Imlifidaza to innowacyjna substancja czynna stosowana w transplantologii nerek. Jest to proteaza cysteinowa, która pochodzi od enzymu rozkładającego immunoglobulinę G (IgG) wytwarzanego przez bakterie Streptococcus pyogenes. Imlifidaza jest wytwarzana techniką rekombinacji DNA w komórkach Escherichia coli.
Jak działa imlifidaza?
Imlifidaza działa poprzez cięcie łańcuchów ciężkich wszystkich podklas ludzkiej immunoglobuliny G (IgG). Dzięki temu eliminuje funkcje efektorowe zależne od fragmentu Fc, w tym cytotoksyczność zależną od dopełniacza (CDC) i cytotoksyczność komórkową zależną od przeciwciał (ADCC).
Istotą działania imlifidazy jest to, że zmniejsza ona stężenie przeciwciał specyficznych dla dawcy (DSA) w organizmie biorcy, umożliwiając przeszczepienie narządu, które wcześniej nie byłoby możliwe ze względu na niezgodność immunologiczną.
Wskazania do stosowania
Imlifidaza jest stosowana w leczeniu odczulającym (desensytyzacyjnym) u wysoko uczulonych dorosłych pacjentów oczekujących na przeszczep nerki, którzy mają dodatnią próbę krzyżową z dostępnym zmarłym dawcą.
Ważne jest, aby pamiętać, że lek ten powinien być stosowany tylko u pacjentów, u których prawdopodobieństwo otrzymania przeszczepu w ramach standardowego systemu alokacji nerek jest niskie, nawet biorąc pod uwagę programy priorytetowe dla wysoko uczulonych pacjentów.
Jak stosuje się imlifidazę?
Imlifidaza jest podawana dożylnie w warunkach szpitalnych pod nadzorem lekarza specjalisty doświadczonego w leczeniu immunosupresyjnym i opiece nad uczulonymi biorcami przeszczepu nerki.
Dawkowanie:
- Zalecana dawka wynosi 0,25 mg/kg masy ciała w pojedynczej dawce
- Lek powinien być podany najlepiej w ciągu 24 godzin przed planowanym przeszczepieniem
- U większości pacjentów wystarcza pojedyncza dawka, ale w razie potrzeby można podać drugą dawkę w ciągu 24 godzin od pierwszej
Po zakończeniu leczenia imlifidazą, ale przed przeszczepieniem, należy potwierdzić zmianę wyniku próby krzyżowej z dodatniego na ujemny.
Dodatkowe leczenie
Pacjenci otrzymujący imlifidazę powinni również otrzymać:
- Premedykację kortykosteroidami i lekami przeciwhistaminowymi dla zmniejszenia ryzyka reakcji związanych z infuzją
- Profilaktyczną antybiotykoterapię doustną przez 4 tygodnie, szczególnie przeciwko patogenom atakującym drogi oddechowe
- Standardowe leczenie immunosupresyjne, w tym środki powodujące zmniejszenie liczby limfocytów T, z lub bez środków zmniejszających liczbę limfocytów B
Przeciwwskazania
Imlifidazy nie należy stosować w przypadku:
- Nadwrażliwości na substancję czynną lub którykolwiek składnik leku
- Trwającego poważnego zakażenia
- Zakrzepowej plamicy małopłytkowej (TTP)
Możliwe działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane związane ze stosowaniem imlifidazy to:
- Zakażenia (16,7% pacjentów), w tym:
- Zapalenie płuc
- Zakażenie układu moczowego
- Posocznica (sepsa)
- Inne częste działania niepożądane:
- Ból w miejscu podania infuzji
- Reakcje związane z infuzją (duszności, zaczerwienienie)
- Podwyższone stężenie enzymów wątrobowych (aminotransferazy alaninowej i asparaginianowej)
- Bóle mięśniowe
- Ból głowy
- Rumień (zaczerwienienie skóry)
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Reakcje związane z infuzją
Mogą wystąpić reakcje związane z infuzją imlifidazy. W przypadku poważnej reakcji alergicznej, należy natychmiast przerwać podawanie leku i zastosować odpowiednie leczenie.
Zakażenia
Imlifidaza może czasowo zmniejszać stężenie IgG w organizmie, co zwiększa ryzyko infekcji. Z tego powodu wszyscy pacjenci powinni otrzymywać profilaktyczną antybiotykoterapię.
Odrzucenie przeszczepu zależne od przeciwciał (AMR)
U pacjentów z bardzo wysokim stężeniem przeciwciał przeciwko dawcy przed przeszczepieniem, istnieje większe ryzyko wystąpienia wczesnego odrzucenia zależnego od przeciwciał. W badaniach klinicznych AMR wystąpiło u około 30% pacjentów, ale wszyscy pomyślnie zareagowali na standardowe leczenie.
Interakcje z lekami na bazie przeciwciał
Imlifidaza może inaktywować leki oparte na immunoglobulinach klasy G, jeśli są podawane jednocześnie. Dotyczy to między innymi takich leków jak: bazyliksymab, rytuksymab, alemtuzumab, adalimumab i innych.
Skuteczność kliniczna
W badaniach klinicznych wykazano, że imlifidaza skutecznie rozkłada IgG w ciągu kilku godzin po podaniu. U wszystkich pacjentów, którzy przed leczeniem imlifidazą mieli dodatnią próbę krzyżową, w ciągu 24 godzin uzyskano wynik ujemny, co umożliwiło przeprowadzenie przeszczepu.
Długoterminowa obserwacja pacjentów po przeszczepie wykazała, że po 5 latach całkowite przeżycie przeszczepu wyniosło 85%, a przeżycie pacjentów – 92%.
Podsumowanie
Imlifidaza stanowi ważny postęp w transplantologii nerek, umożliwiając przeszczepienie narządu u wysoko uczulonych pacjentów, którzy wcześniej mieli niewielkie szanse na znalezienie odpowiedniego dawcy. Działa ona poprzez czasowe obniżenie poziomu przeciwciał, które mogłyby spowodować odrzucenie przeszczepu.
Mimo korzyści, stosowanie imlifidazy wymaga ścisłego nadzoru medycznego i odpowiedniego postępowania w zakresie leczenia immunosupresyjnego i profilaktyki zakażeń, aby zapewnić najlepsze wyniki leczenia.