Enterol 250 to lek probiotyczny dostępny bez recepty, który zawiera w swoim składzie drożdże Saccharomyces boulardii. Lek ten przywraca równowagę mikroflory jelitowej i jest stosowany w zapobieganiu i leczeniu biegunek różnego pochodzenia, w tym biegunek związanych ze stosowaniem antybiotyków. Może być stosowany u dzieci powyżej 1 miesiąca życia, młodzieży oraz dorosłych. Enterol 250 dostępny jest w postaci kapsułek oraz proszku do sporządzania zawiesiny doustnej.
Gastrolit to lek w postaci proszku do sporządzania roztworu do doustnego nawadniania, zawierający zestaw elektrolitów i glukozę. Jest stosowany do zapobiegania i leczenia odwodnienia niewielkiego stopnia, szczególnie w przebiegu biegunek u niemowląt, dzieci oraz dorosłych. Gastrolit jest dostępny bez recepty.
Hidrasec to lek przeciwbiegunkowy, którego substancją czynną jest racekadotryl. Jest stosowany w leczeniu objawów ostrej biegunki u dzieci powyżej 3. miesiąca życia. Lek ten powinien być przyjmowany równocześnie z dużą ilością płynów i dietą wspomagającą, gdy nie są one same wystarczające do kontroli biegunek i gdy biegunka nie może być leczona przyczynowo. Hidrasec jest dostępny na receptę.
Lacidofil to lek dostępny bez recepty, który zawiera bakterie kwasu mlekowego: Lactobacillus rhamnosus i Lactobacillus helveticus. Jego głównym działaniem jest przywracanie naturalnej flory bakteryjnej przewodu pokarmowego, gdy doszło do jej zniszczenia lub zahamowania rozwoju przez inne bakterie. Wskazaniami do stosowania Lacidofilu są: zapobieganie zaburzeniom mikroflory przewodu pokarmowego w trakcie i po antybiotykoterapii, zapobieganie biegunce podróżnych, leczenie wspomagające w trakcie i po antybiotykoterapii oraz nawracające rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy.
Lakcid to lek dostępny bez recepty, który zawiera szczepy bakterii Lactobacillus rhamnosus. Szczepy te są odporne na kwaśne pH żołądka oraz na działanie soli kwasów żółciowych, dzięki czemu mogą kolonizować skład mikroflory jelit, szczególnie jeśli była ona wyjałowiona antybiotykoterapią. Lek jest wskazany do stosowania w leczeniu poantybiotykowego zapalenia jelit, w szczególności wspomagająco w rzekomobłoniastym zapaleniu okrężnicy, a także w celu zapobiegania biegunce podróżnych.
Lakcid GASTROMED to innowacyjny proszek, który po rozpuszczeniu w wodzie tworzy zawiesinę do stosowania doustnego. Preparat zawiera szczepy bakterii Lactobacillus rhamnosus, które mają zdolność do kolonizowania błony śluzowej jelit i przywracania równowagi mikroflory przewodu pokarmowego. Jest to idealny wybór w przypadku biegunki wirusowej u dzieci, zaburzeń czynnościowych jelit spowodowanych brakiem prawidłowej flory bakteryjnej, a także w celu zapobiegania biegunce podróżnych. Preparat ten może również pomóc w przypadku zaburzeń jelitowych wywołanych kuracją antybiotykową. Produkt dostępny jest bez recepty.
Nifuroksazyd Hasco to lek przeciwbakteryjny, który jest stosowany w leczeniu ostrej lub przewlekłej biegunki bakteryjnej. Działa na większość bakterii wywołujących zakażenia jelitowe, nie niszczy naturalnej flory bakteryjnej w jelitach i nie zaburza równowagi mikroflory przewodu pokarmowego. Lek jest dostępny bez recepty.
Racedryl to lek stosowany w uzupełniającym leczeniu objawowym ostrej biegunki u niemowląt (powyżej 3. miesiąca życia) i u dzieci. Lek działa wyłącznie w obrębie jelit, zmniejszając nadmierne wydzielanie wody i elektrolitów przez jelita. Jest dostępny na receptę.
Racekadotryl to lek przeciwbiegunkowy, który jest prolekiem ulegającym w organizmie przekształceniu do tiorfanu, będącego inhibitorem enkefalinazy jelitowej. Lek ten jest stosowany w leczeniu objawowym ostrej biegunki u dzieci i niemowląt powyżej 3. miesiąca życia, z równoczesnym stosowaniem nawodnienia doustnego i standardowego postępowania podtrzymującego. Racekadotryl jest dostępny na receptę.
Recenum Baby to lek stosowany w doraźnym leczeniu objawów ostrej biegunki u dzieci powyżej 6. roku życia. Lek ten powinien być przyjmowany równocześnie z dużą ilością płynów i dietą wspomagającą, gdy nie są one same wystarczające do kontroli biegunek i gdy biegunka nie może być leczona przyczynowo. Recenum Baby jest dostępny bez recepty.
Recenum Junior to lek stosowany w doraźnym leczeniu objawów ostrej biegunki u dzieci powyżej 6. roku życia. Działa poprzez zmniejszenie nadmiernego wydzielania wody i elektrolitów przez jelita, wywołane toksynami cholery lub stanem zapalnym. Lek powinien być przyjmowany równocześnie z dużą ilością płynów i dietą wspomagającą, gdy nie są one same wystarczające do kontroli biegunek i gdy biegunka nie może być leczona przyczynowo. Racekadotryl może być stosowany jako leczenie wspomagające, gdy możliwe jest stosowanie leczenia przyczynowego.
Smecta to lek dostępny bez recepty, którego substancją czynną jest diosmektyt, naturalna glinka. Lek ten ma silne właściwości powlekające błonę śluzową przewodu pokarmowego, co wzmacnia barierę ochronną przed patogenami i czynnikami drażniącymi. Stosowany jest w leczeniu ostrej biegunki u dzieci powyżej 2. roku życia oraz u dorosłych, a także w leczeniu objawowym przewlekłej biegunki czynnościowej u dorosłych.
Stoperan Junior to przeciwbiegunkowy lek zawierający chlorowodorek loperamidu, który łagodzi wzmożoną perystaltykę jelit, przeciwdziałając biegunkom. Stosowany u dorosłych oraz dzieci od 6 roku życia, przynosi ulgę w przypadkach ostrych i przewlekłych biegunek, działając objawowo bez leczenia przyczyny. W większości przypadków, biegunka ustępuje w ciągu kilku godzin po przyjęciu leku.
Zyfurax Baby to lek zawierający nifuroksazyd, substancję o właściwościach bakteriobójczych. Działa ona na ziarniaki Gram-dodatnie i Gram-ujemne. Zyfurax Baby stosowany jest w leczeniu ostrej lub przewlekłej biegunki w przebiegu zakażeń bakteryjnych przewodu pokarmowego. Lek ten jest dostępny na receptę.
Zyfurax Junior to lek w postaci tabletek, który zawiera substancję czynną nifuroksazyd. Substancja ta ma właściwości bakteriobójcze i działa na ziarniaki Gram-dodatnie i Gram-ujemne. Lek jest stosowany w leczeniu zakażeń bakteryjnych przewodu pokarmowego, takich jak ostre lub przewlekłe biegunki. Zyfurax Junior jest dostępny bez recepty.
Biegunka u dziecka to nie tylko uciążliwy objaw, ale potencjalnie poważny stan zdrowotny, który może prowadzić do niebezpiecznego odwodnienia organizmu. Jest to częsta dolegliwość wieku dziecięcego, która wymaga szybkiej i właściwej reakcji rodziców. Choć większość przypadków biegunki u dzieci ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni, prawidłowe postępowanie jest kluczowe dla zapobiegania powikłaniom, szczególnie u najmłodszych pacjentów. Dzięki odpowiedniemu nawadnianiu, wspomagającym preparatom i właściwej diecie, możliwe jest skuteczne łagodzenie objawów i skrócenie czasu trwania choroby.
Biegunkę u dziecka rozpoznajemy, gdy występuje zwiększona liczba wypróżnień w ciągu doby oraz zmiana konsystencji stolca na luźniejszą, wodnistą lub półpłynną. U starszych dzieci przyjmuje się, że o biegunce mówimy, gdy liczba wypróżnień przekracza 3 razy dziennie. W przypadku niemowląt sprawa jest bardziej złożona, ponieważ częste i luźniejsze stolce są dla nich fizjologiczne, szczególnie u dzieci karmionych piersią, które mogą oddawać nawet do 10 stolców na dobę.
Charakterystyczne cechy biegunki u dziecka to:
Warto pamiętać, że u niemowląt karmionych piersią niewielka ilość śluzu w stolcu jest zjawiskiem normalnym i nie świadczy o chorobie.
Biegunkę u dzieci można podzielić ze względu na czas trwania na:
Najpoważniejszym powikłaniem biegunki u dzieci, szczególnie u niemowląt i małych dzieci, jest odwodnienie. Dzieci odwadniają się znacznie szybciej niż dorośli ze względu na większą powierzchnię ciała w stosunku do masy oraz szybszy metabolizm. Ryzyko odwodnienia zwiększa się, gdy biegunce towarzyszą wymioty i gorączka.
Objawy odwodnienia u dziecka obejmują:
W ciężkich przypadkach odwodnienia mogą wystąpić zaburzenia świadomości, drgawki, a nawet niewydolność krążenia. Stopień odwodnienia klasyfikuje się jako lekki, umiarkowany lub ciężki, w zależności od utraty masy ciała i nasilenia objawów klinicznych.
Podstawowym celem w leczeniu biegunki u dzieci jest zapobieganie odwodnieniu i uzupełnianie utraconych płynów oraz elektrolitów. W większości przypadków biegunka może być leczona w domu, przy zachowaniu odpowiednich zasad postępowania.
Najważniejszym elementem leczenia biegunki u dzieci jest właściwe nawadnianie. Zaleca się stosowanie doustnych płynów nawadniających (DPN), które zawierają odpowiednio zbilansowane elektrolity i glukozę. Należy je podawać:
Zalecane ilości DPN po każdym biegunkowym stolcu:
W przypadku wymiotów płyny należy podawać bardzo małymi porcjami, nawet co 2-3 minuty (np. 1-2 łyżeczki), aby nie nasilać odruchu wymiotnego.
Według najnowszych zaleceń nie należy drastycznie zmieniać diety dziecka w trakcie biegunki ani wprowadzać okresów głodówki. Po wstępnej fazie nawadniania (4-6 godzin) należy kontynuować normalne karmienie:
Dzieci z biegunką lepiej tolerują mniejsze porcje podawane częściej (nawet do 7 razy dziennie) niż duże porcje podawane rzadko.
Oprócz nawadniania i właściwego żywienia, w leczeniu biegunki u dzieci mogą być pomocne:
Niektóre szczepy bakterii probiotycznych mają udowodnioną skuteczność w skracaniu czasu trwania biegunki. Najlepiej przebadane to:
Probiotyki te należy stosować przez cały okres trwania biegunki i kilka dni po jej ustąpieniu. Dostępne są w postaci kropli, proszków, saszetek lub kapsułek.
Działa ochronnie na błonę śluzową jelit, wiąże toksyny oraz patogeny i wspomaga odbudowę naturalnej bariery jelitowej. Może być stosowany u dzieci powyżej 2. roku życia w postaci proszku do sporządzania zawiesiny, po każdym luźnym stolcu.
Preparaty zawierające taniny (np. białczan taniny, wyciągi z borówki czernicy) działają ściągająco na błonę śluzową jelit i mogą być stosowane u dzieci starszych, powyżej 4. roku życia.
Jest inhibitorem enkefalinazy jelitowej, zmniejsza wydzielanie wody do światła jelita bez wpływu na perystaltykę. Może być stosowany u dzieci od 3. miesiąca życia.
Nie zaleca się stosowania bez konsultacji z lekarzem:
Oprócz leków i preparatów dostępnych w aptece, w łagodzeniu objawów biegunki mogą pomóc naturalne metody:
Choć większość przypadków biegunki można skutecznie leczyć w domu, w niektórych sytuacjach konieczna jest konsultacja lekarska. Należy zgłosić się do lekarza, gdy:
Natychmiastowa pomoc lekarska (SOR) jest konieczna w przypadku:
Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia biegunki u dziecka, warto:
Według aktualnych zaleceń nie ma potrzeby eliminowania mleka i produktów mlecznych z diety dziecka podczas ostrej biegunki. Dotyczy to również niemowląt karmionych sztucznie – nie należy rozcieńczać mleka modyfikowanego ani przechodzić na preparaty bezlaktozowe bez zalecenia lekarza.
Większość przypadków ostrej biegunki ustępuje samoistnie w ciągu 5-7 dni, choć niektóre mogą trwać do 14 dni. Jeśli biegunka utrzymuje się dłużej niż 2 tygodnie, mówimy o biegunce przetrwałej lub przewlekłej, która wymaga diagnostyki i konsultacji lekarskiej.
Jeśli biegunce towarzyszy gorączka powyżej 38,5°C, która powoduje dyskomfort dziecka, można stosować leki przeciwgorączkowe (paracetamol, ibuprofen) w dawkach dostosowanych do wieku i masy ciała dziecka. Pamiętajmy jednak, że zbijanie niskiej gorączki nie jest konieczne i może spowalniać proces zwalczania infekcji.
Tak, można i nawet należy kąpać dziecko podczas biegunki, zwracając szczególną uwagę na higienę okolic odbytu, aby zapobiec podrażnieniom i odparzeniom skóry. Po każdym wypróżnieniu warto delikatnie umyć i osuszyć skórę dziecka, a następnie zastosować krem ochronny.
Biegunki o podłożu infekcyjnym (wirusowym, bakteryjnym) są zaraźliwe i mogą łatwo przenosić się między dziećmi. Dlatego ważne jest przestrzeganie zasad higieny – częste mycie rąk, dezynfekcja powierzchni, używanie osobnych ręczników i przyborów toaletowych. Dziecko z biegunką nie powinno uczęszczać do żłobka, przedszkola czy szkoły do czasu ustąpienia objawów.
Tak, jogurty naturalne zawierające żywe kultury bakterii mogą być korzystne podczas biegunki, ponieważ wspierają odbudowę prawidłowej flory bakteryjnej jelit. Jednak nie wszystkie dzieci dobrze tolerują produkty mleczne podczas biegunki, więc należy obserwować reakcję organizmu i w razie nasilenia objawów odstawić te produkty.
