Choroby neurologiczne dotykają miliony osób na całym świecie, znacząco wpływając na jakość życia pacjentów i ich rodzin. Schorzenia układu nerwowego obejmują szeroki wachlarz dolegliwości, od łagodnych zaburzeń do poważnych chorób neurodegeneracyjnych, które mogą prowadzić do niepełnosprawności. Układ nerwowy, składający się z mózgu, rdzenia kręgowego i nerwów obwodowych, odpowiada za kluczowe funkcje organizmu – od podstawowych procesów życiowych po złożone funkcje poznawcze. Zaburzenia w jego funkcjonowaniu mogą wynikać z uwarunkowań genetycznych, czynników środowiskowych, infekcji, urazów czy procesów autoimmunologicznych. Wczesna diagnostyka i odpowiednie leczenie mają kluczowe znaczenie dla skutecznego zarządzania chorobami neurologicznymi, a dzięki postępowi medycyny i nowoczesnym terapiom, wielu pacjentów może cieszyć się poprawą jakości życia mimo przewlekłego charakteru tych schorzeń.
Układ nerwowy to skomplikowana sieć struktur odpowiedzialnych za kontrolę i koordynację wszystkich procesów zachodzących w organizmie. Dzieli się na ośrodkowy układ nerwowy (mózg i rdzeń kręgowy) oraz obwodowy układ nerwowy (nerwy obwodowe). Ta złożona struktura odpowiada za odbieranie bodźców z otoczenia, przetwarzanie informacji, koordynację ruchów, regulację funkcji narządów wewnętrznych oraz umożliwia funkcje wyższe, takie jak myślenie, pamięć czy emocje.
Zdrowie układu nerwowego można wspierać poprzez odpowiednią dietę bogatą w antyoksydanty i nienasycone kwasy tłuszczowe, regularne ćwiczenia fizyczne, aktywność umysłową oraz redukcję stresu. Badania pokazują, że takie działania mogą zmniejszyć ryzyko występowania niektórych chorób neurologicznych, szczególnie neurodegeneracyjnych, jak choroba Alzheimera czy Parkinsona.
Niezwykłą cechą układu nerwowego jest jego neuroplastyczność – zdolność do zmian i adaptacji w odpowiedzi na doświadczenia i uszkodzenia. Ta właściwość stanowi podstawę procesów uczenia się, pamięci oraz rehabilitacji po urazach mózgu czy rdzenia kręgowego. Dzięki neuroplastyczności, mózg może reorganizować swoją strukturę i funkcję, co daje nadzieję pacjentom po udarach czy z innymi uszkodzeniami neurologicznymi.
Choroba Alzheimera jest najczęstszą przyczyną otępienia u osób starszych, charakteryzującą się postępującą utratą pamięci, zdolności poznawczych i funkcji wykonawczych. W mózgu pacjentów dochodzi do gromadzenia się złogów białka beta-amyloidu oraz splątków neurofibrylarnych, co prowadzi do obumierania komórek nerwowych.
Leczenie farmakologiczne choroby Alzheimera opiera się na dwóch głównych grupach leków. Inhibitory cholinesterazy (donepezil, rywastygmina, galantamina) zwiększają poziom acetylocholiny – neurotransmitera kluczowego dla procesów pamięciowych. Druga grupa to antagoniści receptora NMDA (memantyna), regulujące aktywność glutaminianu, którego nadmiar może prowadzić do śmierci neuronów. W ostatnich latach pojawił się też pierwszy lek przyczynowy – aducanumab, który pomaga usuwać złogi amyloidu z mózgu.
Oprócz farmakoterapii, ważną rolę odgrywa terapia poznawcza, aktywizacja fizyczna pacjenta oraz odpowiednie wsparcie psychologiczne dla rodziny i opiekunów.
Choroba Parkinsona to postępujące schorzenie neurodegeneracyjne, które rozwija się na skutek zaniku neuronów dopaminergicznych w istocie czarnej mózgu. Charakterystyczne objawy obejmują drżenie spoczynkowe, sztywność mięśniową, spowolnienie ruchowe (bradykinezja) oraz zaburzenia postawy i chodu. U wielu pacjentów występują również objawy pozaruchowe, jak depresja, zaburzenia snu, problemy z węchem czy zaparcia.
Diagnostyka choroby Parkinsona opiera się głównie na badaniu klinicznym, jednak w celu wykluczenia innych schorzeń mogą być wykonane badania obrazowe (rezonans magnetyczny) czy testy neurologiczne. Charakterystyczne jest drżenie spoczynkowe, które ustępuje podczas wykonywania celowych ruchów, oraz stopniowe zmniejszanie się pisma (mikrografia).
Leczenie farmakologiczne koncentruje się na uzupełnianiu niedoboru dopaminy lub stymulacji receptorów dopaminowych. Podstawowym lekiem jest lewodopa, prekursor dopaminy, często podawana w połączeniu z inhibitorami dekarboksylazy (karbidopa, benserazyd), które zapobiegają jej rozkładowi poza mózgiem. Stosuje się także agonistów dopaminy (ropinirol, pramipeksol, rotygotyna), inhibitory MAO-B (selegilina, rasagilina) oraz inhibitory COMT (entakapon). W zaawansowanych przypadkach rozważa się leczenie chirurgiczne, w tym głęboką stymulację mózgu (DBS).
Istotnym elementem terapii są również rehabilitacja ruchowa, terapia mowy oraz wsparcie psychologiczne.
Stwardnienie rozsiane to przewlekła choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje osłonki mielinowe neuronów w ośrodkowym układzie nerwowym. Prowadzi to do powstawania ognisk demielinizacji i zaburzeń przewodnictwa nerwowego.
Objawy SM są bardzo zróżnicowane i zależą od lokalizacji zmian demielinizacyjnych. Mogą obejmować zaburzenia widzenia (podwójne widzenie, zapalenie nerwu wzrokowego), osłabienie mięśni, zaburzenia koordynacji i równowagi, drętwienia i mrowienia, problemy z kontrolą pęcherza moczowego, a także zmęczenie i zaburzenia poznawcze.
Leczenie stwardnienia rozsianego znacząco rozwinęło się w ostatnich latach, oferując pacjentom wiele opcji terapeutycznych. W leczeniu rzutów stosuje się glikokortykosteroidy (metylprednizolon) podawane dożylnie. Leczenie modyfikujące przebieg choroby obejmuje leki immunomodulujące (interferony beta, octan glatirameru), leki immunosupresyjne (fingolimod, kladrybina) oraz przeciwciała monoklonalne (natalizumab, okrelizumab, alemtuzumab). Od kwietnia 2024 roku pacjenci w Polsce mają dostęp do podskórnej formy podania terapii natalizumabem, co znacząco ułatwia leczenie.
Ważnym elementem terapii SM jest kompleksowa rehabilitacja, leczenie objawowe (np. spastyczności, bólu, zmęczenia) oraz wsparcie psychologiczne.
Neuropatia obwodowa to zespół objawów wynikających z uszkodzenia nerwów obwodowych. Może dotyczyć jednego nerwu (mononeuropatia) lub wielu nerwów jednocześnie (polineuropatia). Najczęstszymi przyczynami są cukrzyca, nadużywanie alkoholu, niedobory witamin (szczególnie B12), choroby autoimmunologiczne, infekcje, toksyny oraz działania niepożądane niektórych leków.
Objawy neuropatii obwodowej różnią się w zależności od rodzaju uszkodzonych włókien nerwowych. Typowo obejmują drętwienia, mrowienia, pieczenie, ból, osłabienie mięśni, zaburzenia czucia oraz problemy z koordynacją. W przypadkach uszkodzenia nerwów autonomicznych mogą wystąpić zaburzenia potliwości, niestabilność ciśnienia tętniczego czy dysfunkcje pęcherza moczowego.
Leczenie neuropatii obwodowej zależy od przyczyny. W przypadku neuropatii cukrzycowej kluczowe jest utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi. W terapii bólu neuropatycznego stosuje się leki przeciwpadaczkowe (gabapentyna, pregabalina), przeciwdepresyjne (amitryptylina, duloksetyna, wenlafaksyna) oraz miejscowe (plastry z lidokainą, kapsaicyna). Istotna jest również suplementacja witamin z grupy B, fizjoterapia oraz rehabilitacja.
Padaczka to przewlekła choroba neurologiczna charakteryzująca się nawracającymi, nieprowokowanymi napadami padaczkowymi, które są wynikiem nieprawidłowych wyładowań elektrycznych w mózgu. Dotyka około 1% populacji, co w Polsce oznacza 300-400 tysięcy pacjentów.
Objawy padaczki zależą od rodzaju napadu i mogą obejmować drgawki, utratę świadomości, zaburzenia czucia, halucynacje lub automatyzmy (powtarzalne, nieskoordynowane ruchy). U niektórych pacjentów występują charakterystyczne aury, czyli specyficzne odczucia poprzedzające napad.
Leczenie padaczki opiera się głównie na farmakoterapii. Stosuje się leki przeciwpadaczkowe, takie jak karbamazepina, lamotrygina, walproiniany, lewetiracetam, okskarbazepina czy topiramat. Wybór leku zależy od typu napadów, wieku pacjenta, chorób współistniejących oraz potencjalnych działań niepożądanych.
Szczególnym wyzwaniem jest padaczka lekooporna, występująca u 20-30% pacjentów. W takich przypadkach stosuje się kombinacje leków, rozważa leczenie chirurgiczne, stymulację nerwu błędnego lub dietę ketogeniczną. Nadzieję dają nowe leki, jak briwaracetam, stiripentol czy cenobamat, który może uwolnić od napadów 11-28% pacjentów lekoopornych.
Migrena to neurologiczna choroba napadowa charakteryzująca się nawracającymi, pulsującymi bólami głowy, często jednostronnymi, którym mogą towarzyszyć nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło i dźwięki. Jest drugą co do częstości występowania neurologiczną chorobą napadową, znacząco obniżającą jakość życia pacjentów.
W przypadku migreny przewlekłej, gdy bóle głowy występują przez co najmniej 15 dni w miesiącu, przez okres dłuższy niż 3 miesiące, leczenie jest szczególnie trudne. W Polsce obecnie trwają prace nad programem lekowym dla pacjentów z migreną przewlekłą.
Leczenie migreny dzieli się na doraźne (przerywające napad) i profilaktyczne (zapobiegające napadom). W leczeniu doraźnym stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne, tryptany (sumatryptan, zolmitryptan), a w ciężkich przypadkach leki przeciwwymiotne i opioidy. W profilaktyce migreny przewlekłej przełomem okazały się przeciwciała monoklonalne przeciw peptydowi związanemu z genem kalcytoniny (CGRP) lub jego receptorowi (erenumab, fremanezumab, galcanezumab), a także toksyna botulinowa typu A. Te nowoczesne terapie mogą prowadzić do całkowitej remisji u nawet 25% pacjentów z migreną przewlekłą.
Udar mózgu to nagłe zaburzenie krążenia mózgowego, prowadzące do uszkodzenia tkanki nerwowej. Wyróżnia się udary niedokrwienne (około 80% przypadków), spowodowane zatorem lub zakrzepem naczynia, oraz udary krwotoczne, wynikające z pęknięcia naczynia i wylewu krwi do mózgu.
Objawy udaru rozwijają się gwałtownie i mogą obejmować jednostronne osłabienie lub paraliż, zaburzenia mowy, zaburzenia widzenia, zawroty głowy, silny ból głowy oraz problemy z koordynacją. Kluczowa jest szybka diagnostyka i leczenie – im szybciej pacjent trafi do szpitala, tym większe szanse na ograniczenie uszkodzeń mózgu.
W leczeniu udaru niedokrwiennego, jeśli pacjent trafi do szpitala w ciągu 4,5 godziny od pojawienia się objawów, można zastosować leczenie trombolityczne (alteplaza), które rozpuszcza zakrzep. Nowszą metodą jest trombektomia mechaniczna, polegająca na mechanicznym usunięciu zakrzepu za pomocą specjalnego cewnika. Ta procedura może być stosowana nawet do 24 godzin od wystąpienia objawów u wybranych pacjentów. W Polsce funkcjonuje już 18 ośrodków wykonujących zabiegi trombektomii mechanicznej.
Po przebytym udarze kluczowa jest rehabilitacja neurologiczna, która pomaga odzyskać utracone funkcje poprzez wykorzystanie neuroplastyczności mózgu.
Diagnostyka neurologiczna obejmuje szereg badań i procedur, które pomagają ustalić przyczynę objawów i postawić właściwą diagnozę. Proces diagnostyczny zazwyczaj rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu lekarskiego i badania neurologicznego.
Badanie neurologiczne obejmuje ocenę funkcji poznawczych, równowagi, koordynacji, odruchów, siły mięśniowej, czucia oraz funkcji nerwów czaszkowych. Lekarz może również przeprowadzić specjalistyczne testy, jak badanie chodu czy ocenę pisma.
W zależności od podejrzewanego schorzenia, mogą być zalecone dodatkowe badania:
Nowoczesne techniki obrazowania mózgu pozwalają na dokładną wizualizację struktury i funkcji układu nerwowego:
Tomografia komputerowa (TK) – szybkie badanie, szczególnie przydatne w diagnostyce udarów, krwawień i urazów.
Rezonans magnetyczny (MRI) – dostarcza bardziej szczegółowych obrazów, pozwalając na wykrycie drobnych zmian strukturalnych, ognisk demielinizacji, guzów czy anomalii naczyniowych.
Funkcjonalny rezonans magnetyczny (fMRI) – obrazuje aktywność mózgu podczas wykonywania określonych zadań.
Pozytonowa tomografia emisyjna (PET) – ocenia metabolizm mózgu, pomagając w diagnostyce chorób neurodegeneracyjnych.
Elektroencefalografia (EEG) – rejestruje aktywność elektryczną mózgu, niezbędna w diagnostyce padaczki.
Elektromiografia (EMG) i badanie przewodnictwa nerwowego – oceniają funkcję nerwów i mięśni, kluczowe w diagnostyce neuropatii obwodowych i chorób nerwowo-mięśniowych.
Analiza płynu mózgowo-rdzeniowego – pomocna w diagnostyce infekcji, chorób demielinizacyjnych i nowotworów.
Badania krwi – mogą wykryć markery zapalne, przeciwciała, niedobory witamin czy zaburzenia metaboliczne.
Coraz większe znaczenie ma diagnostyka genetyczna, która pozwala na wykrycie mutacji odpowiedzialnych za choroby neurologiczne o podłożu genetycznym. Jest szczególnie istotna w przypadku chorób neurodegeneracyjnych, jak niektóre postacie choroby Alzheimera czy stwardnienie zanikowe boczne.
Terapia schorzeń neurologicznych jest złożona i często wymaga podejścia multidyscyplinarnego. W zależności od choroby, mogą być stosowane różne metody leczenia:
Leki odgrywają kluczową rolę w leczeniu wielu chorób neurologicznych. Są stosowane zarówno w celu łagodzenia objawów, jak i modyfikacji przebiegu choroby.
W leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, jak choroba Parkinsona, stosuje się leki uzupełniające niedobory neuroprzekaźników (lewodopa) lub naśladujące ich działanie (agoniści dopaminy). W chorobie Alzheimera wykorzystuje się inhibitory cholinesterazy (donepezil, rywastygmina) i memantynę.
Choroby autoimmunologiczne, jak stwardnienie rozsiane, wymagają leków immunomodulujących i immunosupresyjnych, w tym interferonów beta, octanu glatirameru, fingolimodu czy przeciwciał monoklonalnych (natalizumab, okrelizumab).
W leczeniu padaczki stosuje się leki przeciwpadaczkowe, dobierane indywidualnie w zależności od typu napadów. Najczęściej wykorzystywane to karbamazepina, lamotrygina, walproiniany, lewetiracetam czy nowsze, jak briwaracetam i cenobamat.
Ból neuropatyczny wymaga specyficznego podejścia, z wykorzystaniem leków przeciwpadaczkowych (gabapentyna, pregabalina), przeciwdepresyjnych (amitryptylina, duloksetyna) oraz opioidów w ciężkich przypadkach.
Rehabilitacja odgrywa kluczową rolę w leczeniu wielu chorób neurologicznych, szczególnie po udarach mózgu, urazach czy w chorobach neurodegeneracyjnych. Obejmuje:
Fizjoterapię – ćwiczenia poprawiające siłę mięśniową, równowagę, koordynację i zakres ruchów.
Terapię zajęciową – ucząca pacjentów strategii radzenia sobie z codziennymi czynnościami.
Terapię mowy – poprawiająca funkcje komunikacyjne i połykanie.
Neuropsychologię – wspierająca funkcje poznawcze i emocjonalne.
W niektórych przypadkach stosuje się leczenie chirurgiczne:
Głęboka stymulacja mózgu (DBS) – wszczepienie elektrod do określonych obszarów mózgu, skuteczne w chorobie Parkinsona, dystonii czy drżeniu samoistnym.
Chirurgia padaczki – usunięcie ogniska padaczkowego w przypadkach lekoopornych.
Leczenie operacyjne guzów mózgu, tętniaków czy malformacji naczyniowych.
Postęp w neurologii przynosi coraz nowsze metody leczenia:
Terapie genowe – modyfikacja genów odpowiedzialnych za choroby, np. w rdzeniowym zaniku mięśni (nusinersen, onasemnogen abeparwowek).
Terapie komórkami macierzystymi – wspierające regenerację uszkodzonych tkanek nerwowych.
Nowoczesne terapie biologiczne – przeciwciała monoklonalne w leczeniu migreny przewlekłej czy stwardnienia rozsianego.
Choroby neurologiczne często mają charakter przewlekły i wymagają długotrwałego zarządzania. Wpływają nie tylko na zdrowie fizyczne, ale także na sferę psychiczną i społeczną pacjenta.
Diagnoza choroby neurologicznej często wymaga znaczących zmian w życiu pacjenta i jego rodziny. Kluczowe jest zdobycie rzetelnej wiedzy o chorobie, poznanie metod radzenia sobie z objawami oraz modyfikacja stylu życia:
Dieta – w wielu chorobach neurologicznych zaleca się dietę bogatą w antyoksydanty, kwasy omega-3 i witaminy z grupy B. W przypadku choroby Parkinsona ważna jest odpowiednia podaż białka, a przy padaczce niektórzy pacjenci korzystają z diety ketogenicznej.
Aktywność fizyczna – regularne ćwiczenia dostosowane do możliwości pacjenta mogą poprawić sprawność, równowagę i nastrój.
Techniki relaksacyjne – medytacja, joga czy techniki oddechowe pomagają zmniejszyć stres, który może nasilać objawy wielu schorzeń neurologicznych.
Organizacja codzienności – planowanie aktywności, korzystanie z przypomnień, dostosowanie otoczenia do ograniczeń wynikających z choroby.
Wsparcie psychologiczne jest niezbędnym elementem kompleksowej opieki nad pacjentem neurologicznym. Może obejmować psychoterapię indywidualną, terapię rodzinną czy grupy wsparcia. Organizacje pacjentów, jak Fundacja EPI-BOHATER dla osób z padaczką czy Fundacja Chorób Mózgu, oferują nie tylko wsparcie emocjonalne, ale także edukację i pomoc w uzyskaniu dostępu do nowoczesnych terapii.
Rozwój technologii przynosi coraz więcej rozwiązań wspierających codzienne funkcjonowanie pacjentów neurologicznych:
Aplikacje mobilne – monitorujące objawy, przypominające o lekach czy wspierające rehabilitację poznawczą.
Urządzenia wspomagające mobilność – od lasek i chodzików po zaawansowane egzoszkielety.
Systemy komunikacji alternatywnej – dla pacjentów z zaburzeniami mowy.
Inteligentne domy – dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami neurologicznymi.
Neurologia jest dziedziną dynamicznie rozwijającą się, a postęp w badaniach naukowych i technologii medycznej przynosi nowe możliwości diagnostyczne i terapeutyczne.
Zaawansowane techniki neuroobrazowania, jak obrazowanie tensora dyfuzji (DTI) czy spektroskopia rezonansu magnetycznego, pozwalają na coraz dokładniejszą wizualizację struktur i funkcji mózgu.
Biomarkery w płynie mózgowo-rdzeniowym i krwi (np. białko tau i beta-amyloid w chorobie Alzheimera) umożliwiają wcześniejszą i dokładniejszą diagnostykę.
Metody diagnostyki molekularnej i genetycznej pomagają zidentyfikować przyczyny rzadkich chorób neurologicznych.
W leczeniu stwardnienia rozsianego pojawiło się wiele nowych leków, jak przeciwciała monoklonalne (natalizumab, okrelizumab, alemtuzumab), które znacząco zmieniły perspektywy dla pacjentów.
Dla pacjentów z padaczką lekooporną nadzieją jest cenobamat, który może uwolnić od napadów nawet 28% chorych.
W leczeniu migreny przewlekłej rewolucję przyniosły przeciwciała monoklonalne przeciw CGRP oraz toksyna botulinowa typu A.
W Polsce trwają prace nad programem lekowym dla pacjentów z migreną przewlekłą, co może znacząco poprawić dostęp do nowoczesnych terapii.
Trombektomia mechaniczna w leczeniu udaru niedokrwiennego mózgu jest już dostępna w 18 ośrodkach w Polsce, co znacząco poprawia rokowanie pacjentów.
Terapie genowe i komórkowe dają nadzieję na leczenie chorób dotychczas nieuleczalnych, jak niektóre formy stwardnienia zanikowego bocznego czy dystrofie mięśniowe.
Interfejsy mózg-komputer mogą w przyszłości pozwolić na kontrolowanie urządzeń za pomocą myśli, co byłoby przełomem dla pacjentów z paraliżem.
Personalizowana medycyna, uwzględniająca profil genetyczny pacjenta, może umożliwić bardziej precyzyjne i skuteczne leczenie.
Wczesne objawy chorób neurologicznych mogą być subtelne i niespecyficzne, dlatego często są początkowo ignorowane. Do niepokojących sygnałów, które powinny skłonić do konsultacji z lekarzem, należą: przewlekłe bóle głowy, zawroty głowy, zaburzenia równowagi, drętwienia i mrowienia kończyn, osłabienie mięśni, problemy z koordynacją ruchów, zaburzenia mowy, trudności z pamięcią i koncentracją, a także zmiany osobowości czy nastroju. W przypadku nagłego pojawienia się objawów, takich jak jednostronne osłabienie, zaburzenia mowy czy widzenia, należy natychmiast szukać pomocy medycznej, gdyż mogą to być objawy udaru mózgu.
Niektóre choroby neurologiczne mają wyraźny komponent genetyczny, inne zaś mogą być związane z predyspozycją genetyczną, która w połączeniu z czynnikami środowiskowymi prowadzi do rozwoju choroby. Do chorób o udowodnionym podłożu genetycznym należą m.in. choroba Huntingtona, niektóre formy choroby Alzheimera, dystrofie mięśniowe czy ataksje rdzeniowo-móżdżkowe. W przypadku rodzinnego występowania chorób neurologicznych, diagnostyka genetyczna może pomóc określić ryzyko zachorowania u krewnych. Na przykład, ryzyko choroby Alzheimera o wczesnym początku u rodzeństwa i potomstwa osoby chorej wynosi około 50%.
Tak, stres może znacząco wpływać na przebieg wielu chorób neurologicznych. W padaczce stres jest znanym czynnikiem wyzwalającym napady, a w chorobie Parkinsona może nasilać drżenie i sztywność mięśni. Pacjenci ze stwardnieniem rozsianym często doświadczają zaostrzenia objawów w okresach wzmożonego stresu. Również w przypadku migreny czy innych bólów głowy, stres jest jednym z głównych czynników wyzwalających. Dlatego techniki zarządzania stresem, takie jak medytacja, joga czy terapia poznawczo-behawioralna, są ważnym elementem kompleksowego leczenia chorób neurologicznych.
Leczenie stwardnienia rozsianego znacząco rozwinęło się w ostatnich latach. Oprócz klasycznych leków immunomodulujących (interferony beta, octan glatirameru), dostępne są now ocześniejsze terapie, jak doustne leki immunosupresyjne (fingolimod, kladrybina, fumaran dimetylu) oraz wysoce skuteczne przeciwciała monoklonalne (natalizumab, okrelizumab, alemtuzumab). Od kwietnia 2024 roku pacjenci w Polsce mają dostęp do podskórnej formy podania natalizumabu, co ułatwia leczenie. Wybór terapii zależy od wielu czynników, w tym aktywności choroby, obecności chorób współistniejących oraz preferencji pacjenta. Dla pacjentów z agresywną formą SM, dostępne są również bardziej intensywne protokoły leczenia, w tym immunoablacja z przeszczepieniem macierzystych komórek krwiotwórczych.
Migrena przewlekła to stan, w którym bóle głowy występują przez co najmniej 15 dni w miesiącu, z czego przynajmniej 8 dni to typowe bóle migrenowe. Diagnostyka opiera się głównie na szczegółowym wywiadzie lekarskim i badaniu neurologicznym, czasem uzupełnionym o badania obrazowe w celu wykluczenia innych przyczyn bólu głowy. W leczeniu migreny przewlekłej stosuje się leki doraźne (tryptany, NLPZ) oraz profilaktyczne. Przełomem w profilaktyce są przeciwciała monoklonalne przeciw CGRP lub jego receptorowi (erenumab, fremanezumab, galcanezumab), które mogą prowadzić do całkowitej remisji u nawet 25% pacjentów. Skuteczna jest również toksyna botulinowa typu A, podawana w formie zastrzyków co 12 tygodni. W Polsce trwają prace nad programem lekowym dla pacjentów z migreną przewlekłą, co poprawi dostęp do tych nowoczesnych terapii.
Wsparcie osoby z chorobą neurologiczną wymaga cierpliwości, empatii i zrozumienia. Przede wszystkim warto zdobyć rzetelną wiedzę o chorobie, aby lepiej rozumieć, z czym zmaga się bliska osoba. Ważne jest oferowanie praktycznej pomocy, dostosowanej do potrzeb pacjenta, ale bez nadmiernej opiekuńczości, która może odbierać poczucie niezależności. Zachęcanie do przestrzegania zaleceń lekarskich i regularne przypominanie o lekach może być bardzo pomocne. Równie istotne jest wsparcie emocjonalne – wysłuchanie obaw, frustacji i lęków, bez osądzania czy minimalizowania problemów. Warto również dbać o własne zdrowie psychiczne, korzystając z grup wsparcia dla opiekunów czy pomocy psychologicznej, gdyż opieka nad osobą przewlekle chorą może być wyczerpująca emocjonalnie.
Dieta może odgrywać istotną rolę w przebiegu niektórych chorób neurologicznych. W chorobie Parkinsona ważne jest odpowiednie planowanie posiłków zawierających białko, gdyż może ono wpływać na wchłanianie lewodopy. Przy stwardnieniu rozsianym zaleca się dietę bogata w antyoksydanty, kwasy omega-3 i witaminę D. W przypadku padaczki lekoopornej u niektórych pacjentów skuteczna jest dieta ketogeniczna, która zmienia metabolizm mózgu i może zmniejszać częstość napadów. Dla pacjentów z migreną ważne jest identyfikowanie i unikanie potencjalnych pokarmowych czynników wyzwalających, takich jak alkohol, produkty zawierające tyraminę, glutaminian sodu czy aspartam. Ogólnie, dieta śródziemnomorska, bogata w świeże warzywa, owoce, ryby, oliwę z oliwek i pełnoziarniste produkty zbożowe, jest korzystna dla zdrowia mózgu i może zmniejszać ryzyko rozwoju chorób neurodegeneracyjnych.
Padaczka lekooporna, dotykająca 20-30% pacjentów z epilepsją, stanowi poważne wyzwanie terapeutyczne. W ostatnich latach pojawiły się jednak nowe możliwości leczenia. Przełomowym lekiem jest cenobamat, który może uwolnić od napadów 11-28% chorych z padaczką lekooporną. Inne nowe leki, jak briwaracetam czy stiripentol, również oferują nadzieję pacjentom nieodpowiadającym na standardowe terapie. Poza farmakoterapią, opcje leczenia obejmują zabiegi chirurgiczne (usunięcie ogniska padaczkowego), stymulację nerwu błędnego, głęboką stymulację mózgu oraz terapie niefarmakologiczne, jak dieta ketogeniczna. Prowadzone są również badania nad nowymi technologiami, takimi jak systemy zamkniętej pętli (closed-loop systems), które wykrywają nadchodzący napad i automatycznie dostarczają leczenie, oraz zaawansowane techniki neuromodulacji. Kluczowe dla skutecznego leczenia padaczki lekoopornej jest dostęp do wysokospecjalistycznych ośrodków epileptologicznych.
Imigran to lek przeciwmigrenowy, który należy do grupy selektywnych agonistów receptorów serotoninowych 5-HT1D. Jest stosowany w doraźnym leczeniu napadów migreny z aurą lub bez aury. Lek Imigran działa dopiero po wystąpieniu napadu migrenowego. Jest dostępny na receptę.
Imigran FDT to lek zawierający substancję czynną sumatryptan, który jest stosowany w doraźnym leczeniu napadów migreny z aurą lub bez aury. Sumatryptan działa poprzez zwężanie naczyń krwionośnych obszaru ukrwienia tętnicy szyjnej, nie wpływając na przepływ mózgowy. Lek jest dostępny na receptę.
Imovane to lek, który zawiera substancję czynną zopiklon. Jest to lek nasenny i uspokajający, który jest stosowany w leczeniu bezsenności. Imovane skraca czas zasypiania i wydłuża czas trwania snu, co pomaga pacjentom spać przez całą noc bez budzenia się. Lek jest dostępny na receptę. Wskazania do stosowania to krótkotrwałe leczenie bezsenności, w tym trudności z zasypianiem, nocne budzenie się i wczesne budzenie rano. Pamiętaj jednak, że przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku powinieneś skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Inbrija to lek inhalacyjny zawierający lewodopę, stosowany w leczeniu pogorszenia objawów choroby Parkinsona podczas stanów OFF. Tak, Inbrija jest dostępna wyłącznie na receptę.
Inovelon to lek, który zawiera substancję czynną rufinamid. Jest to lek przeciwpadaczkowy, który jest stosowany w leczeniu napadów padaczkowych u pacjentów z zespołem Lennoxa-Gastauta. Rufinamid działa poprzez zmniejszenie aktywności elektrycznej w mózgu, co pomaga zapobiegać napadom padaczkowym. Inovelon jest dostępny na receptę.
Intractum Hyperici Phytopharm to lek roślinny dostępny bez recepty, który zawiera etanolowy wyciąg ze świeżego ziela dziurawca. Jest stosowany tradycyjnie w łagodnych zaburzeniach nastroju typu depresyjnego. Preparat jest przeznaczony dla osób dorosłych. Zawartość etanolu w preparacie wynosi od 52 do 62%.
Intuniv to lek zawierający substancję czynną guanfacynę. Jest stosowany w leczeniu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) u dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 17 lat, dla których leki stymulujące nie są odpowiednie, nie są tolerowane lub okazały się nieskuteczne. Lek ten może pomóc pacjentowi skupiać uwagę, poprawić koncentrację i spowodować, że pacjent stanie się mniej impulsywny i nadpobudliwy. Intuniv jest wydawany na podstawie recepty zastrzeżonej.
Invitaxon: zawiera witaminy B1, B6 i B12, wspomagające prawidłowy metabolizm komórek nerwowych. Stosowany w leczeniu zaburzeń układu nerwowego, takich jak polineuropatia, neuralgia i zapalenie nerwów obwodowych. Witaminy z grupy B uzupełniają ich niedobory i stymulują procesy regeneracyjne w tkankach nerwowych.
Inzolfi to lek stosowany w leczeniu stwardnienia rozsianego. Działa poprzez zmniejszenie zdolności limfocytów do swobodnego przemieszczania się w organizmie pacjenta oraz powstrzymuje je przed przenikaniem do mózgu i rdzenia kręgowego. W ten sposób ogranicza uszkodzenie nerwów powodujące stwardnienie rozsiane. Jest dostępny na receptę.
Ipidacrine hydrochloride Grindeks to lek, którego substancją czynną jest ipidakryna chlorowodorek. Jest to odwracalny inhibitor cholinoesterazy, który znajduje zastosowanie w leczeniu różnych chorób u osób dorosłych. Stosuje się go w leczeniu chorób obwodowego układu nerwowego, takich jak zapalenia nerwu, zapalenia wielonerwowego, polineuropatii, poliradikuloneuropatii, miastenii i zespołu miastenicznego o różnej etiologii. Lek jest dostępny na receptę.
JAXTERAN to lek zawierający substancję czynną fumaran dimetylu. Jest stosowany w leczeniu rzutowo-remisyjnej postaci stwardnienia rozsianego (SM) u pacjentów w wieku 13 lat i starszych. Lek wydaje się powstrzymywać układ odpornościowy przed powodowaniem uszkodzeń mózgu i rdzenia kręgowego, co może również przyczynić się do spowolnienia postępów choroby w przyszłości. JAXTERAN jest wydawany na receptę.
Kapidokor (lewetyracetam) to lek przeciwpadaczkowy. Stosowany jest w leczeniu napadów częściowych wtórnie uogólnionych lub bez wtórnego uogólnienia u pacjentów w wieku od 16 lat z nowo zdiagnozowaną padaczką. Może być również stosowany w przypadku takich napadów u pacjentów dorosłych, dzieci i niemowląt w wieku od 1 miesiąca. Lek jest dostępny na receptę.
Karbagen to lek przeciwpadaczkowy, który zawiera substancję czynną okskarbazepinę. Jest stosowany w leczeniu napadów częściowych z lub bez wtórnie uogólnionych napadów toniczno-klonicznych. Napady częściowe obejmują ograniczony obszar mózgu, ale mogą rozprzestrzenić się na cały mózg i mogą powodować uogólnione drgawki toniczno-kloniczne. Lek jest dostępny na receptę.
Karbamazepina Tillomed zawiera substancję czynną karbamazepinę, która uwalnia się stopniowo, działając przeciwdrgawkowo, przeciwbólowo i stabilizująco nastrój. Lek jest stosowany w leczeniu niektórych postaci padaczki, bolesnej neuralgii nerwu trójdzielnego oraz ciężkich zaburzeń nastroju, gdy inne leki zawodzą. Pomaga skutecznie kontrolować objawy, poprawiając jakość życia pacjentów.
Karbostad to lek przeciwpadaczkowy, który zawiera okskarbazepinę. Działa przeciwdrgawkowo, łagodząc napady częściowe, w tym te przechodzące we wtórnie uogólnione napady toniczno-kloniczne. Jest dostępny na receptę.
Kartesada to lek, który jest stosowany w leczeniu objawowym choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych. Działa na chrząstkę, hamując aktywność enzymów litycznych i pobudzając biosyntezę proteoglikanów. Dzięki temu może spowalniać lub wstrzymywać procesy degeneracji chrząstki. Jest dostępny na receptę.
Keppra to lek przeciwpadaczkowy, który zawiera substancję czynną o nazwie lewetyracetam. Jest stosowany jako monoterapia w leczeniu napadów częściowych lub częściowych wtórnie uogólnionych u dorosłych i młodzieży w wieku od 16 lat z nowo rozpoznaną padaczką. Może być również stosowany jako terapia wspomagająca w leczeniu napadów częściowych lub częściowych wtórnie uogólnionych u dorosłych, dzieci i niemowląt w wieku od 1 miesiąca z padaczką. Lek jest dostępny na receptę.
Kerstipon to lek, który należy do grupy substancji zwanych inhibitorami cholinoesterazy. Jest stosowany w leczeniu zaburzeń pamięci u pacjentów z chorobą Alzheimera oraz w leczeniu otępienia u pacjentów z chorobą Parkinsona. Substancją czynną leku jest rywastygmina. Lek jest dostępny na receptę.
Kesimpta to lek stosowany w leczeniu dorosłych pacjentów z rzutowymi postaciami stwardnienia rozsianego (RMS). Zawiera substancję czynną ofatumumab, która jest przeciwciałem monoklonalnym skierowanym przeciwko limfocytom B. Lek ten jest dostępny wyłącznie na receptę i podawany jest w formie roztworu do wstrzykiwań. Kesimpta pomaga zmniejszyć częstość rzutów choroby oraz spowolnić jej postęp.
Kigabeq to lek stosowany w leczeniu schizofrenii oraz w leczeniu lub zapobieganiu epizodom manii i depresji występującym u osób z chorobą afektywną dwubiegunową. Lek ten zawiera substancję czynną o nazwie kwetiapina, która należy do grupy leków przeciwpsychotycznych. Kigabeq jest dostępny na receptę.
Klonafen to lek, który zawiera substancję czynną klonazepam. Jest to lek dostępny na receptę. Klonazepam jest pochodną benzodiazepiny i jest wykorzystywany głównie jako lek przeciwdrgawkowy. Stosowany jest w leczeniu padaczki u dorosłych i dzieci, zarówno w leczeniu napadów uogólnionych (napady akinetyczne, miokloniczne, toniczno-kloniczne), napadów nieświadomości oraz napadów częściowych (ogniskowych).
Konaten to lek zawierający atomoksetynę, który jest stosowany w leczeniu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, czyli ADHD. Lek ten jest przeznaczony dla dzieci powyżej 6 roku życia, młodych osób oraz dorosłych. Konaten działa poprzez zwiększenie stężenia noradrenaliny w mózgu, co pomaga zwiększyć koncentrację oraz zmniejszyć impulsywność i nadmierną ruchliwość u pacjentów z ADHD. Jest dostępny na receptę.
Krople walerianowe to tradycyjny roślinny produkt leczniczy, który zawiera nalewkę z korzenia kozłka lekarskiego. Są stosowane w celu złagodzenia objawów wywołanych stanami napięcia nerwowego oraz jako środek ułatwiający zasypianie. Preparat jest dostępny bez recepty. Produkt zawiera 64-68% etanolu. Nie jest zalecane stosowanie równocześnie z syntetycznymi środkami uspokajającymi. Lek jest przeciwwskazany u osób z intensywnym świądem w okolicy odbytu i narządów płciowych. Stosowanie leku może spowodować nasilenie objawów i zwiększyć ryzyko wystąpienia powikłań.
Kvelux SR to lek w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu, zawierający kwetiapinę. Należy do grupy leków przeciwpsychotycznych stosowanych w leczeniu schizofrenii, manii oraz zaburzeń afektywno dwubiegunowych i epizodów ciężkiej depresji. Lek jest dostępny na receptę. Wskazania do stosowania obejmują leczenie schizofrenii, zaburzenia afektywnego dwubiegunowego, w tym leczenie umiarkowanych do ciężkich epizodów maniakalnych i ciężkiej depresji.
Kventiax to lek w postaci tabletek powlekanych, zawierający kwetiapinę. Należy do grupy leków przeciwpsychotycznych stosowanych w leczeniu schizofrenii oraz średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Kwetiapina i jej czynny metabolit (norkwetiapina) mają wpływ na znaczną liczbę receptorów neurotransmiterów. Lek jest dostępny na receptę.
Kwetaplex to lek w postaci tabletek powlekanych, zawierający kwetiapinę. Należy do grupy leków przeciwpsychotycznych stosowanych w leczeniu schizofrenii oraz średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Lek jest dostępny na receptę. Kwetiapina, substancja czynna zawarta w leku, oddziałuje z wieloma receptorami neuroprzekaźnikowymi, wykazując powinowactwo do receptorów serotoninergicznych 5HT2 i receptorów dopaminergicznych D1 i D2 w mózgu.
Kwetaplex XR to lek w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu, zawierający substancję czynną kwetiapinę. Należy do grupy leków przeciwpsychotycznych stosowanych w leczeniu schizofrenii oraz średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii. Kwetiapina jest również wskazana w leczeniu epizodów depresyjnych w przebiegu choroby dwubiegunowej. Lek jest dostępny na receptę.
Lackepila to lek, który jest dostępny na receptę. Zawiera substancję czynną lacydypinę, która należy do grupy antagonistów jonów wapnia. Działa głównie na naczynia krwionośne, powodując zmniejszenie napięcia mięśni gładkich ścian naczyń i rozszerzenie naczyń. W rezultacie obniża ciśnienie tętnicze i zmniejsza obwodowy opór naczyniowy. Stosowany jest w leczeniu nadciśnienia tętniczego.
Lacosamide Accord to lek przeciwpadaczkowy dostępny na receptę. Substancją czynną tego produktu leczniczego jest lakozamid. Lek jest wskazany do stosowania w leczeniu napadów częściowych i częściowych wtórnie uogólnionych u dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku od 4 lat z padaczką. Stosowany jest jako terapia wspomagająca z innymi lekami przeciwpadaczkowymi.
Lacosamide Adroiq to lek przeciwpadaczkowy stosowany w leczeniu napadów częściowych oraz napadów toniczno-klonicznych pierwotnie uogólnionych u pacjentów z padaczką. Lacosamide Adroiq jest dostępny wyłącznie na receptę.
Lacosamide Eignapharma to lek przeciwpadaczkowy, który zawiera substancję czynną lakozamid. Jest stosowany samodzielnie lub razem z innymi lekami, w celu zmniejszenia liczby napadów padaczkowych częściowych i częściowych wtórnie uogólnionych. Lek jest dostępny na receptę.
Lacosamide Fresenius Kabi to lek, który zawiera lakozamid i należy do grupy leków przeciwpadaczkowych. Jego głównym celem jest zmniejszenie liczby napadów u pacjentów z padaczką. Lek ten jest wskazany w monoterapii w leczeniu napadów częściowych i częściowych wtórnie uogólnionych, u dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku od 2 lat, z padaczką. Lacosamide Fresenius Kabi jest również wskazany w terapii wspomagającej w leczeniu napadów częściowych lub częściowych wtórnie uogólnionych, u dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku od 2 lat, z padaczką; oraz napadów toniczno-klonicznych pierwotnie uogólnionych, u dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku od 4 lat, z uogólnioną padaczką idiopatyczną.
Lacosamide Glenmark to lek przeciwpadaczkowy, który zawiera substancję czynną lakozamid. Jest stosowany w monoterapii lub jako terapia wspomagająca w leczeniu napadów częściowych i częściowych wtórnie uogólnionych u dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku od 4 lat z padaczką. Lek ten jest dostępny na receptę.
Lacosamide Eignapharma zawiera lakozamid, lek przeciwpadaczkowy stosowany w leczeniu padaczki. Przepisywany jest w celu zmniejszenia liczby napadów u dorosłych, młodzieży i dzieci od 4 lat, skuteczny przy napadach częściowych i częściowych wtórnie uogólnionych. Może być stosowany samodzielnie lub jako terapia wspomagająca z innymi lekami przeciwpadaczkowymi.
Lacosamide Neuraxpharm to lek przeciwpadaczkowy, którego substancją czynną jest lakozamid. Jest dostępny na receptę i stosowany jest u osób chorujących na padaczkę w celu zmniejszenia ilości napadów padaczkowych. Lek jest przeznaczony do stosowania w terapii wspomagającej napadów częściowych lub częściowych wtórnie uogólnionych u osób dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku od 2 lat z padaczką, a także napadów toniczno-klonicznych pierwotnie uogólnionych u osób dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku od 4 lat z uogólnioną padaczką idiopatyczną.
Lacosamide Stada to lek przeciwpadaczkowy, którego substancją czynną jest lakozamid. Stosowany jest w monoterapii lub terapii wspomagającej w leczeniu napadów częściowych i częściowych wtórnie uogólnionych u dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku od 4 lat z padaczką. Lek ten jest dostępny na receptę.
Lacosamide Teva to lek na receptę, który jest stosowany w leczeniu padaczki w celu zmniejszenia liczby napadów. Lek zawiera substancję czynną o nazwie lakozamid. Dostępne są tabletki w czterech dawkach: 50 mg, 100 mg, 150 mg i 200 mg. Tabletki 100 mg i 150 mg zawierają żółcień pomarańczową, a tabletki 200 mg zawierają czerwień koszenilową. Barwniki te mogą powodować reakcje alergiczne.
Lacosamide UCB to lek przeciwpadaczkowy, który zawiera substancję czynną lakozamid. Jest stosowany samodzielnie lub razem z innymi lekami, w celu zmniejszenia liczby napadów padaczkowych częściowych i częściowych wtórnie uogólnionych u dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku od 4 lat. Lek jest dostępny na receptę.
Lacosamide Zentiva to lek przeciwpadaczkowy, który zawiera substancję czynną lakozamid. Jest stosowany samodzielnie lub razem z innymi lekami, w celu zmniejszenia liczby napadów padaczkowych częściowych i częściowych wtórnie uogólnionych. Lek jest dostępny na receptę.
Lakozamid NeuroPharma to lek przeciwpadaczkowy, który zawiera substancję czynną lakozamid. Jest stosowany w leczeniu padaczki, w celu zmniejszenia liczby napadów. Lek ten jest stosowany u dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku od 4 lat. Może być stosowany samodzielnie lub w skojarzeniu z innymi lekami przeciwpadaczkowymi. Jest dostępny na receptę.
Lameptil S to lek doustny o działaniu przeciwdrgawkowym. Głównym składnikiem jest lamotrygina, która jest blokerem kanałów sodowych bramkowanych napięciem. Lek ten jest stosowany w leczeniu padaczki oraz w profilaktyce epizodów depresyjnych występujących w przebiegu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych. Lameptil S jest dostępny na receptę.
Lamilept to lek przeciwpadaczkowy zawierający substancję czynną lamotryginę. Jest stosowany w leczeniu różnych form padaczki, zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi lekami przeciwpadaczkowymi. Lamilept jest także stosowany w leczeniu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych, zwłaszcza w celu zapobiegania lub łagodzenia epizodów depresji. Lek jest dostępny na receptę.
Lamistad to lek przeciwpadaczkowy, który zawiera substancję czynną lamotryginę. Jest stosowany w leczeniu różnych form padaczki zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Lamistad jest dostępny na receptę. Wskazany jest do stosowania w przypadku napadów częściowych (napady, które zaczynają się w jednym obszarze mózgu), napadów uogólnionych (napady, które zaczynają się w dwóch obszarach mózgu jednocześnie) oraz napadów Lennoxa-Gastauta (forma padaczki występująca u dzieci).
Lamitrin to lek przeciwpadaczkowy dostępny na receptę, który zawiera substancję czynną o nazwie lamotrygina. Lamotrygina wpływa na ośrodkowy układ nerwowy pacjenta i przeciwdziała występowaniu drgawek, dlatego jest stosowany w leczeniu padaczki. Ponadto, Lamitrin skutecznie zapobiega występowaniu epizodów depresyjnych u pacjentów z zaburzeniami afektywnymi dwubiegunowymi. Wskazaniami do stosowania leku Lamitrin jest padaczka u osób dorosłych i młodzieży w wieku 13 lat i powyżej, a także u dzieci od 2 do 12 lat. Jest również wskazany do zapobiegania epizodom depresji u pacjentów z zaburzeniami afektywnymi dwubiegunowymi typu I, u których występują głównie epizody depresji.
Lamitrin S to lek przeciwpadaczkowy, który zawiera substancję czynną lamotryginę. Stosuje się go w leczeniu dwóch chorób – padaczki i zaburzeń afektywnych dwubiegunowych. W przypadku padaczki, lek blokuje w mózgu impulsy powodujące epizody padaczkowe. U osób z chorobą afektywną dwubiegunową jest stosowany w celu zapobieżenia wystąpieniu okresów depresji. Lek jest dostępny na receptę.
Lamotrigine Arrow to lek przeciwdrgawkowy, który jest stosowany w leczeniu dwóch chorób – padaczki i zaburzeń dwubiegunowych. W leczeniu padaczki działa poprzez blokowanie w mózgu sygnałów wywołujących napady padaczkowe (drgawki). Może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi lekami. Jest dostępny na receptę.
Lamotrigine Aurobindo to lek przeciwpadaczkowy dostępny w postaci tabletek. Stosowany jest w leczeniu padaczki i zaburzeń afektywnych dwubiegunowych. W przypadku padaczki, lek blokuje w mózgu impulsy powodujące epizody padaczkowe. U osób z chorobą afektywną dwubiegunową jest stosowany w celu zapobieżenia wystąpieniu okresów depresji. Lek jest dostępny na receptę.
Lamotrigine Farmax to lek przeciwdrgawkowy, który jest również stosowany jako stabilizator nastroju. Jest skuteczny w leczeniu różnych rodzajów padaczki, w tym napadów częściowych i uogólnionych, a także napadów związanych z zespołem Lennoxa-Gastauta. Ponadto, Lamotrigine Farmax jest stosowany w profilaktyce zaburzeń afektywnych dwubiegunowych, zwłaszcza w zapobieganiu nawrotom depresji. Lek jest dostępny na receptę.
Lamotrix to lek przeciwpadaczkowy, który zawiera substancję czynną lamotryginę. Stosowany jest w leczeniu dwóch chorób – padaczki oraz zaburzeń afektywnych dwubiegunowych. Jego działanie polega na blokowaniu impulsów w mózgu, które wywołują napady padaczkowe. Lek jest dostępny na receptę.
Lek Laprysta zawiera substancję czynną lakozamid. Należy on do grupy leków przeciwpadaczkowych, które są stosowane w leczeniu padaczki. Lek ten jest przeznaczony dla dorosłych, młodzieży oraz dzieci powyżej 4 roku życia. Laprysta jest skuteczny w leczeniu padaczki z napadami częściowymi i częściowymi wtórnie uogólnionymi. Lek ten jest dostępny na receptę.
