Dusalm to lek przeciwbakteryjny, który zatrzymuje produkcję kwasu foliowego przez bakterie, hamując ich wzrost. Stosowany w leczeniu wszystkich form trądu, opryszczkowatego zapalenia skóry i innych dermatoz pęcherzowych oraz zapobieganiu zapaleniu płuc wywołanego przez Pneumocystis jiroveci u pacjentów z niedoborem odporności, szczególnie u pacjentów z AIDS.
Dapson jest pochodną aniliny zawierającą charakterystyczną grupę sulfonową, która łączy dwie grupy anilinowe. Substancja ta wykazuje podwójny mechanizm działania – przeciwbakteryjny oraz przeciwzapalny.
Mechanizm działania przeciwbakteryjnego polega na hamowaniu syntezy kwasu dihydrofoliowego poprzez konkurencyjne wypieranie kwasu para-aminobenzoesowego z miejsca wiązania syntazy dihydropteroatu, podobnie jak w przypadku sulfonamidów. Dapson wykazuje szczególnie wysoką skuteczność wobec Mycobacterium leprae, gdzie minimalne stężenie hamujące osiąga wartości nanogramowe. Substancja jest również aktywna wobec prątków gruźlicy, paciorkowców oraz Pneumocystis jiroveci.
W zakresie działania przeciwzapalnego dapson hamuje cytotoksyczny łańcuch mieloperoksydazy-nadtlenku wodoru-halogenu oraz tzw. „wybuch oddechowy” leukocytów. Dodatkowo wykazano, że substancja hamuje reakcję Arthusa, zmniejsza odpowiedź limfocytów na fitohemaglutyninę, hamuje wiązanie dopełniacza poprzez alternatywną ścieżkę aktywacji oraz blokuje wiązanie leukotrienu B4 z jego receptorami.
Farmakokinetyka dapsonu charakteryzuje się dobrą biodostępnością po podaniu doustnym (70-80%), z maksymalnym stężeniem w osoczu osiąganym po 2-6 godzinach. Substancja wiąże się w wysokim stopniu z białkami osocza (70-90%) i dobrze przenika do tkanek. Metabolizm zachodzi głównie w wątrobie poprzez acetylację oraz hydroksylację. Okres półtrwania wynosi średnio 20 godzin (zakres 14-83 godziny). Wydalanie następuje głównie przez nerki (90%) oraz w mniejszym stopniu z kałem (10%).
Dapson znalazł zastosowanie w leczeniu trądu, opryszczkowatego zapalenia skóry oraz w profilaktyce zapalenia płuc wywołanego przez Pneumocystis jiroveci u pacjentów z niedoborami odporności. Ze względu na ryzyko rozwoju oporności, w leczeniu trądu zaleca się stosowanie dapsonu w terapii skojarzonej z innymi lekami przeciwprątkowymi.
Podczas stosowania dapsonu należy zwrócić szczególną uwagę na możliwość wystąpienia działań niepożądanych, zwłaszcza hematologicznych, takich jak hemoliza czy methemoglobinemia, szczególnie u pacjentów z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej (G6PD).
