Abilium to lek zawierający substancję czynną aripiprazol, który jest neuroleptykiem zaliczanym do grupy „inne leki przeciwpsychotyczne”. Jest stosowany w leczeniu schizofrenii i zaburzenia afektywnego dwubiegunowego. Mechanizm jego działania polega na pobudzaniu receptorów dopaminowych D2 i serotoninowych 5HT1a oraz blokowaniu receptorów serotoninowych 5HT2a. Lek jest dostępny na receptę.
Lek Aciprex zawiera escytalopram i jest o lek na receptę stosowany w leczeniu: depresji (dużych epizodów depresji) oraz zaburzeń lękowych.
Lek w postaci tabletek stosowany w psychiatrii. Jest wydawany wyłącznie na receptę. Ma działanie przeciwlękowe. Zawiera alprazolam – pochodną benzodiazepiny. Działa na ośrodkowy układ nerwowy, zmniejszając lęk i depresję. Ponadto wywołuje uspokojenie.
Alpragen to lek przeciwlękowy, który zawiera substancję czynną alprazolam. Alprazolam należy do grupy leków zwanych benzodiazepinami, które mają działanie uspokajające, przeciwlękowe, nasenne i miorelaksacyjne. Alpragen jest wskazany do krótkotrwałego leczenia objawowego stanów lękowych u osób dorosłych, szczególnie gdy objawy są nasilone i uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie lub są bardzo uciążliwe. Lek jest dostępny na receptę.
Alpraxil to lek, który oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy. Jest stosowany w psychiatrii, gdzie wykazuje działanie uspokajające, przeciwlękowe i nasenne. Zalecany jest pacjentom z silnymi napadami lęku. Lek jest dostępny na receptę.
Alprazolam Aurovitas to lek, którego substancją czynną jest alprazolam. Należy on do grupy leków nazywanych benzodiazepinami. Alprazolam działa na ośrodkowy układ nerwowy, zmniejszając lęk. Ma również działanie uspokajające, wywołujące senność i efekt zwiotczenia mięśni. Lek jest wskazany do krótkotrwałego leczenia objawowego lęku u osób dorosłych, wyłącznie w przypadku ciężkich zaburzeń, w których objawy są nasilone, uniemożliwiają pacjentowi prawidłowe funkcjonowanie lub są dla niego bardzo uciążliwe. Alprazolam Aurovitas jest dostępny na receptę.
Alprazolam Grindeks to skuteczny lek uspokajający z grupy benzodiazepin, przeznaczony do krótkotrwałego leczenia objawów stanów lękowych u dorosłych. Stosowany w sytuacjach, gdy objawy lęku są nasilone i uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie, Alprazolam Grindeks pomaga pacjentom odzyskać kontrolę nad swoim życiem i poprawić komfort codziennego funkcjonowania.
Alprazolam Sandoz to lek, który zawiera substancję czynną alprazolam. Jest to lek z grupy benzodiazepin, który wykazuje działanie przeciwlękowe, uspokajające oraz nasenne. Stosowany jest w leczeniu różnych stanów lękowych, które uniemożliwiają codzienne funkcjonowanie. Lek jest dostępny na receptę.
Alprox to lek przeciwlękowy z grupy pochodnych benzodiazepiny, zawierający substancję czynną alprazolam. Jest dostępny na receptę. Stosowany jest w leczeniu objawów stanów lękowych u osób dorosłych, w sytuacjach, w których objawy są nasilone, uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie lub są bardzo uciążliwe dla pacjenta. Wskazany jest do stosowania w leczeniu zaburzeń lękowych z napadami lęku (lęk paniczny) oraz objawowego lęku.
Alventa to lek przeciwdepresyjny, którego substancją czynną jest wenlafaksyna. Stosuje się go w leczeniu różnych typów depresji, w tym zaburzeń depresyjnych z lękiem, uogólnionych zaburzeń lękowych, fobii społecznej oraz zespołu lęku napadowego z agorafobią (chorobliwy lęk przed otwartą przestrzenią) lub bez niej. Lek Alventa jest dostępny na receptę.
Anafranil to lek przeciwdepresyjny, który ma postać tabletek powlekanych. Stosuje się go w leczeniu stanów depresyjnych o różnych przyczynach i objawach, takich jak depresja endogenna, reaktywna czy nerwicowa. Jest dostępny na receptę. Wskazania do stosowania obejmują również zespoły natręctw, fobie i napady lęku. U dzieci powyżej 5 roku życia preparat jest wskazany do leczenia moczenia nocnego.
Anafranil SR 75 to lek przeciwdepresyjny dostępny na receptę, który ma postać tabletek powlekanych o przedłużonym uwalnianiu. Głównym składnikiem jest klomipramina. Stosuje się go w leczeniu stanów depresyjnych o różnych przyczynach i objawach, takich jak depresja endogenna, reaktywna, nerwicowa, organiczna, maskowana oraz inwolucyjne postaci depresji. Lek jest również wskazany w leczeniu zespołów natręctw, napadów lęku, fobii oraz moczenia nocnego u dzieci powyżej 5 roku życia.
Andepin to lek przeciwdepresyjny, który zawiera fluoksetynę należącą do grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Jest stosowany w leczeniu zaburzeń depresyjnych, nerwicy natręctw i bulimii. Lek ten jest dostępny na receptę.
Andepram to lek przeciwdepresyjny, który zwiększa poziom serotoniny w mózgu. Zakłócenia w wytwarzaniu serotoniny odgrywają dużą rolę w rozwijaniu się depresji i podobnych zaburzeń. Lek jest stosowany w leczeniu zaburzeń depresyjnych, zespołu lęku napadowego z agorafobią lub bez agorafobii, lęku społecznego oraz zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych. Andepram jest dostępny na receptę.
Apiolin to lek zawierający sertralinę, stosowany w leczeniu depresji, zespołu lęku społecznego, PTSD, lęku napadowego oraz zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych. Jest dostępny wyłącznie na receptę.
ApoEscitaxin ORO to lek, który zawiera substancję czynną escitalopram. Należy do grupy leków zwanych selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Leki z tej grupy działają poprzez zwiększanie stężenia serotoniny, neuroprzekaźnika, w mózgu. Jest zazwyczaj stosowany do leczenia dorosłych osób z zaburzeniami takimi jak depresja, zaburzenia lękowe ogólnego typu, zaburzenia lękowe społeczne (fobia społeczna), zaburzenie lękowe związane z miejscami lub sytuacjami (agorafobia) oraz zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (OCD). W niektórych przypadkach, może być również stosowany u dzieci i młodzieży w wieku od 12 do 17 lat do leczenia zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego. Jest dostępny na receptę.
APROPOL (opipramolu dichlorowodorek) to trójpierścieniowy lek przeciwdepresyjny o działaniu przeciwlękowym, uspokajającym i łagodnie poprawiającym nastrój. Wskazany jest w leczeniu zaburzeń lękowych uogólnionych oraz zaburzeń występujących pod postacią somatyczną, zapewniając ulgę w fizycznym dyskomforcie niezwiązanym bezpośrednio z zaburzeniami narządowymi.
Aurex to lek przeciwdepresyjny, który zawiera substancję czynną citalopram. Jest to silny i selektywny inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), który działa poprzez zwiększenie stężenia serotoniny w mózgu. Aurex jest stosowany w leczeniu depresji oraz do zapobiegania nawrotom zaburzeń depresyjnych. Jest dostępny na receptę.
AuroDulox zawiera duloksetynę, która zwiększa stężenie serotoniny i noradrenaliny w układzie nerwowym. Wskazany do leczenia depresji, zaburzeń lękowych uogólnionych oraz bólu neuropatii cukrzycowej. U większości pacjentów z depresją lub lękiem lek zaczyna działać w ciągu 2-4 tygodni. Jeśli nie ma poprawy, należy skonsultować się z lekarzem. Lekarz może zalecić kontynuowanie stosowania w celu zapobiegania nawrotom.
Aurorix to lek przeciwdepresyjny, który zawiera substancję czynną moklobemid. Działa poprzez selektywne i odwracalne blokowanie enzymu monoaminooksydazy typu A, co prowadzi do zwiększenia stężenia neuroprzekaźników takich jak serotonina, noradrenalina i dopamina. Lek jest wskazany do stosowania w leczeniu zaburzeń depresyjnych oraz fobii społecznej. Aurorix jest dostępny na receptę.
Axyven to lek przeciwdepresyjny, który należy do grupy leków nazywanych inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny. Stosuje się go w leczeniu depresji oraz różnych rodzajów zaburzeń lękowych, takich jak uogólnione zaburzenia lękowe, fobie społeczne oraz napady lęku. Lek ten jest dostępny na receptę.
Azoneurax to lek przeciwdepresyjny, który zawiera substancję czynną trazodonu chlorowodorek. Jest on wskazany dla pacjentów z zaburzeniami snu i zaburzeniami funkcji seksualnych, w stanie niepokoju i uczuciem napięcia. Lek jest odpowiedni również dla pacjentów w podeszłym wieku. Azoneurax jest dostępny na receptę.
Betesda to lek przeciwdepresyjny, przeciwlękowy i przeciwnerwicowy. Należący do grupy leków nazywanych inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Występuje w postaci tabletek lub roztworu doustnego – stosowany w leczeniu chorób psychicznych.
Bulgaplin to lek zawierający pregabalinę, stosowany w leczeniu padaczki, bólu neuropatycznego oraz uogólnionych zaburzeń lękowych u dorosłych. Bulgaplin jest dostępny wyłącznie na receptę.
Cipramil to lek przeciwdepresyjny, który zawiera substancję czynną o nazwie citalopram. Należy do grupy leków zwanych selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), które działają na układ serotoninergiczny w mózgu, zwiększając stężenie serotoniny. Jest stosowany w leczeniu depresji oraz zaburzeń lękowych, zarówno z napadami lęku z agorafobią, jak i bez niej. Cipramil jest dostępny na receptę.
Citabax to lek przeciwdepresyjny, który zawiera substancję czynną o nazwie citalopram. Jest on stosowany głównie w leczeniu depresji i zapobieganiu nawrotom zaburzeń depresyjnych. Citabax może być również stosowany w leczeniu różnych zaburzeń lękowych, takich jak lęk uogólniony, lęk społeczny, fobia społeczna czy napady paniki. Lek ten jest dostępny wyłącznie na receptę.
Cital to lek przeciwdepresyjny, który zwiększa poziom serotoniny w mózgu. Serotonina jest neuroprzekaźnikiem związanym z powstawaniem depresji. Lek Cital jest stosowany w leczeniu depresji oraz w profilaktyce nawrotów zaburzeń depresyjnych nawracających. Ponadto, jest wskazany do leczenia zaburzeń lękowych z napadami lęku z agorafobią lub bez. Cital jest dostępny na receptę.
Citalopram Bluefish to silnie działający lek przeciwdepresyjny, który należy do grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Zwiększa on poziom serotoniny w mózgu, co jest związane z powstawaniem depresji. Wskazaniami do stosowania Citalopramu Bluefish są depresja, profilaktyka nawrotów zaburzeń depresyjnych nawracających oraz zaburzenia lękowe z napadami lęku z agorafobią (chorobliwy lęk przed otwartą przestrzenią) lub bez niej. Jest dostępny na receptę.
Citalopram Teva to silnie działający lek przeciwdepresyjny, należący do grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Jest stosowany w leczeniu depresji oraz zaburzeń lękowych z napadami lęku z agorafobią (chorobliwy lęk przed otwartą przestrzenią) lub bez niej. Lek jest dostępny na receptę.
Citalopram Vitabalans to lek przeciwdepresyjny, który zawiera cytalopram. Jest to silny i selektywny inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), który zwiększa stężenie serotoniny w synapsach nerwowych. Lek jest stosowany w leczeniu depresji, zaburzeń lękowych z napadami lęku z agorafobią lub bez niej oraz w profilaktyce nawrotów zaburzeń depresyjnych nawracających. Citalopram Vitabalans jest dostępny na receptę.
Citalostad to lek przeciwdepresyjny, który zwiększa poziom serotoniny w mózgu, neuroprzekaźnika mającego związek z powstawaniem depresji. Jest stosowany w leczeniu ciężkich epizodów depresyjnych oraz zespołu lęku napadowego z agorafobią lub bez. Lek jest dostępny na receptę.
Citaratio 10 to lek zawierający substancję czynną citalopram, który jest stosowany w leczeniu depresji i zaburzeń lękowych. Jest dostępny na receptę. Lek ten jest zwykle stosowany u dorosłych, a dawkowanie zależy od indywidualnej odpowiedzi pacjenta na leczenie. Citalopram należy do grupy leków zwanych selektywnymi inhibitorami zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI), które działają na układ serotoninowy w mózgu, pomagając zwiększyć poziom serotoniny, neuroprzekaźnika przekazującego sygnały między komórkami nerwowymi.
Citaxin to lek przeciwdepresyjny, który wybiórczo nasila działanie jednego z przekaźników nerwowych – serotoniny. Stosowany jest w leczeniu depresji oraz profilaktyki nawrotów zaburzeń depresyjnych nawracających. Citaxin jest dostępny na receptę. Dawkowanie leku jest ustalane indywidualnie przez lekarza, a zwykle wynosi 20 mg na dobę, ale w razie konieczności może być zwiększona do maksymalnie 40 mg na dobę.
Citronil to lek przeciwdepresyjny, który zawiera substancję czynną cytalopram. Cytalopram jest inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), który działa poprzez zwiększenie stężenia serotoniny w mózgu. Wskazaniami do stosowania leku Citronil są depresja i zapobieganie nawrotom depresji oraz lęk napadowy z agorafobią lub bez niej. Lek jest dostępny na receptę.
Lek Comfortin jest lekiem na receptę, który zawiera substancję czynną hydroksyzynę. Wykazuje działanie przeciwhistaminowe, uspokajające i przeciwlękowe. Jest stosowany w objawowym leczeniu lęku u osób dorosłych, w objawowym leczeniu świądu oraz jako premedykacja przed zabiegami chirurgicznymi.
Depralin to lek przeciwdepresyjny, który zawiera substancję czynną escitalopram. Jest to inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny, który zwiększa poziom serotoniny w mózgu. Lek jest stosowany w leczeniu dużych epizodów depresji oraz różnych zaburzeń lękowych, takich jak napady lęku (lęk paniczny) z agorafobią lub bez niej, społeczne zaburzenia lękowe (fobia społeczna), uogólnione zaburzenia lękowe oraz zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne. Depralin jest dostępny na receptę.
Depralin ODT to lek przeciwdepresyjny, który zawiera substancję czynną escytalopram. Należy do grupy leków nazywanych selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Lek ten działa na układ serotoninergiczny w mózgu, zwiększając stężenie serotoniny. Stosowany jest w leczeniu depresji (duże epizody depresji) oraz różnych zaburzeń lękowych, takich jak napady lęku panicznego z agorafobią lub bez niej, społeczne zaburzenia lękowe, uogólnione zaburzenie lękowe oraz zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne. Depralin ODT jest dostępny na receptę.
Depretaxer to lek przeciwdepresyjny, który należy do grupy leków zwanych inhibitorami zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny (SNRI). Jest stosowany w leczeniu depresji u osób dorosłych. Substancją czynną leku jest wenlafaksyna. Lek ten jest dostępny na receptę.
Deprexetin to lek przeciwdepresyjny dostępny na receptę, który zawiera fluoksetynę. Działa poprzez zwiększenie poziomu serotoniny w mózgu, co jest kluczowe w leczeniu depresji. Jest również stosowany w leczeniu nerwicy natręctw oraz bulimii. Lek jest dostępny w postaci kapsułek.
Deprigen to lek przeciwdepresyjny dostępny na receptę, który należy do grupy SSRI (selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny). Działa na układ serotoninergiczny w mózgu, zwiększając stężenie serotoniny. Stosuje się go w leczeniu depresji (dużych epizodów depresyjnych), zaburzeń lękowych z lub bez agorafobii, fobii społecznej oraz zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych.
Lek Deprilept zawiera escitalopram i jest stosowany w leczeniu depresji (ciężkich epizodów depresji) oraz zaburzeń lękowych, takich jak: zaburzenie lękowe z napadami lęku (z agorafobią lub bez). Jest dostępny na receptę. Lek ten zaczyna działać dopiero po kilkunastu dniach od początku stosowania. Właściwe działanie, które przeważnie łatwo daje się zauważyć, zaczyna się po około 2 tygodniach.
Dulofor to lek zawierający substancję czynną duloksetynę, która zwiększa stężenie serotoniny i noradrenaliny w układzie nerwowym. Jest stosowany w leczeniu depresji, zaburzeń lękowych uogólnionych oraz bólu w neuropatii cukrzycowej. Lek jest dostępny na receptę.
Duloxetine Medical Valley, zawierający duloksetynę, zwiększa stężenie serotoniny i noradrenaliny w układzie nerwowym. Lek jest stosowany u dorosłych w leczeniu depresji, zaburzeń lękowych uogólnionych oraz bólu neuropatycznego związanego z neuropatią cukrzycową. Poprawa samopoczucia zwykle następuje w ciągu kilku tygodni od rozpoczęcia terapii, co skutecznie pomaga w łagodzeniu objawów i poprawie jakości życia pacjentów.
Dulsevia to lek zawierający duloksetynę, który zwiększa stężenie serotoniny i noradrenaliny w układzie nerwowym. Stosowany u dorosłych w leczeniu depresji, zaburzeń lękowych uogólnionych oraz bólu neuropatycznego w cukrzycy, pomaga złagodzić objawy i poprawić samopoczucie. Efekty leczenia można zauważyć zwykle po 2-4 tygodniach w przypadku depresji i lęku lub po kilku tygodniach w terapii bólu neuropatycznego.
Dulxetenon to lek przeciwdepresyjny, który zawiera substancję czynną – duloksetynę. Jest stosowany w leczeniu dużych zaburzeń depresyjnych, bólu w obwodowej neuropatii cukrzycowej oraz zaburzeń lękowych uogólnionych. Produkt leczniczy jest wskazany do stosowania u dorosłych. Jest dostępny na receptę.
Efectin ER to lek przeciwdepresyjny, który jest dostępny na receptę. Jest stosowany w leczeniu różnych stanów, takich jak depresja, zaburzenia lękowe, fobia społeczna i lęk napadowy. Lek ten działa poprzez zwiększanie poziomu serotoniny i noradrenaliny w mózgu, co pomaga w łagodzeniu objawów tych stanów.
Efevelon SR to lek przeciwdepresyjny, który jest dostępny na receptę. Zawiera substancję czynną wenlafaksynę i ma postać kapsułek o przedłużonym uwalnianiu. Jest stosowany w psychiatrii do leczenia różnych stanów, takich jak depresja, uogólnione zaburzenia lękowe, fobia społeczna oraz napady lęku (ataki paniki). Lek ten zwiększa w mózgu poziom serotoniny oraz noradrenaliny, których niedobór wiąże się z występowaniem depresji. Oprócz depresji lek ten leczy również różnego rodzaju zaburzenia lękowe.
Efexiva to lek przeciwdepresyjny dostępny w postaci kapsułek o przedłużonym uwalnianiu. Stosuje się go w psychiatrii. Lek ten zwiększa w mózgu poziom serotoniny oraz noradrenaliny, których to niedobór wiąże się z występowaniem depresji. Oprócz depresji lek ten leczy również różnego rodzaju zaburzenia lękowe. Jest dostępny na receptę.
Elicea to lek przeciwdepresyjny, który zawiera escytalopram. Jest stosowany w leczeniu epizodów dużej depresji oraz różnych zaburzeń lękowych, takich jak fobia społeczna, lęk paniczny czy zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne. Lek ten jest dostępny na receptę.
Elicea Q-Tab to lek przeciwdepresyjny dostępny na receptę, który zawiera substancję czynną escitalopram. Jest to inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), który zwiększa poziom serotoniny w mózgu. Lek ten jest stosowany w leczeniu różnych zaburzeń, takich jak duże epizody depresji, zaburzenia lękowe z napadami lęku z agorafobią lub bez niej, fobia społeczna, zaburzenia lękowe uogólnione oraz zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne.
Zaburzenia lękowe, dawniej nazywane nerwicami, należą do najczęściej występujących problemów zdrowia psychicznego. Według najnowszych danych epidemiologicznych, w Polsce cierpi na nie nawet 20-28% populacji, szczególnie w aglomeracjach miejskich. Dolegliwości te mogą znacząco obniżać jakość życia – powodując zakłócenia snu, utrudniając codzienne funkcjonowanie, generując problemy z koncentracją w pracy czy szkole. Na szczęście współczesna medycyna oferuje skuteczne metody diagnozowania i leczenia, które pozwalają pacjentom prowadzić normalne, aktywne życie nawet w okresie nasilonych objawów. Poniższy artykuł stanowi kompleksowe źródło wiedzy na temat zaburzeń lękowych, ich przyczyn, objawów oraz skutecznych metod leczenia farmakologicznego i niefarmakologicznego.
Zaburzenia lękowe (nerwice) to grupa bardzo zróżnicowanych zaburzeń, które jednak mają wspólne podłoże związane z przeżywaniem nadmiernego, nieadekwatnego do sytuacji lęku. W ich powstawaniu, rozwoju i przebiegu bardzo istotną rolę odgrywają czynniki psychologiczne, choć współczesna medycyna rozpatruje te zaburzenia w modelu biopsychospołecznym, uwzględniającym także czynniki biologiczne, środowiskowe i kulturowe.
Osoby cierpiące na zaburzenia lękowe często zdają sobie sprawę z irracjonalności swoich lęków, jednak nie są w stanie ich kontrolować. Lęk staje się zaburzeniem, gdy zaczyna wywierać paraliżujący wpływ na życie pacjenta, znacząco obniża jakość życia i ogranicza codzienne funkcjonowanie.
Zaburzenia lękowe mogą przybierać różne formy, wśród których najczęściej występują:
Zaburzenia lękowe mogą manifestować się szerokim spektrum objawów, które obejmują zarówno sferę psychiczną, jak i fizyczną. Do najczęstszych objawów należą:
Objawy psychiczne:
Objawy fizyczne:
Badania pokazują, że najbardziej skuteczne w leczeniu zaburzeń lękowych są łączone terapie obejmujące zarówno farmakoterapię, jak i psychoterapię. W zależności od rodzaju i nasilenia zaburzenia, wieku pacjenta oraz występowania chorób współistniejących, leczenie może przebiegać różnymi drogami.
Psychoterapia jest uważana za metodę pierwszego wyboru, szczególnie u dzieci, młodzieży i młodych dorosłych. Najlepiej udokumentowaną skuteczność w leczeniu zaburzeń lękowych ma psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT).
Terapia poznawczo-behawioralna pomaga pacjentom:
Innymi skutecznymi formami psychoterapii w leczeniu zaburzeń lękowych są:
Najlepsze efekty przynosi model zintegrowany leczenia uwzględniający różne formy oddziaływania na pacjenta. Szczególnie skuteczne jest łączenie CBT z technikami relaksacyjnymi, psychoedukacją, treningami uważności i interwencjami wspierającymi.
Farmakoterapia jest szczególnie wskazana u pacjentów, którzy nie mogą lub nie chcą uczestniczyć w psychoterapii, a także gdy objawy lękowe są na tyle silne, że uniemożliwiają codzienne funkcjonowanie. Leczenie farmakologiczne można podzielić na:
Leki z grupy SSRI (selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny)
SSRI są obecnie najczęściej stosowanymi lekami w leczeniu zaburzeń lękowych. Działają poprzez zwiększenie stężenia serotoniny w mózgu, co prowadzi do poprawy nastroju i zmniejszenia lęku.
Do najczęściej stosowanych SSRI należą:
Zalety leków SSRI:
Najczęstsze działania niepożądane SSRI to:
Większość działań niepożądanych ma charakter przejściowy i ustępuje w ciągu pierwszych tygodni leczenia, z wyjątkiem dysfunkcji seksualnych, które mogą utrzymywać się dłużej.
Leki z grupy SNRI (inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny)
SNRI działają podobnie do SSRI, ale dodatkowo wpływają na stężenie noradrenaliny. W leczeniu zaburzeń lękowych najczęściej stosuje się:
Najczęstsze działania niepożądane SNRI to:
Pregabalina
Pregabalina jest lekiem przeciwpadaczkowym, który wykazuje także silne działanie przeciwlękowe, szczególnie w zaburzeniu lękowym uogólnionym. Zaletą pregabaliny jest szybki początek działania – pacjenci mogą odczuć poprawę już po kilku dniach stosowania, w przeciwieństwie do SSRI/SNRI, które zwykle zaczynają działać po 2-4 tygodniach.
Pregabalina jest szczególnie skuteczna w łagodzeniu somatycznych objawów lęku. Może być stosowana w monoterapii lub jako uzupełnienie leczenia lekami przeciwdepresyjnymi. World Federation of Societies of Biological Psychiatry (WFSBP) zaleciło stosowanie pregabaliny jako leku pierwszego wyboru w terapii pacjentów z zaburzeniami lękowymi uogólnionymi.
Benzodiazepiny
Benzodiazepiny (BDZ) są skutecznymi lekami o szybkim działaniu przeciwlękowym. Działają uspokajająco, zwiększają uczucie relaksu i zmniejszają napięcie mięśniowe. Do najczęściej stosowanych należą:
Benzodiazepiny powinny być stosowane ostrożnie i tylko krótkoterminowo (zwykle 2-4 tygodnie) ze względu na ryzyko rozwoju tolerancji i uzależnienia. Są zwykle zalecane na początku leczenia, zanim leki przeciwdepresyjne zaczną działać, lub w sytuacjach nasilonych napadów lęku.
Buspiron
Buspiron jest lekiem przeciwlękowym niepowodującym uzależnienia, działającym poprzez pobudzenie receptorów serotoninowych 5-HT1A. Jest szczególnie skuteczny w leczeniu zaburzenia lękowego uogólnionego, choć efekt jego działania pojawia się dopiero po około 2 tygodniach stosowania.
Opipramol
Opipramol jest lekiem o działaniu uspokajającym i sedatywnym, skutecznym w leczeniu lęku uogólnionego oraz w zaburzeniach somatyzacyjnych. Jego działanie polega na oddziaływaniu na receptory histaminowe i serotoninowe.
Leki beta-adrenolityczne
Leki beta-adrenolityczne, takie jak propranolol czy metoprolol, są stosowane głównie w celu łagodzenia fizycznych objawów lęku, takich jak drżenie, pocenie się czy przyspieszone bicie serca. Są szczególnie przydatne w fobii społecznej, zwłaszcza w lęku związanym z wystąpieniami publicznymi.
Hydroksyzyna
Hydroksyzyna jest lekiem przeciwhistaminowym o działaniu uspokajającym. Jest stosowana doraźnie w stanach lękowych, szczególnie gdy towarzyszą im trudności z zasypianiem. Zaletą jest brak potencjału uzależniającego.
W leczeniu zaburzeń lękowych zaleca się następujący schemat postępowania:
Skutecznym uzupełnieniem farmakoterapii i psychoterapii w leczeniu zaburzeń lękowych są różne formy treningów i technik relaksacyjnych.
Treningi redukcji stresu oparte na uważności (MBSR)
Trening redukcji stresu oparty na uważności, stworzony przez Jona Kabata-Zinna, to ośmiotygodniowy program, który pomaga zmniejszyć poziom odczuwanego stresu, niepokoju i lęku. Program skupia się na:
Badania pokazują, że regularna praktyka mindfulness może znacząco zmniejszyć objawy lękowe, poprawić nastrój i zwiększyć ogólne poczucie dobrostanu.
Terapia poznawcza oparta na uważności (MBCT)
MBCT łączy elementy treningu uważności z technikami terapii poznawczo-behawioralnej. Jest skuteczna w zapobieganiu nawrotom zaburzeń lękowych i depresyjnych oraz w zmniejszaniu ogólnego poziomu stresu. W ramach MBCT pacjenci uczą się:
Inne techniki relaksacyjne
Choć farmakoterapia i psychoterapia stanowią podstawę leczenia zaburzeń lękowych, wiele osób korzysta również z naturalnych metod wspomagających, takich jak zioła o działaniu uspokajającym. Należy jednak pamiętać, że również zioła mogą wchodzić w interakcje z lekami, dlatego zawsze warto skonsultować ich stosowanie z lekarzem.
Do ziół o udowodnionym działaniu przeciwlękowym należą:
Czas leczenia zaburzeń lękowych jest indywidualny i zależy od rodzaju i nasilenia objawów. Farmakoterapia powinna trwać co najmniej 9-12 miesięcy po ustąpieniu objawów, aby zminimalizować ryzyko nawrotu. W przypadku fobii społecznej leczenie powinno trwać minimum 12 miesięcy. Psychoterapia może trwać od kilku miesięcy do kilku lat, w zależności od złożoności problemu i postępów pacjenta.
Nie wszystkie leki stosowane w leczeniu zaburzeń lękowych powodują uzależnienie. Leki z grupy SSRI i SNRI, które są najczęściej stosowane jako leki pierwszego wyboru, nie prowadzą do uzależnienia. Natomiast benzodiazepiny mają potencjał uzależniający i dlatego powinny być stosowane krótkoterminowo (zazwyczaj nie dłużej niż 2-4 tygodnie).
Objawy uboczne zależą od rodzaju leku. W przypadku SSRI i SNRI mogą to być: bóle głowy, nudności, bezsenność, niepokój na początku leczenia, dysfunkcje seksualne. Większość z tych objawów ustępuje po kilku tygodniach stosowania leku. Benzodiazepiny mogą powodować senność, zaburzenia koordynacji, osłabienie pamięci i koncentracji oraz w przypadku długotrwałego stosowania – uzależnienie.
Tak, w niektórych przypadkach lekarz może zalecić łączenie różnych leków, aby zwiększyć skuteczność terapii. Najczęściej stosuje się kombinację leku przeciwdepresyjnego (SSRI lub SNRI) z krótkoterminowym podawaniem benzodiazepiny na początku leczenia. W przypadkach opornych na leczenie mogą być stosowane inne kombinacje leków, zawsze pod ścisłą kontrolą lekarza.
Warto skonsultować się z lekarzem, gdy:
Zaburzenia lękowe są często przewlekłe i mogą nawracać, jednak przy odpowiednim leczeniu można osiągnąć długotrwałą remisję lub znaczne zmniejszenie objawów. Wiele osób po zakończeniu leczenia prowadzi normalne, satysfakcjonujące życie bez istotnych objawów lękowych. Kluczowe jest wytrwanie w terapii i wdrożenie poznanych technik radzenia sobie z lękiem w codziennym życiu.
Nie, leki przeciwlękowe nie zmieniają osobowości. Ich celem jest zmniejszenie nadmiernych reakcji lękowych, które nie są częścią prawdziwej osobowości, a raczej objawem zaburzenia. Skuteczne leczenie pozwala wielu osobom odzyskać swoje prawdziwe „ja”, które było przytłumione przez nadmierny lęk.
Stosowanie leków psychotropowych w ciąży zawsze wymaga starannego rozważenia korzyści i ryzyka. Niektóre leki przeciwlękowe (np. wybrane SSRI) są uważane za względnie bezpieczne w ciąży, podczas gdy inne są przeciwwskazane. Decyzja o kontynuacji lub rozpoczęciu farmakoterapii w ciąży powinna być podjęta indywidualnie, po konsultacji z lekarzem psychiatrą i ginekologiem.
Normalny stres jest zazwyczaj proporcjonalny do sytuacji, która go wywołuje, i ustępuje po jej rozwiązaniu. Zaburzenie lękowe charakteryzuje się nadmiernym, długotrwałym lękiem, nieproporcjonalnym do sytuacji, który utrzymuje się nawet po ustąpieniu stresora i znacząco wpływa na codzienne funkcjonowanie. Jeśli lęk utrzymuje się przez dłuższy czas, powoduje unikanie pewnych sytuacji lub towarzyszy mu szereg objawów fizycznych, warto skonsultować się ze specjalistą.
Wpływ leków przeciwlękowych na zdolność prowadzenia pojazdów zależy od rodzaju leku. Benzodiazepiny mogą znacząco upośledzać zdolności psychomotoryczne i dlatego nie zaleca się prowadzenia pojazdów podczas ich stosowania. Leki z grupy SSRI i SNRI zwykle nie wpływają istotnie na zdolność prowadzenia pojazdów, choć na początku leczenia mogą powodować senność u niektórych osób. Zawsze należy zapoznać się z ulotką leku i skonsultować z lekarzem.
