Cegfila zawiera pegfilgrastym, białko biotechnologiczne podobne do naturalnego czynnika stymulującego tworzenie granulocytów. Lek stosowany jest u dorosłych pacjentów w celu skrócenia czasu trwania neutropenii oraz zmniejszenia częstotliwości gorączki neutropenicznej wynikającej z chemioterapii. Cegfila wspomaga szpik kostny w produkcji białych krwinek, które są kluczowe w zwalczaniu zakażeń.
Dyrupeg to preparat zawierający pegfilgrastym, białko produkowane biotechnologicznie przez bakterie E. coli, należące do grupy cytokin. Lek pobudza szpik kostny do zwiększania liczby białych krwinek, skracając czas trwania neutropenii oraz zmniejszając częstość gorączki neutropenicznej u osób poddanych chemioterapii. Przeznaczony jest dla pacjentów od 18. roku życia, wspomagając zwalczanie zakażeń poprzez regenerację układu odpornościowego.
Fulphila, zawierający pegfilgrastym, jest lekiem stosowanym do skrócenia czasu trwania neutropenii i zmniejszenia częstości występowania gorączki neutropenicznej u dorosłych pacjentów leczonych chemioterapią cytotoksyczną z powodu choroby nowotworowej. Pegfilgrastym jest koniugatem kowalencyjnym rekombinowanego ludzkiego G-CSF (r-metHuG-CSF) z jedną cząsteczką glikolu polietylenowego (PEG), o masie cząsteczkowej 20 kDa. Lek ten jest dostępny na receptę.
Grasustek to lek zawierający substancję czynną pegfilgrastym, który jest białkiem produkowanym metodą biotechnologii. Pegfilgrastym zwiększa liczbę granulocytów obojętnochłonnych w krwi obwodowej oraz niewielkim zwiększeniu liczby monocytów i limfocytów. Lek jest stosowany w celu skrócenia czasu trwania neutropenii (mała liczba białych krwinek) i zmniejszenia częstości występowania gorączki neutropenicznej (mała liczba białych krwinek z towarzyszącą gorączką), która może być spowodowana stosowaniem chemioterapii cytotoksycznej (leki niszczące szybko rosnące komórki). Grasustek jest dostępny na receptę.
Neulasta to lek, który zawiera substancję czynną o nazwie pegfilgrastym. Jest to białko wytwarzane za pomocą metod biotechnologicznych przez bakterie o nazwie E. coli. Neulasta stosuje się w celu skrócenia czasu trwania neutropenii (niedobór ważnych komórek obronnych krwi- granulocytów obojętnochłonnych) i zmniejszenia częstości występowania neutropenii z gorączką u dorosłych pacjentów leczonych chemioterapią cytotoksyczną z powodu choroby nowotworowej (z wyjątkiem przewlekłej białaczki szpikowej i zespołów mielodysplastycznych). Jest to lek na receptę.
Nyvepria zawiera pegfilgrastym, który jest stosowany u pacjentów poddawanych chemioterapii cytotoksycznej w celu skrócenia czasu trwania neutropenii oraz zapobiegania gorączce neutropenicznej. Lek jest przeznaczony dla osób dorosłych od 18 roku życia. Pegfilgrastym jest podobny do naturalnego czynnika wzrostu kolonii granulocytów, pobudzając szpik kostny do zwiększenia produkcji białych krwinek, które odgrywają istotną rolę w zwalczaniu zakażeń.
Pelgraz to lek zawierający substancję czynną o nazwie pegfilgrastym. Jest to białko wytwarzane za pomocą metod biotechnologicznych przez bakterie o nazwie E. coli. Należy ono do grupy białek nazywanych cytokinami i jest bardzo podobne do białka wytwarzanego przez ludzki organizm. Lek Pelgraz stosuje się w celu skrócenia czasu trwania neutropenii (małej liczby krwinek białych) i zmniejszenia częstości występowania gorączki neutropenicznej (gorączki związanej z małą liczbą krwinek białych), które mogą być wynikiem chemioterapii lekami cytotoksycznymi (lekami niszczącymi szybko dzielące się komórki). Jest dostępny na receptę.
Pelmeg to lek biopodobny zawierający pegfilgrastim, który jest stosowany do zmniejszenia ryzyka wystąpienia infekcji po chemioterapii. Pegfilgrastim jest białkiem, które stymuluje produkcję białych krwinek, pomagając organizmowi w walce z infekcjami. Lek Pelmeg jest dostępny na receptę. Wskazaniem do stosowania leku jest zmniejszenie czasu trwania neutropenii (niskiego poziomu pewnego rodzaju białych krwinek) i częstości występowania gorączki neutropenicznej (objawów infekcji z gorączką) u pacjentów leczonych cytostatycznymi lekami przeciwnowotworowymi o działaniu mielosupresyjnym (hamującym produkcję krwinek).
Lek Stimufend zawiera pegfilgrastym i jest stosowany w celu skrócenia czasu trwania neutropenii oraz zmniejszenia ryzyka gorączki neutropenicznej u pacjentów poddawanych chemioterapii. Jest dostępny wyłącznie na receptę, więc przed jego zastosowaniem konieczna jest konsultacja z lekarzem.
Ziextenzo to lek zawierający substancję czynną o nazwie pegfilgrastym. Jest to białko wytwarzane za pomocą metod biotechnologicznych przez bakterie. Lek jest stosowany w celu skrócenia czasu trwania neutropenii (małej liczby krwinek białych) i zmniejszenia częstości występowania gorączki neutropenicznej u dorosłych pacjentów leczonych chemioterapią cytotoksyczną z powodu złośliwej choroby nowotworowej. Ziextenzo jest wydawany na receptę do zastrzeżonego stosowania.
Pegfilgrastym – lek o działaniu immunostymulującym. Mechanizm działania pegfilgrastymu polega na zwiększeniu liczby granulocytów obojętnochłonnych w krwi obwodowej oraz niewielkim zwiększeniu liczby monocytów i limfocytów. Wskazaniem do stosowania leku jest skrócenie czasu trwania neutropenii oraz zmniejszenie częstości występowania gorączki neutropenicznej u pacjentów, którzy leczeni są chemioterapią cytotoksyczną.
Pegfilgrastym dostępny jest w postaci roztworu do wstrzykiwań. Lek podaje się we wstrzyknięciu podskórnym w górną część ramienia, brzuch lub udo.
Możliwe działania niepożądane (najczęstsze): bóle kości, bóle mięśniowo-szkieletowe, ból głowy, nudności, trombocytopenia, duszność, spadek ciśnienia, uderzenia gorąca, obrzęk naczynioruchowy, rumień, wysypka, pokrzywka, reakcje w miejscu podania (ból, zaczerwienienie).
Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10
Pegfilgrastym to przełomowa substancja czynna należąca do grupy czynników stymulujących wzrost kolonii granulocytów (G-CSF), która odgrywa kluczową rolę w leczeniu i zapobieganiu neutropenii wywołanej chemioterapią. Jest to pegylowana forma filgrastymu – ludzkiego rekombinowanego czynnika wzrostu kolonii granulocytów, który dzięki dołączeniu cząsteczki glikolu polietylenowego (PEG) charakteryzuje się wydłużonym czasem działania i wymaga podawania tylko raz na cykl chemioterapii. Ta zaawansowana substancja została po raz pierwszy zatwierdzona przez FDA w 2002 roku jako Neulasta, oferując pacjentom onkologicznym bezpieczną i skuteczną ochronę przed groźnymi powikłaniami związanymi z niedoborem neutrofili. Pegfilgrastym przyłącza się do specyficznych receptorów G-CSF na powierzchni komórek krwiotwórczych, stymulując produkcję, różnicowanie i dojrzewanie neutrofili w szpiku kostnym, co skutkuje znacznym wzrostem liczby białych krwinek potrzebnych do walki z infekcjami. Jego unikalna farmakokinetyka sprawia, że jest eliminowany głównie przez neutrofile, co zapewnia samo-regulujący mechanizm clearance zależny od liczby tych komórek we krwi.
Pegfilgrastym jest pegylowaną formą ludzkiego rekombinowanego czynnika wzrostu kolonii granulocytów (G-CSF), do którego kovalencyjnie przyłączona została cząsteczka glikolu polietylenowego (PEG) o masie 20 kDa przy N-końcowej reszcie metioniny. Ta modyfikacja strukturalna ma fundamentalne znaczenie dla właściwości farmakologicznych substancji.
Po podaniu podskórnym pegfilgrastym wiąże się z receptorami G-CSF znajdującymi się na powierzchni neutrofili progenitorowych w szpiku kostnym, co prowadzi do aktywacji kaskady sygnałowej JAK-STAT (Janus kinase-signal transducer and activator of transcription). Aktywacja tego szlaku sygnałowego prowadzi do transkrypcji różnych genów, które promują proliferację, różnicowanie i przeżywalność prekursorów neutrofili.
Kluczowe mechanizmy działania pegfilgrastymu obejmują:
Pegylacja filgrastymu zapewnia ochronną osłonę wokół białka, redukując jego degradację przez enzymy proteolityczne i minimalizując filtrację nerkową, co wydłuża obecność leku w układzie krążenia i zapewnia ciągłą stymulację produkcji neutrofili przez dłuższy okres.
Wchłanianie podskórnie podawanego pegfilgrastymu ma niższą bezwzględną biodostępność w porównaniu z filgrastymem. Wchłanianie leku odbywa się głównie przez układ limfatyczny ze względu na grupę PEG przyłączoną do cząsteczki, która zwiększa jej rozmiar. W rezultacie pegfilgrastym jest powoli wchłaniany, a stężenia szczytowe występują zwykle 1-2 dni po podaniu podskórnym.
Pegylacja filgrastymu sprawia, że klirens nerkowy staje się nieistotny, co zostało zademonstrowane u szczurów po obustronnej nefrektomii i potwierdzone u pacjentów z niewydolnością nerek. W rezultacie clearance za pośrednictwem neutrofili jest dominującą drogą eliminacji pegfilgrastymu.
Podczas neutropenii wywołanej chemioterapią clearance pegfilgrastymu jest znacznie zmniejszony, a stężenie substancji utrzymuje się do momentu rozpoczęcia regeneracji neutrofili. Stężenia pegfilgrastymu utrzymują się dłużej u pacjentów z głęboką neutropenią.
Pegfilgrastym jest zatwierdzony przez FDA do zmniejszania ryzyka rozwoju gorączkowej neutropenii u pacjentów otrzymujących mielosupresyjną chemioterapię. Do profilaktyki pierwotnej ryzyko rozwoju gorączkowej neutropenii powinno wynosić 20% lub więcej, a nie powinien być dostępny inny, równie skuteczny, ale bezpieczniejszy schemat leczenia.
Wytyczne National Comprehensive Cancer Network i European Organisation for Research and Treatment of Cancer wspierają stosowanie profilaktycznego pegfilgrastymu u pacjentów otrzymujących schematy dwutygodniowe (Q2W).
Pegfilgrastym ma 2 opcje podawania: jedna to ampułkostrzykawka, a druga to iniektor zakładany na ciało. Ampułkostrzykawka z pegfilgrastymem i iniektor zakładany na ciało są zwykle podawane na tylnej części ramienia lub brzuchu, co najmniej 2 cale od pępka.
| Wskazanie | Dawka | Częstotliwość | Sposób podania |
|---|---|---|---|
| Profilaktyka neutropenii | 6 mg | Raz na cykl chemioterapii | Podskórnie |
| Pacjenci < 45 kg | Dawkowanie wagowe | Raz na cykl | Podskórnie |
| Zespół popromienny | 6 mg | 2 dawki w odstępie tygodnia | Podskórnie |
Jeśli stosujesz pegfilgrastym w celu zmniejszenia ryzyka infekcji podczas chemioterapii, zwykle podaje się go jako pojedynczą dawkę na każdy cykl chemioterapii, nie wcześniej niż 24 godziny po ostatniej dawce chemioterapii danego cyklu i więcej niż 14 dni przed rozpoczęciem następnego cyklu chemioterapii.
Najczęstsze działania niepożądane występujące u ≥ 5% pacjentów z różnicą ≥ 5% wyższą w grupie pegfilgrastymu w porównaniu z placebo w kontrolowanych badaniach klinicznych to ból kości i ból kończyn.
Badania bezpieczeństwa po wprowadzeniu do obrotu wskazują, że stosowanie pegfilgrastymu wiąże się z ciężkimi reakcjami alergicznymi, takimi jak anafilaksja, obrzęk naczynioruchowy lub pokrzywka, a także z pęknięciem śledziony, w tym przypadkami śmiertelnymi.
Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi związanymi z filgrastymem i pegfilgrastymem są gorączka, ból kości, ból pleców, neutropenia i gorączkowa neutropenia. Nie zaobserwowano statystycznej różnicy w prawdopodobieństwie wystąpienia bólu kości między filgrastymem a pegfilgrastymem.
Pegfilgrastym jest przeciwwskazany u pacjentów z historią ciężkich reakcji alergicznych na pegfilgrastym lub filgrastym. Reakcje obejmowały anafilaksję.
Nie badano bezpieczeństwa i skuteczności leku u chorych z zespołem mielodysplastycznym, przewlekłą białaczką pochodzenia szpikowego oraz wtórną ostrą białaczką szpikową, dlatego nie należy u nich stosować pegfilgrastymu.
U chorych z niedokrwistością sierpowatokrwinkową należy zachować ostrożność, monitorować parametry kliniczne i laboratoryjne oraz uwzględnić możliwość wystąpienia związku pomiędzy podawaniem pegfilgrastymu a powiększeniem śledziony i przełomami spowodowanymi zamknięciem naczyń krwionośnych.
Neutropenia wywołana chemioterapią stanowi jeden z najpoważniejszych problemów w onkologii, wymagający kompleksowego podejścia farmakologicznego. Współczesne leczenie opiera się głównie na czynnikach stymulujących wzrost kolonii granulocytów, które można podzielić na preparaty krótko- i długodziałające.
Czynniki długodziałające:
Czynniki krótkodziałające:
W Polsce dostępne są różne preparaty pegfilgrastymu, w tym preparaty oryginalne i biosimilary, które charakteryzują się porównywalną skutecznością i bezpieczeństwem. Biosimilary oferują pacjentom dostęp do terapii przy potencjalnie niższych kosztach, co jest szczególnie istotne w systemie ochrony zdrowia.
Wytyczne zalecają profilaktykę pierwotną, a filgrastym powinien być podawany przez 10-14 dni, podczas gdy pegfilgrastym podaje się raz na cykl. Kiedy są stosowane zgodnie z wytycznymi, pegfilgrastym i filgrastym są równie skuteczne.
W 2002 roku FDA zatwierdziło wersję filgrastymu z kovalencyjnym wiązaniem z monometoksipoliglikolem etylenowym, zwiększając masę cząsteczkową i okres półtrwania, aby zastąpić wielodniowe dawkowanie pojedynczą iniekcją. Te leki pozostały standardem opieki w przypadku neutropenii do czasu uchwalenia ustawy o konkurencji cenowej i innowacjach biologicznych z 2009 roku, która stworzyła skróconą ścieżkę licencjonowania produktów biologicznych.
Dostępność biosimilarnego pegfilgrastymu powinna skłonić do przemyślenia zarządzania neutropenią. Biosimilarny pegfilgrastym oferuje krajom stosującym biosimilarny filgrastym możliwości poprawy przestrzegania zaleceń, a tym samym przeżywalności w nowotworach, oferując jednocześnie korzyści ekonomiczne krajom stosującym oryginalny pegfilgrastym.
Pegfilgrastym wykazuje co najmniej porównywalną bezpieczeństwo i skuteczność z filgrastymem, z dodatkową korzyścią uproszczonego dawkowania raz na cykl chemioterapii. Dwa randomizowane, kontrolowane badania kluczowe wykazały, że pojedyncza dawka pegfilgrastymu podawana raz na cykl prowadziła do niższej zaobserwowanej częstości gorączkowej neutropenii po mielosupresyjnej chemioterapii w porównaniu z codziennymi iniekcjami filgrastymu.
| Typ nowotworu | Redukcja FN* | Poprawa RDI** | Bezpieczeństwo |
|---|---|---|---|
| Rak piersi | 94% | Tak | Porównywalne |
| Nowotwory płuc | 85-90% | Tak | Dobre |
| Chłoniaki | 80-85% | Tak | Akceptowalne |
| Nowotwory przewodu pokarmowego | 75-80% | Tak | Porównywalne |
*FN – gorączkowa neutropenia, **RDI – względna intensywność dawki
Korzyści z pegfilgrastymu obejmują: stałe podawanie zamiast wielokrotnych iniekcji, redukcję neutropenii i wskaźników gorączkowej neutropenii oraz ostatecznie korzyść kosztowo-skuteczności.
Spośród 932 pacjentów z nowotworem, którzy otrzymywali pegfilgrastym w badaniach klinicznych, 139 (15%) miało 65 lat i więcej, a 18 (2%) miało 75 lat i więcej. Nie zaobserwowano ogólnych różnic w bezpieczeństwie lub skuteczności między pacjentami w wieku 65 lat i starszymi a młodszymi pacjentami.
Dawka pegfilgrastymu dla pacjentów pediatrycznych jest ustalana na podstawie masy ciała. Zaleca się ostrożność i ścisłe monitorowanie.
Filgrastym, rekombinowany G-CSF, i pegfilgrastym są minimalnie wydzielane do mleka matki, a poziomy stają się niewykrywalne w ciągu 3 dni po iniekcji. Opcją jest wstrzymanie karmienia piersią do 3 dni po iniekcji.
Pegfilgrastym to zmodyfikowana forma filgrastymu z przyłączoną cząsteczką glikolu polietylenowego (PEG), co wydłuża jego czas działania z 3-4 godzin do 15-80 godzin. Dzięki temu pegfilgrastym wymaga podania tylko raz na cykl chemioterapii, podczas gdy filgrastym musi być podawany codziennie przez 10-14 dni.
Pegfilgrastym należy podać nie wcześniej niż 24 godziny po zakończeniu chemioterapii i nie później niż 14 dni przed rozpoczęciem następnego cyklu. Optymalny czas to 24-72 godziny po ostatniej dawce chemioterapii.
Nie. Pegfilgrastym jest przeciwwskazany u pacjentów z historią ciężkich reakcji alergicznych na tę substancję lub filgrastym. Nie jest zalecany u pacjentów z zespołem mielodysplastycznym, przewlekłą białaczką szpikową lub wtórną ostrą białaczką. Wymaga ostrożności u pacjentów z niedokrwistością sierpowatokrwinkową.
Pegfilgrastym podaje się raz na każdy cykl chemioterapii. Nie ma ograniczeń co do liczby cykli, ale każde zastosowanie musi być poprzedzone oceną ryzyka i korzyści przez lekarza onkologa.
Tak. Biosimilary pegfilgrastymu przeszły rygorystyczne badania porównawcze i wykazały porównywalną skuteczność, bezpieczeństwo i właściwości farmakologiczne do preparatu oryginalnego. Są one zatwierdzone przez agencje regulacyjne jako terapeutycznie równoważne.
Najczęstszym objawem ubocznym jest ból kostny, który występuje u około 25-30% pacjentów. Jest to zwykle ból łagodny do umiarkowanego, związany ze wzrostem aktywności szpiku kostnego. Inne częste objawy to ból mięśniowy, ból głowy i reakcje w miejscu wstrzyknięcia.
Nie. Pegfilgrastym zmniejsza ryzyko gorączkowej neutropenii o 70-95%, ale nie eliminuje go całkowicie. Pacjenci nadal powinni przestrzegać zasad higieny i unikać kontaktu z osobami chorymi. W przypadku objawów infekcji należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Pegfilgrastym należy przechowywać w lodówce w temperaturze 2-8°C, nie wolno go zamrażać. Przed podaniem należy wyjąć z lodówki na 30 minut, aby osiągnął temperaturę pokojową. Nie należy wstrząsać fiolką, gdyż może to uszkodzić białko.
Pegfilgrastym zazwyczaj nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów. Jednak jeśli wystąpią objawy takie jak zawroty głowy, osłabienie lub silny ból kostny, należy unikać prowadzenia do czasu ustąpienia objawów.
W przypadku pominięcia dawki należy natychmiast skontaktować się z zespołem onkologicznym. Lekarz oceni, czy możliwe jest podanie opóźnionej dawki, czy należy poczekać do następnego cyklu chemioterapii. Nie należy podwajać dawki bez konsultacji z lekarzem.
