Choroby neurologiczne dotykają miliony osób na całym świecie, znacząco wpływając na jakość życia pacjentów i ich rodzin. Schorzenia układu nerwowego obejmują szeroki wachlarz dolegliwości, od łagodnych zaburzeń do poważnych chorób neurodegeneracyjnych, które mogą prowadzić do niepełnosprawności. Układ nerwowy, składający się z mózgu, rdzenia kręgowego i nerwów obwodowych, odpowiada za kluczowe funkcje organizmu – od podstawowych procesów życiowych po złożone funkcje poznawcze. Zaburzenia w jego funkcjonowaniu mogą wynikać z uwarunkowań genetycznych, czynników środowiskowych, infekcji, urazów czy procesów autoimmunologicznych. Wczesna diagnostyka i odpowiednie leczenie mają kluczowe znaczenie dla skutecznego zarządzania chorobami neurologicznymi, a dzięki postępowi medycyny i nowoczesnym terapiom, wielu pacjentów może cieszyć się poprawą jakości życia mimo przewlekłego charakteru tych schorzeń.
Układ nerwowy to skomplikowana sieć struktur odpowiedzialnych za kontrolę i koordynację wszystkich procesów zachodzących w organizmie. Dzieli się na ośrodkowy układ nerwowy (mózg i rdzeń kręgowy) oraz obwodowy układ nerwowy (nerwy obwodowe). Ta złożona struktura odpowiada za odbieranie bodźców z otoczenia, przetwarzanie informacji, koordynację ruchów, regulację funkcji narządów wewnętrznych oraz umożliwia funkcje wyższe, takie jak myślenie, pamięć czy emocje.
Zdrowie układu nerwowego można wspierać poprzez odpowiednią dietę bogatą w antyoksydanty i nienasycone kwasy tłuszczowe, regularne ćwiczenia fizyczne, aktywność umysłową oraz redukcję stresu. Badania pokazują, że takie działania mogą zmniejszyć ryzyko występowania niektórych chorób neurologicznych, szczególnie neurodegeneracyjnych, jak choroba Alzheimera czy Parkinsona.
Niezwykłą cechą układu nerwowego jest jego neuroplastyczność – zdolność do zmian i adaptacji w odpowiedzi na doświadczenia i uszkodzenia. Ta właściwość stanowi podstawę procesów uczenia się, pamięci oraz rehabilitacji po urazach mózgu czy rdzenia kręgowego. Dzięki neuroplastyczności, mózg może reorganizować swoją strukturę i funkcję, co daje nadzieję pacjentom po udarach czy z innymi uszkodzeniami neurologicznymi.
Choroba Alzheimera jest najczęstszą przyczyną otępienia u osób starszych, charakteryzującą się postępującą utratą pamięci, zdolności poznawczych i funkcji wykonawczych. W mózgu pacjentów dochodzi do gromadzenia się złogów białka beta-amyloidu oraz splątków neurofibrylarnych, co prowadzi do obumierania komórek nerwowych.
Leczenie farmakologiczne choroby Alzheimera opiera się na dwóch głównych grupach leków. Inhibitory cholinesterazy (donepezil, rywastygmina, galantamina) zwiększają poziom acetylocholiny – neurotransmitera kluczowego dla procesów pamięciowych. Druga grupa to antagoniści receptora NMDA (memantyna), regulujące aktywność glutaminianu, którego nadmiar może prowadzić do śmierci neuronów. W ostatnich latach pojawił się też pierwszy lek przyczynowy – aducanumab, który pomaga usuwać złogi amyloidu z mózgu.
Oprócz farmakoterapii, ważną rolę odgrywa terapia poznawcza, aktywizacja fizyczna pacjenta oraz odpowiednie wsparcie psychologiczne dla rodziny i opiekunów.
Choroba Parkinsona to postępujące schorzenie neurodegeneracyjne, które rozwija się na skutek zaniku neuronów dopaminergicznych w istocie czarnej mózgu. Charakterystyczne objawy obejmują drżenie spoczynkowe, sztywność mięśniową, spowolnienie ruchowe (bradykinezja) oraz zaburzenia postawy i chodu. U wielu pacjentów występują również objawy pozaruchowe, jak depresja, zaburzenia snu, problemy z węchem czy zaparcia.
Diagnostyka choroby Parkinsona opiera się głównie na badaniu klinicznym, jednak w celu wykluczenia innych schorzeń mogą być wykonane badania obrazowe (rezonans magnetyczny) czy testy neurologiczne. Charakterystyczne jest drżenie spoczynkowe, które ustępuje podczas wykonywania celowych ruchów, oraz stopniowe zmniejszanie się pisma (mikrografia).
Leczenie farmakologiczne koncentruje się na uzupełnianiu niedoboru dopaminy lub stymulacji receptorów dopaminowych. Podstawowym lekiem jest lewodopa, prekursor dopaminy, często podawana w połączeniu z inhibitorami dekarboksylazy (karbidopa, benserazyd), które zapobiegają jej rozkładowi poza mózgiem. Stosuje się także agonistów dopaminy (ropinirol, pramipeksol, rotygotyna), inhibitory MAO-B (selegilina, rasagilina) oraz inhibitory COMT (entakapon). W zaawansowanych przypadkach rozważa się leczenie chirurgiczne, w tym głęboką stymulację mózgu (DBS).
Istotnym elementem terapii są również rehabilitacja ruchowa, terapia mowy oraz wsparcie psychologiczne.
Stwardnienie rozsiane to przewlekła choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje osłonki mielinowe neuronów w ośrodkowym układzie nerwowym. Prowadzi to do powstawania ognisk demielinizacji i zaburzeń przewodnictwa nerwowego.
Objawy SM są bardzo zróżnicowane i zależą od lokalizacji zmian demielinizacyjnych. Mogą obejmować zaburzenia widzenia (podwójne widzenie, zapalenie nerwu wzrokowego), osłabienie mięśni, zaburzenia koordynacji i równowagi, drętwienia i mrowienia, problemy z kontrolą pęcherza moczowego, a także zmęczenie i zaburzenia poznawcze.
Leczenie stwardnienia rozsianego znacząco rozwinęło się w ostatnich latach, oferując pacjentom wiele opcji terapeutycznych. W leczeniu rzutów stosuje się glikokortykosteroidy (metylprednizolon) podawane dożylnie. Leczenie modyfikujące przebieg choroby obejmuje leki immunomodulujące (interferony beta, octan glatirameru), leki immunosupresyjne (fingolimod, kladrybina) oraz przeciwciała monoklonalne (natalizumab, okrelizumab, alemtuzumab). Od kwietnia 2024 roku pacjenci w Polsce mają dostęp do podskórnej formy podania terapii natalizumabem, co znacząco ułatwia leczenie.
Ważnym elementem terapii SM jest kompleksowa rehabilitacja, leczenie objawowe (np. spastyczności, bólu, zmęczenia) oraz wsparcie psychologiczne.
Neuropatia obwodowa to zespół objawów wynikających z uszkodzenia nerwów obwodowych. Może dotyczyć jednego nerwu (mononeuropatia) lub wielu nerwów jednocześnie (polineuropatia). Najczęstszymi przyczynami są cukrzyca, nadużywanie alkoholu, niedobory witamin (szczególnie B12), choroby autoimmunologiczne, infekcje, toksyny oraz działania niepożądane niektórych leków.
Objawy neuropatii obwodowej różnią się w zależności od rodzaju uszkodzonych włókien nerwowych. Typowo obejmują drętwienia, mrowienia, pieczenie, ból, osłabienie mięśni, zaburzenia czucia oraz problemy z koordynacją. W przypadkach uszkodzenia nerwów autonomicznych mogą wystąpić zaburzenia potliwości, niestabilność ciśnienia tętniczego czy dysfunkcje pęcherza moczowego.
Leczenie neuropatii obwodowej zależy od przyczyny. W przypadku neuropatii cukrzycowej kluczowe jest utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi. W terapii bólu neuropatycznego stosuje się leki przeciwpadaczkowe (gabapentyna, pregabalina), przeciwdepresyjne (amitryptylina, duloksetyna, wenlafaksyna) oraz miejscowe (plastry z lidokainą, kapsaicyna). Istotna jest również suplementacja witamin z grupy B, fizjoterapia oraz rehabilitacja.
Padaczka to przewlekła choroba neurologiczna charakteryzująca się nawracającymi, nieprowokowanymi napadami padaczkowymi, które są wynikiem nieprawidłowych wyładowań elektrycznych w mózgu. Dotyka około 1% populacji, co w Polsce oznacza 300-400 tysięcy pacjentów.
Objawy padaczki zależą od rodzaju napadu i mogą obejmować drgawki, utratę świadomości, zaburzenia czucia, halucynacje lub automatyzmy (powtarzalne, nieskoordynowane ruchy). U niektórych pacjentów występują charakterystyczne aury, czyli specyficzne odczucia poprzedzające napad.
Leczenie padaczki opiera się głównie na farmakoterapii. Stosuje się leki przeciwpadaczkowe, takie jak karbamazepina, lamotrygina, walproiniany, lewetiracetam, okskarbazepina czy topiramat. Wybór leku zależy od typu napadów, wieku pacjenta, chorób współistniejących oraz potencjalnych działań niepożądanych.
Szczególnym wyzwaniem jest padaczka lekooporna, występująca u 20-30% pacjentów. W takich przypadkach stosuje się kombinacje leków, rozważa leczenie chirurgiczne, stymulację nerwu błędnego lub dietę ketogeniczną. Nadzieję dają nowe leki, jak briwaracetam, stiripentol czy cenobamat, który może uwolnić od napadów 11-28% pacjentów lekoopornych.
Migrena to neurologiczna choroba napadowa charakteryzująca się nawracającymi, pulsującymi bólami głowy, często jednostronnymi, którym mogą towarzyszyć nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło i dźwięki. Jest drugą co do częstości występowania neurologiczną chorobą napadową, znacząco obniżającą jakość życia pacjentów.
W przypadku migreny przewlekłej, gdy bóle głowy występują przez co najmniej 15 dni w miesiącu, przez okres dłuższy niż 3 miesiące, leczenie jest szczególnie trudne. W Polsce obecnie trwają prace nad programem lekowym dla pacjentów z migreną przewlekłą.
Leczenie migreny dzieli się na doraźne (przerywające napad) i profilaktyczne (zapobiegające napadom). W leczeniu doraźnym stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne, tryptany (sumatryptan, zolmitryptan), a w ciężkich przypadkach leki przeciwwymiotne i opioidy. W profilaktyce migreny przewlekłej przełomem okazały się przeciwciała monoklonalne przeciw peptydowi związanemu z genem kalcytoniny (CGRP) lub jego receptorowi (erenumab, fremanezumab, galcanezumab), a także toksyna botulinowa typu A. Te nowoczesne terapie mogą prowadzić do całkowitej remisji u nawet 25% pacjentów z migreną przewlekłą.
Udar mózgu to nagłe zaburzenie krążenia mózgowego, prowadzące do uszkodzenia tkanki nerwowej. Wyróżnia się udary niedokrwienne (około 80% przypadków), spowodowane zatorem lub zakrzepem naczynia, oraz udary krwotoczne, wynikające z pęknięcia naczynia i wylewu krwi do mózgu.
Objawy udaru rozwijają się gwałtownie i mogą obejmować jednostronne osłabienie lub paraliż, zaburzenia mowy, zaburzenia widzenia, zawroty głowy, silny ból głowy oraz problemy z koordynacją. Kluczowa jest szybka diagnostyka i leczenie – im szybciej pacjent trafi do szpitala, tym większe szanse na ograniczenie uszkodzeń mózgu.
W leczeniu udaru niedokrwiennego, jeśli pacjent trafi do szpitala w ciągu 4,5 godziny od pojawienia się objawów, można zastosować leczenie trombolityczne (alteplaza), które rozpuszcza zakrzep. Nowszą metodą jest trombektomia mechaniczna, polegająca na mechanicznym usunięciu zakrzepu za pomocą specjalnego cewnika. Ta procedura może być stosowana nawet do 24 godzin od wystąpienia objawów u wybranych pacjentów. W Polsce funkcjonuje już 18 ośrodków wykonujących zabiegi trombektomii mechanicznej.
Po przebytym udarze kluczowa jest rehabilitacja neurologiczna, która pomaga odzyskać utracone funkcje poprzez wykorzystanie neuroplastyczności mózgu.
Diagnostyka neurologiczna obejmuje szereg badań i procedur, które pomagają ustalić przyczynę objawów i postawić właściwą diagnozę. Proces diagnostyczny zazwyczaj rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu lekarskiego i badania neurologicznego.
Badanie neurologiczne obejmuje ocenę funkcji poznawczych, równowagi, koordynacji, odruchów, siły mięśniowej, czucia oraz funkcji nerwów czaszkowych. Lekarz może również przeprowadzić specjalistyczne testy, jak badanie chodu czy ocenę pisma.
W zależności od podejrzewanego schorzenia, mogą być zalecone dodatkowe badania:
Nowoczesne techniki obrazowania mózgu pozwalają na dokładną wizualizację struktury i funkcji układu nerwowego:
Tomografia komputerowa (TK) – szybkie badanie, szczególnie przydatne w diagnostyce udarów, krwawień i urazów.
Rezonans magnetyczny (MRI) – dostarcza bardziej szczegółowych obrazów, pozwalając na wykrycie drobnych zmian strukturalnych, ognisk demielinizacji, guzów czy anomalii naczyniowych.
Funkcjonalny rezonans magnetyczny (fMRI) – obrazuje aktywność mózgu podczas wykonywania określonych zadań.
Pozytonowa tomografia emisyjna (PET) – ocenia metabolizm mózgu, pomagając w diagnostyce chorób neurodegeneracyjnych.
Elektroencefalografia (EEG) – rejestruje aktywność elektryczną mózgu, niezbędna w diagnostyce padaczki.
Elektromiografia (EMG) i badanie przewodnictwa nerwowego – oceniają funkcję nerwów i mięśni, kluczowe w diagnostyce neuropatii obwodowych i chorób nerwowo-mięśniowych.
Analiza płynu mózgowo-rdzeniowego – pomocna w diagnostyce infekcji, chorób demielinizacyjnych i nowotworów.
Badania krwi – mogą wykryć markery zapalne, przeciwciała, niedobory witamin czy zaburzenia metaboliczne.
Coraz większe znaczenie ma diagnostyka genetyczna, która pozwala na wykrycie mutacji odpowiedzialnych za choroby neurologiczne o podłożu genetycznym. Jest szczególnie istotna w przypadku chorób neurodegeneracyjnych, jak niektóre postacie choroby Alzheimera czy stwardnienie zanikowe boczne.
Terapia schorzeń neurologicznych jest złożona i często wymaga podejścia multidyscyplinarnego. W zależności od choroby, mogą być stosowane różne metody leczenia:
Leki odgrywają kluczową rolę w leczeniu wielu chorób neurologicznych. Są stosowane zarówno w celu łagodzenia objawów, jak i modyfikacji przebiegu choroby.
W leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, jak choroba Parkinsona, stosuje się leki uzupełniające niedobory neuroprzekaźników (lewodopa) lub naśladujące ich działanie (agoniści dopaminy). W chorobie Alzheimera wykorzystuje się inhibitory cholinesterazy (donepezil, rywastygmina) i memantynę.
Choroby autoimmunologiczne, jak stwardnienie rozsiane, wymagają leków immunomodulujących i immunosupresyjnych, w tym interferonów beta, octanu glatirameru, fingolimodu czy przeciwciał monoklonalnych (natalizumab, okrelizumab).
W leczeniu padaczki stosuje się leki przeciwpadaczkowe, dobierane indywidualnie w zależności od typu napadów. Najczęściej wykorzystywane to karbamazepina, lamotrygina, walproiniany, lewetiracetam czy nowsze, jak briwaracetam i cenobamat.
Ból neuropatyczny wymaga specyficznego podejścia, z wykorzystaniem leków przeciwpadaczkowych (gabapentyna, pregabalina), przeciwdepresyjnych (amitryptylina, duloksetyna) oraz opioidów w ciężkich przypadkach.
Rehabilitacja odgrywa kluczową rolę w leczeniu wielu chorób neurologicznych, szczególnie po udarach mózgu, urazach czy w chorobach neurodegeneracyjnych. Obejmuje:
Fizjoterapię – ćwiczenia poprawiające siłę mięśniową, równowagę, koordynację i zakres ruchów.
Terapię zajęciową – ucząca pacjentów strategii radzenia sobie z codziennymi czynnościami.
Terapię mowy – poprawiająca funkcje komunikacyjne i połykanie.
Neuropsychologię – wspierająca funkcje poznawcze i emocjonalne.
W niektórych przypadkach stosuje się leczenie chirurgiczne:
Głęboka stymulacja mózgu (DBS) – wszczepienie elektrod do określonych obszarów mózgu, skuteczne w chorobie Parkinsona, dystonii czy drżeniu samoistnym.
Chirurgia padaczki – usunięcie ogniska padaczkowego w przypadkach lekoopornych.
Leczenie operacyjne guzów mózgu, tętniaków czy malformacji naczyniowych.
Postęp w neurologii przynosi coraz nowsze metody leczenia:
Terapie genowe – modyfikacja genów odpowiedzialnych za choroby, np. w rdzeniowym zaniku mięśni (nusinersen, onasemnogen abeparwowek).
Terapie komórkami macierzystymi – wspierające regenerację uszkodzonych tkanek nerwowych.
Nowoczesne terapie biologiczne – przeciwciała monoklonalne w leczeniu migreny przewlekłej czy stwardnienia rozsianego.
Choroby neurologiczne często mają charakter przewlekły i wymagają długotrwałego zarządzania. Wpływają nie tylko na zdrowie fizyczne, ale także na sferę psychiczną i społeczną pacjenta.
Diagnoza choroby neurologicznej często wymaga znaczących zmian w życiu pacjenta i jego rodziny. Kluczowe jest zdobycie rzetelnej wiedzy o chorobie, poznanie metod radzenia sobie z objawami oraz modyfikacja stylu życia:
Dieta – w wielu chorobach neurologicznych zaleca się dietę bogatą w antyoksydanty, kwasy omega-3 i witaminy z grupy B. W przypadku choroby Parkinsona ważna jest odpowiednia podaż białka, a przy padaczce niektórzy pacjenci korzystają z diety ketogenicznej.
Aktywność fizyczna – regularne ćwiczenia dostosowane do możliwości pacjenta mogą poprawić sprawność, równowagę i nastrój.
Techniki relaksacyjne – medytacja, joga czy techniki oddechowe pomagają zmniejszyć stres, który może nasilać objawy wielu schorzeń neurologicznych.
Organizacja codzienności – planowanie aktywności, korzystanie z przypomnień, dostosowanie otoczenia do ograniczeń wynikających z choroby.
Wsparcie psychologiczne jest niezbędnym elementem kompleksowej opieki nad pacjentem neurologicznym. Może obejmować psychoterapię indywidualną, terapię rodzinną czy grupy wsparcia. Organizacje pacjentów, jak Fundacja EPI-BOHATER dla osób z padaczką czy Fundacja Chorób Mózgu, oferują nie tylko wsparcie emocjonalne, ale także edukację i pomoc w uzyskaniu dostępu do nowoczesnych terapii.
Rozwój technologii przynosi coraz więcej rozwiązań wspierających codzienne funkcjonowanie pacjentów neurologicznych:
Aplikacje mobilne – monitorujące objawy, przypominające o lekach czy wspierające rehabilitację poznawczą.
Urządzenia wspomagające mobilność – od lasek i chodzików po zaawansowane egzoszkielety.
Systemy komunikacji alternatywnej – dla pacjentów z zaburzeniami mowy.
Inteligentne domy – dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami neurologicznymi.
Neurologia jest dziedziną dynamicznie rozwijającą się, a postęp w badaniach naukowych i technologii medycznej przynosi nowe możliwości diagnostyczne i terapeutyczne.
Zaawansowane techniki neuroobrazowania, jak obrazowanie tensora dyfuzji (DTI) czy spektroskopia rezonansu magnetycznego, pozwalają na coraz dokładniejszą wizualizację struktur i funkcji mózgu.
Biomarkery w płynie mózgowo-rdzeniowym i krwi (np. białko tau i beta-amyloid w chorobie Alzheimera) umożliwiają wcześniejszą i dokładniejszą diagnostykę.
Metody diagnostyki molekularnej i genetycznej pomagają zidentyfikować przyczyny rzadkich chorób neurologicznych.
W leczeniu stwardnienia rozsianego pojawiło się wiele nowych leków, jak przeciwciała monoklonalne (natalizumab, okrelizumab, alemtuzumab), które znacząco zmieniły perspektywy dla pacjentów.
Dla pacjentów z padaczką lekooporną nadzieją jest cenobamat, który może uwolnić od napadów nawet 28% chorych.
W leczeniu migreny przewlekłej rewolucję przyniosły przeciwciała monoklonalne przeciw CGRP oraz toksyna botulinowa typu A.
W Polsce trwają prace nad programem lekowym dla pacjentów z migreną przewlekłą, co może znacząco poprawić dostęp do nowoczesnych terapii.
Trombektomia mechaniczna w leczeniu udaru niedokrwiennego mózgu jest już dostępna w 18 ośrodkach w Polsce, co znacząco poprawia rokowanie pacjentów.
Terapie genowe i komórkowe dają nadzieję na leczenie chorób dotychczas nieuleczalnych, jak niektóre formy stwardnienia zanikowego bocznego czy dystrofie mięśniowe.
Interfejsy mózg-komputer mogą w przyszłości pozwolić na kontrolowanie urządzeń za pomocą myśli, co byłoby przełomem dla pacjentów z paraliżem.
Personalizowana medycyna, uwzględniająca profil genetyczny pacjenta, może umożliwić bardziej precyzyjne i skuteczne leczenie.
Wczesne objawy chorób neurologicznych mogą być subtelne i niespecyficzne, dlatego często są początkowo ignorowane. Do niepokojących sygnałów, które powinny skłonić do konsultacji z lekarzem, należą: przewlekłe bóle głowy, zawroty głowy, zaburzenia równowagi, drętwienia i mrowienia kończyn, osłabienie mięśni, problemy z koordynacją ruchów, zaburzenia mowy, trudności z pamięcią i koncentracją, a także zmiany osobowości czy nastroju. W przypadku nagłego pojawienia się objawów, takich jak jednostronne osłabienie, zaburzenia mowy czy widzenia, należy natychmiast szukać pomocy medycznej, gdyż mogą to być objawy udaru mózgu.
Niektóre choroby neurologiczne mają wyraźny komponent genetyczny, inne zaś mogą być związane z predyspozycją genetyczną, która w połączeniu z czynnikami środowiskowymi prowadzi do rozwoju choroby. Do chorób o udowodnionym podłożu genetycznym należą m.in. choroba Huntingtona, niektóre formy choroby Alzheimera, dystrofie mięśniowe czy ataksje rdzeniowo-móżdżkowe. W przypadku rodzinnego występowania chorób neurologicznych, diagnostyka genetyczna może pomóc określić ryzyko zachorowania u krewnych. Na przykład, ryzyko choroby Alzheimera o wczesnym początku u rodzeństwa i potomstwa osoby chorej wynosi około 50%.
Tak, stres może znacząco wpływać na przebieg wielu chorób neurologicznych. W padaczce stres jest znanym czynnikiem wyzwalającym napady, a w chorobie Parkinsona może nasilać drżenie i sztywność mięśni. Pacjenci ze stwardnieniem rozsianym często doświadczają zaostrzenia objawów w okresach wzmożonego stresu. Również w przypadku migreny czy innych bólów głowy, stres jest jednym z głównych czynników wyzwalających. Dlatego techniki zarządzania stresem, takie jak medytacja, joga czy terapia poznawczo-behawioralna, są ważnym elementem kompleksowego leczenia chorób neurologicznych.
Leczenie stwardnienia rozsianego znacząco rozwinęło się w ostatnich latach. Oprócz klasycznych leków immunomodulujących (interferony beta, octan glatirameru), dostępne są now ocześniejsze terapie, jak doustne leki immunosupresyjne (fingolimod, kladrybina, fumaran dimetylu) oraz wysoce skuteczne przeciwciała monoklonalne (natalizumab, okrelizumab, alemtuzumab). Od kwietnia 2024 roku pacjenci w Polsce mają dostęp do podskórnej formy podania natalizumabu, co ułatwia leczenie. Wybór terapii zależy od wielu czynników, w tym aktywności choroby, obecności chorób współistniejących oraz preferencji pacjenta. Dla pacjentów z agresywną formą SM, dostępne są również bardziej intensywne protokoły leczenia, w tym immunoablacja z przeszczepieniem macierzystych komórek krwiotwórczych.
Migrena przewlekła to stan, w którym bóle głowy występują przez co najmniej 15 dni w miesiącu, z czego przynajmniej 8 dni to typowe bóle migrenowe. Diagnostyka opiera się głównie na szczegółowym wywiadzie lekarskim i badaniu neurologicznym, czasem uzupełnionym o badania obrazowe w celu wykluczenia innych przyczyn bólu głowy. W leczeniu migreny przewlekłej stosuje się leki doraźne (tryptany, NLPZ) oraz profilaktyczne. Przełomem w profilaktyce są przeciwciała monoklonalne przeciw CGRP lub jego receptorowi (erenumab, fremanezumab, galcanezumab), które mogą prowadzić do całkowitej remisji u nawet 25% pacjentów. Skuteczna jest również toksyna botulinowa typu A, podawana w formie zastrzyków co 12 tygodni. W Polsce trwają prace nad programem lekowym dla pacjentów z migreną przewlekłą, co poprawi dostęp do tych nowoczesnych terapii.
Wsparcie osoby z chorobą neurologiczną wymaga cierpliwości, empatii i zrozumienia. Przede wszystkim warto zdobyć rzetelną wiedzę o chorobie, aby lepiej rozumieć, z czym zmaga się bliska osoba. Ważne jest oferowanie praktycznej pomocy, dostosowanej do potrzeb pacjenta, ale bez nadmiernej opiekuńczości, która może odbierać poczucie niezależności. Zachęcanie do przestrzegania zaleceń lekarskich i regularne przypominanie o lekach może być bardzo pomocne. Równie istotne jest wsparcie emocjonalne – wysłuchanie obaw, frustacji i lęków, bez osądzania czy minimalizowania problemów. Warto również dbać o własne zdrowie psychiczne, korzystając z grup wsparcia dla opiekunów czy pomocy psychologicznej, gdyż opieka nad osobą przewlekle chorą może być wyczerpująca emocjonalnie.
Dieta może odgrywać istotną rolę w przebiegu niektórych chorób neurologicznych. W chorobie Parkinsona ważne jest odpowiednie planowanie posiłków zawierających białko, gdyż może ono wpływać na wchłanianie lewodopy. Przy stwardnieniu rozsianym zaleca się dietę bogata w antyoksydanty, kwasy omega-3 i witaminę D. W przypadku padaczki lekoopornej u niektórych pacjentów skuteczna jest dieta ketogeniczna, która zmienia metabolizm mózgu i może zmniejszać częstość napadów. Dla pacjentów z migreną ważne jest identyfikowanie i unikanie potencjalnych pokarmowych czynników wyzwalających, takich jak alkohol, produkty zawierające tyraminę, glutaminian sodu czy aspartam. Ogólnie, dieta śródziemnomorska, bogata w świeże warzywa, owoce, ryby, oliwę z oliwek i pełnoziarniste produkty zbożowe, jest korzystna dla zdrowia mózgu i może zmniejszać ryzyko rozwoju chorób neurodegeneracyjnych.
Padaczka lekooporna, dotykająca 20-30% pacjentów z epilepsją, stanowi poważne wyzwanie terapeutyczne. W ostatnich latach pojawiły się jednak nowe możliwości leczenia. Przełomowym lekiem jest cenobamat, który może uwolnić od napadów 11-28% chorych z padaczką lekooporną. Inne nowe leki, jak briwaracetam czy stiripentol, również oferują nadzieję pacjentom nieodpowiadającym na standardowe terapie. Poza farmakoterapią, opcje leczenia obejmują zabiegi chirurgiczne (usunięcie ogniska padaczkowego), stymulację nerwu błędnego, głęboką stymulację mózgu oraz terapie niefarmakologiczne, jak dieta ketogeniczna. Prowadzone są również badania nad nowymi technologiami, takimi jak systemy zamkniętej pętli (closed-loop systems), które wykrywają nadchodzący napad i automatycznie dostarczają leczenie, oraz zaawansowane techniki neuromodulacji. Kluczowe dla skutecznego leczenia padaczki lekoopornej jest dostęp do wysokospecjalistycznych ośrodków epileptologicznych.
Prometax to lek zawierający rywastygminę, który jest inhibitorem acetylo- i butyrylocholinoesterazy. Jest stosowany w leczeniu objawowym łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego oraz łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia u pacjentów z idiopatyczną chorobą Parkinsona. Lek ten jest dostępny na receptę.
Pronoran to lek na receptę, który zawiera substancję czynną pirybedyl. Jest to lek o działaniu agonistycznym dopaminergicznym, który pobudza receptory dopaminowe w mózgu oraz działa rozszerzająco na obwodowe naczynia krwionośne. Stosowany jest w leczeniu wspomagającym przewlekłych zaburzeń czynności poznawczych i neurosensorycznych u osób w podeszłym wieku, podczas leczenia wspomagającego chromania przestankowego w przebiegu miażdżycy zarostowej tętnic kończyn dolnych, w leczeniu objawów wynikających z niedokrwienia w okulistyce oraz w leczeniu choroby Parkinsona.
Pterocyn to lek przeciwpadaczkowy, który zawiera substancję czynną lewetyracetam. Jest stosowany w leczeniu napadów padaczki u pacjentów powyżej 16 roku życia. Lek ten jest dostępny na receptę. Wskazaniem do stosowania Pterocyn jest leczenie napadów częściowych, z wtórnym uogólnieniem lub bez niego, u pacjentów z epilepsją.
Lek Qalsody, zawierający tofersen, należy do grupy oligonukleotydów antysensownych i jest stosowany u dorosłych w leczeniu stwardnienia zanikowego bocznego (ALS) spowodowanego mutacjami w genie SOD1. ALS to rzadki typ choroby neuronu ruchowego, prowadzący do nagromadzenia toksycznego białka SOD1, które niszczy neurony ruchowe i powoduje osłabienie oraz zanik mięśni. Qalsody zmniejsza gromadzenie się białka SOD1, zapobiegając zniszczeniu neuronów i spowalniając utratę siły mięśni.
Rabakir, zawierający substancję czynną pregabalinę, to lek przeciwpadaczkowy stosowany w terapii wspomagającej do leczenia napadów częściowych. Jest również wykorzystywany w leczeniu objawów lęku uogólnionego u osób dorosłych oraz w terapii bólu neuropatycznego pochodzenia ośrodkowego lub obwodowego. Lek jest dostępny na receptę.
Ralago to lek na receptę, który zawiera substancję czynną rasagilinę. Jest to inhibitor MAO typu B, stosowany w leczeniu choroby Parkinsona. Lek ten jest wskazany do stosowania u dorosłych w monoterapii (bez lewodopy) lub jako leczenie wspomagające (z lewodopą) u pacjentów z wahaniami skuteczności lewodopy na skutek efektu wyczerpania dawki. Zalecana dawka rasagiliny wynosi 1 mg (jedna tabletka Ralago) raz na dobę, przyjmowana z lub bez lewodopy.
Raponer to lek stosowany w leczeniu choroby Parkinsona. Na początku terapii jest stosowany samodzielnie, aby opóźnić konieczność leczenia lewodopą. W późniejszym okresie choroby, gdy wpływ lewodopy wygasa lub staje się zmienny i pojawiają się fluktuacje efektu terapeutycznego, Raponer jest stosowany w skojarzeniu z lewodopą. Jest to lek na receptę.
Rasagilin Glenmark to silny, wybiórczy i nieodwracalny inhibitor monoaminooksydazy B (MAO-B). MAO-B to enzym powodujący rozkład dopaminy i tym samym spadek jej poziomu. W konsekwencji, rasagilina zwiększa stężenie dopaminy w OUN. Rasagilinę stosuje się w leczeniu idiopatycznej (o nieznanej przyczynie) choroby Parkinsona w monoterapii (jako jedyny lek) lub w połączeniu z lewodopą u osób z wahaniami skuteczności lewodopy w wyniku efektu wyczerpania dawki. Lek stosuje się jeden raz na dobę, doustnie, niezależnie od posiłków. Jest dostępny na receptę.
Rasagilina Synthon to silny, wybiórczy i nieodwracalny inhibitor monoaminooksydazy B (MAO-B). Jest stosowany w leczeniu idiopatycznej (o nieznanej przyczynie) choroby Parkinsona w monoterapii (jako jedyny lek) lub w połączeniu z lewodopą u osób z wahaniami skuteczności lewodopy w wyniku efektu wyczerpania dawki. Lek jest dostępny na receptę i jest przyjmowany doustnie raz na dobę, niezależnie od posiłków.
Rasagiline Accord to lek, którego składnikiem aktywnym jest rasagilina. Jest to silny, wybiórczy i nieodwracalny inhibitor monoaminooksydazy B (MAO-B), który zwiększa stężenie dopaminy w OUN. Stosuje się go w leczeniu idiopatycznej (o nieznanej przyczynie) choroby Parkinsona w monoterapii (jako jedyny lek) lub w połączeniu z lewodopą u osób z wahaniami skuteczności lewodopy w wyniku efektu wyczerpania dawki. Lek jest dostępny na receptę.
Rasagiline Accord to silny, wybiórczy i nieodwracalny inhibitor monoaminooksydazy B (MAO-B), który zwiększa stężenie dopaminy w OUN. Stosuje się go w leczeniu idiopatycznej (o nieznanej przyczynie) choroby Parkinsona w monoterapii (jako jedyny lek) lub w połączeniu z lewodopą u osób z wahaniami skuteczności lewodopy w wyniku efektu wyczerpania dawki. Lek jest dostępny na receptę i przyjmuje się go raz na dobę, doustnie, niezależnie od posiłków.
Rasagiline Actavis to silny, wybiórczy i nieodwracalny inhibitor monoaminooksydazy B (MAO-B). MAO-B to enzym powodujący rozkład dopaminy i tym samym spadek jej poziomu. Rasagilina zwiększa stężenie dopaminy w OUN. Stosuje się go w leczeniu idiopatycznej (o nieznanej przyczynie) choroby Parkinsona w monoterapii (jako jedyny lek) lub w połączeniu z lewodopą u osób z wahaniami skuteczności lewodopy w wyniku efektu wyczerpania dawki. Lek jest dostępny na receptę.
Rasagiline Belupo to silny, wybiórczy i nieodwracalny inhibitor monoaminooksydazy B (MAO-B). MAO-B to enzym powodujący rozkład dopaminy i tym samym spadek jej poziomu. Rasagilinę stosuje się w leczeniu idiopatycznej (o nieznanej przyczynie) choroby Parkinsona w monoterapii (jako jedyny lek) lub w połączeniu z lewodopą u osób z wahaniami skuteczności lewodopy w wyniku efektu wyczerpania dawki. Lek stosuje się jeden raz na dobę, doustnie, niezależnie od posiłków. Jest dostępny na receptę.
Rasagiline Egis to lek stosowany w leczeniu idiopatycznej choroby Parkinsona. Może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu z lewodopą u pacjentów, u których skuteczność lewodopy ulega wahaniom. Rasagiline Egis jest silnym, wybiórczym i nieodwracalnym inhibitorem monoaminooksydazy B (MAO-B), co prowadzi do zwiększenia stężenia dopaminy w OUN. Jest dostępny na receptę.
Rasagiline Mylan to silny, wybiórczy i nieodwracalny inhibitor monoaminooksydazy B (MAO-B). MAO-B to enzym powodujący rozkład dopaminy i tym samym spadek jej poziomu. Rasagilinę stosuje się w leczeniu idiopatycznej (o nieznanej przyczynie) choroby Parkinsona w monoterapii (jako jedyny lek) lub w połączeniu z lewodopą u osób z wahaniami skuteczności lewodopy w wyniku efektu wyczerpania dawki. Lek stosuje się jeden raz na dobę, doustnie, niezależnie od posiłków. Jest dostępny na receptę.
Rasagiline Polpharma to lek, który jest silnym, wybiórczym i nieodwracalnym inhibitorem monoaminooksydazy B (MAO-B). MAO-B to enzym powodujący rozkład dopaminy i tym samym spadek jej poziomu. W konsekwencji, Rasagiline Polpharma zwiększa stężenie dopaminy w OUN. Lek stosuje się w leczeniu idiopatycznej (o nieznanej przyczynie) choroby Parkinsona w monoterapii (jako jedyny lek) lub w połączeniu z lewodopą u osób z wahaniami skuteczności lewodopy w wyniku efektu wyczerpania dawki. Jest dostępny na receptę.
Rasagiline ratiopharm to silny, wybiórczy i nieodwracalny inhibitor monoaminooksydazy B (MAO-B). Działa poprzez zwiększenie stężenia dopaminy w OUN. Stosuje się go w leczeniu idiopatycznej (o nieznanej przyczynie) choroby Parkinsona w monoterapii (jako jedyny lek) lub w połączeniu z lewodopą u osób z wahaniami skuteczności lewodopy w wyniku efektu wyczerpania dawki. Lek jest dostępny na receptę.
Lek Rasagiline Viatris zawiera substancję czynną rasagilinę, stosowaną u dorosłych w leczeniu choroby Parkinsona. Pomaga zwiększyć i utrzymać stężenie dopaminy w mózgu, która uczestniczy w kontroli ruchu. Rasagiline Viatris można podawać razem z lewodopą lub bez niej.
Rasagiline Vipharm to lek, którego składnikiem aktywnym jest rasagilina. Jest to silny, nieodwracalny, selektywny inhibitor MAO-B, który zwiększa zewnątrzkomórkowe stężenie dopaminy w prążkowiu. Lek jest wskazany do stosowania u dorosłych w leczeniu idiopatycznej choroby Parkinsona w monoterapii (bez lewodopy) lub jako leczenie wspomagające (z lewodopą) u pacjentów z wahaniami skuteczności lewodopy. Rasagiline Vipharm jest dostępny na receptę.
Lek RAYVOW zawiera lasmidytan i jest stosowany u dorosłych w leczeniu ostrych napadów migrenowych bólu głowy, zarówno z aurą, jak i bez aury. Pomaga złagodzić ból oraz inne objawy migreny, a efekty mogą być odczuwalne już 30 minut po przyjęciu leku.
Rebif to lek zawierający substancję czynną interferon beta-1a, który jest stosowany w leczeniu stwardnienia rozsianego. Jest dostępny na receptę. Wskazany jest do stosowania u pacjentów z pojedynczym epizodem demielinizacji z czynnym procesem zapalnym, jeśli wykluczono inne rozpoznania i jeśli u pacjentów występuje duże ryzyko rozwoju pewnego klinicznie stwardnienia rozsianego. Lek jest również stosowany u pacjentów z postacią stwardnienia rozsianego przebiegającą z rzutami.
Recodium to lek z grupy nootropów, które wpływają na funkcje poznawcze organizmu. Dzięki swoim właściwościom, zmniejsza lepkość krwi, zwiększa przepływ przez naczynia krwionośne w mózgu bez ich rozszerzania oraz zwiększa wykorzystanie tlenu i zużycie glukozy w niedokrwionej tkance mózgowej. Wskazania do stosowania Recodium to leczenie mioklonii pochodzenia korowego, leczenie zaburzeń dyslektycznych u dzieci równocześnie z terapią logopedyczną oraz leczenie zawrotów głowy. Jest to lek na receptę.
Recodium Max to lek nootropowy, który poprawia funkcje poznawcze poprzez zmniejszenie lepkości krwi i zwiększenie przepływu w naczyniach mózgowych bez ich rozszerzania. Wspomaga wykorzystanie tlenu i zużycie glukozy w niedokrwionych tkankach mózgowych. Stosowany jest w leczeniu mioklonii korowej, zaburzeń dyslektycznych u dzieci (wraz z terapią logopedyczną), zawrotów głowy oraz problemów poznawczych związanych z wiekiem, po dokładnej ocenie specjalisty.
Relsed to lek, którego substancją czynną jest diazepam. Oddziałuje on na układ nerwowy, wykazując działanie przeciwlękowe, uspokajające, nasenne, przeciwdrgawkowe oraz zmniejszające napięcie mięśni szkieletowych. Stosowany jest w stanach padaczkowych, drgawkach gorączkowych, rzucawce ciężarnych, napadach lęku, tężcu, w stanach ze zwiększonym napięciem mięśniowym oraz w premedykacji przed i po zabiegach. Jest dostępny na receptę.
Remurel to lek stosowany w leczeniu rzutowo-remisyjnej postaci stwardnienia rozsianego (MS). Jest dostępny na receptę. Lek ten jest produktem leczniczym, który zawiera octan glatirameru. Mechanizm działania nie jest do końca wyjaśniony, ale uważa się, że działa poprzez modyfikację procesów immunologicznych, które są odpowiedzialne za patogenezę stwardnienia rozsianego. Po podaniu octanu glatirameru następuje indukcja swoistych supresorowych limfocytów T i ich aktywacja w tkankach obwodowych. Lek nie jest wskazany w postaciach pierwotnie lub wtórnie postępujących stwardnienia rozsianego.
Repirol SR to lek, którego substancją czynną jest ropinirol. Należy on do grupy leków zwanych agonistami dopaminy, które wpływają na czynność mózgu w podobny sposób do naturalnie występującej substancji zwanej dopaminą. Lek jest stosowany w leczeniu choroby Parkinsona, łagodząc skutki niedoboru dopaminy występujące w tej chorobie. Repirol SR jest dostępny na receptę.
Requip to lek dopaminergiczny, który jest stosowany w leczeniu choroby Parkinsona. Substancja czynna preparatu to ropinirol. Lek jest dostępny na receptę. Wskazaniem do stosowania jest choroba Parkinsona. Lek ten może być stosowany jako jedyny lek lub w skojarzeniu z innym lekiem zwanym L-dopą (zwanym także lewodopą).
Requip-Modutab to lek, który zawiera substancję czynną ropinirol. Należy do grupy leków zwanych agonistami dopaminy, które wpływają na czynność mózgu w podobny sposób do naturalnie występującej substancji zwanej dopaminą. Lek ten jest stosowany w leczeniu choroby Parkinsona. Requip-Modutab jest dostępny na receptę.
Ricordo to lek zawierający substancję czynną chlorowodorek donepezilu. Jest stosowany w objawowym leczeniu łagodnej do umiarkowanej ciężkiej postaci otępienia w chorobie Alzheimera. Lek jest dostępny na receptę. Tabletki są ulegające rozpadowi w jamie ustnej, co ułatwia ich przyjmowanie.
Rilimeba to lek zawierający substancję czynną rywastygminę, która jest inhibitorem acetylocholinoesterazy. Jest stosowany w leczeniu objawowym łagodnej i średnio zaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego. Rilimeba jest dostępny na receptę.
Rilutek to lek, który zawiera substancję czynną o nazwie ryluzol. Jest on przepisywany na receptę i jest stosowany w celu przedłużenia życia lub opóźnienia konieczności mechanicznej wentylacji u pacjentów cierpiących na stwardnienie zanikowe boczne. Nie powinien być stosowany w przypadku nadwrażliwości na którykolwiek składnik preparatu, chorób wątroby lub zwiększenia aktywności aminotransferaz, ciąży oraz okresu karmienia piersią.
Riluzol PMCS to lek, który działa na układ nerwowy. Jego działanie polega prawdopodobnie na hamowaniu procesów z udziałem glutaminianu. Lek ten jest stosowany w leczeniu stwardnienia zanikowego bocznego, choroby polegającej na niszczeniu komórek nerwowych odpowiedzialnych za przekazywanie informacji do mięśni. Riluzol PMCS jest dostępny na receptę.
Riluzole SUN to lek, który działa na ośrodkowy układ nerwowy. Jest stosowany w leczeniu stwardnienia zanikowego bocznego (ALS), choroby neurodegeneracyjnej, która prowadzi do uszkodzenia neuronów kontrolujących mięśnie dobrowolne. Riluzole SUN pomaga opóźnić postęp choroby i przedłużyć przeżycie pacjentów. Jest dostępny na receptę.
Riluzole Zentiva to lek na receptę, który jest stosowany u pacjentów ze stwardnieniem zanikowym bocznym (SLA). Lek ten działa na układ nerwowy, hamując uwalnianie glutaminianu, co może pomóc w zapobieganiu niszczeniu komórek nerwowych. W badaniach klinicznych wykazano, że Riluzole Zentiva przedłuża czas przeżycia u pacjentów z SLA. Zalecana dobowa dawka dla dorosłych i osób w podeszłym wieku wynosi 100 mg (50 mg co 12 godzin).
Ristidic to lek na receptę, który zawiera substancję czynną rywastygminę. Jest to inhibitor acetylocholinoesterazy, lek z grupy karbaminianów. Stosowany jest w leczeniu objawowym łagodnej do średnio ciężkiej postaci otępienia typu alzheimerowskiego oraz otępienia u pacjentów z idiopatyczną chorobą Parkinsona. Lek dostępny jest w postaci kapsułek twardych.
Rivaldo to lek z rodziny karbaminianów, który zawiera rywastygminę, należącą do grupy inhibitorów cholinesterazy. Lek blokuje enzymy powodujące rozpad acetylocholiny, co umożliwia zwiększenie stężenia acetylocholiny w mózgu. Dzięki temu lek pomaga w łagodzeniu objawów choroby Alzheimera i otępienia związanego z chorobą Parkinsona. Jest dostępny na receptę.
Rivaldo TDS to lek zawierający rywastygminę, który jest inhibitorem acetylocholinoesterazy. Jest stosowany w leczeniu objawowym łagodnej i średnio zaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego oraz otępienia u pacjentów z idiopatyczną chorobą Parkinsona. Lek jest dostępny na receptę.
Rivamylan to lek stosowany w leczeniu nadciśnienia tętniczego. Składa się z dwóch substancji czynnych: amlodypiny i ramiprylu. Lek jest dostępny tylko na receptę. Wskazany jest do leczenia zastępczego nadciśnienia tętniczego u dorosłych pacjentów, u których uzyskano odpowiednią kontrolę ciśnienia podczas jednoczesnego stosowania poszczególnych substancji czynnych w takich samych dawkach jak w tym produkcie złożonym, ale w oddzielnych produktach.
Rivastigmin +Pharma to lek, który zawiera substancję czynną o nazwie rywastygmina. Jest to inhibitor acetylo- i butyrylocholinoesterazy z grupy karbaminianów, który usprawnia cholinergiczne przekaźnictwo neurosynaptyczne, poprzez spowalnianie procesu rozkładu acetylocholiny, uwalnianej przez czynnościowo sprawne neurony cholinergiczne. Lek jest stosowany w leczeniu objawowym łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego oraz łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia u pacjentów z idiopatyczną chorobą Parkinsona. Rivastigmin +Pharma jest dostępny na receptę.
Rivastigmin NeuroPharma to lek, który zawiera substancję czynną rywastygminę, należącą do grupy substancji nazywanych inhibitorami acetylocholinoesterazy. Jest stosowany w leczeniu objawowym łagodnej do średnio zaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego oraz otępienia u pacjentów z chorobą Parkinsona. Lek jest dostępny na receptę.
Rivastigmin Orion to lek w postaci kapsułek twardych, który zawiera substancję czynną rywastygminę. Należy on do grupy substancji nazywanych inhibitorami acetylocholinoesterazy. Stosowany jest w leczeniu objawowym łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego oraz otępienia u pacjentów z idiopatyczną chorobą Parkinsona. Jest dostępny na receptę.
Rivastigmine 1 A Pharma to lek, który zawiera substancję czynną rywastygminę, należącą do grupy substancji nazywanych inhibitorami acetylocholinoesterazy. Jest stosowany w leczeniu zaburzeń pamięci u pacjentów z chorobą Alzheimera oraz otępienia u pacjentów z chorobą Parkinsona. Lek jest dostępny na receptę.
Rivastigmine Actavis to lek, który zawiera substancję czynną rywastygminę, należącą do grupy substancji nazywanych inhibitorami acetylocholinoesterazy. Stosowany jest w leczeniu objawowym łagodnej i średnio zaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego oraz otępienia u pacjentów z idiopatyczną chorobą Parkinsona. Lek jest dostępny na receptę.
Rivastigmine Hexal to lek, który jest inhibitorem acetylocholinoesterazy. Jest stosowany w leczeniu objawowym łagodnej i średnio zaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego oraz łagodnej i średnio zaawansowanej postaci otępienia u pacjentów z idiopatyczną chorobą Parkinsona. Lek jest dostępny na receptę.
Rivastigmine Mylan to lek na receptę, który zawiera substancję czynną rywastygminę. Ta substancja należy do grupy leków zwanych inhibitorami acetylocholinoesterazy. Lek jest stosowany w leczeniu objawowym łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego. Ponadto, Rivastigmine Mylan jest wskazany do leczenia objawowego łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia u pacjentów z idiopatyczną chorobą Parkinsona.
Rivastigmine Sandoz to lek stosowany w leczeniu objawów łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego oraz otępienia u pacjentów z idiopatyczną chorobą Parkinsona. Lek jest dostępny na receptę. Dawkowanie i sposób podania leku powinien zawsze być ustalany przez lekarza. Przed rozpoczęciem stosowania leku należy zapoznać się z treścią dołączonej do niego ulotki.
Rivastigmine Teva to lek, który zawiera substancję czynną rywastygminę, należącą do grupy substancji nazywanych inhibitorami acetylocholinoesterazy. Jest stosowany w leczeniu zaburzeń pamięci u pacjentów z chorobą Alzheimera oraz otępienia u pacjentów z chorobą Parkinsona. Lek jest dostępny na receptę. Wskazania do stosowania to leczenie objawowe łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego oraz leczenie objawowe łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia u pacjentów z idiopatyczną chorobą Parkinsona.
Rivastigmine Teva Pharma to lek, który zawiera substancję czynną rywastygminę. Należy on do grupy substancji nazywanych inhibitorami acetylocholinoesterazy. Stosowany jest w leczeniu objawowym łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego oraz łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia u pacjentów z idiopatyczną chorobą Parkinsona. Jest dostępny na receptę.
Rolpryna SR to lek zawierający substancję czynną ropinirol, który należy do grupy leków zwanych agonistami dopaminy. Działa w mózgu podobnie do naturalnie występującej substancji zwanej dopaminą. Lek jest stosowany w leczeniu choroby Parkinsona. Jest dostępny na receptę.
Ropinirole Aurobindo to lek w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu, który zawiera substancję czynną ropinirol. Ropinirol należy do grupy leków zwanych agonistami dopaminy, które działają w mózgu podobnie do naturalnie występującej substancji zwanej dopaminą. Lek jest stosowany do leczenia choroby Parkinsona. Jest dostępny na receptę.
