Calcium Gluconate Hameln to lek dostępny na receptę, który zawiera substancję czynną wapń (glukonian wapnia). Jest stosowany w celu uzupełniania niedoboru wapnia w organizmie oraz zapobiegania nieprawidłowej pracy serca (arytmii) spowodowanej dużym stężeniem potasu we krwi. Wskazany jest do leczenia ostrej objawowej hipokalcemii u osób dorosłych, dzieci i młodzieży oraz w leczeniu ciężkiej hiperkaliemii z lub bez zmian w zapisie elektrokardiogramu (EKG).
Calcium Gluconate S.MED to lek na receptę, który jest stosowany w celu uzupełniania niedoborów wapnia w organizmie. Jest szczególnie wskazany w leczeniu ostrej objawowej hipokalcemii u dorosłych. Wapń, który jest głównym składnikiem tego leku, jest niezbędny do prawidłowego działania mięśni i nerwów, a także odgrywa kluczową rolę w pracy serca i procesie krzepnięcia krwi.
Calcium Gluconicum Espefa to lek dostępny bez recepty, który służy do uzupełniania niedoborów wapnia w organizmie. Wapń jest niezbędnym pierwiastkiem regulującym ważne procesy życiowe, takie jak przewodnictwo nerwowo-mięśniowe, prawidłowy rozwój układu kostno-szkieletowego, krzepnięcie krwi, aktywacja szeregu enzymów, przepuszczalność błon komórkowych. Lek jest zalecany w stanach niedoboru wapnia w diecie oraz stanach zwiększonego zapotrzebowania na wapń. Dawkowanie dla dorosłych to 1-2 tabletki 4 razy dziennie, tabletki przyjmować po posiłku, popijając wodą.
Calcium Gluconicum Farmapol to lek dostępny bez recepty, który dostarcza organizmowi wapnia. Wapń jest niezbędnym składnikiem mineralnym, który wspiera działanie mięśni i układu nerwowego oraz uczestniczy w procesie mineralizacji tkanki kostnej. Lek jest stosowany w stanach zwiększonego zapotrzebowania na wapń, takich jak okres intensywnego wzrostu u dzieci i młodzieży, ciąża, karmienie piersią, rekonwalescencja, a także w stanach niedoboru wapnia w organizmie. Może być również stosowany jako leczenie wspomagające w chorobach alergicznych, stanach zapalnych, złamaniach lub demineralizacji kości.
Calsiosol to lek stosowany w przypadku konieczności leczenia preparatami o dużym stężeniu jonów wapnia. Jest szczególnie skuteczny w przypadku przewlekłej hipokalcemii i tężyczce hipokalcemicznej. Podawanie pozajelitowe wapnia jest wskazane, gdy wymagane jest leczenie farmakologiczne z zastosowaniem preparatów o dużym stężeniu jonów wapnia, na przykład w przewlekłej hipokalcemii i tężyczce hipokalcemicznej. Calsiosol jest dostępny na receptę.
Multi-Sanostol to lek wielowitaminowy dostępny w formie syropu, który zawiera zarówno witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (witaminy A, D3, E), jak i w wodzie (witaminy B1, B2, B6, C, PP, dekspantenol) oraz dodatkowo wapń. Jest stosowany zapobiegawczo i leczniczo w stanach niedoboru i zwiększonego zapotrzebowania na witaminy, w chorobach infekcyjnych, okresach rekonwalescencji. Jest dostępny bez recepty.
Glukonian wapnia – jedna z postaci wapnia, czyli pierwiastka niezbędnego dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wapń wpływa na działanie nerwów i mięśni, w tym na pracę serca. Ponadto buduje kości i zęby, a także odgrywa istotną rolę w utrzymaniu czynności wielu mechanizmów regulacyjnych. Jest przekaźnikiem informacji wewnątrzkomórkowej i składnikiem procesu krzepnięcia krwi. Zmniejsza również przepuszczalność ścian naczyń krwionośnych, dzięki czemu wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwwysiękowe, przeciwobrzękowe i przeciwalergiczne. Wskazaniem do stosowania glukonianu wapnia jest leczenie hipokalcemii i hiperkaliemii. Lek stosuje się również w czasie zwiększonego zapotrzebowania na wapń, a także w resuscytacji krążeniowo-oddechowej spowodowanej ciężką hiperkaliemią.
Glukonian wapnia dostępny jest w postaci tabletek i roztworu do wstrzykiwań.
Możliwe działania niepożądane: bradykardia, arytmia, zatrzymanie akcji serca, omdlenia, niedociśnienie tętnicze, rozszerzenie naczyń, zapaść krążeniowa (prawdopodobnie śmiertelna), rumieńce, zakrzepica żył głębokich, nudności, wymioty,
Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10
Glukonian wapnia stanowi jedną z najczęściej stosowanych soli wapniowych w praktyce medycznej, wykorzystywaną zarówno w leczeniu ostrych stanów zagrażających życiu, jak i w długotrwałej terapii niedoborów wapnia. Ta substancja czynna, będąca solą wapniową kwasu glukonowego, odgrywa kluczową rolę w uzupełnianiu poziomu tego niezbędnego pierwiastka w organizmie. Wapń jest fundamentalnym składnikiem mineralnym ludzkiego ciała, odpowiedzialnym nie tylko za budowę i wytrzymałość kości, ale także za prawidłowe funkcjonowanie wielu układów – od nerwowego, przez mięśniowy, aż po układ krzepnięcia krwi. Organizm dorosłego człowieka zawiera około 1200 gramów wapnia, z czego zdecydowana większość znajduje się w tkance kostnej. Glukonian wapnia wyróżnia się wśród innych preparatów wapniowych przede wszystkim dobrą rozpuszczalnością w wodzie oraz bezpieczeństwem stosowania, zwłaszcza w postaci dożylnej, gdzie ryzyko martwicy tkanek w przypadku wynaczynienia jest znacznie niższe w porównaniu z chlorkiem wapnia. Substancja ta znajduje zastosowanie zarówno w podaniu doustnym, jak i pozajelitowym, co czyni ją uniwersalnym narzędziem terapeutycznym w różnych sytuacjach klinicznych – od przewlekłych stanów niedoboru wapnia, przez wspomaganie leczenia osteoporozy, aż po ratowanie życia w ostrych zatruciach czy zaburzeniach rytmu serca wywołanych hiperkalemią.
Glukonian wapnia to sól wapniowa kwasu glukonowego, która powstaje w wyniku utlenienia glukozy. Charakteryzuje się białym kolorem, bezwonną postacią w formie proszku i dobrą rozpuszczalnością w wodzie. Jedna ampułka 10% roztworu glukonianu wapnia o pojemności 10 ml zawiera 1 gram glukonianu wapnia, co odpowiada 93 mg wapnia elementarnego (0,465 mEq lub 0,21 mmol wapnia). To oznacza, że glukonian wapnia zawiera wagowo około 9% wapnia w formie jonowej.
W porównaniu z innymi solami wapnia, glukonian dostarcza znacznie mniejszą ilość wapnia elementarnego niż chlorek wapnia – 10 ml 10% roztworu chlorku wapnia zawiera 272 mg wapnia elementarnego. Mimo to glukonian wapnia jest częściej wybieranym preparatem w praktyce klinicznej ze względu na znacznie niższe ryzyko uszkodzenia tkanek w przypadku niezamierzonego wynaczynienia podczas podawania dożylnego.
Wapń to jeden z najważniejszych makroelementów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pełni on liczne, niezastąpione funkcje fizjologiczne. Przede wszystkim jest podstawowym składnikiem mineralnym tkanki kostnej, stanowiąc około 99% całkowitej zawartości wapnia w organizmie. Pozostały 1% wapnia znajduje się w płynach ustrojowych i odgrywa kluczową rolę w wielu procesach życiowych.
Wapń jest niezbędny dla:
Wapń zmniejsza również przepuszczalność ścian naczyń krwionośnych, dzięki czemu wykazuje działanie przeciwwysiękowe, przeciwobrzękowe, a także właściwości przeciwalergiczne i przeciwzapalne. Homeostaza wapniowa znajduje się pod ścisłą kontrolą hormonalną – głównie parathormonu (PTH), kalcytoniny oraz aktywnej postaci witaminy D (kalcytriolu).
Prawidłowe stężenie wapnia całkowitego we krwi wynosi 2,15-2,6 mmol/l, przy czym około 50% wapnia występuje w formie zjonizowanej (aktywnej fizjologicznie), 45% jest związane z białkami osocza (głównie albuminami), a pozostałe 5% tworzy kompleksy z anionami. Minimalne dzienne zapotrzebowanie na wapń u osób dorosłych wynosi 800-1000 mg, natomiast u osób do 24. roku życia zaleca się spożywanie co najmniej 1200 mg wapnia dziennie.
Glukonian wapnia znajduje zastosowanie w wielu sytuacjach klinicznych, zarówno w terapii przewlekłej, jak i w stanach nagłych.
Podstawowym wskazaniem do stosowania glukonianu wapnia jest uzupełnianie niedoborów wapnia powstałych z różnych przyczyn. Niedobory te mogą wynikać z niedostatecznej podaży wapnia w diecie, zaburzeń wchłaniania w przewodzie pokarmowym, czy też zwiększonego zapotrzebowania organizmu na ten pierwiastek.
Stany zwiększonego zapotrzebowania na wapń obejmują:
Glukonian wapnia jest lekiem z wyboru w leczeniu hipokalcemii, czyli obniżonego stężenia wapnia we krwi. Objawy hipokalcemii zależą od stopnia nasilenia i szybkości spadku stężenia wapnia. Mogą obejmować parestezje (mrowienie) wokół ust i w kończynach, skurcze mięśni, bóle mięśniowe, trudności w połykaniu, depresję, dezorientację, drażliwość, a w ciężkich przypadkach – drgawki, tężyczkę, kurcz krtani i niedociśnienie.
W badaniu fizykalnym charakterystyczne są objawy takie jak wzmożone odruchy ścięgniste, skurcz dłoni (objaw Trousseau) oraz dodatni objaw Chvostka. W zapisie EKG hipokalcemia objawia się wydłużeniem odstępu QT. W ciężkiej hipokalcemii z drgawkami, kurczem krtani, niedociśnieniem lub tężyczką konieczne jest pilne podanie dożylne glukonianu wapnia w celu uzupełnienia poziomu wapnia do momentu ustąpienia objawów zagrażających życiu.
Glukonian wapnia znajduje zastosowanie w profilaktyce i wspomagającym leczeniu osteoporozy, czyli zrzeszotnienia kości charakteryzującego się zmniejszoną masą kostną i zwiększonym ryzykiem złamań. Preparat ten jest również wykorzystywany w okresie rekonwalescencji po złamaniach kości oraz w prewencji i leczeniu demineralizacji kości.
Badania naukowe pokazują, że odpowiednia suplementacja wapniem może zmniejszyć utratę masy kostnej o 30-50%. Stosowanie glukonianu wapnia jest szczególnie uzasadnione u osób z zaburzeniami wchłaniania, na przykład po gastrektomii czy u pacjentów długotrwale przyjmujących inhibitory pompy protonowej, gdyż glukonian jest lepiej wchłaniany niż węglan wapnia w warunkach obniżonej kwasowości żołądkowej.
W stanach nagłych związanych z hiperkalemią (podwyższonym poziomem potasu we krwi) glukonian wapnia odgrywa rolę kardioprotekcyjną. Podwyższony poziom potasu destabilizuje błony komórek mięśnia sercowego, zwiększając próg potencjału błonowego. Może to prowadzić do niebezpiecznych zaburzeń rytmu serca, a nawet zatrzymania krążenia.
Wapń nie obniża poziomu potasu we krwi, ale stabilizuje błony komórek mięśnia sercowego, chroniąc serce przed kardiotoksycznym działaniem potasu. Glukonian wapnia należy niezwłocznie podać każdemu pacjentowi z hiperkalemiią i zmianami w EKG wskazującymi na stan nagły. Typowe dawkowanie to 10-20 ml 10% roztworu glukonianu wapnia lub 5 ml 10% chlorku wapnia, podawane dożylnie w ciągu 2-5 minut. Działanie rozpoczyna się w ciągu około 3 minut i utrzymuje się przez 20-60 minut.
Ostre zatrucie magnezem jest rzadkie i zwykle występuje u pacjentek, którym podano siarczan magnezu w celu zapobiegania rzucawce w położnictwie. Toksyczność magnezu może objawiać się osłabieniem odruchów głębokich, zatrzymaniem krążenia i oddychania oraz depresją oddechową. Dzieje się tak z powodu blokowania przez magnez kanałów wapniowych i potasowych. Glukonian wapnia leczy hipermagnesemię poprzez bezpośredni antagonizm wobec magnezu w miejscu działania, na przykład w połączeniu nerwowo-mięśniowym.
Glukonian wapnia bywa stosowany pomocniczo w:
Farmakoterapia niedoborów wapnia zależy od nasilenia objawów, stopnia hipokalcemii oraz przyczyny zaburzeń gospodarki wapniowej.
W przypadku ciężkiej objawowej hipokalcemii z drgawkami, kurczem krtani lub tężyczką standardowe postępowanie obejmuje podanie 1-2 gramów glukonianu wapnia (10-20 ml 10% roztworu) dożylnie w czasie 10 minut. Dawkę można powtarzać co 10-60 minut aż do ustąpienia objawów. Podczas podawania bolusa wapnia zaleca się monitorowanie EKG. Po opanowaniu objawów ostrych kontynuuje się leczenie według schematu dla hipokalcemii umiarkowanej lub ciężkiej.
U pacjentów ze zjonizowanym wapniem poniżej 4 mg/dl, ale bez drgawek czy tężyczki, zaleca się infuzję około 100 mg/h wapnia elementarnego przez kilka godzin. W praktyce oznacza to podanie 4 gramów glukonianu wapnia (4 ampułki po 10 ml 10% roztworu) dożylnie w ciągu 4 godzin. U pacjentów z utrzymującą się hipokalcemią można zastosować ciągły wlew glukonianu wapnia w dawce 5-20 mg/kg/h.
W łagodnej hipokalcemii ze zjonizowanym wapniem powyżej 4-5 mg/dl stosuje się 1-2 gramy glukonianu wapnia dożylnie w ciągu 2 godzin. U pacjentów bezobjawowych możliwe jest zastosowanie doustnych preparatów wapnia.
W przewlekłym leczeniu niedoborów wapnia standardowa dawka dobowa glukonianu wapnia podawanego doustnie wynosi 3000 mg u osób dorosłych (w dawkach podzielonych). Dzienna podaż wapnia elementarnego powinna wynosić 1500-2000 mg, podzielona na 2-3 dawki, aby uniknąć strat w przewodzie pokarmowym i przez nerki, które mogą wystąpić przy podawaniu dużych jednorazowych dawek.
Oprócz glukonianu wapnia dostępne są inne preparaty wapnia, takie jak węglan wapnia (zawiera 40% wapnia elementarnego) czy cytrynian wapnia (zawiera 21% wapnia elementarnego). Glukonian wapnia jest szczególnie zalecany u osób z obniżoną kwaśnością żołądka, ponieważ nie wymaga kwaśnego środowiska do wchłaniania, w przeciwieństwie do węglanu wapnia.
Oprócz glukonianu wapnia, w leczeniu przewlekłej hipokalcemii stosuje się:
Bardzo istotne jest, aby przed rozpoczęciem suplementacji wapnia skorygować ewentualny niedobór magnezu, gdyż hipomagnezemia może upośledzać wydzielanie parathormonu i powodować oporność nerek na jego działanie, co uniemożliwia skuteczne leczenie hipokalcemii.
Dawka glukonianu wapnia stosowana w terapii zależy od kilku czynników, w tym jednostki chorobowej, masy ciała i wieku pacjenta oraz chorób towarzyszących.
Zwykle stosowana dawka dobowa glukonianu wapnia podawanego doustnie wynosi 3000 mg (w dawkach podzielonych) dla osób dorosłych. Zaleca się przyjmowanie tabletek po posiłku, popijając je szklanką wody. Dawki u dzieci są dostosowane do wieku:
W podaniu domięśniowym bądź dożylnym zwykle stosowana dawka dobowa dla osób dorosłych to 3000 mg. Wskazane jest powolne tempo wlewu dożylnego, przy jednoczesnym monitorowaniu stężenia wapnia w osoczu oraz monitorowaniu EKG. Zmniejsza to ryzyko działań niepożądanych ze strony układu sercowo-naczyniowego, takich jak rozszerzenie naczyń krwionośnych, bradykardia czy depresja mięśnia sercowego.
Dzieciom i młodzieży nie należy podawać glukonianu wapnia domięśniowo, lecz w powolnym wlewie dożylnym. U niemowląt, małych dzieci i dzieci do 4 lat stosuje się zwykle 0,4-1 ml/kg masy ciała, u dzieci w wieku 4-12 lat: 0,2-0,5 ml/kg masy ciała, natomiast u dzieci powyżej 12 lat i młodzieży stosuje się dawki jak dla dorosłych.
Glukonianu wapnia nie mogą stosować osoby nadwrażliwe na tę substancję czynną oraz inne związki wapnia. Przeciwwskazaniem do zażywania leku jest:
Hiperkalcemia i hiperkalciuria mogą być wynikiem niektórych chorób, między innymi nadczynności gruczołów przytarczycznych, niewydolności nerek, wątroby czy też chorób nowotworowych (szpiczak, przerzuty nowotworowe do kości).
Przeciwwskazane jest wstrzykiwanie glukonianu wapnia podskórnie, ponieważ wiąże się to z dużym ryzykiem martwicy tkanek. U noworodków (do 28 dnia życia) jednoczesne stosowanie glukonianu wapnia i ceftriaksonu jest przeciwwskazane ze względu na ryzyko tworzenia się nierozpuszczalnych precypitatów wapnia z ceftriaksonem w płucach i nerkach, co może prowadzić do zgonu.
Należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania glukonianu wapnia u osób cierpiących na:
Podczas terapii lekiem należy kontrolować stężenie wapnia w surowicy krwi oraz w moczu. Pozajelitowo glukonian wapnia powinien być podawany w powolnym wlewie dożylnym przy kontroli tętna oraz zapisu EKG. U pacjentów otrzymujących dożylne preparaty wapnia należy regularnie monitorować stężenie wapnia – co 4 godziny podczas przerywanej infuzji lub co 1-4 godziny podczas ciągłej infuzji.
Podczas leczenia glukonianem wapnia dochodzi najczęściej do problemów żołądkowo-jelitowych, takich jak:
Jednym z najbardziej niepokojących działań niepożądanych glukonianu wapnia jest wynaczynienie z miejsca podania dożylnego. Wapń może wywołać martwicę tkanek przez zwężenie naczyń włosowatych wywołane przez wapń oraz zatrzymanie płynu wewnątrzkomórkowego, prowadzące do głębokiego uszkodzenia tkanek i późno pojawiających się zwapnień.
W przypadku wynaczynienia należy natychmiast przerwać infuzję i delikatnie zasysać płyn, który wydostał się poza naczynie. We wczesnym lub ostrym wynaczynieniu wapnia możliwe jest zastosowanie antidotum w postaci hialuronidazy wraz z zimnymi, suchymi kompresami i uniesieniem kończyny. Glukonian wapnia przy zbyt płytkim podaniu domięśniowym bądź przypadkowym wstrzyknięciu pozanaczyniowym może stać się przyczyną wystąpienia ropnia i martwicy tkanek.
Podczas szybkiego podawania dożylnego glukonianu wapnia mogą wystąpić:
Nadmiar wapnia w organizmie może prowadzić do wystąpienia hiperkalcemii, która objawia się:
W zapisie EKG hiperkalcemia powoduje skrócenie odstępu QT, wydłużenie odstępu PR, poszerzenie zespołu QRS, zaburzenia załamka T oraz różnego stopnia bloki przewodzenia.
Glukonian wapnia wchodzi w interakcje z wieloma lekami, co może wpływać na ich wchłanianie lub działanie.
Wapń może zmniejszać wchłanianie następujących leków:
Jednoczesne podawanie glukonianu wapnia i następujących substancji może nasilać ich działanie:
Zwiększają wchłanianie wapnia:
Zmniejszają wchłanianie wapnia:
Glukonian wapnia można stosować w okresie ciąży i laktacji, gdy korzyści dla matki przewyższają potencjalne ryzyko. Ciąża i laktacja to okresy zwiększonego zapotrzebowania na wapń. Płód potrzebuje około 30 gramów wapnia do mineralizacji szkieletu do końca ciąży, a karmiące niemię otrzymuje jeszcze więcej wapnia z mlekiem matki podczas sześciu miesięcy wyłącznego karmienia piersią.
Podczas ciąży wchłanianie jelitowe wapnia i fosforanów więcej niż się podwaja, co wydaje się być główną adaptacją do zaspokojenia zapotrzebowania płodu na minerały. Podczas laktacji wchłanianie jelitowe wapnia jest prawidłowe, a zamiast tego szkielet matki ulega resorpcji w celu dostarczenia większości wapnia zawartego w mleku matki.
Badania wskazują, że suplementacja wapniem podczas ciąży może być bezpiecznym sposobem zmniejszenia ryzyka stanu przedrzucawkowego, szczególnie u kobiet z dietą ubogą w wapń. Zalecana dawka dla kobiet w ciąży i karmiących piersią wynosi 1000 mg wapnia elementarnego na dobę.
Wapń jest naturalnym składnikiem mleka ludzkiego i nie wiadomo, czy stosowanie tego leku zmienia stężenie wapnia w mleku matki. Dawki kobiet karmiących piersią powinny być dostosowane przez lekarza, jednak podczas laktacji spożycie wapnia nie powinno przekraczać 2,5 grama dziennie. Karmienie piersią nie jest przeciwwskazane, jednak należy pamiętać, że prowadzi ono do stopniowej utraty gęstości mineralnej kości.
Podczas leczenia glukonianem wapnia konieczne jest odpowiednie monitorowanie, aby zapewnić skuteczność terapii i uniknąć powikłań.
| Parametr | Częstotliwość kontroli | Uwagi |
|---|---|---|
| Stężenie wapnia w surowicy | Co 4-6h (infuzja przerywana), co 1-4h (infuzja ciągła) | Cel: normalizacja stężenia wapnia |
| Profil kostny | Początkowo codziennie, później 3x/tydzień | Po stabilizacji |
| EKG | Podczas podawania bolusa | Szczególnie przy hiperkalcemii lub stosowaniu glikozydów |
| Kalciuria | Co najmniej raz w roku | Nie powinna przekraczać 4 mg/kg/dobę |
| Stężenie magnezu | Przy niedoborach wapnia | Hipomagnezemia może uniemożliwiać korekcję hipokalcemii |
| Czynność nerek | Regularnie | Szczególnie u pacjentów z ryzykiem kamicy |
U pacjentów leczonych z powodu hiperkalcemii z nieprawidłowościami w EKG należy monitorować EKG w celu obserwacji zmian. U pacjentów z przedawkowaniem blokerów kanału wapniowego lub beta-blokerów zaleca się monitorowanie zjonizowanego wapnia w surowicy co 30 minut do momentu stabilizacji hemodynamicznej, a następnie co 2 godziny.
Glukonian wapnia zawiera około 9% wapnia elementarnego, podczas gdy węglan wapnia zawiera 40%, a cytrynian wapnia 21%. Mimo że glukonian dostarcza mniej wapnia na gram, jest lepiej rozpuszczalny w wodzie i może być skuteczniej wchłaniany u osób z obniżoną kwaśnością żołądka. W podaniu dożylnym glukonian jest preferowany nad chlorkiem wapnia ze względu na znacznie niższe ryzyko martwicy tkanek w przypadku wynaczynienia.
Tak, glukonian wapnia może być stosowany w okresie ciąży, gdy korzyści dla matki przewyższają potencjalne ryzyko. Ciąża jest okresem zwiększonego zapotrzebowania na wapń, a odpowiednia suplementacja może pomóc w prawidłowym rozwoju szkieletu płodu oraz zmniejszyć ryzyko stanu przedrzucawkowego. Zalecana dawka dla kobiet w ciąży wynosi 1000 mg wapnia elementarnego na dobę. Zawsze należy skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji.
Po podaniu dożylnym glukonianu wapnia działanie rozpoczyna się w ciągu około 3-5 minut. W przypadku hiperkalcemii efekt kardioprotekcyjny utrzymuje się przez około 20-60 minut, dlatego może być konieczne powtarzanie dawek. W leczeniu hipokalcemii czas działania zależy od sposobu podania – pojedynczy bolus działa krócej niż ciągła infuzja.
Tak, glukonian wapnia wchodzi w interakcje z wieloma lekami. Może zmniejszać wchłanianie antybiotyków (tetracykliny, chinolony), leków na tarczycę (lewotyroksyna), bisfosfonianów stosowanych w osteoporozie oraz preparatów żelaza. Bardzo ważne jest zachowanie odpowiednich odstępów czasowych między przyjmowaniem tych leków – zazwyczaj 2-4 godziny. Wapń może też nasilać działanie glikozydów nasercowych, co może być niebezpieczne. Zawsze należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach.
Objawy niedoboru wapnia zależą od stopnia nasilenia i szybkości spadku stężenia. Łagodne niedobory mogą przebiegać bezobjawowo lub powodować mrowienie wokół ust i w palcach, skurcze mięśni oraz osłabienie. Cięższe niedobory objawiają się tężyczką (bolesne skurcze mięśni), zaburzeniami rytmu serca, drgawkami, a w skrajnych przypadkach kurczem krtani. Przewlekłe niedobory prowadzą do osłabienia kości, zwiększając ryzyko osteoporozy i złamań.
Tak, przedawkowanie glukonianu wapnia jest możliwe i prowadzi do hiperkalcemii. Objawy obejmują nudności, wymioty, zaparcia, zwiększone pragnienie i oddawanie moczu, osłabienie mięśniowe, ból kości, zaburzenia rytmu serca, a w ciężkich przypadkach dezorientację i śpiączkę. Dlatego ważne jest przestrzeganie zaleceń lekarza co do dawkowania i regularne kontrolowanie stężenia wapnia we krwi podczas terapii.
Preparaty glukonianu wapnia należy przechowywać w suchym i chłodnym miejscu, niedostępnym dla dzieci, w temperaturze poniżej 25°C. Roztwory do wstrzykiwań po otwarciu ampułki należy zużyć natychmiast. Jeśli roztwór został rozcieńczony, należy go zużyć jak najszybciej, jednak nie można go przechowywać dłużej niż 24 godziny w temperaturze 2-8°C.
Glukonian wapnia jest jednym z preparatów stosowanych w profilaktyce i wspomagającym leczeniu osteoporozy. Badania pokazują, że odpowiednia suplementacja wapniem może zmniejszyć utratę masy kostnej o 30-50%. Jednak same preparaty wapnia nie wystarczą – konieczne jest również odpowiednie spożycie witaminy D, aktywność fizyczna oraz czasem stosowanie innych leków przeciw osteoporozie, takich jak bisfosfoniany. Glukonian wapnia jest szczególnie przydatny u osób z zaburzeniami wchłaniania.
Preparaty doustne glukonianu wapnia najlepiej przyjmować po posiłku, popijając szklanką wody. Wchłanianie wapnia jest lepsze, gdy jest on przyjmowany w mniejszych dawkach rozłożonych w ciągu dnia (2-3 razy dziennie) niż w jednej dużej dawce. Nie należy przyjmować glukonianu wapnia jednocześnie z niektórymi lekami – w przypadku antybiotyków czy leków na tarczycę należy zachować odpowiednie odstępy czasowe.
Chociaż nie jest to bezwzględnie konieczne, suplementacja witaminy D razem z wapniem jest bardzo zalecana. Witamina D znacząco zwiększa wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego i jest niezbędna do prawidłowego metabolizmu kostnego. Wiele preparatów wapnia jest dostępnych w połączeniu z witaminą D. Osoby z niedoborem witaminy D mogą mieć trudności ze skutecznym wchłanianiem wapnia nawet przy odpowiedniej suplementacji.
