Treftenin zawiera apiksaban, lek przeciwzakrzepowy, który blokuje czynnik Xa, zapobiegając powstawaniu zakrzepów krwi. Stosowany u dorosłych z migotaniem przedsionków i ryzykiem zakrzepów krwi, pomaga zapobiegać udarom mózgu i zatorowości systemowej. Treftenin jest również skuteczny w leczeniu zakrzepów krwi w żyłach kończyn dolnych i płuc oraz w zapobieganiu ich nawrotom.
Trombex to lek przeciwpłytkowy, który zawiera substancję czynną klopidogrel. Działa poprzez hamowanie procesu zlepiania się płytek krwi, co zmniejsza ryzyko tworzenia się zakrzepów krwi. Jest stosowany w profilaktyce przeciwzakrzepowej w objawowej miażdżycy u dorosłych pacjentów z zawałem mięśnia sercowego, udarem niedokrwiennym oraz rozpoznaną chorobą tętnic obwodowych. Lek jest dostępny na receptę.
Tuxanuva zawiera dabigatran eteksylan, który należy do grupy leków przeciwzakrzepowych. Jego mechanizm działania polega na blokowaniu substancji odpowiedzialnej za powstawanie zakrzepów krwi w organizmie. Lek znajduje zastosowanie w różnych wskazaniach, w tym w zapobieganiu powstawania zakrzepów krwi w żyłach po operacjach wszczepienia protezy stawu biodrowego lub kolanowego. U dorosłych pacjentów z migotaniem przedsionków niezwiązanym z wadą zastawkową oraz co najmniej jednym dodatkowym czynnikiem ryzyka, lek
Urokinase medac to lek, który zawiera substancję czynną – urokinazę. Jest to enzym, który rozpuszcza skrzepy krwi i jest stosowany w leczeniu i zapobieganiu zakrzepicy i zatorowości. Urokinase medac jest dostępny w postaci proszku do sporządzania roztworu do wstrzykiwań i infuzji. Lek jest dostępny na receptę. Wskazania do stosowania tego leku obejmują zatorowość płucną, zawał mięśnia sercowego, zakrzepicę żył głębokich, zator tętnic obwodowych i zakrzepicę naczyń siatkówki.
Lek Varodoax jest lekiem przeciwzakrzepowym, który zawiera substancję czynną rywaroksaban. Jest stosowany w profilaktyce zdarzeń zakrzepowych o podłożu miażdżycowym u dorosłych pacjentów, u których występuje choroba wieńcowa lub objawowa choroba tętnic obwodowych. Lek ten jest dostępny na receptę.
VESSEL DUE F to lek zawierający sulodeksyd, który działa przeciwzakrzepowo w naczyniach tętniczych i żylnych, normalizuje lepkość krwi oraz obniża poziom lipidów. Stosowany jest w leczeniu owrzodzeń żylnych podudzi jako uzupełnienie terapii miejscowej oraz w terapii przewlekłej obturacyjnej choroby tętnic kończyn dolnych o umiarkowanym nasileniu.
Vitacon to lek dostępny na receptę, który zawiera substancję czynną fitomenadion, znaną również jako witamina K1. Jest to kluczowy składnik niezbędny do powstawania czynników krzepnięcia krwi w organizmie. Lek jest stosowany w leczeniu hipoprotrombinemii spowodowanej przez doustne leki przeciwzakrzepowe (pochodne kumaryny, indanodionu) lub inne leki, takie jak antybiotyki, salicylany, sulfonamidy. Może być również stosowany w przypadku hipoprotrombinemii w przebiegu żółtaczki mechanicznej lub przetoki żółciowej.
VIXARGIO zawiera rywaroksaban, lek przeciwzakrzepowy stosowany u dorosłych w leczeniu zakrzepów krwi w żyłach nóg (zakrzepica żył głębokich) oraz naczyniach krwionośnych płuc (zatorowość płucna), a także w zapobieganiu ich ponownemu powstawaniu. Rywaroksaban działa poprzez blokowanie czynnika krzepnięcia krwi (czynnik Xa), co zmniejsza tendencję do tworzenia się zakrzepów.
Voziberin to lek przeciwzakrzepowy zawierający apiksaban, który działa poprzez blokowanie czynnika Xa w procesie krzepnięcia krwi. Stosowany jest u dorosłych w profilaktyce zakrzepicy po operacjach ortopedycznych, zapobieganiu zakrzepom u pacjentów z migotaniem przedsionków oraz w leczeniu istniejących zakrzepów żył głębokich i zatorowości płucnej. U dzieci od 28 dni do 18 lat lek wykorzystuje się wyłącznie w terapii i profilaktyce wtórnej zakrzepicy żylnej i zatorowości płucnej.
Warfin to lek przeciwzakrzepowy, który jest antagonistą witaminy K. Zawiera substancję czynną o nazwie warfaryna. Jest stosowany w profilaktyce i leczeniu zakrzepicy żył głębokich oraz zatorowości płucnej. Warfin jest również stosowany do wtórnego zapobiegania zawałowi serca oraz zapobiegania powikłaniom zakrzepowo-zatorowym, takim jak udar czy zator w krążeniu obwodowym, po zawale serca lub w przypadku migotania przedsionków, patologii zastawek serca i po protezowaniu zastawek serca. Lek jest dostępny na receptę.
Wasedoc to lek przeciwzakrzepowy, który zawiera substancję czynną dabigatran eteksylan. Działa poprzez blokowanie substancji w organizmie odpowiedzialnej za powstawanie zakrzepów krwi. Jest stosowany u dorosłych w celu zapobiegania powstawania zakrzepów krwi w mózgu (udar) i innych naczyniach krwionośnych, jeśli występuje forma nieregularnego rytmu serca zwana migotaniem przedsionków niezwiązanym z wadą zastawkową oraz co najmniej jeden dodatkowy czynnik ryzyka. Lek jest również stosowany do leczenia zakrzepów krwi w żyłach nóg i płuc oraz zapobiegania powtórnemu powstawaniu zakrzepów krwi w żyłach nóg i płuc. Lek ten jest dostępny na receptę.
XABOPLAX to lek na receptę, który zawiera substancję czynną rywaroksaban. Należy on do grupy leków przeciwzakrzepowych. Działa poprzez blokowanie czynnika krzepnięcia krwi (czynnik Xa), co zmniejsza tendencję do tworzenia się zakrzepów krwi. Stosuje się go u osób dorosłych w celu leczenia zakrzepów krwi w żyłach w nogach (zakrzepica żył głębokich) oraz w naczyniach krwionośnych płuc (zatorowość płucna), a także w celu zapobiegania ponownemu powstawaniu zakrzepów krwi w żyłach w nogach i (lub) płucach.
Xarelto to lek przeciwzakrzepowy, którego substancją czynną jest rywaroksaban. Działa poprzez selektywne i odwracalne hamowanie aktywności czynnika Xa, który jest kluczowym enzymem biorącym udział w procesie krzepnięcia krwi. Lek stosowany jest w celu zapobiegania i leczenia różnych stanów związanych z zakrzepicą i zatorowością, takich jak udary, zakrzepowe zapalenie żył głębokich (ZŻG) oraz zatorowość płucna (ZP). Jest dostępny na receptę.
Xerdoxo to lek przeciwzakrzepowy zawierający substancję czynną rywaroksaban. Jego działanie polega na blokowaniu czynnika krzepnięcia krwi (czynnik Xa), co zmniejsza tendencję do tworzenia się zakrzepów krwi. Lek jest stosowany u osób dorosłych, aby zapobiec powstawaniu zakrzepów krwi w żyłach, po operacjach wszczepienia protezy stawu biodrowego lub kolanowego, a także do leczenia zakrzepów krwi w żyłach nóg oraz naczyniach krwionośnych płuc. Xerdoxo jest dostępny na receptę.
Lek Xiltess zawiera substancję czynną rywaroksaban i należy do grupy leków przeciwzakrzepowych. Jego działanie polega na blokowaniu czynnika krzepnięcia krwi (czynnik Xa), co zmniejsza tendencję do tworzenia się zakrzepów krwi. Lek jest stosowany w profilaktyce zdarzeń zakrzepowych o podłożu miażdżycowym u dorosłych pacjentów, u których występuje choroba wieńcowa lub objawowa choroba tętnic obwodowych. Lek Xiltess jest dostępny na receptę.
Zali to lek przeciwzakrzepowy. Jego działanie polega na bezpośrednim hamowaniu trombiny, co zapobiega powstawaniu zakrzepów. Jest stosowany w celu zapobiegania powikłaniom zakrzepowo-zatorowym u pacjentów po operacji wymiany stawu kolanowego lub biodrowego, a także u osób z migotaniem przedsionków i innymi czynnikami zwiększającymi ryzyko tworzenia zakrzepów. Lek jest dostępny na receptę.
Zelinared to lek przeciwzakrzepowy zawierający apiksaban, który blokuje czynnik Xa, kluczowy w procesie krzepnięcia krwi. Stosowany zarówno u dorosłych, jak i dzieci od 28. dnia życia, pomaga zapobiegać zakrzepom po operacjach, w migotaniu przedsionków oraz w leczeniu i profilaktyce zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej. Zapewnia skuteczną ochronę przed poważnymi powikłaniami zakrzepowymi i wspiera zdrowie układu krążenia.
Zibor to lek przeciwzakrzepowy dostępny w postaci zastrzyków. Zawiera bemiparynę, substancję przeciwzakrzepową. Stosowany jest w zapobieganiu chorobie zakrzepowo-zatorowej u pacjentów po operacjach chirurgicznych oraz w zapobieganiu wykrzepiania w przypadku hemodializy. Jest dostępny na receptę.
Zyllt to lek przeciwpłytkowy, który zawiera substancję czynną – klopidogrel. Jest dostępny na receptę. Klopidogrel jest prolekiem, a jeden z jego aktywnych metabolitów hamuje agregację płytek krwi. Lek jest stosowany w profilaktyce powikłań zakrzepowych w miażdżycy: u dorosłych pacjentów z zawałem mięśnia sercowego, z udarem niedokrwiennym oraz z rozpoznaną chorobą tętnic obwodowych. Zyllt jest również stosowany u dorosłych pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym bez uniesienia odcinka ST, w tym pacjentów, którym wszczepia się stent w czasie zabiegu przezskórnej angioplastyki wieńcowej, w skojarzeniu z kwasem acetylosalicylowym lub z ostrym zawałem mięśnia sercowego z uniesieniem odcinka ST.
Leki przeciwzakrzepowe, określane również jako antykoagulanty, stanowią fundamentalną grupę preparatów medycznych stosowanych w profilaktyce i leczeniu schorzeń związanych z nadmierną krzepliwością krwi. Według najnowszych danych epidemiologicznych, choroby sercowo-naczyniowe, w tym zdarzenia zakrzepowo-zatorowe, pozostają główną przyczyną zgonów na świecie. Odpowiednio dobrana terapia przeciwzakrzepowa może znacząco zmniejszyć ryzyko takich powikłań, jak zawał serca, udar mózgu czy zatorowość płucna, ratując życie pacjentów i poprawiając jego jakość. Poniższy artykuł szczegółowo omawia mechanizmy działania, rodzaje dostępnych leków przeciwzakrzepowych, wskazania do ich stosowania oraz zasady bezpiecznej terapii.
Leki przeciwzakrzepowe to preparaty farmaceutyczne, których głównym zadaniem jest hamowanie procesu tworzenia się zakrzepów krwi. Zakrzep, czyli czop powstający w naczyniu krwionośnym z zakrzepniętej krwi lub zlepionych płytek krwi, może prowadzić do groźnych dla życia powikłań.
Proces krzepnięcia krwi jest skomplikowanym, kaskadowym mechanizmem, w którym uczestniczy wiele czynników krzepnięcia, płytki krwi, jony oraz liczne receptory znajdujące się na powierzchni komórek. W normalnych warunkach jest to proces niezbędny do zatrzymania krwawienia po uszkodzeniu naczynia krwionośnego. Jednak w niektórych sytuacjach proces ten może zachodzić nieprawidłowo, prowadząc do formowania się zakrzepów w nieuszkodzonych naczyniach.
Zakrzepy powstają najczęściej w wyniku:
Działanie leków przeciwzakrzepowych może opierać się na różnych mechanizmach:
Leki przeciwzakrzepowe zalecane są przede wszystkim osobom z:
Terapia przeciwzakrzepowa wskazana jest również w przypadku:
Kwas acetylosalicylowy (ASA) w małych dawkach (75-150 mg) działa przeciwzakrzepowo poprzez hamowanie agregacji płytek krwi. Jest powszechnie stosowany w prewencji pierwotnej i wtórnej chorób sercowo-naczyniowych. Występuje w preparatach takich jak Acard, Polocard czy Aspirin Cardio.
Należy pamiętać, że nawet w małych dawkach kwas acetylosalicylowy może powodować:
Dobesylan wapnia stosowany jest głównie w leczeniu przewlekłej niewydolności żylnej i żylaków odbytu. Działanie przeciwzakrzepowe wiąże się z:
Podczas stosowania mogą występować działania niepożądane:
Heparyna w postaci żeli, maści i kremów do stosowania miejscowego pomaga w:
Te pochodne kumaryny hamują wątrobową produkcję czynników krzepnięcia zależnych od witaminy K (czynniki II, VII, IX i X). Są jednymi z pierwszych doustnych leków przeciwzakrzepowych, stosowanych od ponad 70 lat.
Charakteryzują się:
Wskazania obejmują:
Na skuteczność działania mają wpływ:
Ta nowsza grupa leków, określana jako nowe doustne antykoagulanty (NOAC), działa poprzez wybiórcze hamowanie czynnika krzepnięcia Xa. Rywaroksaban (Xarelto), apiksaban (Eliquis) i edoksaban (Lixiana) są reprezentantami tej grupy.
Ich zalety to:
Wskazania obejmują:
Bezwzględne przeciwwskazania:
Dabigatran (Pradaxa) działa poprzez bezpośrednie hamowanie trombiny (czynnika IIa), co wpływa również na agregację płytek krwi. Ma podobne wskazania i przeciwwskazania jak inhibitory czynnika Xa.
Blokują receptor płytkowy P2Y12 i uniemożliwiają wiązanie ADP, co hamuje agregację płytek krwi. Klopidogrel jest prolekiem, którego metabolizm może różnić się osobniczo.
Nowsze leki z tej grupy to tikagrelor i prasugrel, które charakteryzują się szybszym i bardziej przewidywalnym działaniem.
Wskazania obejmują:
Heparyna niefrakcjonowana była jednym z pierwszych leków przeciwzakrzepowych stosowanych w medycynie. Działa poprzez zwiększenie aktywności antytrombiny, która hamuje działanie czynników krzepnięcia, głównie Xa i IIa.
Heparyny drobnocząsteczkowe (enoksaparyna, nadroparyna, dalteparyna) mają podobny mechanizm działania, ale wykazują większą aktywność wobec czynnika Xa niż wobec trombiny. Stosowane są w iniekcjach podskórnych, najczęściej raz lub dwa razy na dobę.
Głównym ryzykiem związanym ze stosowaniem leków przeciwzakrzepowych są krwawienia:
Inne działania niepożądane mogą obejmować:
Szczególną ostrożność należy zachować przy jednoczesnym stosowaniu:
Większość doustnych leków przeciwzakrzepowych jest przeciwwskazana w ciąży:
U osób w podeszłym wieku należy:
Choroby serca i układu krwionośnego, w tym choroby zakrzepowo-zatorowe, pozostają główną przyczyną zgonów na świecie. Odpowiednio dobrana terapia przeciwzakrzepowa znacząco zmniejsza ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych i poprawia jakość życia pacjentów.
Szeroki wybór leków umożliwia indywidualne dopasowanie terapii do potrzeb i stanu zdrowia każdego pacjenta. Kluczem do sukcesu leczenia jest ścisła współpraca z lekarzem, regularne kontrole oraz przestrzeganie zaleceń dotyczących dawkowania i stylu życia.
Nie, nigdy nie należy samodzielnie przerywać terapii przeciwzakrzepowej. Nagłe odstawienie leku może prowadzić do tzw. efektu z odbicia i zwiększać ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych. Decyzję o zakończeniu lub modyfikacji leczenia zawsze podejmuje lekarz.
Czas trwania terapii przeciwzakrzepowej zależy od wskazania i indywidualnej sytuacji pacjenta. W przypadku migotania przedsionków czy sztucznych zastawek serca leczenie jest zazwyczaj dożywotnie. Przy zakrzepicy żył głębokich terapia trwa zwykle 3-6 miesięcy, ale może być przedłużona przy nawrotach lub dodatkowych czynnikach ryzyka.
Pacjenci stosujący leki przeciwzakrzepowe powinni unikać sportów kontaktowych oraz aktywności z wysokim ryzykiem urazów. Zalecane są natomiast sporty o niskim ryzyku urazów, takie jak pływanie, spacery czy jazda na rowerze stacjonarnym. Przed rozpoczęciem aktywności fizycznej warto skonsultować się z lekarzem.
W przypadku niewielkiego krwawienia (np. z nosa) należy zastosować standardowe metody tamowania krwi oraz skontaktować się z lekarzem. Przy poważniejszych krwawieniach (krwawienie z przewodu pokarmowego, krwiomocz, krwioplucie) konieczna jest natychmiastowa pomoc medyczna. Zawsze należy poinformować personel medyczny o stosowaniu leków przeciwzakrzepowych.
Wiele leków dostępnych bez recepty może wchodzić w interakcje z antykoagulantami. Szczególną ostrożność należy zachować przy stosowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. ibuprofen, naproksen), które mogą zwiększać ryzyko krwawień. Bezpiecznym lekiem przeciwbólowym w trakcie terapii przeciwzakrzepowej jest paracetamol, jednak przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Tak, przedawkowanie leków przeciwzakrzepowych jest możliwe i może prowadzić do poważnych krwawień. Objawami przedawkowania mogą być: siniaki pojawiające się bez przyczyny, przedłużone krwawienie po skaleczeniu, krwawienie z dziąseł, czarny stolec, krwiomocz. W przypadku podejrzenia przedawkowania należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Podczas długich podróży, szczególnie lotniczych, pacjenci stosujący leki przeciwzakrzepowe powinni:
W przypadku antagonistów witaminy K (warfaryna, acenokumarol) dieta ma znaczący wpływ na działanie leków. Produkty bogate w witaminę K (zielone warzywa liściaste, awokado, oliwa z oliwek) mogą osłabiać działanie tych leków. Ważne jest utrzymywanie stałej ilości spożywanych produktów bogatych w witaminę K, a nie całkowite ich wyeliminowanie z diety. Nowe doustne antykoagulanty (NOAC) mają mniejszą zależność od diety.
Większość szczepień, w tym szczepienie przeciw grypie, można bezpiecznie wykonać podczas terapii przeciwzakrzepowej. Zaleca się jednak stosowanie cieńszych igieł i przedłużony ucisk miejsca wkłucia po szczepieniu. Szczepienia domięśniowe mogą wymagać specjalnego podejścia – warto skonsultować się z lekarzem przed ich wykonaniem.
