Azacitidine Accord

Azacitidine Accord to lek przeciwnowotworowy zawierający azacytydynę, należący do grupy antymetabolitów. Stosowany u dorosłych pacjentów w leczeniu zespołów mielodysplastycznych (MDS) wyższego ryzyka, przewlekłej białaczki mielomonocytowej (CMML) oraz ostrej białaczki szpikowej (AML). Działa poprzez włączanie się do materiału genetycznego komórek nowotworowych, zapobiegając ich wzrostowi i pomagając przywrócić prawidłowe wytwarzanie krwinek.

Azacitidine Betapharm

Azacitidine betapharm to przeciwnowotworowy lek z grupy antymetabolitów, zawierający azacytydynę. Jest stosowany u dorosłych pacjentów niekwalifikujących się do przeszczepu komórek macierzystych w leczeniu zespołów mielodysplastycznych wyższego ryzyka, przewlekłej białaczki mielomonocytowej oraz ostrej białaczki szpikowej.

Lek działa poprzez włączanie azacytydyny do materiału genetycznego komórek, co zmienia sposób aktywacji i deaktywacji genów oraz zaburza wytwarzanie RNA i DNA. Dzięki temu zapobiega wzrostowi komórek nowotworowych, naprawia zaburzenia dojrzewania i wzrostu młodych krwinek w szpiku kostnym, a także zabija komórki rakowe w białaczce.

Azacitidine Eugia

Lek Azacitidine Eugia stosuje się u osób dorosłych, niekwalifikujących się do przeszczepu komórek macierzystych, w leczeniu: – zespołów mielodysplastycznych (ang. myelodysplastic syndromes, MDS) wysokiego ryzyka. – przewlekłej białaczki mielomonocytowej (ang. chronic myelomonocytic leukaemia, CMML). – ostrej białaczki szpikowej (ang. acute myeloid leukaemia, AML).

Azacitidine EVER Pharma

Azacitidine EVER Pharma to przeciwnowotworowy lek, który zawiera substancję czynną azacytydynę. Działa poprzez zapobieganie wzrostowi komórek nowotworowych, które atakują szpik kostny i mogą powodować trudności w prawidłowym wytwarzaniu krwinek. Jest stosowany u dorosłych pacjentów, którzy nie mogą otrzymać przeszczepu komórek macierzystych, w leczeniu zespołów mielodysplastycznych (MDS) wyższego ryzyka, przewlekłej białaczki mielomonocytowej (CMML) oraz ostrej białaczki szpikowej (AML). Jest dostępny na receptę.

Azacitidine Glenmark

Azacitidine Glenmark to lek przeciwnowotworowy, który jest stosowany w leczeniu pewnych rodzajów nowotworów krwi, takich jak zespoły mielodysplastyczne (MDS), przewlekła białaczka mielomonocytowa (CMML) oraz ostra białaczka szpikowa (AML). Lek ten jest dostępny na receptę i jest podawany w postaci iniekcji. Azacitidine Glenmark działa poprzez hamowanie wzrostu komórek nowotworowych, co pomaga kontrolować rozwój choroby.

Azacitidine Kabi

Azacitidine Kabi to lek przeciwnowotworowy stosowany w leczeniu zespołów mielodysplastycznych, przewlekłej białaczki mielomonocytowej oraz ostrej białaczki szpikowej. Azacitidine Kabi jest dostępny wyłącznie na receptę.

Azacitidine MSN

Jakie są wskazania? Na co stosowany jest ? to lek przeciwnowotworowy z grupy antymetabolitów, zawierający substancję czynną azacytydynę. Preparat jest przeznaczony do leczenia ostrej białaczki szpikowej (AML) u osób dorosłych – jest to typ nowotworu atakujący szpik kostny, który może powodować znaczące trudności w prawidłowym wytwarzaniu krwinek. Mechanizm działania opiera się na zapobieganiu wzrostowi komórek nowotworowych. Azacytydyna, będąca substancją czynną preparatu, wywiera swoje działanie poprzez

Azacitidine Mylan

Azacitidine Mylan to przeciwnowotworowy lek z grupy antymetabolitów, zawierający azacytydynę. Jest stosowany u dorosłych pacjentów niekwalifikujących się do przeszczepu komórek macierzystych w leczeniu zespołów mielodysplastycznych dużego ryzyka, przewlekłej białaczki mielomonocytowej oraz ostrej białaczki szpikowej.

Lek działa poprzez włączanie azacytydyny do materiału genetycznego komórek, co zmienia sposób aktywacji i deaktywacji genów oraz zaburza wytwarzanie RNA i DNA. Dzięki temu zapobiega wzrostowi komórek nowotworowych, naprawia zaburzenia dojrzewania i wzrostu młodych komórek krwi w szpiku kostnym, a także zabija komórki rakowe w białaczce.

Azacitidine Onko

Azacitidine Onko to lek, który jest cytostatykiem, antymetabolitem, analogiem nukleozydu pirymidynowego. Jest stosowany w leczeniu zespołów mielodysplastycznych u osób z grupą pośrednią-2 i dużego ryzyka, przewlekłej białaczki mielomonocytowej z 10–29% blastów w szpiku kostnym, bez choroby mieloproliferacyjnej; ostrej białaczki szpikowej z 20–30% blastów i wieloliniowej dysplazją, zgodnie z klasyfikacją WHO; ostrej białaczki szpikowej z >30% blastów w szpiku kostnym, zgodnie z klasyfikacją WHO. Lek jest wskazany u osób niekwalifikujących się do przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych. Jest wydawany na receptę.

Azacitidine Pharmascience

Azacitidine Pharmascience to lek zawierający substancję czynną azacytydynę, która jest cytostatykiem i antymetabolitem, analogiem nukleozydu pirymidynowego. Jest stosowany w leczeniu zespołów mielodysplastycznych u osób z grupą pośredniego-2 i dużego ryzyka, przewlekłej białaczki mielomonocytowej z 10–29% blastów w szpiku kostnym, bez choroby mieloproliferacyjnej; ostrej białaczki szpikowej z 20–30% blastów i wieloliniową dysplazją, zgodnie z klasyfikacją WHO; ostrej białaczki szpikowej z >30% blastów w szpiku kostnym, zgodnie z klasyfikacją WHO. Lek jest wydawany na receptę.

Azacitidine Sandoz

Azacitidine Sandoz to lek przeciwnowotworowy, który należy do grupy leków zwanych “antymetabolitami”. Zawiera substancję czynną azacytydynę. Stosuje się go u dorosłych, którzy nie mogą otrzymać przeszczepu komórek macierzystych, w leczeniu zespołów mielodysplastycznych (MDS) wyższego ryzyka, przewlekłej białaczki mielomonocytowej (CMML) oraz ostrej białaczki szpikowej (AML). Jest to lek na receptę.

Azacitidine STADA

Azacitidine STADA to lek, którego działanie polega na zapobieganiu wzrostowi komórek nowotworowych. Stosuje się go u osób dorosłych, które nie kwalifikują się do przeszczepu komórek macierzystych, w leczeniu następujących chorób: zespoły mielodysplastyczne (MDS) wyższego ryzyka, przewlekła białaczka mielomonocytowa (CMML), ostra białaczka szpikowa (AML). Jest to lek dostępny na receptę.

Azacitidine Zentiva

Azacitidine Zentiva to lek przeciwnowotworowy z grupy antymetabolitów, który zawiera substancję czynną azacytydynę. Działa poprzez zapobieganie wzrostowi komórek nowotworowych przez włączenie azacytydyny do materiału genetycznego komórek (RNA i DNA). Jest stosowany u pacjentów dorosłych, którzy nie mogą otrzymać przeszczepu komórek macierzystych, w leczeniu zespołów mielodysplastycznych (MDS) wyższego ryzyka, przewlekłej białaczki mielomonocytowej (CMML) oraz ostrej białaczki szpikowej (AML). Lek jest dostępny na receptę.

Azculem

Azculem to lek z grupy antymetabolitów pirymidyny. Jego działanie polega na cytotoksyczności wobec nieprawidłowych komórek krwiotwórczych szpiku kostnego oraz na hipometylacji DNA. Lek jest stosowany w leczeniu zespołów mielodysplastycznych, ostrej białaczki szpikowej oraz przewlekłej białaczki mielomonocytowej. Azculem jest dostępny na receptę.

Etraga

Etraga to lek przeciwnowotworowy, który działa cytotoksycznie na nieprawidłowe komórki krwiotwórcze w szpiku kostnym. Jest stosowany u dorosłych pacjentów, którzy nie kwalifikują się do przeszczepu komórek macierzystych, w leczeniu takich chorób jak zespoły mielodysplastyczne (MDS) wyższego ryzyka, przewlekła białaczka mielomonocytowa (CMML) oraz ostra białaczka szpikowa (AML). Lek ten jest dostępny na receptę.

Gerodaza

Gerodaza to lek na receptę, który jest stosowany w leczeniu białaczki szpikowej. Lek ten jest przeznaczony dla pacjentów, którzy nie są kwalifikowani do przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych. Gerodaza działa poprzez hamowanie wzrostu komórek nowotworowych, co prowadzi do ich śmierci.

Onureg

Onureg jest lekiem przeciwnowotworowym, którego substancją czynną jest azacytydyna. Stosowany w leczeniu dorosłych z ostrą białaczką szpikową (AML), pomaga utrzymać remisję choroby, czyli okres, gdy choroba jest mniej nasilona lub nieaktywna. Azacytydyna zapobiega wzrostowi komórek nowotworowych, zmieniając sposób aktywacji genów oraz produkcji RNA i DNA, co hamuje rozwój białaczki.

Vidaza

Vidaza to lek przeciwnowotworowy, który zawiera substancję czynną zwaną azacytydyną. Stosuje się go u osób dorosłych, niekwalifikujących się do przeszczepu krwiotwórczych komórek macierzystych, do leczenia zespołów mielodysplastycznych (MDS) wyższego ryzyka, przewlekłej białaczki mielomonocytowej (CMML), oraz ostrej białaczki szpikowej (AML). Lek jest dostępny na receptę.

Zassida

Zassida to lek zawierający substancję czynną azacytydynę, która jest stosowana w chemioterapii nowotworów. Jest to lek przeciwnowotworowy, który działa poprzez zaburzanie syntezy kwasów nukleinowych DNA i RNA oraz hamowanie syntezy białek. Zassida jest wskazana do stosowania u pacjentów dorosłych, którzy nie kwalifikują się do przeszczepu krwiotwórczych komórek macierzystych, w leczeniu zespołów mielodysplastycznych wyższego ryzyka, przewlekłej białaczki mielomonocytowej oraz ostrej białaczki szpikowej. Jest to lek dostępny na receptę.

Azacytydyna – przewodnik o innowacyjnym leku przeciwnowotworowym

Azacytydyna to przełomowy lek przeciwnowotworowy z grupy antymetabolitów pirymidyny, który rewolucjonizuje leczenie nowotworów hematologicznych. Ten syntetyczny analog cytozyny odgrywa kluczową rolę w terapii zespołów mielodysplastycznych, przewlekłej białaczki mielomonocytowej oraz ostrej białaczki szpikowej. Dzięki unikalnemu mechanizmowi działania opartemu na hipometylacji DNA oraz cytotoksyczności wobec nieprawidłowych komórek krwiotwórczych, azacytydyna stanowi nadzieję dla pacjentów z agresywnymi nowotworami krwi, którzy nie kwalifikują się do przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych.

Mechanizm działania azacytydyny

Azacytydyna działa poprzez wielorakie mechanizmy przeciwnowotworowe, które czyni ją wyjątkowo skuteczną w walce z nowotworami hematologicznymi. Substancja ta jest chemicznym analogiem nukleozydu cytozyny, będącego podstawowym składnikiem budulcowym zarówno DNA jak i RNA.

Główny mechanizm działania azacytydyny opiera się na dwóch kluczowych procesach. Po pierwsze, lek wywołuje cytotoksyczność wobec nieprawidłowych komórek krwiotwórczych szpiku kostnego poprzez włączanie się w strukturę kwasów nukleinowych. To prowadzi do zahamowania syntezy DNA, RNA i białek, co ostatecznie skutkuje śmiercią komórki nowotworowej.

Po drugie, azacytydyna powoduje hipometylację DNA poprzez dezaktywację metylotransferaz DNA. Hipometylacja nieprawidłowo metylowanych genów zaangażowanych w regulację cyklu komórkowego, różnicowanie i szlaki śmierci komórkowej może prowadzić do ponownej ekspresji genów oraz przywrócenia komórkom nowotworowym zdolności do supresji nowotworu.

Ważną cechą azacytydyny jest to, że komórki nieproliferujące są względnie niewrażliwe na jej działanie, co oznacza, że lek selektywnie atakuje aktywnie dzielące się komórki nowotworowe, oszczędzając w większym stopniu zdrowe tkanki.

Wskazania do stosowania

Zespoły mielodysplastyczne (MDS)

Azacytydyna jest wskazana do leczenia pacjentów dorosłych z zespołami mielodysplastycznymi o pośrednim-2 i wysokim ryzyku zgodnie z Międzynarodowym Punktowym Systemem Rokowniczym (IPSS). MDS to grupa nowotworowych chorób krwi charakteryzujących się nieprawidłowym wytwarzaniem krwinek w szpiku kostnym.

Zespoły mielodysplastyczne najczęściej dotykają osoby starsze, z medianą wieku zachorowań wynoszącą 65-75 lat. Zapadalność wynosi 4-5 przypadków na 100 000 mieszkańców rocznie, ale u osób powyżej 70 roku życia wzrasta dramatycznie do 40-50 przypadków na 100 000 ludności rocznie.

Przewlekła białaczka mielomonocytowa (CMML)

Lek jest stosowany w leczeniu przewlekłej białaczki mielomonocytowej z 10-29% blastów w szpiku kostnym, bez choroby mieloproliferacyjnej. CMML jest rzadkim nowotworem krwi, który wpływa na określone białe krwinki.

Ostra białaczka szpikowa (AML)

Azacytydyna znajduje zastosowanie w terapii ostrej białaczki szpikowej zarówno z 20-30% blastów i wieloliniową dysplazją, jak i z ponad 30% blastów w szpiku. AML jest jednym z najbardziej agresywnych nowotworów hematologicznych, stanowiącym ponad 80% wszystkich ostrych białaczek u dorosłych.

Szczególnie ważne jest zastosowanie doustnej formy azacytydyny w leczeniu podtrzymującym u pacjentów z AML, którzy osiągnęli całkowitą remisję po chemioterapii indukcyjnej, ale nie kwalifikują się do przeszczepienia komórek macierzystych.

Farmakokinetyka i właściwości leku

Absorpcja i dystrybucja

Azacytydyna charakteryzuje się szybkim wchłanianiem po podaniu podskórnym. Maksymalne stężenie w osoczu (Cmax) wynoszące 750 ± 403 ng/ml występuje już po 0,5 godziny od podania dawki 75 mg/m2 powierzchni ciała. Bezwzględna dostępność biologiczna po podaniu podskórnym wynosi około 89% w porównaniu do podania dożylnego.

Po dożylnym podaniu średnia objętość dystrybucji wynosi 76 ± 26 l, a klirens układowy 147 ± 47 l/h. Pole powierzchni pod krzywą oraz maksymalne stężenie w osoczu są proporcjonalne w zakresie dawek od 25 do 100 mg/m2.

Metabolizm

Unikalną cechą azacytydyny jest jej metabolizm, który nie angażuje głównych enzymów biotransformacji leków. Substancja ta nie jest metabolizowana przez izoenzymy cytochromu P450, UDP-glukuronozylotransferazy, sulfotransferazy ani transferazy glutationowe. To minimalizuje ryzyko interakcji lekowych związanych z indukcją lub inhibicją tych enzymów.

Azacytydyna ulega spontanicznej hydrolizie oraz deaminacji z udziałem deaminazy cytydynowej. Ten proces jest niezależny od NADPH, co potwierdza brak udziału enzymów cytochromu P450 w jej metabolizmie.

Eliminacja

Lek jest szybko usuwany z osocza ze średnim czasem półtrwania eliminacji wynoszącym około 41 minut po podaniu podskórnym. Wydalanie z moczem jest główną drogą eliminacji azacytydyny i jej metabolitów – po podaniu podskórnym 50% podanej dawki jest wykrywane w moczu, podczas gdy mniej niż 1% w kale.

Dawkowanie i sposób podawania

Dawkowanie standardowe

Zalecana dawka początkowa azacytydyny dla wszystkich pacjentów wynosi 75 mg/m2 powierzchni ciała, podawana podskórnie codziennie przez 7 dni, po czym następuje okres odpoczynku trwający 21 dni. Taki 28-dniowy cykl leczenia jest standardem terapeutycznym.

Schemat leczenia

  • Faza aktywna: 7 dni podawania leku podskórnie
  • Faza odpoczynku: 21 dni przerwy
  • Cykl całkowity: 28 dni
  • Minimalna liczba cykli: 6 cykli
  • Kontynuacja: do zaniku korzyści z leczenia lub progresji choroby

Modyfikacje dawkowania

W przypadku wystąpienia toksyczności hematologicznej może być konieczne opóźnienie rozpoczęcia kolejnego cyklu lub zmniejszenie dawki. Pacjenci bez obniżonej początkowej liczby krwinek wymagają szczególnego monitorowania, a dostosowanie dawki zależy od regeneracji parametrów hematologicznych.

Sposób podawania

Azacytydynę podaje się w formie wstrzyknięcia podskórnego w ramię, udo lub brzuch. Należy zmieniać miejsca wstrzyknięć – nowe wstrzyknięcie powinno być podane przynajmniej 2,5 cm od poprzedniego miejsca. Nie należy wstrzykiwać w miejsca drażliwe, zasiniaczone, zaczerwienione lub stwardniałe.

Leczenie farmakologiczne nowotworów hematologicznych

Współczesne leczenie farmakologiczne nowotworów hematologicznych opiera się na różnych grupach substancji czynnych, w zależności od rodzaju i stadium choroby. Azacytydyna stanowi element szerszej strategii terapeutycznej wykorzystywanej w hematoonkologii.

W leczeniu zespołów mielodysplastycznych oprócz azacytydyny stosuje się inne leki hipometylujące jak dekytabina (5-aza-2′-deoksycytydyna). U pacjentów z MDS niższego ryzyka wykorzystuje się czynniki stymulujące erytropoezę, takie jak erytropoetyna alfa i beta, oraz darboepoetyna alfa. W przypadku zespołu 5q- skuteczny jest lenalidomid.

W terapii ostrej białaczki szpikowej, poza azacytydyną, kluczową rolę odgrywają klasyczne chemioterapeutyki indukcyjne. Standard stanowi połączenie cytarabiny (ara-C) z antracyklinami, takimi jak daunorubicyna czy idarubicyna. W leczeniu celowanym wykorzystuje się midostaurynę u pacjentów z mutacją FLT3, oraz inhibitory IDH1/IDH2 jak iwosydenib i enasydenib.

Przełomem w leczeniu AML jest skojarzenie azacytydyny z wentoklaksem – inhibitorem BCL-2. Ta kombinacja wykazuje wysoką skuteczność u pacjentów starszych, niekwalifikujących się do intensywnej chemioterapii. Venetoklaks w dawce 400 mg doustnie raz dziennie w skojarzeniu z azacytydyną daje odpowiedź porównywalną z intensywną chemioterapią.

W leczeniu przewlekłej białaczki mielomonocytowej oprócz azacytydyny stosuje się hydroksykarbamid w przypadkach z cechami mieloproliferacyjnymi, oraz allogeniczne przeszczepienie komórek krwiotwórczych u młodszych pacjentów w dobrym stanie ogólnym.

Działania niepożądane i profil bezpieczeństwa

Toksyczność hematologiczna

Najczęstszymi działaniami niepożądanymi azacytydyny są zaburzenia hematologiczne, występujące u 71,4% pacjentów. Obejmują one:

  • Trombocytopenię – zmniejszenie liczby płytek krwi zwiększające ryzyko krwawień
  • Neutropenię – obniżenie liczby neutrofilów prowadzące do zwiększonego ryzyka infekcji
  • Leukopenię – zmniejszenie całkowitej liczby białych krwinek
  • Niedokrwistość – obniżenie liczby czerwonych krwinek powodujące zmęczenie i bladość

Te działania niepożądane są zazwyczaj stopnia 3-4 według skali WHO i występują najczęściej podczas pierwszych dwóch cykli leczenia.

Działania niepożądane żołądkowo-jelitowe

Zaburzenia żołądkowo-jelitowe dotykają 60,6% pacjentów i obejmują nudności, wymioty, biegunkę, zaparcia oraz ból brzucha. Są to zazwyczaj działania niepożądane stopnia 1-2, które można kontrolować poprzez odpowiednią premedykację i leczenie objawowe.

Reakcje w miejscu podania

Odczyny w miejscu wstrzyknięcia występują u 77,1% pacjentów i obejmują rumień, ból, stan zapalny, świąd oraz reakcje skórne. Większość tych reakcji ma łagodny charakter i występuje podczas pierwszych dwóch cykli, zmniejszając się w następnych cyklach.

Zakażenia

Ze względu na mielosupresyjne działanie azacytydyny, u pacjentów zwiększa się ryzyko zakażeń. Mogą wystąpić poważne infekcje, takie jak posocznica neutropeniczna czy zapalenie płuc, które w niektórych przypadkach mogą być śmiertelne.

Przeciwwskazania i ostrzeżenia

Przeciwwskazania bezwzględne

  • Nadwrażliwość na azacytydynę lub którykolwiek ze składników leku
  • Zaawansowane nowotwory złośliwe wątroby
  • Okres karmienia piersią

Szczególne grupy pacjentów

Pacjenci z niewydolnością nerek: Azacytydyna może być podawana bez dostosowania dawki początkowej, jednak wymaga ścisłego monitorowania ze względu na nerkową eliminację leku i jego metabolitów.

Pacjenci z niewydolnością wątroby: Nie przeprowadzono formalnych badań u pacjentów z niewydolnością wątroby. Pacjenci z ciężką niewydolnością wątroby wymagają uważnej obserwacji pod kątem wystąpienia działań niepożądanych.

Pacjenci w podeszłym wieku: Nie wymaga się specjalnego dostosowania dawki, jednak ze względu na większe prawdopodobieństwo występowania zmniejszonej czynności nerek, zaleca się kontrolowanie funkcji nerek.

Ciąża i płodność

Azacytydyna nie jest zalecana w okresie ciąży, szczególnie w pierwszym trymestrze, ze względu na potencjalne działanie teratogenne wykazane w badaniach na zwierzętach. Kobiety w wieku rozrodczym i mężczyźni muszą stosować skuteczną antykoncepcję w trakcie leczenia i przez 3 miesiące po jego zakończeniu.

Monitorowanie leczenia

Badania przed rozpoczęciem terapii

  • Pełna morfologia krwi z rozmazem
  • Próby czynnościowe wątroby
  • Stężenie kreatyniny w surowicy
  • Stężenie dwuwęglanów w surowicy
  • Badanie cytogenetyczne szpiku kostnego

Monitorowanie w trakcie leczenia

Przed każdym cyklem leczenia należy wykonać pełną morfologię krwi oraz ocenić funkcję nerek i wątroby. W przypadku wystąpienia toksyczności hematologicznej może być konieczne opóźnienie kolejnego cyklu do czasu regeneracji parametrów krwi.

Parametr Częstotliwość kontroli Uwagi
Morfologia krwi Przed każdym cyklem Minimum co 28 dni
Kreatynina Przed każdym cyklem Kontrola funkcji nerek
Próby wątrobowe Przed każdym cyklem AST, ALT, bilirubina
Dwuwęglany Przed każdym cyklem Wykrywanie kwasicy kanalikowej

Interakcje lekowe

Azacytydyna charakteryzuje się niskim potencjałem interakcji lekowych ze względu na unikalny profil metaboliczny. Nie uczestniczą w jej metabolizmie główne enzymy biotransformacji leków, co minimalizuje ryzyko interakcji farmakokinetycznych.

Należy jednak zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu:

  • Leków mielosupresyjnych – zwiększone ryzyko supresji szpiku kostnego
  • Leków nefrotoksycznych – potęgowanie uszkodzenia nerek (aminoglikozydy, cisplatyna)
  • Leków hepatotoksycznych – zwiększone ryzyko uszkodzenia wątroby
  • Leków immunosupresyjnych – nasilenie immunosupresji

Skuteczność kliniczną i badania

Badania w zespołach mielodysplastycznych

Kluczowe badanie AZA PH GL 2003 CL 001 wykazało przewagę azacytydyny nad konwencjonalnymi metodami leczenia. Mediana czasu przeżycia wynosiła 24,46 miesiąca w grupie azacytydyny wobec 15,02 miesiąca w grupie kontrolnej (p = 0,0001). Dwuletni czas przeżycia osiągnęło 50,8% pacjentów otrzymujących azacytydynę wobec 26,2% w grupie kontrolnej.

Leczenie podtrzymujące w AML

Przełomowe badanie QUAZAR AML-001 udowodniło skuteczność doustnej azacytydyny w leczeniu podtrzymującym. Mediana przeżycia całkowitego wynosiła 24,7 miesiąca w grupie azacytydyny wobec 14,8 miesiąca w grupie placebo, co stanowi wydłużenie o prawie 10 miesięcy.

Niezależność od przetoczeń

W badaniach klinicznych 45% pacjentów zależnych od przetoczeń czerwonych krwinek uniezależniło się od nich podczas leczenia azacytydyną, w porównaniu z 11,4% w grupie kontrolnej. Mediana czasu trwania niezależności od przetoczeń wynosiła 13 miesięcy.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Czy azacytydyna może wyleczyć nowotwory krwi?

Azacytydyna rzadko prowadzi do całkowitego wyleczenia, ale znacząco wydłuża czas przeżycia i poprawia jakość życia pacjentów. W przypadku doustnej formy stosowanej w leczeniu podtrzymującym AML, lek może nawet prowadzić do wyleczenia u niektórych pacjentów, mimo braku przeszczepienia szpiku kostnego.

Jak długo trwa leczenie azacytydyną?

Standardowo zaleca się podawanie minimum 6 cykli leczenia, jednak terapię kontynuuje się tak długo, jak pacjent odnosi z niej korzyści lub do progresji choroby. Niektórzy pacjenci otrzymują leczenie przez wiele miesięcy lub nawet lat.

Czy można prowadzić normalne życie podczas leczenia?

Doustna forma azacytydyny umożliwia leczenie ambulatoryjne bez konieczności hospitalizacji. Pacjenci mogą prowadzić względnie normalne życie, unikając jedynie sytuacji zwiększających ryzyko infekcji ze względu na obniżoną odporność.

Jakie są najpoważniejsze działania niepożądane?

Najpoważniejszymi działaniami niepożądanymi są mielosupresja prowadząca do neutropenii, trombocytopenii i niedokrwistości, co zwiększa ryzyko infekcji, krwawień i niedotlenienia tkanek. Mogą również wystąpić poważne infekcje, w tym posocznica neutropeniczna.

Czy azacytydyna wpływa na płodność?

Tak, azacytydyna może wpływać na płodność zarówno u mężczyzn, jak i kobiet. Mężczyznom zaleca się rozważenie zdeponowania nasienia przed rozpoczęciem leczenia. Obie płcie muszą stosować skuteczną antykoncepcję podczas terapii i przez 3 miesiące po jej zakończeniu.

Co to znaczy, że lek działa poprzez hipometylację DNA?

Hipometylacja DNA to proces, w którym azacytydyna usuwa grupy metylowe z cytozyny w DNA. Te grupy metylowe często wyciszają geny supresorowe nowotworów. Usuwając je, azacytydyna może przywrócić działanie genów, które pomagają kontrolować wzrost komórek i zapobiegać nowotworom.

Czy można łączyć azacytydynę z innymi lekami przeciwnowotworowymi?

Tak, azacytydynę często łączy się z innymi lekami. Szczególnie skuteczne jest skojarzenie z wentoklaksem w leczeniu AML u pacjentów starszych. Decyzję o terapii skojarzonej zawsze podejmuje lekarz hematolog na podstawie indywidualnej sytuacji pacjenta.

Jak często trzeba wykonywać badania kontrolne?

Przed każdym cyklem leczenia (co 28 dni) należy wykonać morfologię krwi, badania funkcji nerek i wątroby. W przypadku wystąpienia działań niepożądanych kontrole mogą być częstsze. Regularne monitorowanie jest kluczowe dla bezpiecznego prowadzenia terapii.

Bibliografia

  1. DiNardo CD, Jonas BA, Pullarkat V, Thirman MJ, Garcia JS, Wei AH, Konopleva M, Döhner H, Letai A, Fenaux P, Koller E, Havelange V, Leber B, Esteve J, Wang J, Pejsa V, Hájek R, Porkka K, Illés Á, Lavie D, Lemoli RM, Yamamoto K, Yoon SS, Jang JH, Yeh SP, Turgut M, Hong WJ, Zhou Y, Potluri J, Pratz KW. Azacitidine and Venetoclax in Previously Untreated Acute Myeloid Leukemia. N Engl J Med. 2020;383(7):617-629. DOI: 10.1056/NEJMoa2012971 PMID: 32786187
  2. Musto P, Maurillo L, Spagnoli A, Gozzini A, Rivellini F, Lunghi M, Villani O, Aloe-Spiriti MA, Venditti A, Santini V; Ad Hoc Italian Cooperative Study Group on Azacitidine in Myelodysplastic Syndromes Acute Leukemias. Azacitidine for the treatment of lower risk myelodysplastic syndromes: a retrospective study of 74 patients enrolled in an Italian named patient program. Cancer. 2010;116(6):1485-94. DOI: 10.1002/cncr.24894 PMID: 20151429