Pemazyre

Pemazyre zawiera pemigatynib, inhibitor kinazy tyrozynowej stosowany w leczeniu raka dróg żółciowych. Blokuje receptory czynnika wzrostu fibroblastów (FGFR), zapobiegając wzrostowi komórek nowotworowych. Lek jest przeznaczony dla dorosłych pacjentów z przerzutami raka dróg żółciowych lub nieoperacyjnym nowotworem, u których inne terapie przestały działać.

Pemigatynib to substancja czynna należąca do grupy inhibitorów kinazy białkowej. Działa poprzez blokowanie enzymów zwanych kinazami receptora czynnika wzrostu fibroblastów (FGFR), szczególnie FGFR1, FGFR2 i FGFR3. Te enzymy odgrywają ważną rolę w procesach wzrostu i podziału komórek nowotworowych.

Wskazania do stosowania

Pemigatynib stosuje się w leczeniu dorosłych pacjentów z zaawansowanym lub przerzutowym rakiem dróg żółciowych (częściej występującym w wewnątrzwątrobowych drogach żółciowych), u których wykryto specyficzną zmianę genetyczną – fuzję lub rearanżację receptora FGFR2. Lek stosuje się, gdy choroba postępuje pomimo wcześniejszego leczenia ogólnoustrojowego.

Jak działa pemigatynib?

Pemigatynib hamuje aktywność receptorów FGFR, które w przypadku raka dróg żółciowych mogą być nieprawidłowo aktywowane przez zmiany genetyczne. Blokując te receptory, pemigatynib:

  • Hamuje fosforylację (aktywację) FGFR
  • Blokuje ścieżki sygnałowe zależne od FGFR
  • Zmniejsza żywotność komórek nowotworowych z nieprawidłowościami FGFR

Przed rozpoczęciem leczenia konieczne jest przeprowadzenie badania, które potwierdzi obecność fuzji FGFR2 w komórkach nowotworowych.

Dawkowanie i sposób podawania

Pemigatynib przyjmuje się doustnie w postaci tabletek. Standardowy schemat dawkowania to:

  • 13,5 mg raz dziennie przez 14 dni
  • Następnie 7 dni przerwy bez przyjmowania leku
  • Cykl powtarza się, dopóki choroba nie postępuje lub nie wystąpią nieakceptowalne działania niepożądane

Tabletki należy przyjmować mniej więcej o tej samej porze każdego dnia. Można je przyjmować niezależnie od posiłków. Tabletek nie należy rozgniatać, żuć, łamać ani rozpuszczać.

Specjalne grupy pacjentów

Dostosowanie dawki może być konieczne u osób z:

  • Ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (zmniejszenie dawki do 9 mg)
  • Ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby (zmniejszenie dawki do 9 mg)
  • Podczas jednoczesnego stosowania silnych inhibitorów CYP3A4

Dla osób starszych nie jest wymagana modyfikacja dawki.

Najważniejsze informacje dotyczące bezpieczeństwa

Hiperfosfatemia (podwyższony poziom fosforanów)

Jednym z najczęstszych działań pemigatynibu jest zwiększenie poziomu fosforanów we krwi, które występuje u ponad 60% pacjentów. To efekt farmakodynamiczny, związany z mechanizmem działania leku. Podwyższony poziom fosforanów zwykle pojawia się w ciągu pierwszych 15 dni leczenia.

W przypadku wysokiego poziomu fosforanów zaleca się:

  • Dietę z niską zawartością fosforanów
  • Leki obniżające poziom fosforanów, jeśli stężenie przekracza 7 mg/dl
  • Regularne kontrolowanie poziomu fosforanów we krwi

Długotrwała hiperfosfatemia może prowadzić do wytrącania kryształów fosforanu wapnia, co może skutkować obniżeniem poziomu wapnia, mineralizacją tkanek miękkich i innymi powikłaniami.

Wpływ na siatkówkę oka

Pemigatynib może powodować surowicze odwarstwienie siatkówki, które może objawiać się:

  • Niewyraźnym widzeniem
  • Mętami w ciele szklistym
  • Wrażeniem błysków światła (fotopsje)

Przed rozpoczęciem leczenia i regularnie w jego trakcie zaleca się przeprowadzanie badań okulistycznych, w tym OCT (optyczną tomografię koherentną). W przypadku wystąpienia problemów z widzeniem należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.

Suchość oczu

Pemigatynib może również powodować zespół suchego oka. Pacjenci mogą stosować krople nawilżające do oczu, aby łagodzić te objawy.

Inne częste działania niepożądane

Do najczęstszych działań niepożądanych pemigatynibu należą:

  • Wypadanie włosów (łysienie)
  • Biegunka
  • Problemy z paznokciami
  • Zmęczenie
  • Nudności
  • Zapalenie jamy ustnej
  • Zaparcia
  • Zaburzenia smaku
  • Suchość w jamie ustnej
  • Bóle stawów
  • Suchość skóry
  • Zespół erytrodyzestezji dłoniowo-podeszwowej (zaczerwienienie i bolesność dłoni i stóp)

Wpływ na funkcję nerek

Pemigatynib może podwyższać poziom kreatyniny we krwi poprzez hamowanie transporterów nerkowych. Zwykle nie wpływa to na filtrację kłębuszkową (główną funkcję nerek).

Ciąża i karmienie piersią

Pemigatynib może powodować uszkodzenie płodu i nie powinien być stosowany w czasie ciąży. Kobiety w wieku rozrodczym muszą stosować skuteczną antykoncepcję podczas leczenia i przez co najmniej tydzień po zakończeniu terapii.

Mężczyźni, których partnerki mogą zajść w ciążę, również powinni stosować skuteczne metody antykoncepcji w trakcie leczenia i przez co najmniej tydzień po jego zakończeniu.

Nie wiadomo, czy pemigatynib przenika do mleka matki. Podczas leczenia i przez tydzień po jego zakończeniu nie należy karmić piersią.

Interakcje z innymi lekami

Należy unikać jednoczesnego stosowania z:

  • Silnymi inhibitorami CYP3A4 (w tym sokiem grejpfrutowym) – mogą zwiększać stężenie pemigatynibu
  • Silnymi induktorami CYP3A4 – mogą zmniejszać skuteczność pemigatynibu
  • Zielem dziurawca zwyczajnego (przeciwwskazane)
  • Inhibitorami pompy protonowej – mogą zmniejszać wchłanianie pemigatynibu

W przypadku konieczności jednoczesnego stosowania silnych inhibitorów CYP3A4 może być wymagane zmniejszenie dawki pemigatynibu.

Podsumowanie

Pemigatynib to nowoczesny lek stosowany w leczeniu zaawansowanego raka dróg żółciowych z określonymi zmianami genetycznymi. Jest to lek doustny, stosowany w cyklicznym schemacie dawkowania. Wymaga regularnego monitorowania, szczególnie pod kątem poziomów fosforanów i stanu oczu.

Choć jak każdy lek może powodować działania niepożądane, odpowiednie monitorowanie i zarządzanie tymi objawami pozwala na kontynuowanie leczenia, które może przynieść korzyści pacjentom z tym trudnym w leczeniu nowotworem.

Zawsze należy stosować się do zaleceń lekarza odnośnie dawkowania i kontroli podczas leczenia pemigatynibem.