Exacyl

Exacyl to preparat przeciwkrwotoczny zawierający kwas traneksamowy jako substancję czynną. Lek należy do grupy leków przeciwfibrynolitycznych, które hamują proces rozpuszczania skrzepów krwi. Mechanizm działania Exacyl polega na blokowaniu aktywacji fibrynolitycznej plazminy, co skutecznie zapobiega nadmiernemu krwawieniu z różnych przyczyn.

Główne wskazania do stosowania Exacyl obejmują szeroki zakres stanów krwotocznych. Preparat znajduje zastosowanie w leczeniu obfitych miesiączek u kobiet, krwawień z przewodu pokarmowego oraz zaburzeń krwotocznych układu moczowego występujących po operacjach gruczołu krokowego lub innych zabiegach chirurgicznych w obrębie układu moczowego. Lek wykorzystuje się również w chirurgii otolaryngologicznej, w tym podczas zabiegów dotyczących ucha, nosa i gardła, zabiegów chirurgicznych serca, jamy brzusznej oraz ginekologicznych. Exacyl ma także zastosowanie w leczeniu krwawień następujących po zastosowaniu leków trombolitycznych rozpuszczających zakrzepy krwi.

Preparat dostępny jest w trzech różnych postaciach farmaceutycznych, co umożliwia dopasowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta i rodzaju schorzenia. Roztwór do wstrzykiwań stosowany jest w ostrych stanach krwotocznych wymagających szybkiej interwencji medycznej, podczas gdy postaci doustne (roztwór i tabletki) przeznaczone są do długotrwałego leczenia ambulatoryjnego różnych rodzajów krwawień.

Jaki jest skład Exacyl, jakie substancje zawiera?

Substancją czynną we wszystkich postaciach Exacyl jest kwas traneksamowy (Acidum tranexamicum). Zawartość substancji czynnej różni się w zależności od postaci farmaceutycznej:

• Roztwór do wstrzykiwań 100 mg/ml – każdy ml zawiera 100 mg kwasu traneksamowego
• Roztwór doustny 1 g/10 ml – każda ampułka 10 ml zawiera 1 g kwasu traneksamowego (100 mg/ml)
• Tabletki powlekane 500 mg – każda tabletka zawiera 500 mg kwasu traneksamowego

Składniki pomocnicze różnią się w zależności od postaci farmaceutycznej. Roztwór do wstrzykiwań zawiera kwas solny stężony do ustalenia pH oraz wodę oczyszczoną. Roztwór doustny dodatkowo zawiera zapach wiśniowy oraz stężony roztwór wodorotlenku sodu do ustalenia pH. Tabletki powlekane oprócz kwasu traneksamowego zawierają skrobię pszeniczną, stearynian magnezu oraz sacharozę, a otoczka składa się z żywicy akrylowej i wosku Carnauba.

Jak dawkować Exacyl?

Dawkowanie Exacyl jest zawsze ustalane indywidualnie przez lekarza i zależy od postaci farmaceutycznej, wieku pacjenta oraz rodzaju schorzenia. Kluczowe jest przestrzeganie zaleceń lekarza dotyczących dawki i czasu stosowania preparatu.

Roztwór do wstrzykiwań dożylnych podawany jest wyłącznie przez personel medyczny w postaci powolnego wstrzyknięcia dożylnego. Lekarz określa odpowiednią dawkę oraz czas trwania leczenia na podstawie stanu klinicznego pacjenta. U dzieci od 1. roku życia dawka obliczana jest na podstawie masy ciała dziecka.

Dawkowanie postaci doustnych (roztwór i tabletki) przebiega według następującego schematu:

• Dorośli: 2-4 g na dobę w 2-3 dawkach podzielonych (odpowiednio 2-4 ampułki roztworu doustnego lub 4-8 tabletek na dobę)
• Dzieci: 20 mg/kg masy ciała na dobę

Specjalne uwagi dotyczące dawkowania: U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek konieczne jest zmniejszenie dawki zgodnie ze stężeniem kreatyniny w surowicy krwi. Przy stężeniu kreatyniny 120-250 μmol/l zaleca się 10 mg/kg masy ciała dożylnie 2 razy na dobę, przy 250-500 μmol/l – 10 mg/kg raz na dobę, a przy stężeniu powyżej 500 μmol/l – 5 mg/kg raz na dobę. U pacjentów w podeszłym wieku zmniejszenie dawkowania nie jest konieczne, chyba że współistnieją zaburzenia czynności nerek.

Co zrobić w przypadku przedawkowania Exacyl?

Przedawkowanie Exacyl może prowadzić do wystąpienia różnych objawów niepożądanych wymagających natychmiastowej interwencji medycznej. Najczęstsze objawy przedawkowania obejmują zawroty głowy pochodzenia ośrodkowego, intensywny ból głowy oraz przemijające obniżenie ciśnienia tętniczego krwi.

Szczególnie niebezpiecznym objawem przedawkowania są drgawki, które mają tendencję do występowania z większą częstością wraz ze zwiększeniem dawki leku. Drgawki stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta, dlatego wymagają natychmiastowej pomocy medycznej.

Postępowanie w przypadku przedawkowania: Należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, pielęgniarką lub najbliższym oddziałem pomocy doraźnej. Nie wolno wywoływać wymiotów ani podawać żadnych dodatkowych leków bez konsultacji z personelem medycznym. Ważne jest przekazanie informacji o ilości przyjętego leku oraz czasie przedawkowania.

Co mogę jeść i pić podczas stosowania Exacyl – czy mogę spożywać alkohol?

Postaci doustne Exacyl (roztwór i tabletki) można przyjmować niezależnie od posiłków, co zwiększa wygodę stosowania preparatu. Nie ma konieczności dostosowywania pór posiłków do czasu przyjmowania leku.

Zawartość alkoholu w preparacie: Roztwór doustny Exacyl zawiera maksymalnie 4,9 mg alkoholu (etanolu) w każdym ml, co odpowiada 0,62% objętości. Ilość alkoholu w maksymalnej pojedynczej dawce (20 ml) jest równoważna mniej niż 3 ml piwa lub 1 ml wina. Ta niewielka ilość alkoholu nie powoduje zauważalnych skutków u większości pacjentów.

Spożywanie alkoholu podczas leczenia: W ulotce nie ma bezpośrednich przeciwwskazań do spożywania alkoholu podczas stosowania Exacyl. Jednak należy pamiętać, że alkohol może nasilać niektóre działania niepożądane leku, takie jak zawroty głowy czy złe samopoczucie. Zaleca się ostrożność i umiarkowanie w spożywaniu napojów alkoholowych podczas terapii.

Czy można stosować Exacyl w okresie ciąży i karmienia piersią?

Stosowanie w ciąży: Należy unikać stosowania Exacyl u kobiet w ciąży. Przed zastosowaniem leku kobieta w ciąży lub planująca ciążę powinna koniecznie poradzić się lekarza lub farmaceuty. Lekarz oceni stosunek korzyści do ryzyka i zadecyduje o ewentualnym zastosowaniu preparatu tylko w przypadkach, gdy potencjalne korzyści przeważają nad możliwym ryzykiem dla matki i płodu.

Karmienie piersią: Kwas traneksamowy przenika do mleka kobiet karmiących piersią. Z tego względu nie zaleca się karmienia piersią podczas stosowania Exacyl. Kobieta karmiąca powinna przerwać karmienie na czas leczenia lub, w porozumieniu z lekarzem, rozważyć alternatywne metody leczenia.

Wpływ na płodność: W dostępnych danych nie ma informacji wskazujących na negatywny wpływ kwasu traneksamowego na płodność u kobiet lub mężczyzn. Jednak każda kobieta w wieku rozrodczym powinna poinformować lekarza o planach prokreacyjnych przed rozpoczęciem terapii.

Jakie są skutki uboczne Exacyl?

Jak każdy lek, Exacyl może powodować działania niepożądane, chociaż nie występują one u każdego pacjenta. Większość działań niepożądanych ma łagodny przebieg i ustępuje samoistnie lub po zmniejszeniu dawki leku.

Często występujące działania niepożądane (mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 pacjentów):

• Nudności, wymioty, biegunka

Niezbyt często występujące działania niepożądane (mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 100 pacjentów):

• Wysypka skórna
• Skórne reakcje alergiczne

Działania niepożądane o częstości nieznanej (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych):

• Reakcje nadwrażliwości, w tym anafilaksja (silna i nagła reakcja alergiczna) – wymagają natychmiastowej pomocy medycznej
• Drgawki – szczególnie u pacjentów z czynnikami ryzyka lub drgawkami w wywiadzie
• Zaburzenia widzenia, w tym zaburzenia widzenia barw
• Złe samopoczucie z niedociśnieniem tętniczym – zwykle po zbyt szybkim wstrzyknięciu dożylnym
• Zakrzepy krwi w różnych częściach ciała (żyły lub tętnice)
• Wysypka polekowa o stałym umiejscowieniu
• Nagle pojawiające się zaburzenia czynności nerek

Natychmiastowej pomocy lekarskiej wymagają objawy takie jak: nietypowy ból w nogach, osłabienie siły mięśniowej kończyn, ból w klatce piersiowej, nieregularny puls, nagłe skrócenie oddechu, utrata przytomności, dezorientacja, ostry ból głowy, zawroty głowy, zaburzenia widzenia, spowolnienie mowy lub utrata mowy.

Czy mogę łączyć Exacyl z innymi lekami?

Przed rozpoczęciem stosowania Exacyl należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, w tym preparatach wydawanych bez recepty, suplementach diety oraz lekach ziołowych. Niektóre kombinacje leków mogą wymagać szczególnej ostrożności lub modyfikacji dawkowania.

Leki wymagające szczególnej uwagi:

• Inne leki przeciwfibrynolityczne – ułatwiające krzepnięcie krwi; leczenie powinno odbywać się pod ścisłym nadzorem lekarza
• Leki trombolityczne – zapobiegające krzepnięciu krwi; mogą występować interakcje wymagające dostosowania dawek
• Doustne środki antykoncepcyjne – istnieje zwiększone ryzyko zakrzepicy przy jednoczesnym stosowaniu

Dodatkowe leki wymagające uwagi:

• Etamsylat (lek hamujący krwawienie) – może wzmacniać działanie przeciwkrwotoczne
• Witamina K1 i metylosiarczan tiemonium (lek przeciwskurczowy) – mogą wpływać na mechanizm krzepnięcia krwi

Monitorowanie podczas jednoczesnego stosowania: Lekarz może zalecić częstsze kontrole parametrów krzepnięcia krwi oraz obserwację pod kątem objawów zakrzepowo-zatorowych podczas jednoczesnego stosowania Exacyl z wyżej wymienionymi lekami. Nigdy nie należy samodzielnie przerywać ani zmieniać dawkowania bez konsultacji z lekarzem.

Aktualna ulotka leku Exacyl

Aktualna charakterystyka produktu leczniczego (ChPL)