Bronchipret TE to roślinny produkt leczniczy w postaci syropu, który jest polecany przy kaszlu i zalegającej wydzielinie. Wspomaga on łagodzenie kaszlu, ułatwia odkrztuszanie wydzieliny oraz przeciwdziała rozwojowi stanu zapalnego dróg oddechowych. Jest stosowany w objawach kaszlu z zalegającą wydzieliną, w łagodnych do umiarkowanych infekcjach i stanach zapalnych dróg oddechowych, takich jak ostre zapalenie oskrzeli. Lek jest dostępny bez recepty.
Hedecton to naturalny lek, który skutecznie łagodzi kaszel z odkrztuszaniem wydzieliny. Jest przeznaczony dla osób dorosłych, młodzieży oraz dzieci w wieku od 2 do 11 lat. W przypadku braku poprawy po siedmiu dniach lub pogorszenia stanu zdrowia, zaleca się skonsultowanie się z lekarzem. Lek jest dostępny bez recepty.
Hedelix to syrop wykrztuśny, który zawiera wyciąg z liści bluszczu pospolitego. Jest stosowany w leczeniu objawowym przewlekłych stanów zapalnych oskrzeli oraz nieżytów dróg oddechowych. Działa wykrztuśnie i rozkurczająco na mięśnie gładkie oskrzeli, co pomaga zmniejszyć obrzęk błon śluzowych i ułatwia odkrztuszanie. Lek jest dostępny bez recepty.
Hederasal to lek roślinny o działaniu wykrztuśnym, dostępny bez recepty. Zawiera wyciąg suchy z liści bluszczu. Jest wskazany do stosowania jako środek wykrztuśny w przypadku produktywnego (mokrego) kaszlu. Lek zmniejsza częstotliwość oraz bolesność ataków kaszlu, a także ułatwia odkrztuszanie zalegającej, gęstej wydzieliny w drogach oddechowych.
Hederasal MAX to roślinny produkt leczniczy, który jest wskazany do stosowania jako środek wykrztuśny przy kaszlu mokrym. Lek zmniejsza częstotliwość i bolesność ataków kaszlu, przywracając komfort funkcjonowania. Substancją czynną leku jest wyciąg suchy z liścia bluszczu. Lek jest dostępny bez recepty.
Hederoin to lek roślinny w formie tabletek, który zawiera suchy wyciąg z liści bluszczu. Działa wykrztuśnie, rozkurczająco na mięśnie gładkie oskrzeli oraz rozrzedza zalegającą w drogach oddechowych gęstą wydzielinę. Jest stosowany jako środek wykrztuśny w przypadku produktywnego (mokrego) kaszlu. Lek jest dostępny bez recepty.
Hedussin to lek wykrztuśny pochodzenia naturalnego, który zawiera suchy wyciąg z liści bluszczu. Jego działanie wykrztuśne inicjowane jest prawdopodobnie przez drażnienie błony śluzowej żołądka, następnie włókna czuciowe układu parasympatycznego stymulują odruch gruczołów błony śluzowej oskrzeli. Preparat jest wskazany do stosowania jako lek wykrztuśny w produktywnym (tzw. mokrym) kaszlu. Hedussin jest dostępny bez recepty.
Hedussin o smaku owocowym to lek wykrztuśny pochodzenia naturalnego, który zawiera wyciąg z liści bluszczu. Jest dostępny bez recepty. Lek jest wskazany do stosowania jako środek wykrztuśny w przypadku produktywnego, tzw. mokrego kaszlu. Nie powinien być stosowany u dzieci poniżej 2 lat z powodu ryzyka nasilenia objawów ze strony układu oddechowego.
HeliPico to syrop na bazie bluszczu pospolitego stosowany w przypadku kaszlu mokrego (produktywnego). Lek działa wykrztuśnie. Produkt leczniczy przeznaczony dla dzieci już od 2. go roku życia. 100 ml syropu zawiera: 555,6 mg suchego wyciągu z liści bluszczu pospolitego
Helituspan to roślinny lek o działaniu wykrztuśnym. Zawiera wyciąg z liści bluszczu, który wspomaga usuwanie śluzu z dróg oddechowych, co skutkuje zmniejszeniem nasilenia kaszlu. Lek jest przeznaczony do stosowania u dzieci powyżej 2 roku życia oraz u dorosłych. Wskazaniem do stosowania jest produktywny, mokry kaszel. Lek jest dostępny bez recepty.
Helituspan APTEO MED to roślinny syrop wykrztuśny zawierający wyciąg z liści bluszczu, idealny do łagodzenia mokrego kaszlu u pacjentów od 2 roku życia. Dzięki swojej skuteczności w usuwaniu śluzu i flegmy z dróg oddechowych, przynosi ulgę i wspomaga zdrowie układu oddechowego.
Herbion na kaszel mokry to lek roślinny stosowany jako środek wykrztuśny w przypadku produktywnego (mokrego) kaszlu. Syrop zawiera wyciąg z liści bluszczu, który powoduje zmniejszenie lepkości śluzu w drogach oddechowych. Jest dostępny bez recepty. Wskazaniem do stosowania jest kaszel mokry.
Herdripsan to lek roślinny, który zawiera wyciąg z liści bluszczu. Jest stosowany jako środek wykrztuśny przy produktywnym kaszlu. Jeżeli objawy utrzymują się dłużej niż tydzień podczas stosowania preparatu, zaleca się skonsultować z lekarzem. Lek jest dostępny bez recepty.
Mituret to lek roślinny, który skutecznie łagodzi objawy mokrego kaszlu. Jego głównym składnikiem jest suchy wyciąg z liści bluszczu (Hedera helix L., folium). Produkt ten jest przeznaczony dla dorosłych, młodzieży oraz dzieci powyżej 2 roku życia. W przypadku braku poprawy po 5 dniach stosowania lub pogorszenia się stanu zdrowia, zaleca się skonsultowanie się z lekarzem. Mituret to produkt leczniczy, który warto mieć w swojej domowej apteczce. Wskazania do stosowania: Mituret jest ziołowym produktem leczniczym roślinnym stosowanym jako środek wykrztuśny w przypadku produktywnego (mokrego) kaszlu. Mituret jest wskazany do stosowania u dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku powyżej 2 lat.
Mucoplant na kaszel bluszcz to lek stosowany w leczeniu kaszlu. Zawiera ekstrakt z liści bluszczu, który działa wykrztuśnie, ułatwiając odkrztuszanie i łagodząc kaszel. Jest przeznaczony dla osób dorosłych, a także dzieci i młodzieży powyżej 12. roku życia. Lek ten jest dostępny bez recepty.
Mucoplant na kaszel bluszcz forte to roślinny produkt leczniczy, który jest stosowany jako środek wykrztuśny w przypadku mokrego kaszlu. Jest przeznaczony dla osób dorosłych, młodzieży oraz dzieci powyżej 6 roku życia. Lek zawiera wyciąg suchy z liści bluszczu, który pomaga w usuwaniu zalegającej wydzieliny z dróg oddechowych. Jest dostępny bez recepty.
Pectolvan to lek roślinny o działaniu wykrztuśnym, który zawiera wyciąg z liści bluszczu pospolitego (Hedera Helix L.). Pomaga w usuwaniu śluzu i flegmy z płuc i oskrzeli oraz ułatwia odkrztuszanie. Jest wskazany do stosowania w celu złagodzenia kaszlu produktywnego (mokrego) u dorosłych, młodzieży i dzieci powyżej 2 roku życia. Pectolvan jest dostępny bez recepty.
Strepsils Natur kaszel mokry to roślinny syrop wykrztuśny stosowany w leczeniu produktywnego kaszlu (mokrego) u dorosłych, młodzieży i dzieci powyżej 2 roku życia. Syrop pomaga w odkrztuszaniu zalegającej wydzieliny. Jeśli objawy nie poprawiają się po 7 dniach lub się pogarszają, należy skontaktować się z lekarzem.
Liść bluszczu – surowiec pozyskiwany z bluszczu pospolitego. Wykazuje działanie przeciwzapalne, wykrztuśne i rozkurczające mięśnie gładkie oskrzeli. Liście bluszczu rozrzedzają zalegającą wydzielinę, ułatwiają odkrztuszanie, a także zmniejszają bolesność ataków kaszlu. Za lecznicze działanie bluszczu odpowiadają saponiny triterpenowe, które drażnią błonę śluzową żołądka doprowadzając do wywołania odruchu kaszlowego. Wskazaniem do stosowania wyciągu z liści bluszczu jest kaszel z utrudnionym odkrztuszaniem wydzieliny oraz pomocniczo w stanach zapalnych górnych dróg oddechowych i oskrzeli. Preparaty z bluszczem można stosować u dzieci powyżej 1 roku życia.
Liść bluszczu dostępny jest w postaci syropu, tabletek, tabletek do ssania oraz kropli doustnych. Zaleca się, aby kuracja lekami z bluszczem trwała około 7 dni. Należy ściśle przestrzegać zalecanego dawkowania, ponieważ bluszcz spożyty w dużych ilościach może powodować liczne działania niepożądane.
Możliwe działania niepożądane: biegunka, nudności, wymioty, wysypka, pokrzywka, obrzęk, swędzenie skóry, zaczerwienienie.
Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10
Bluszcz pospolity (Hedera helix L.) to jedna z najcenniejszych roślin leczniczych wykorzystywanych w nowoczesnej medycynie naturalnej. Ta wiecznie zielona roślina z rodziny araliowatych od wieków była znana ludzkości nie tylko jako ozdobny pnącz, ale przede wszystkim jako skuteczny sojusznik w leczeniu dolegliwości dróg oddechowych. Współczesna farmakologia potwierdziła to, co już starożytni Grecy i Rzymianie wiedzieli intuicyjnie – liście bluszczu zawierają unikalne substancje czynne o udowodnionym działaniu wykrztuśnym, przeciwzapalnym i rozkurczowym. Dzisiejsze badania kliniczne, przeprowadzone zgodnie z zasadami Evidence-Based Medicine (EBM), stanowczo potwierdzają skuteczność wyciągów z liści bluszczu w leczeniu kaszlu produktywnego, zapalenia oskrzeli oraz innych schorzeń układu oddechowego. To sprawia, że preparaty na bazie bluszczu znajdują się w czołówce najczęściej przepisywanych przez lekarzy i polecanych przez farmaceutów środków pochodzenia naturalnego. Dla pacjentów poszukujących bezpiecznej i skutecznej alternatywy dla syntetycznych leków wykrztuśnych, liść bluszczu stanowi doskonałe rozwiązanie terapeutyczne, szczególnie w populacji pediatrycznej, gdzie bezpieczeństwo stosowania odgrywa kluczową rolę.
Bluszcz pospolity towarzyszy ludzkości od tysięcy lat, odgrywając istotną rolę zarówno w kulturze, jak i medycynie tradycyjnej. Pierwsze wzmianki o wykorzystaniu tej rośliny w celach leczniczych można znaleźć w zapiskach pochodzących ze starożytnej Babilonii i Asyrii. W starożytnej Grecji bluszcz był rośliną poświęconą Dionizosowi – bogu wina i płodności, a wieńce z jego liści były symbolem nieśmiertelności i wierności.
Hipokrates, nazywany „ojcem medycyny”, już w V wieku p.n.e. popularyzował bluszcz jako roślinę leczniczą, choć wówczas jego działanie przypisywano raczej obecności duchów i bogów niż konkretnym substancjom chemicznym. Dioskurydes, lekarz wojskowy cesarza Nerona, zalecał stosowanie bluszczu do opatrywania ran, a św. Hildegarda z Bingen opisała jego właściwości lecznicze w swoich słynnych księgach medycznych.
Z punktu widzenia botaniki, bluszcz pospolity to wiecznie zielone pnącze, które może osiągnąć wysokość nawet 20-30 metrów. Charakteryzuje się długą łodygą wyposażoną w liczne korzenie przybyszowe, dzięki którym może wspinać się po murach, drzewach i innych powierzchniach. Liście są skrętoległe, ciemnozielone i lśniące, o charakterystycznym kształcie 3-5-klapowym w młodym wieku, który zmienia się na lancetowaty u starszych okazów.
Liście bluszczu pospolitego zawierają bogaty zestaw substancji biologicznie czynnych, które odpowiadają za ich właściwości lecznicze. Najważniejszymi składnikami są:
Spośród wszystkich substancji czynnych, szczególne znaczenie mają saponiny triterpenowe, a wśród nich najważniejsze to hederasaponina B i C (hederakozyd B i C) oraz ich pochodne – alfa-hederyna i beta-hederyna. To właśnie alfa-hederyna, powstająca z hederasaponiny C po enzymatycznym odszczepieniu dwóch cząsteczek glukozy, wykazuje największą aktywność farmakologiczną.
Współczesna farmakologia dokładnie poznała mechanizmy, dzięki którym wyciągi z liści bluszczu wywierają swoje działanie lecznicze. Bluszcz pospolity jest rzadkim przykładem farmaceutycznie stosowanej rośliny z dokładnie poznanym mechanizmem działania jednego z jej składników.
Główną substancją odpowiedzialną za efekty terapeutyczne jest alfa-hederyna, która działa na poziomie molekularnym poprzez:
Dodatkowo, saponiny zawarte w bluszczu wykazują działanie przeciwzapalne poprzez hamowanie uwalniania interleukin-6 (IL-6) z makrofagów oraz blokowanie translokacji czynnika transkrypcyjnego NFκB, który odgrywa kluczową rolę w regulacji odpowiedzi immunologicznej.
Na podstawie badań klinicznych i wieloletniego doświadczenia klinicznego, preparaty zawierające wyciąg z liści bluszczu znajdują zastosowanie w leczeniu:
W Polsce dostępnych jest szereg preparatów farmaceutycznych zawierających standaryzowany wyciąg z liści bluszczu. Najczęściej stosowanymi substancjami czynnymi w leczeniu schorzeń układu oddechowego są:
Wszystkie te preparaty zawierają standaryzowane wyciągi z liści bluszczu o potwierdzonej skuteczności i bezpieczeństwie stosowania.
| Nazwa preparatu | Stężenie ekstraktu | Postać | Wiek stosowania | Dawkowanie |
|---|---|---|---|---|
| Prospan syrop | 7 mg/ml | Syrop | Od 2. r.ż. | 2,5-5 ml 2-3x dziennie |
| Hederasal syrop | 26,6 mg/5 ml | Syrop | Od 2. r.ż. | 2,5-5 ml 2-4x dziennie |
| Hedelix syrop | 40 mg/5 ml | Syrop | Od 2. r.ż. | 2,5-5 ml 3-4x dziennie |
| Prospan pastylki | 26 mg/pastylka | Pastylki miękkie | Od 6. r.ż. | 1-4 pastylki dziennie |
Wyciągi z liści bluszczu charakteryzują się wysokim profilem bezpieczeństwa, co zostało potwierdzone w licznych badaniach klinicznych przeprowadzonych w populacji pediatrycznej i dorosłych. W analizach obejmujących ponad 20 000 pacjentów odnotowano bardzo niewielką liczbę działań niepożądanych.
Europejska Agencja Leków (EMA) w 2016 roku oficjalnie uznała wyciągi z bluszczu za substancję o „ugruntowanym zastosowaniu medycznym” (well established use), co stanowi znaczące potwierdzenie ich skuteczności i bezpieczeństwa. Komitet ds. Ziołowych Produktów Leczniczych (HMPC) opracował monografię wspólnotową, która stanowi podstawę rejestracji preparatów w krajach Unii Europejskiej.
W Polsce preparaty z bluszczem są dostępne bez recepty (OTC) i można je nabyć w aptekach oraz niektórych punktach sprzedaży suplementów diety.
Preparaty z wyciągiem z liści bluszczu odgrywają szczególnie ważną rolę w pediatrii, gdzie bezpieczeństwo stosowania jest priorytetem. Dzieci zapadają na infekcje górnych dróg oddechowych 6-8 razy w roku (dwukrotnie częściej niż dorośli), co czyni skuteczne i bezpieczne leczenie kluczowym zagadnieniem.
Badania kliniczne przeprowadzone w populacji pediatrycznej wykazały ponad 80% skuteczność w łagodzeniu objawów kaszlu i poprawie stanu klinicznego pacjentów.
Preparaty z bluszczem nie są zalecane u dzieci poniżej 2. roku życia ze względu na ryzyko nasilenia objawów ze strony układu oddechowego. U niemowląt zawsze należy skonsultować się z pediatrą przed podaniem jakiegokolwiek preparatu wykrztuśnego.
Zazwyczaj preparaty stosuje się przez 7-14 dni. Jeśli objawy utrzymują się dłużej niż 2 tygodnie, należy skonsultować się z lekarzem w celu wykluczenia bardziej poważnych schorzeń układu oddechowego.
Nie zaleca się jednoczesnego stosowania z opioidowymi środkami przeciwkaszlowymi (kodeina, dekstrometorfan), ponieważ mogą one hamować naturalny odruch kaszlu potrzebny do usunięcia rozrzedzonej wydzieliny.
Preparaty z bluszczu są szczególnie skuteczne w kaszlu produktywnym (mokrym). W przypadku suchego kaszlu działają poprzez zwiększenie produkcji wydzieliny oskrzelowej, co może początkowo nasilić kaszel, ale ułatwia późniejsze odkrztuszanie.
Przeciwwskazaniem jest alergia na bluszcz lub inne rośliny z rodziny araliowatych, wiek poniżej 2 lat, ciąża, karmienie piersią oraz obecność gorączki powyżej 38°C, krwioplucia lub ropnej plwociny.
Przedawkowanie może powodować nudności, wymioty, biegunkę oraz pobudzenie nerwowe. Zawsze należy stosować się do zaleceń dawkowania podanych przez producenta lub lekarza.
Większość syropów przeznaczonych dla dzieci nie zawiera alkoholu. Alkohol może być obecny jedynie w kroplach doustnych (około 35-40% obj.), dlatego u dzieci preferuje się stosowanie syropów.
Syropy należy przechowywać w temperaturze pokojowej, z dala od światła słonecznego. Po otwarciu większość preparatów zachowuje trwałość przez 3-6 miesięcy. Zawsze należy sprawdzić informacje na opakowaniu.
Stosowanie preparatów z bluszczem w ciąży i okresie karmienia piersią nie jest zalecane ze względu na brak wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa. W tych okresach zawsze należy skonsultować się z lekarzem.
Główne różnice dotyczą stężenia ekstraktu, postaci farmaceutycznej (syrop, krople, tabletki) oraz obecności dodatkowych składników. Wszystkie zarejestrowane preparaty zawierają standaryzowane wyciągi o potwierdzonej skuteczności, więc wybór często zależy od preferencji pacjenta i zaleceń specjalisty.
