Actisept to lek przeciwbakteryjny, który zawiera substancję czynną powidon jodowany. Lek stosuje się w zapobieganiu oraz leczeniu zakażeń skóry i błon śluzowych wywołanych przez bakterie, grzyby i wirusy, takie jak liszajec, ropne i łojotokowe stany zapalne, czyraki, wyprzenia grzybicze zwłaszcza przestrzeni międzypalcowych stóp, łupież skóry owłosionej.
Betadine to lek o właściwościach przeciwbakteryjnych, przeciwwirusowych i przeciwgrzybiczych. Jest dostępny w różnych formach, takich jak maść, płyn i globulki dopochwowe. Stosowany jest głównie do zapobiegania i leczenia zakażeń skóry i błon śluzowych spowodowanych przez bakterie, wirusy i grzyby. Betadine jest dostępny na receptę.
Betadine VAG to lek, którego głównym składnikiem jest jodowany powidon. Działa silnie bakteriobójczo, szybko zabijając bakterie, wirusy, grzyby, a także niektóre pierwotniaki. Jest stosowany w leczeniu ostrego lub przewlekłego zapalenia pochwy, zakażeń mieszanych, zakażeń nieswoistych (bakteryjne zapalenie pochwy wywołane przez Gardnerella vaginalis), zakażeń rzęsistkiem pochwowym (Trichomonas vaginalis). Może być również stosowany w profilaktyce zakażeń przed zabiegami chirurgicznymi oraz diagnostycznymi w obrębie pochwy. Lek jest dostępny bez recepty.
Braunoderm zabarwiony to preparat odkażający do stosowania na skórę. Zawiera substancje czynne alkohol izopropylowy i powidon jodowany. Jest stosowany do dezynfekcji skóry przed operacjami, wstrzyknięciami, nakłuciami, cewnikowaniem, pobieraniem próbek krwi, szczepieniami. Lek jest dostępny bez recepty.
Braunol to płyn stosowany w dezynfekcji skóry i błon śluzowych oraz w leczeniu infekcji bakteryjnych i grzybiczych. Preparat zawiera powidon jodowany, który odpowiada za jego działanie antyseptyczne. Braunol jest dostępny bez recepty.
Braunovidon to lek dostępny bez recepty, który ma postać maści do stosowania na skórę. Jego głównym składnikiem jest powidon jodowany. Lek ten działa dezynfekująco i jest stosowany między innymi przy oparzeniach skóry płomieniem albo gorącym płynem, zakażonych owrzodzeniach, odleżynach czy ropnych zmianach skórnych. Może być również używany w przypadku bakteryjnych lub grzybiczych chorób skóry.
Jodi Gel 10% to lek stosowany jako środek antyseptyczny. Składnikiem aktywnym jest jod z poliwinylopirolidonem, który uwalnia wolny jod w kontakcie ze skórą. Lek jest przeznaczony do odkażania skóry i niewielkich ran, a także do zwalczania infekcji skórnych, stanów zapalnych pochwy i infekcji jamy ustnej. Jodi Gel 10% jest dostępny bez recepty.
Oftasteril zawiera powidon jodowany, substancję o działaniu przeciwdrobnoustrojowym i antyseptycznym, która zabija bakterie, zarodniki, grzyby i wirusy. Stosowany jako roztwór antyseptyczny do powiek, rzęs, policzków i powierzchni oczu przed zabiegami chirurgicznymi i wstrzyknięciami doszklistkowymi.
PV Jod 10% to roztwór do stosowania na skórę i błony śluzowe, zawierający jodopowidon. Jest stosowany w profilaktyce oraz leczeniu zakażeń skóry i błon śluzowych wywołanych przez bakterie, grzyby i wirusy. Może być używany do odkażania skóry przed zabiegami chirurgicznymi oraz do odkażania błon śluzowych jamy ustnej i pochwy. Lek jest dostępny bez recepty.
Septelanum to lek, którego substancją czynną jest powidon jodowany – związek kompleksowy, który uwalnia jod. Jod jest znany ze swoich właściwości antyseptycznych i odkażających, co pomaga w zapobieganiu rozwojowi drobnoustrojów, takich jak bakterie, grzyby i wirusy. Lek ten jest stosowany w leczeniu i zapobieganiu zakażeń skóry i błon śluzowych, takich jak liszajec, ropne i łojotokowe stany zapalne, czyraki, wyprzenia grzybicze, zwłaszcza w przestrzeniach międzypalcowych stóp, a także łupież skóry owłosionej. Septelanum jest również skuteczny w odkażaniu ran, szczególnie powierzchniowych, takich jak skaleczenia, zadrapania, otarcia, a także po małych zabiegach chirurgicznych, małych oparzeniach, strupach i owrzodzeniach, zwłaszcza na podudziach.
Jodowany powidon – lek o działaniu przeciwbakteryjnym. Działa na bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne, wirusy, grzyby i niektóre pierwotniaki. Wskazaniem do stosowania jodowanego powidonu jest odkażanie skóry przed zabiegami chirurgicznymi, odkażanie błon śluzowych jamy ustnej i pochwy, dezynfekcja ran powierzchniowych, oparzeń, owrzodzeń, strupów oraz zapobieganie i leczenie zakażeń skóry i błon śluzowych, takich jak: ropne i łojotokowe zapalenie skóry, liszajec, czyraki, grzybica stóp. Lek stosuje się również w ostrych i przewlekłych zapaleniach pochwy, zakażeniach mieszanych, nieswoistych oraz zakażeniach rzęsistkiem pochwowym.
Jodowany powidon dostępny jest w postaci maści, żelu, roztworu, płynu oraz globulek dopochwowych.
Możliwe działania niepożądane: mogą się różnić w zależności od drogi podania. Po zastosowaniu jodowanego powidonu mogą pojawić się reakcje skórne (m.in. świąd, rumień, pęcherze, obrzęk naczynioruchowy), nadczynność tarczycy, niedoczynność tarczycy, zaburzenia elektrolitowe. Lek stosowany na duże powierzchnie może prowadzić do wystąpienia kwasicy metabolicznej, hiponatremii i zaburzenia czynności nerek.
Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10
Jodowany powidon (povidone iodine, PVP-I), znany również jako jodopowidon, to jedna z najważniejszych i najczęściej stosowanych substancji antyseptycznych w medycynie. Ten rozpuszczalny w wodzie kompleks jodu z poliwinylopirolidonem (PVP) od ponad 60 lat stanowi podstawę nowoczesnego leczenia antyseptycznego. Charakteryzuje się szerokim spektrum działania przeciwdrobnoustrojowego, obejmującym bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne, grzyby, wirusy oraz niektóre pierwotniaki. Dzięki swojemu unikalnemu mechanizmowi działania, jodowany powidon nie powoduje rozwoju oporności mikroorganizmów, co czyni go niezwykle cennym narzędziem w walce z zakażeniami. Substancja ta znalazła szerokie zastosowanie w chirurgii, dermatologii, stomatologii, ginekologii oraz w codziennej praktyce klinicznej, będąc dostępną w różnych postaciach farmaceutycznych – od roztworów po maści i aerozole.
Jodowany powidon to stabilny kompleks chemiczny składający się z jodu związanego z poliwinylopirolidonem (PVP), zawierający od 9,0% do 12,0% dostępnego jodu. Polimer PVP pełni funkcję nośnika, który umożliwia stopniowe uwalnianie aktywnego jodu w miejscu aplikacji, co stanowi kluczowy mechanizm działania tej substancji.
W roztworze wodnym zachodzi dynamiczna równowaga między wolnym jodem a kompleksem PVP-I. Jako mała cząsteczka, jod szybko penetruje do wnętrza mikroorganizmów i utlenia kluczowe białka, nukleotydy oraz kwasy tłuszczowe, ostatecznie prowadząc do śmierci komórki. Ten niespecyficzny mechanizm działania sprawia, że jodowany powidon wykazuje silne właściwości bakteriobójcze wobec szerokiego spektrum patogenów.
Składnik poliwinylopirolidonowy PVP-I zwiększa skuteczność przeciwdrobnoustrojową jodu poprzez dostarczanie go bezpośrednio na powierzchnię komórki bakteryjnej w wyniku swojego powinowactwa do błon komórkowych. Po dotarciu do błony komórkowej, jod szybko penetruje do mikroorganizmów i atakuje kluczowe grupy białek, nukleotydów i kwasów tłuszczowych w cytoplazmie i błonie cytoplazmatycznej.
Jodowany powidon charakteryzuje się wyjątkowo szerokim spektrum aktywności przeciwdrobnoustrojowej, co czyni go jednym z najbardziej uniwersalnych środków antyseptycznych dostępnych w medycynie.
Powidon jodowany wykazuje szybkie działanie bakteriobójcze, zabijając in vitro wszystkie bakterie, wirusy i grzyby, a także niektóre pierwotniaki. Większość drobnoustrojów ginie w ciągu niecałej minuty, najwięcej w ciągu pierwszych 15-30 sekund. Substancja ta jest skuteczna przeciwko:
PVP-I ma szerokie spektrum aktywności przeciwdrobnoustrojowej z działaniem przeciwko bakteriom Gram-dodatnim i Gram-ujemnym, w tym szczepom opornym na antybiotyki i antyseptyki, grzybom i pierwiakom. Jest również aktywny przeciwko szerokiej gamie wirusów otoczkownych i nieotoczkowych, a także niektórym zarodom bakteryjnym przy zwiększonym czasie ekspozycji.
Jodowany powidon wykazuje skuteczność przeciwko:
Badania in vivo wskazują, że skóra wchłania jod, a wielkość wchłaniania zależy od typu skóry (zdrowa czy uszkodzona), czasu stosowania i leczonej powierzchni. Minimalna absorpcja jodu występuje, gdy jodopowidon jest podawany miejscowo na nieuszkodzoną skórę, zwiększona pojawia się, gdy produkt leczniczy jest podawany na skórę pozbawioną naskórka, owrzodzenia, błony śluzowe o wysokiej zdolności wchłaniania (pochwa) albo duże obszary nieuszkodzonej skóry.
Do krążenia mogą się przedostawać jedynie nieznaczące ilości powidonu (~35 KDa). Niezależnie od drogi podania, wchłonięty jod/jodek jest rozprowadzany po organizmie z krwią. Część (ok. 30%) jest usuwana przez tarczycę celem tworzenia hormonów.
Niewykorzystany w tarczycy jod jest wydalany głównie z moczem. Klirens jodu (Cl) wynosi 872,4 ± 119,3 ml/godz. przy współczynniku eliminacji (k) 0,0996 ± 0,009/godz. i okresie półtrwania około 7 godzin.
Jodowany powidon znajduje szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach medycyny dzięki swojemu wszechstronnemu działaniu antyseptycznemu.
Jodowany powidon jest wskazany do dezynfekcji skóry przed iniekcją, pobraniem krwi, biopsją igłową, transfuzją oraz dezynfekcji skóry i błon śluzowych przed zabiegami chirurgicznymi. W praktyce chirurgicznej wykorzystuje się go do:
Jodowany powidon ma wiele charakterystyk, które pozycjonują go niezwykle dobrze do gojenia ran, w tym jego szerokie spektrum przeciwdrobnoustrojowe, brak oporności, skuteczność przeciwko biofilmom, dobrą tolerancję i jego wpływ na nadmierny stan zapalny.
Substancja jest stosowana w leczeniu:
Jodowany powidon znajduje również zastosowanie w:
Jodowany powidon dostępny jest w różnych postaciach farmaceutycznych, dostosowanych do specyficznych potrzeb klinicznych.
| Postać farmaceutyczna | Stężenie | Zastosowanie |
|---|---|---|
| Roztwór na skórę | 7,5% – 10% | Dezynfekcja skóry, przygotowanie pola operacyjnego |
| Maść | 10% | Leczenie ran, oparzeń, owrzodzeń |
| Aerozol/spray | 5% | Powierzchowne rany, trudno dostępne miejsca |
| Płyn do płukania | 0,5% – 1% | Higiena jamy ustnej, gardła |
Preparaty jodopowidonu stosowane są zwykle do dwóch razy na dobę zewnętrznie. Roztwory stosowane są w formie nierozcieńczonej w stężeniu 7,5% do 10% lub w rozcieńczeniu od 1:2 do 1:100 w zależności od wskazań.
Podstawowe zasady stosowania:
Przeciwwskazaniem do stosowania preparatów jodopowidonu jest uczulenie na jod, nadczynność tarczycy, niewydolność nerek, okres przed i po leczeniu radioaktywnym jodem lub badaniu z użyciem jodu radioaktywnego.
Pełna lista przeciwwskazań obejmuje:
Preparaty jodopowidonu w okresie ciąży można stosować tylko w bezwzględnych wskazaniach i w ograniczonej ilości. W przypadku konieczności zastosowania należy monitorować czynność tarczycy u matki i płodu.
Ciąża i laktacja:
Dzieci:
Częste działania niepożądane obserwowane zarówno przy kroplach do oczu, jak i preparatach skórnych z jodem powidonu mogą obejmować miejscowy obrzęk, podrażnienie, swędzenie i wysypkę.
Miejscowe reakcje:
Po zastosowaniu preparatów jodopowidonu istnieje ryzyko zwiększenia stężenia jodu w surowicy, zaburzenie równowagi elektrolitowej. Mogą wystąpić zaburzenia układu immunologicznego, oraz zaburzenia endokrynologiczne.
Systemowe powikłania:
W rzadkich przypadkach osoby mogą rozwinąć reakcję alergiczną na jodowany powidon. Objawy reakcji alergicznej mogą wahać się od łagodnych do ciężkich i mogą obejmować swędzenie, zaczerwienienie, obrzęk, pokrzywkę i trudności w oddychaniu.
Jod w PVP-I reaguje z nadtlenkiem wodoru, srebrem, taurolidiną i białkami takimi jak enzymy, czyniąc je (i siebie) nieskutecznymi. Reaguje również z wieloma związkami rtęci, dając korozyjny jodek rtęci, a także z wieloma metalami.
Istotne interakcje:
Stosowanie jodowanego powidonu może zmniejszać wychwyt jodu przez tarczycę, co z kolei może utrudniać przeprowadzenie niektórych badań diagnostycznych (np. scyntygrafia tarczycy, oznaczanie jodu związanego z białkiem, badania z zastosowaniem jodu radioaktywnego).
W kompleksowym leczeniu farmakologicznym zakażeń skórnych i ran, jodowany powidon często współdziała z innymi substancjami czynnymi, tworząc skuteczne schematy terapeutyczne.
W przypadku ciężkich zakażeń, jodowany powidon może być stosowany wraz z:
Kombinacja między jodem powidonu a cukrem, nazywana również formułą Knutsona, została zaproponowana w celu poprawy gojenia ran. W badaniu 16 z 18 (88,9%) pacjentów osiągnęło całkowite zamknięcie rany 1 miesiąc po leczeniu, bez zakażeń ran.
W chirurgii jodowany powidon stanowi standard złoty w przygotowaniu pola operacyjnego. Badania wykazały, że irygacja rany jodem powidonu może być użyteczna w zmniejszaniu zakażeń, choć jej skuteczność i ryzyko są niepewne.
W dermatologii substancja znajduje zastosowanie w leczeniu:
W leczeniu chorób przyzębia, poddziąsłowe zastosowanie 10% jodu powidonu w dodatku do mechanicznego oczyszczania zmniejsza głębokość kieszeni i całkowitą liczbę patogenów przyzębia oraz pomaga kontrolować choroby przyzębia u człowieka.
W ginekologii jodowany powidon stosuje się w:
Tak, jodowany powidon jest generalnie bezpieczny przy prawidłowym stosowaniu. Większość osób doświadcza niewielkich lub żadnych działań niepożądanych podczas stosowania jodu powidonu (Betadine) zgodnie z zaleceniami. Jednak może powodować miejscowe podrażnienia, szczególnie przy długotrwałym stosowaniu.
Nie należy stosować jodu powidonu miejscowo dłużej niż 7 dni bez porady lekarskiej. Długotrwałe stosowanie może prowadzić do wchłaniania jodu i zaburzeń funkcji tarczycy.
Ten lek może zabarwić skórę i odzież. Alkohol może być użyty do usunięcia plamy jodu ze skóry. Przebarwienia są przejściowe i ustępują samoistnie po zaprzestaniu stosowania.
Najprawdopodobniej tak. Choć możliwe jest wystąpienie reakcji na jodowany powidon (Betadine), badania pokazują, że jest mało prawdopodobne, aby jod był przyczyną reakcji alergicznych, nawet u osób uczulonych na jodowe środki kontrastowe lub inne leki zawierające jod. Zawsze należy jednak skonsultować się z lekarzem.
Stosowanie w ciąży powinno być ograniczone do przypadków bezwzględnie koniecznych. Wchłanianie jodu w tych grupach może być niepokojące i mogą być zalecane alternatywne środki antyseptyczne. Wymagane jest monitorowanie funkcji tarczycy matki i płodu.
Nie zaobserwowano negatywnego wpływu na gojenie ran w praktyce klinicznej. Współczesne badania wskazują, że przy prawidłowym stosowaniu jodowany powidon nie opóźnia gojenia, a może nawet je wspierać dzięki działaniu przeciwzapalnemu.
Przechowywać w temperaturze poniżej 25°C. Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem. Należy unikać kontaktu z metalami, szczególnie srebrem i miedzią.
Nie zaleca się jednoczesnego stosowania z innymi środkami antyseptycznymi. Produkty lecznicze zawierające powidon jodowany, w razie zastosowania przed lub po aplikacji produktów leczniczych antyseptycznych zawierających oktenidynę, mogą spowodować przemijające przebarwienie danej okolicy.
