Debelizyna to lek ziołowy w postaci pasty do stosowania doustnego. Głównym składnikiem jest wyciąg zagęszczony z nasion fasoli indyjskiej. Lek wykazuje działanie moczopędne i jest stosowany w profilaktyce kamicy dróg moczowych oraz jako lek wspomagający w leczeniu drobnych złogów kamicy dróg moczowych. Debelizyna jest dostępna bez recepty.
Diabetofort to lek dostępny bez recepty, który jest tradycyjnie stosowany w przypadku zaburzeń w oddawaniu moczu. Może być również stosowany przez osoby z rodzinną predyspozycją do cukrzycy jako środek moczopędny, zmniejszający tendencję do wzrostu cukru po posiłku. Produkt jest dostępny w postaci płynu doustnego. W skład leku wchodzi płynny wyciąg roślinny z różnych ziół o działaniu diuretycznym.
Nefrol to lek roślinny dostępny bez recepty, który jest tradycyjnie stosowany jako środek pomocniczy w chorobach dróg moczowych. Jest szczególnie polecany w przypadku kamicy nerkowej z drobnymi złogami, zwanej również piaskiem nerkowym. Ponadto, Nefrol jest tradycyjnie stosowany jako środek moczopędny. W skład leku wchodzi nalewka złożona z ziela nawłoci, korzenia i ziela mniszka lekarskiego, owoców aminki oraz owocni fasoli.
Owocnia fasoli to preparat roślinny dostępny w postaci ziół do zaparzania. Jest stosowany pomocniczo w leczeniu zaburzeń oddawania moczu, zwłaszcza gdy oddawana ilość moczu w ciągu doby jest za mała. Preparat ten jest dostępny bez recepty. Warto jednak pamiętać, że przed rozpoczęciem stosowania jakiegokolwiek leku, należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Zioła Metaboliczne to suplement diety, który jest dostępny bez recepty. Zawiera różnorodne zioła, które wspierają procesy metaboliczne w organizmie. Jest zalecany do stosowania jako wsparcie dla prawidłowego funkcjonowania układu trawiennego. Produkt ten pomaga usprawnić procesy usuwania z organizmu szkodliwych, ubocznych produktów przemiany materii.
Zioła moczopędne to rośliny, które pomagają w usuwaniu nadmiaru wody z organizmu i oczyszczają drogi moczowe. Są stosowane przy chorobach nerek, nadciśnieniu tętniczym, obrzękach, zatrzymywaniu wody, zapaleniu pęcherza, kamicy nerkowej i żołądkowej, dnie moczanowej i innych stanach zapalnych. Zioła moczopędne zawierają różne substancje aktywne, które mają dodatkowe korzyści dla zdrowia. Nie są dostępne na receptę.
Fasola – roślina, która w Polsce zaliczana jest do strączków. W farmacji, surowcem farmaceutycznym jest owocnia fasoli, czyli jej strąki. Za działanie lecznicze odpowiadają trójterpeny b, kwasy organiczne, alantoina, cholina, inozytol oraz krzemionka. Fasola wykazuje działanie moczopędne oraz obniża poziom cukru we krwi. Polecana jest osobom z obrzękami, kamicą moczową, osobom z chorobami nerek, u których występuje zmniejszone wydzielanie moczu oraz wspomagająco w obniżaniu poziomu glukozy we krwi.
Owocnia fasoli dostępna jest w postaci ziół, z których przygotowuje się odwar. Zwykle stosuje się 2 łyżki stołowe surowca, które zalewa się szklanką wody i gotuje do wrzenia. Zaleca się picie od 1 do 3 szklanek ciepłego odwaru dziennie. Odwar należy pić bezpośrednio po przygotowaniu. Występuje również jako składnik preparatów złożonych, które wpływają na prawidłowy metabolizm cukrów i układu moczowego.
Możliwe działania niepożądane: Owocnia fasoli jest zazwyczaj dobrze tolerowana i dotychczas nie stwierdzono skutków ubocznych.
Uwaga: Owocni fasoli nie należy stosować w przypadku obrzęków wynikających z niewydolności serca lub nerek.
Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10
Owocnia fasoli, znana naukowo jako Phaseoli pericarpium, to jeden z najcenniejszych surowców farmaceutycznych pochodzenia roślinnego, otrzymywany z fasoli zwyczajnej (Phaseolus vulgaris L.). Ten pozornie prosty produkt uboczny uprawy fasoli od wieków wykorzystywany jest w medycynie naturalnej jako potężne narzędzie terapeutyczne w leczeniu zaburzeń metabolicznych, szczególnie cukrzycy typu 2, oraz chorób układu moczowego. Owocnia fasoli, czyli suszone strąki fasoli pozbawione nasion, zawiera unikalne połączenie substancji bioaktywnych, które czyni z niej skuteczny środek o działaniu moczopędnym, przeciwcukrzycowym i przeciwzapalnym. Współczesne badania naukowe potwierdzają tradycyjne zastosowania tego surowca, ujawniając złożone mechanizmy jego działania na poziomie molekularnym. Dzięki zawartości trójterpenu, kwasów organicznych, alantoiny, choliny, inozytolu oraz krzemionki, owocnia fasoli stanowi bezpieczną i skuteczną alternatywę dla konwencjonalnych terapii, szczególnie w początkowych stadiach cukrzycy typu 2 oraz w leczeniu wspomagającym schorzeń nefrologicznych.
Fasola zwyczajna (Phaseolus vulgaris L.) należy do rodziny bobowatych (Fabaceae) i pochodzi z regionów Ameryki Środkowej i Południowej, gdzie była uprawiana już około 8000 lat temu. Roślina ta dotarła do Europy w XVI wieku wraz z hiszpańskimi konkwistadorami i szybko rozprzestrzeniła się na całym kontynencie, stając się jedną z najważniejszych roślin uprawnych.
Owocnia fasoli została opisana po raz pierwszy w XVII wieku jako środek moczopędny, a działanie moczopędne ekstraktów z strąków fasoli było po raz pierwszy udokumentowane już w 1608 roku. Od tamtego czasu owocnia fasoli regularnie pojawia się w podręcznikach medycyny naturalnej jako surowiec wykorzystywany przez pacjentów cierpiących na różnorodne dolegliwości.
Zgodnie z Farmakopeą Polską VI owocnia bez nasion – Pericarpium Phaseoli (Fructus Phaseoli sine semine) powinna pochodzić z fasoli zwyczajnej – Phaseolus vulgaris Linne (Leguminosae = Fabaceae), przy czym zbieranie owocni odbywa się wyłącznie z odmian białokwiatowych. Suszenie: w cieniu, w przewiewie, bez podgrzewania.
Surowiec farmaceutyczny stanowią suszone strąki fasoli pozbawione nasion, które po odpowiednim procesie suszenia zachowują swoje właściwości lecznicze. Owocnia ma charakterystyczną wydłużoną formę i jasną barwę, a jej jakość jest ściśle regulowana przez standardy farmakopejne.
Owocnia fasoli zawiera bogaty kompleks substancji bioaktywnych odpowiedzialnych za jej działanie terapeutyczne:
Główne grupy związków aktywnych:
Owocnia fasoli ma w swoim składzie glikoproteiny, aminokwasy, cholinę, trygonelinę, alantoinę, kwasy alifatyczne, kwas traumatynowy oraz polifenole (flawonoidy, kwasy fenolowe, garbniki).
Związki polifenolowe:
Zaliczana jest do grupy surowców o działaniu moczopędnym, przeciwcukrzycowym, a także przeciwzapalnym, odtruwającym, rozkurczowym, regenerującym nabłonek i bakteriobójczym. Działanie moczopędne owocni fasoli opiera się na kilku mechanizmach:
Mechanizm działania przeciwcukrzycowego owocni fasoli jest wielokierunkowy i obejmuje:
Hamowanie α-amylazy: Według charakterystyki fitochemicznej, ekstrakt hamował aktywność alfa-amylazy, co prowadzi do zmniejszonego wchłaniania węglowodanów z przewodu pokarmowego.
Pochodne guanidyny: Zawarte w owocni fasoli pochodne guanidyny wykazują działanie przeciwcukrzycowe, działając podobnie do metforminy poprzez poprawę wrażliwości tkanek na insulinę.
Modulacja hormonów inkretynowych: Proponowane są dwa możliwe mechanizmy działania mediowane przez lektyny: (a) hamowanie α-amylazy, skutkujące zmniejszonym metabolizmem i wchłanianiem węglowodanów; (b) modulacja aktywności cholecystokininy i peptydów podobnych do glukagonu indukowana przez fitohemaglutyniny, skutkująca zmniejszeniem apetytu.
Owocnia fasoli znajduje szczególne zastosowanie w leczeniu wspomagającym cukrzycy typu 2, zwłaszcza w początkowych stadiach choroby. Strąki fasoli obniżają poziom cukru we krwi, co może być wykorzystane w leczeniu cukrzycy, zwłaszcza w początkowych okresach choroby. Strąki fasoli mogą z powodzeniem uzupełniać inne leki przeciwcukrzycowe, a z czasem doprowadzić do zmniejszenia dawek tych leków.
Efektywność terapeutyczna: Niektórzy porównują siłę działania 1 filiżanki naparu z surowca z 3 jednostkami insuliny, co świadczy o znacznej aktywności biologicznej preparatu.
Owocnia fasoli wykazuje szerokie spektrum działania w schorzeniach nefrologicznych:
Koncentracja-zależne hamowanie adhezji bakterii UPEC do komórek T24 uzasadnia tradycyjne zastosowanie Phaseoli pericarpium w zapobieganiu i leczeniu zakażeń dróg moczowych.
Choroby skóry: Od tysięcy lat sproszkowane strąki fasoli były używane do zasypywania ran, na oparzenia, wypryski, zmiany skórne spowodowane chorobą zwaną różą.
Choroby reumatyczne: Wykorzystywana w leczeniu dolegliwości stawowych i reumatycznych dzięki właściwościom przeciwzapalnym.
W kontekście leczenia cukrzycy typu 2, owocnia fasoli może stanowić wartościowe uzupełnienie konwencjonalnej farmakoterapii. Standardowe leczenie farmakologiczne cukrzycy typu 2 obejmuje następujące grupy leków:
Metformina – lek, od którego zazwyczaj zaczyna się farmakologiczne leczenie cukrzycy typu 2. Uwrażliwia tkanki na działanie własnej insuliny, zmniejsza syntezę glukozy w wątrobie i zwiększa jej wykorzystywanie przez mięśnie. Metformina jest dostępna pod różnymi nazwami handlowymi różnych producentów.
Pochodne sulfonylomocznika:
Te leki zwiększają wydzielanie insuliny przez trzustkę i są stosowane gdy metformina w monoterapii jest niewystarczająca.
Inhibitory SGLT-2 (flozyny):
Obniżają próg nerkowy, który fizjologicznie „ustawiony” jest na ok. 180-200 mg/dl – pod wpływem flozyn cukier z krwi do moczu przenika już przy wartości ok. 140 mg/dl.
Agoniści receptora GLP-1:
Naśladują inkretyny – hormony, które pobudzają wydzielania insuliny lub hamują rozpad naturalnych inkretyn w organizmie.
Insulina jest lekiem stosowanym w cukrzycy typu 2, kiedy wyczerpują się możliwości skutecznego obniżania glikemii lekami doustnymi. Dostępne są różne typy insulin:
Standardowy napar:
Dawkowanie:
4 łyżki naowocni zalej 2 szklankami chłodnej wody i pozostaw na 4-6 godzin. Potem podgrzej do wrzenia, przykryj i odstaw na 30 minut. Przecedź.
W mieszankach przeciwcukrzycowych strąki fasoli można łączyć ze znamionami kukurydzy, rdestem ptasim, kłączami perzu, liśćmi orzecha włoskiego, zielem rutwicy lekarskiej i korzeniami łopianu, natomiast w mieszankach moczopędnych z nawłocią pospolitą, pietruszką, kwiatem chabru, konwalią, skrzypem polnym, liśćmi brzozy i owocami róży.
| Przeciwskazanie | Uzasadnienie |
|---|---|
| Niewydolność serca | Obrzęki pochodzące z niewydolności serca wymagają innego leczenia |
| Niewydolność nerek | Może pogorszyć funkcję nerek w zaawansowanych stadiach |
| Ciąża i okres laktacji | Brak wystarczających badań bezpieczeństwa |
Owocnia fasoli jest generalnie dobrze tolerowana. Owocnia fasoli jest zazwyczaj dobrze tolerowana i dotychczas nie stwierdzono skutków ubocznych. Sporadycznie mogą wystąpić:
Leki przeciwcukrzycowe: Owocnia fasoli może nasilać działanie leków przeciwcukrzycowych. Pacjenci z rozpoznaną cukrzycą przed zastosowaniem preparatów z fasoli powinni skonsultować się z diabetologiem.
Zalecenia:
Przedkliniczne dane dotyczące ekstraktów i preparatów pochodzących z nasion Phaseolus vulgaris są przeglądane jako potencjalne środki do kontrolowania spożycia żywności, masy ciała, akumulacji lipidów i glikemii.
Ekstrakt P. vulgaris zmniejszał masę ciała w czasie, a także skutecznie obniżał glikemię, triglicerydy i cholesterol. W 19 tygodniu ekstrakt z fasoli normalizował tolerancję glukozy i insuliny wywołaną dietą wysokotłuszczową.
Meta-analiza ujawniła statystycznie nieistotną różnicę w utracie masy ciała między grupami P. vulgaris i placebo (różnica średnia (MD) − 1,77 kg, 95% CI − 3,33, 0,33). Kolejna meta-analiza ujawniła statystycznie istotną redukcję tkanki tłuszczowej na korzyść P. vulgaris w porównaniu z placebo (MD − 1,86 kg, 95% CI − 3,39, − 0,32).
PPX charakteryzuje się obecnością flawonoidów (np. rutyna) i saponin, z których wybrane związki mogą być biodostępne po podaniu doustnym, jak wskazują eksperymenty permeacji Caco-2.
Owocnia fasoli dostępna jest w aptekach i sklepach zielarskich jako:
Wszystkie preparaty farmaceutyczne zawierające owocnię fasoli podlegają kontroli jakości zgodnie z wymogami Farmakopei Polskiej, zapewniając bezpieczeństwo i skuteczność terapii.
Owocnia fasoli nie może zastąpić przepisanych leków przeciwcukrzycowych. Fasola zwyczajna posiada potwierdzone badaniami działanie moczopędne. Obniża poziom glukozy we krwi, dlatego nazywana jest „roślinną insuliną”, ale jej przyjmowanie nie może zastąpić stosowania syntetycznych leków przeciwcukrzycowych. Może jedynie wspomagać leczenie konwencjonalne pod nadzorem lekarza.
Owocnia fasoli może być stosowana długotrwale, jednak zaleca się okresowe konsultacje z lekarzem, szczególnie u osób przyjmujących inne leki. Nie ma określonych ograniczeń czasowych dla jej stosowania.
Brak wystarczających badań dotyczących bezpieczeństwa stosowania u dzieci. Przed podaniem dziecku należy skonsultować się z pediatrą.
Pierwsze efekty działania moczopędnego mogą być widoczne już po kilku godzinach od spożycia naparu. Efekty przeciwcukrzycowe wymagają regularnego stosowania przez kilka tygodni.
Tak, owocnia fasoli dobrze komponuje się z innymi ziołami o podobnym działaniu. Popularne kombinacje to mieszanki z liśćmi brzozy, skrzypem polnym czy znamionami kukurydzy.
Badania wskazują na możliwy wpływ na redukcję masy ciała, jednak efekt ten jest umiarkowany i wymaga połączenia z odpowiednią dietą i aktywnością fizyczną.
Susz należy przechowywać w szczelnie zamkniętych pojemnikach, w suchym miejscu, w temperaturze pokojowej, z dala od światła słonecznego. Właściwie przechowywana owocnia zachowuje swoje właściwości przez 2-3 lata.
Reakcje alergiczne są rzadkie, ale możliwe. Osoby z alergią na rośliny z rodziny bobowatych powinny zachować szczególną ostrożność.
Spożywanie fasoli nie jest zalecane kobietom w ciąży, karmiącym piersią. Przed zastosowaniem w ciąży lub okresie laktacji należy skonsultować się z lekarzem.
Wysokiej jakości owocnia fasoli powinna być jasna, sucha, bez śladów pleśni czy zagnicia, o charakterystycznym zapachu. Najlepiej kupować ją w zaufanych aptekach lub sklepach zielarskich.
