Tafasytamab to humanizowane, swoiste wobec antygenu CD19 przeciwciało monoklonalne podklasy immunoglobulin G (IgG). Jest wytwarzane w komórkach ssaczych (jajnika chomika chińskiego) z wykorzystaniem technologii rekombinacji DNA. Tafasytamab działa bezpośrednio na limfocyty B, które posiadają na swojej powierzchni antygen CD19.
Mechanizm działania
Tafasytamab to przeciwciało monoklonalne o zwiększonym powinowactwie wiązania się z receptorem Fc, które jest skierowane przeciwko antygenowi CD19 znajdującemu się na powierzchni limfocytów pre-B i dojrzałych limfocytów B. Po związaniu się z CD19, tafasytamab powoduje zniszczenie (lizę) limfocytów B poprzez:
- Zaangażowanie komórek układu odpornościowego, takich jak komórki naturalnej cytotoksyczności, limfocyty Tγδ i fagocyty
- Bezpośrednią indukcję śmierci komórki (apoptozę)
Modyfikacja fragmentu Fc w tafasytamabie zwiększa cytotoksyczność komórkową zależną od przeciwciał oraz fagocytozę komórek zależną od przeciwciał, co czyni ten lek bardziej skutecznym.
Wskazania do stosowania
Tafasytamab jest wskazany do stosowania:
- W skojarzeniu z lenalidomidem, a następnie w monoterapii
- W leczeniu dorosłych pacjentów z nawrotową albo oporną na leczenie postacią chłoniaka nieziarniczego rozlanego z dużych komórek B (DLBCL)
- U pacjentów, którzy nie kwalifikują się do autologicznego przeszczepu komórek macierzystych
Skuteczność kliniczna
W badaniach klinicznych tafasytamab w połączeniu z lenalidomidem wykazał znaczącą skuteczność u pacjentów z nawrotową lub oporną na leczenie postacią DLBCL. Wyniki badania L-MIND pokazały:
- Całkowity odsetek odpowiedzi na leczenie wyniósł około 57% pacjentów
- Całkowita odpowiedź (całkowite ustąpienie choroby) wystąpiła u około 40% pacjentów
- Częściowa odpowiedź wystąpiła u około 17% pacjentów
- Mediana czasu trwania odpowiedzi wynosiła około 44 miesiące
Tafasytamab powoduje obniżenie liczby limfocytów B we krwi obwodowej, co jest mierzalnym działaniem farmakodynamicznym leku. Po ośmiu dniach leczenia liczba limfocytów B spadła o 97% w porównaniu z wartością początkową, a maksymalny spadek o około 100% uzyskano w ciągu 16 tygodni leczenia.
Dawkowanie i sposób podawania
Zalecana dawka tafasytamabu to 12 mg na kg masy ciała podawane w infuzji dożylnej według następującego schematu:
- Cykl 1: infuzja w dniach 1, 4, 8, 15 i 22 cyklu
- Cykle 2 i 3: infuzja w dniach 1, 8, 15 i 22 każdego cyklu
- Od cyklu 4 do momentu wystąpienia progresji choroby: infuzja w dniach 1 i 15 każdego cyklu
Każdy cykl trwa 28 dni. Tafasytamab podaje się w skojarzeniu z lenalidomidem przez maksymalnie 12 cykli, a następnie kontynuuje się monoterapię tafasytamabem do momentu progresji choroby lub wystąpienia nieakceptowalnej toksyczności.
Premedykacja
Przed podaniem tafasytamabu zaleca się premedykację w celu zmniejszenia ryzyka reakcji związanych z infuzją. Premedykację podaje się 30 minut do dwóch godzin przed infuzją i może ona obejmować:
- Leki przeciwgorączkowe (np. paracetamol)
- Antagonistów receptora histaminowego H1 (np. difenhydraminę)
- Antagonistów receptora histaminowego H2 (np. cymetydynę)
- Glikokortykosteroidy (np. metyloprednizolon)
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane związane ze stosowaniem tafasytamabu to:
Bardzo częste (występują u więcej niż 1 na 10 pacjentów):
- Zakażenia (bakteryjne, wirusowe i grzybicze)
- Neutropenia (zmniejszenie liczby neutrofili we krwi)
- Gorączka neutropeniczna
- Trombocytopenia (zmniejszenie liczby płytek krwi)
- Niedokrwistość
- Duszność, kaszel
- Biegunka, zaparcia, wymioty, nudności, ból brzucha
- Wysypka skórna
- Zmęczenie (astenia)
- Obrzęki obwodowe
- Gorączka
- Zmniejszenie łaknienia
Częste (występują u mniej niż 1 na 10 pacjentów):
- Posocznica
- Hipogammaglobulinemia (zmniejszenie poziomu przeciwciał)
- Ból głowy
- Zaostrzenie przewlekłej obturacyjnej choroby płuc
- Zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych
- Świąd, wypadanie włosów
Specjalne środki ostrożności
Supresja szpiku kostnego
Leczenie tafasytamabem może wywołać poważną lub ciężką supresję szpiku kostnego, w tym neutropenię, trombocytopenię i niedokrwistość. Przez cały czas trwania leczenia należy kontrolować morfologię krwi.
Reakcje związane z infuzją
Mogą wystąpić reakcje związane z infuzją, szczególnie podczas pierwszego podania leku. Pacjentów należy uważnie monitorować w trakcie infuzji i poinformować, że w przypadku wystąpienia objawów reakcji (gorączka, dreszcze, wysypka, problemy z oddychaniem) powinni natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Zakażenia
Podczas leczenia tafasytamabem mogą wystąpić zakażenia, w tym zakażenia oportunistyczne. Pacjenci z nawracającymi lub przewlekłymi zakażeniami w wywiadzie mogą być narażeni na zwiększone ryzyko zakażenia.
Postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia (PML)
Podczas leczenia skojarzonego z tafasytamabem zgłaszano przypadki PML. Pacjentów należy monitorować pod kątem nowych objawów neurologicznych.
Stosowanie w szczególnych grupach pacjentów
Osoby starsze
Nie jest konieczne dostosowanie dawki u pacjentów w podeszłym wieku (≥65 lat).
Zaburzenia czynności nerek
Nie jest konieczne dostosowanie dawki u pacjentów z łagodnymi albo umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek.
Zaburzenia czynności wątroby
Nie jest konieczne dostosowanie dawki u pacjentów z łagodnymi zaburzeniami czynności wątroby.
Ciąża i karmienie piersią
Nie zaleca się stosowania tafasytamabu w okresie ciąży oraz u kobiet w wieku rozrodczym niestosujących antykoncepcji. Kobietom w wieku rozrodczym zaleca się stosowanie skutecznej metody antykoncepcji w trakcie leczenia i przez co najmniej trzy miesiące po jego zakończeniu.
Nie wiadomo, czy tafasytamab przenika do mleka ludzkiego. Kobietom zaleca się, aby nie karmiły piersią w trakcie leczenia i przez co najmniej trzy miesiące po przyjęciu ostatniej dawki.
Podsumowanie
Tafasytamab to nowoczesny lek przeciwnowotworowy z grupy przeciwciał monoklonalnych, skierowany przeciwko antygenowi CD19 na limfocytach B. Jest skuteczną opcją terapeutyczną dla pacjentów z nawrotowym lub opornym na leczenie chłoniakiem rozlanym z dużych komórek B, którzy nie kwalifikują się do przeszczepu komórek macierzystych. Stosowany najpierw w połączeniu z lenalidomidem, a następnie w monoterapii, pozwala na uzyskanie odpowiedzi u znacznej części pacjentów, u których wcześniejsze leczenie nie przyniosło efektów.