowej chemioterapii. Lek jest dostępny na receptę.
Irinotecan Kabi to lek przeciwnowotworowy, który zawiera substancję czynną irynotekan. Jest dostępny na receptę. Lek jest stosowany w leczeniu zaawansowanego raka okrężnicy i odbytnicy u dorosłych. Może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi lekami przeciwnowotworowymi, takimi jak 5-fluorouracyl, kwas folinowy, cetuksymab, kapecytabina i bewacyzumab.
Irinotecan SUN to lek przeciwnowotworowy, który zawiera jako substancję czynną irynotekanu chlorowodorek trójwodny. Jest stosowany w leczeniu pacjentów z zaawansowanym rakiem jelita grubego i odbytnicy, zarówno w skojarzeniu z innymi lekami, jak i w monoterapii. Lek jest dostępny na receptę.
ONIVYDE pegylated liposomal to lek przeciwnowotworowy zawierający irynotekan, który jest zamknięty w lipidowych cząsteczkach zwanych liposomami. Irynotekan działa jako inhibitor topoizomerazy, blokując enzym topoizomeraza I, co hamuje podział DNA i prowadzi do śmierci komórek nowotworowych. Liposomy gromadzą się w obrębie guza, uwalniając lek powoli, co przedłuża jego działanie.
Lek ONIVYDE pegylated liposomal jest stosowany u dorosłych pacjentów z rakiem trzustki z przerzutami, zarówno wcześniej nieleczonych, jak i tych, którzy byli leczeni gemcytabiną. W zależności od przypadku, może być podawany w połączeniu z innymi lekami przeciwnowotworowymi, takimi jak oksaliplatyna, 5-fluorouracyl i leukoworyna.
Irynotekan – lek przeciwnowotworowy należący do grupy leków zwanej inhibitorami topoizomerazy I. Mechanizm działania irynotekanu polega na uszkadzaniu DNA komórek nowotworowych co hamuje ich replikację, a w konsekwencji doprowadza do śmierci komórek. Wskazaniem do stosowania leku jest leczenie raka jelita grubego i odbytnicy (zaawansowanego i z przerzutami) oraz okrężnicy. Irynotekan stosuje się zarówno w monoterapii jak i w leczeniu skojarzonym z innymi lekami przeciwnowotworowymi jak np. 5-fluorouracyl, cetuksymab lub bewacyzumab.
Irynotekan dostępny jest w postaci roztworu do infuzji. Dawkę oraz schemat chemioterapii dobiera indywidualnie lekarz do wskazań i stanu pacjenta. Jednorazowa dawka irynotekanu podawana we wlewie dożylnym trwa od 30 do 90 minut.
Możliwe działania niepożądane (najczęstsze): opóźnione biegunki, zaburzenia krwi (niedokrwistość, małopłytkowość), nudności, wymioty, odwodnienie związane z biegunką, łysienie, gorączka, ból brzucha, zapalenie spojówek, zaburzenia widzenia, nieżyt nosa, niedociśnienie, potliwość, dreszcze, złe samopoczucie.
Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10
Irynotekan to jedna z najważniejszych substancji czynnych stosowanych we współczesnej onkologii, która zrewolucjonizowała sposób leczenia wielu nowotworów złośliwych. Ta półsyntetyczna pochodna kamptotecyny – naturalnego alkaloidu pochodzącego z chińskiego drzewa Camptotheca acuminata – należy do grupy inhibitorów topoizomerazy I i stanowi podstawę wielu skutecznych schematów chemioterapeutycznych. Odkrycie i wprowadzenie irynotekanu do praktyki klinicznej w latach 90. ubiegłego wieku oznaczało przełom w terapii nowotworowej, szczególnie w leczeniu raka jelita grubego. Lek ten charakteryzuje się unikalnym mechanizmem działania, który polega na bezpośrednim ingerowaniu w proces replikacji DNA komórek nowotworowych, co prowadzi do ich śmierci. Irynotekan jest szczególnie ceniony za swoją skuteczność w leczeniu zaawansowanych nowotworów, gdzie tradycyjne metody terapii często zawodzą. Substancja ta wykazuje aktywność przeciwnowotworową zarówno w monoterapii, jak i w skojarzeniu z innymi lekami chemioterapeutycznymi, co czyni ją niezwykle wszechstronnym narzędziem w arsenale współczesnej onkologii.
Irynotekan wywiera swoje działanie przeciwnowotworowe poprzez skomplikowany proces biochemiczny, który bezpośrednio ingeruje w najważniejsze funkcje komórki nowotworowej. Jako inhibitor topoizomerazy I, substancja ta blokuje działanie kluczowego enzymu odpowiedzialnego za kontrolowanie struktury DNA podczas procesów replikacji i transkrypcji. Topoizomeraza I pełni funkcję swoistych „nożyczek molekularnych”, które tymczasowo przecinają pojedynczą nić DNA, umożliwiając rozluźnienie napięcia powstającego podczas rozwijania podwójnej helisy.
Po podaniu irynotekan ulega przemianom metabolicznym w wątrobie, gdzie pod wpływem enzymów karboksyloesterazy, głównie CES2, zostaje przekształcony w swój aktywny metabolit – 7-etylo-10-hydroksykamptotecynę (SN-38). Ten metabolit jest około 1000 razy bardziej aktywny od samego irynotekanu w hamowaniu topoizomerazy I. SN-38 wiąże się z kompleksem DNA-topoizomeraza I, tworząc stabilny kompleks trójskładnikowy, który uniemożliwia ponowne połączenie przeciętej nici DNA. W rezultacie, gdy enzymy replikacyjne napotykają ten zablokowany kompleks, dochodzi do powstawania nieodwracalnych pęknięć dwuniciowych w DNA, które komórki ssaków nie są w stanie skutecznie naprawić.
Cytotoksyczne działanie irynotekanu jest szczególnie wyrażone w fazie S cyklu komórkowego, kiedy zachodzi intensywna synteza DNA. Komórki nowotworowe, charakteryzujące się szybkim tempem podziałów, są szczególnie wrażliwe na ten mechanizm działania. Ostatecznym rezultatem jest indukcja apoptozy – programowanej śmierci komórki nowotworowej.
Irynotekan znajduje szerokie zastosowanie w terapii onkologicznej, przy czym jego głównym wskazaniem jest leczenie zaawansowanego raka jelita grubego i odbytnicy. W Polsce substancja ta jest wykorzystywana zarówno w pierwszej linii leczenia w skojarzeniu z 5-fluorouracylem i kwasem folinowym u pacjentów, którzy wcześniej nie otrzymywali chemioterapii z powodu zaawansowanej choroby nowotworowej, jak i w monoterapii u chorych po niepowodzeniu leczenia 5-fluorouracylem.
Coraz większe znaczenie ma także zastosowanie irynotekanu w leczeniu raka trzustki, szczególnie w postaci liposomalnej (ONIVYDE), która została zatwierdzona do stosowania w skojarzeniu z 5-fluorouracylem i kwasem folinowym u pacjentów po progresji na terapii gemcytabiną. Badania kliniczne pokazują również obiecujące wyniki w leczeniu drobnokomórkowego raka płuc, gdzie irynotekan stosowany jest w skojarzeniu z cisplatyną.
Prowadzone są obecnie intensywne badania nad rozszerzeniem wskazań dla irynotekanu na inne typy nowotworów, w tym mięsaki, nowotwory ginekologiczne oraz nowotwory ośrodkowego układu nerwowego. Szczególnie interesujące są badania dotyczące zastosowania tej substancji w leczeniu nowotworów z defektami naprawy DNA, gdzie mechanizm działania irynotekanu może być szczególnie skuteczny.
Właściwości farmakokinetyczne irynotekanu charakteryzują się znaczną zmiennością międzyosobniczą, co ma istotne znaczenie kliniczne dla optymalizacji dawkowania. Po podaniu dożylnym irynotekan wykazuje trójfazową kinetykę eliminacji z okresem półtrwania wynoszącym około 12 minut w pierwszej fazie, 2,5 godziny w drugiej fazie oraz 14,2 godziny w fazie końcowej. Substancja wiąże się z białkami osocza w około 65%, głównie z albuminami, co stabilizuje jej aktywną formę laktonową.
Kluczowym etapem farmakodynamiki irynotekanu jest jego przekształcenie w aktywny metabolit SN-38 przez enzymy karboksyloesterazy, przy czym CES2 wykazuje 12,5-krotnie większe powinowactwo do irynotekanu niż CES1. Maksymalne stężenie SN-38 osiągane jest w ciągu godziny po zakończeniu 90-minutowej infuzji. Charakterystyczne jest także wystąpienie drugiego piku stężenia SN-38 w osoczu, co związane jest z krążeniem jelitowo-wątrobowym i uwalnianiem substancji z erytrocytów.
Inaktywacja SN-38 następuje poprzez koniugację z kwasem glukuronowym przy udziale enzymów UGT1A1, UGT1A7, UGT1A9 oraz UGT1A10. Powstały w ten sposób glukuronid SN-38 (SN-38G) jest następnie wydalany z żółcią do jelita cienkiego, gdzie bakteryjne β-glukuronidazy mogą go ponownie dezaktywować do aktywnej formy SN-38, co przyczynia się do późnej biegunki – jednego z najważniejszych działań niepożądanych irynotekanu.
W praktyce klinicznej stosowane są różne schematy dawkowania irynotekanu, dostosowane do rodzaju nowotworu, stanu sprawności pacjenta oraz planowanej terapii skojarzonej. W monoterapii zalecana dawka wynosi 350 mg/m² powierzchni ciała, podawana w infuzji dożylnej trwającej 30-90 minut, powtarzana co 3 tygodnie. Alternatywnie można zastosować schemat tygodniowy z dawką 125 mg/m² przez 4 tygodnie, po czym następuje 2-tygodniowa przerwa.
W terapii skojarzonej z 5-fluorouracylem i kwasem folinowym (schemat FOLFIRI) irynotekan podawany jest w dawce 180 mg/m² co 2 tygodnie. Schemat ten stał się standardem leczenia pierwszej linii w zaawansowanym raku jelita grubego w Polsce dzięki swojej skuteczności i względnie dobrej tolerancji. FOLFIRI składa się z irynotekanu podawanego w 90-minutowej infuzji, po której następuje podanie kwasu folinowego i 5-fluorouracylu w bolusie, a następnie 46-godzinna infuzja 5-fluorouracylu.
U pacjentów ze zmniejszoną aktywnością enzymu UGT1A1, szczególnie u homozygot dla wariantów *28 lub *6 (często występujących w zespole Gilberta), zaleca się zmniejszenie dawki początkowej ze względu na zwiększone ryzyko ciężkiej neutropenii i biegunki. W tej grupie chorych można rozważyć redukcję dawki o 20-25%, z możliwością jej zwiększenia w kolejnych cyklach w przypadku dobrej tolerancji.
Profil toksyczności irynotekanu charakteryzuje się występowaniem specyficznych działań niepożądanych, które wymagają odpowiedniego monitorowania i profilaktyki. Najważniejszymi i najczęściej występującymi powikłaniami są biegunka oraz mielosupresja, która może prowadzić do groźnych powikłań infekcyjnych.
Biegunka związana z podaniem irynotekanu występuje w dwóch różnych formach klinicznych. Wczesna biegunka pojawia się podczas infuzji lub w ciągu pierwszych 24 godzin po podaniu leku i jest związana z jego działaniem cholinomimetycznym – irynotekan hamuje bowiem aktywność acetylocholinoesterazy, co prowadzi do nasilenia cholinergicznej neurotransmisji. Ten typ biegunki często towarzyszy innym objawom zespołu cholinergicznego, takim jak:
Późna biegunka, która pojawia się po upływie 24 godzin od podania leku, może mieć przebieg ciężki i zagrażać życiu pacjenta. Jest to bezpośredni skutek cytotoksycznego działania na komórki nabłonka jelitowego oraz reaktywacji SN-38 przez bakteryjne enzymy w przewodzie pokarmowym. Może prowadzić do ciężkiego odwodnienia, zaburzeń elektrolitowych, a w najcięższych przypadkach do wstrząsu i niewydolności nerek.
Neutropenia stanowi drugie najważniejsze działanie niepożądane irynotekanu. Występuje u około 82% pacjentów, przy czym ciężka neutropenia (liczba neutrofili <500/mm³) rozwija się u około 10% chorych. Szczególnie niebezpieczna jest gorączkująca neutropenia, która wymaga natychmiastowego leczenia antybiotykowego i może prowadzić do sepsy.
Odpowiednie leczenie działań niepożądanych irynotekanu jest kluczowe dla bezpieczeństwa terapii i możliwości kontynuowania leczenia. W przypadku wczesnej biegunki i zespołu cholinergicznego standardowym postępowaniem jest podanie siarczanu atropiny w dawce 0,25-1 mg podskórnie lub dożylnie. U pacjentów, u których w poprzednich cyklach wystąpił ciężki zespół cholinergiczny, zaleca się profilaktyczne podawanie atropiny przed każdą infuzją irynotekanu.
Leczenie późnej biegunki wymaga agresywnego podejścia z zastosowaniem loperamidu jako leku pierwszego wyboru. Zalecane jest podanie 4 mg loperamidu przy pierwszym luźnym stolcu, a następnie 2 mg co 2 godziny przez 12-48 godzin, aż upłynie 12 godzin bez biegunki. Równocześnie należy zastosować antybiotyki o szerokim spektrum działania, szczególnie jeśli biegunce towarzyszy neutropenia. Najczęściej stosowane substancje czynne to:
Leczenie neutropenii polega na monitorowaniu morfologii krwi oraz zastosowaniu czynników pobudzających wzrost kolonii granulocytów (G-CSF) w przypadku ciężkiej neutropenii lub gorączki neutropenicznej. Najczęściej stosowanymi preparatami są filgrastim (5 μg/kg/dobę podskórnie) lub pegfilgrastim (6 mg podskórnie jednorazowo).
Irynotekan jest przeciwwskazany u pacjentów z nadwrażliwością na substancję czynną, ciężką niewydolnością szpiku kostnego, przewlekłymi chorobami zapalnymi jelit oraz niedrożnością jelit. Szczególną ostrożność należy zachować u chorych z zaburzeniami czynności wątroby – jeśli stężenie bilirubiny przekracza trzykrotnie górną granicę normy, stosowanie leku jest bezwzględnie przeciwwskazane.
Pacjenci ze zmniejszoną aktywnością UGT1A1, szczególnie z zespołem Gilberta, wymagają szczególnej uwagi ze względu na zwiększone ryzyko ciężkich działań niepożądanych. U około 10% populacji europejskiej występuje wariant *28 genu UGT1A1, który prowadzi do zmniejszonej glukuronidacji SN-38 i wydłużenia jego okresu półtrwania.
Nie zaleca się stosowania irynotekanu w okresie ciąży i karmienia piersią ze względu na potencjalne działanie teratogenne i występowanie substancji w mleku matki. Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną antykoncepcję podczas leczenia i przez co najmniej 6 miesięcy po jego zakończeniu.
Irynotekan może wchodzić w liczne interakcje z innymi lekami, co wymaga szczególnej uwagi przy planowaniu terapii skojarzonej. Najważniejsze interakcje dotyczą leków wpływających na aktywność cytochromu P450 CYP3A4. Induktory tego enzymu, takie jak:
mogą prowadzić do zmniejszenia skuteczności irynotekanu poprzez przyspieszenie jego metabolizmu. Z kolei inhibitory CYP3A4, w tym ketokonazol, itrakonazol, klarytromycyna czy sok grejpfrutowy, mogą nasilać toksyczność leku.
Szczególną uwagę należy zwrócić na interakcje z lekami zwiotczającymi mięśnie. Irynotekan może przedłużać działanie depolaryzujących środków zwiotczających, takich jak suksametonium, oraz antagonizować działanie niedepolaryzujących leków z grupy kuraryny, takich jak wekuronium czy atrakurium.
W polskiej praktyce onkologicznej irynotekan jest stosowany w ramach kilku uznanych protokołów chemioterapeutycznych. Schemat FOLFIRI (irynotekan + 5-fluorouracyl + kwas folinowy) stał się standardem pierwszej linii leczenia zaawansowanego raka jelita grubego. W ramach tego protokołu pacjenci otrzymują irynotekan w dawce 180 mg/m² w 90-minutowej infuzji, po której podawany jest kwas folinowy 200 mg/m² przez 2 godziny, a następnie 5-fluorouracyl w dawce 400 mg/m² w bolusie oraz 2400 mg/m² w 46-godzinnej infuzji ciągłej.
Coraz częściej stosowany jest także schemat FOLFOXIRI, który łączy irynotekan z oksaliplatyną i 5-fluorouracylem. Ten intensywny protokół rezervowany jest dla wyselekcjonowanych pacjentów w dobrym stanie sprawności, szczególnie w przypadkach, gdy celem jest redukcja przerzutów umożliwiająca przeprowadzenie operacji ratującej życie.
W ramach programów lekowych Ministerstwa Zdrowia dostępne są także skojarze irynotekanu z lekami ukierunkowanymi molekularnie. Pacjenci z prawidłowym stanem genów RAS mogą otrzymywać irynotekan w skojarzeniu z cetuksymabem lub panitumumabem – przeciwciałami monoklonalnymi skierowanymi przeciwko receptorowi EGFR.
Rozwój technologii farmaceutycznej doprowadził do powstania nowych, bardziej zaawansowanych formulacji irynotekanu. Szczególnie obiecująca jest postać liposomalna MM-398 (ONIVYDE), która charakteryzuje się poprawioną farmakokinetyką i zmniejszoną toksycznością. Liposomy pegylowane umożliwiają przedłużone uwalnianie aktywnej substancji bezpośrednio w tkance nowotworowej, co zwiększa skuteczność przy jednoczesnym zmniejszeniu działań niepożądanych.
Badania nad nowymi formulacjami obejmują także nanocząsteczki, dendrimery oraz konjugaty lek-przeciwciało (ADC), które mogą jeszcze bardziej poprawić selektywność działania i zmniejszyć toksyczność systemową. Szczególnie interesujące są badania nad połączeniem irynotekanu z nowymi lekami ukierunkowanymi molekularnie, w tym inhibitorami punktów kontrolnych immunologicznych.
| Formulacja | Status kliniczny | Główne zalety |
|---|---|---|
| ONIVYDE (liposomalna) | Zarejestrowana | Zmniejszona toksyczność, wydłużone uwalnianie |
| Nanocząsteczki | Badania I/II fazy | Lepsza penetracja guza |
| Dendrimery | Badania przedkliniczne | Precyzyjne dostarczanie leku |
| Konjugaty ADC | Badania I fazy | Selektywne działanie na komórki nowotworowe |
Przyszłość terapii irynotekanem związana jest także z rozwojem medycyny personalizowanej. Identyfikacja markerów molekularnych, takich jak polimorfizmy UGT1A1, defekty naprawy DNA czy status mikrosatelitowy, umożliwia coraz lepsze dopasowanie terapii do indywidualnego profilu pacjenta.
Leczenie irynotekanem wymaga systematycznego monitorowania stanu pacjenta i wykonywania regularnych badań kontrolnych. Przed rozpoczęciem terapii oraz przed każdym kolejnym cyklem konieczne jest oznaczenie kompletnej morfologii krwi z rozmazem, parametrów funkcji wątroby (AlAT, AspAT, bilirubina całkowita i bezpośrednia) oraz funkcji nerek (kreatynina, mocznik).
Szczególnie istotne jest cotygodniowe monitorowanie morfologii krwi w okresie nasilenia mielosupresji, które występuje zwykle między 7. a 14. dniem po podaniu leku. W przypadku rozwoju neutropenii należy rozważyć opóźnienie kolejnego cyklu do czasu regeneracji szpiku kostnego. Pacjenci wymagają także stałej edukacji dotyczącej rozpoznawania i postępowania w przypadku działań niepożądanych, szczególnie późnej biegunki.
Czas leczenia irynotekanem jest indywidualnie dostosowany do każdego pacjenta i zależy od typu nowotworu, stopnia zaawansowania choroby oraz odpowiedzi na terapię. W przypadku zaawansowanego raka jelita grubego leczenie jest kontynuowane do momentu progresji choroby lub wystąpienia nieakceptowalnych działań niepożądanych. Przeciętny czas terapii wynosi 4-6 miesięcy, ale u niektórych pacjentów może być znacznie dłuższy.
Tak, irynotekan może powodować łysienie, które jest jednym z częstszych działań niepożądanych. Utrata włosów jest zwykle całkowita, ale odwracalna – włosy odrastają po zakończeniu leczenia, często z nieco zmienioną strukturą lub kolorem. Pacjentom zaleca się skorzystanie z peruki lub chustki jeszcze przed rozpoczęciem leczenia.
Irynotekan może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów ze względu na możliwość wystąpienia zawrotów głowy, zaburzeń widzenia i ogólnego osłabienia. Szczególnie w pierwszych 24 godzinach po podaniu leku zaleca się unikanie prowadzenia samochodu i obsługi maszyn. Pacjenci powinni ocenić swoją sprawność indywidualnie i dostosować aktywność do samopoczucia.
Irynotekan może być stosowany u pacjentów w podeszłym wieku, ale wymaga to szczególnej ostrożności i często modyfikacji dawkowania. U osób starszych częściej występują zaburzenia funkcji wątroby i nerek, co może prowadzić do zwiększonej toksyczności. Konieczne jest dokładne monitorowanie stanu pacjenta i ewentualnie redukcja dawki początkowej.
Pacjenci powinni niezwłocznie skontaktować się z lekarzem w przypadku wystąpienia: gorączki powyżej 38°C, ciężkiej biegunki (więcej niż 6 stolców na dobę), objawów odwodnienia (zawroty głowy, suchość w ustach, zmniejszone oddawanie moczu), duszności, bólów w klatce piersiowej, a także jakichkolwiek objawów infekcji. Te sytuacje mogą wymagać natychmiastowej hospitalizacji i leczenia.
Irynotekan może negatywnie wpływać na płodność zarówno u mężczyzn, jak i kobiet. Badania na zwierzętach wykazały szkodliwe działanie na narządy rozrodcze. Pacjenci w wieku rozrodczym powinni stosować skuteczne metody antykoncepcji podczas leczenia i przez co najmniej 6 miesięcy po jego zakończeniu. Przed rozpoczęciem terapii wskazana jest konsultacja z lekarzem dotycząca planów rodzicielskich.
Podczas leczenia irynotekanem należy unikać szczepień żywymi szczepionkami ze względu na osłabienie układu immunologicznego. Szczepienia nieżywymi szczepionkami są dozwolone, ale ich skuteczność może być zmniejszona. Szczególnie niebezpieczne jest podanie szczepionki przeciw żółtej febrze, które może prowadzić do śmiertelnych powikłań. Wszelkie szczepienia należy wcześniej skonsultować z onkologiem.
Choć irynotekan nie jest uważany za lek o silnym działaniu drażniącym tkanki, w przypadku wynaczynienia należy natychmiast przerwać infuzję, odsysać pozostały lek z cewnika i przemyć miejsce dużą ilością wody lub soli fizjologicznej. Następnie należy zastosować lód na 15-20 minut co godzinę przez pierwsze 24 godziny. Konieczne jest dokładne monitorowanie miejsca wynaczynienia przez kilka dni.
Podczas leczenia irynotekanem należy unikać suplementów zawierających dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum), który może znacząco zmniejszać skuteczność leku. Ostrożność zaleca się także przy stosowaniu preparatów o właściwościach przeciwutleniających w wysokich dawkach, które teoretycznie mogłyby interferować z mechanizmem działania chemioterapii. Wszelkie suplementy należy skonsultować z zespołem onkologicznym.
